POMOC
PSYCHOLOGICZN
O –
PEDAGOGICZNA
W SZKOLE

Lena Łoboda

Psycholog
Psychoterapeuta

2

Podstawy prawne organizacji
pomocy psychologiczno-
pedagogicznej

• Art.. 22 ust. 2 pkt 11 ustawy z dnia 7 września

1991 r. o systemie oświaty

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z

dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad
udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-
pedagogicznej w publicznych przedszkolach,
szkołach i placówkach (Dz. U. nr 228, poz. 1487)

Kto może być inicjatorem udzielania pomocy
psychologiczno- pedagogicznej

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest udzielana z

inicjatywy:

1) ucznia;
2) rodziców ucznia;
3) dyrektora przedszkola, szkoły lub palcówki;
4) nauczyciela, wychowawcy grupy wychowawczej lub specjalisty;
prowadzącego zajęcia z uczniem;
5) pielęgniarki środowiska nauczania i wychowania, higienistki

szkolnej;

6) pracownika socjalnego;
7) poradni;
8) asystenta edukacji romskiej;
9) pomocy nauczyciela;
10) asystenta rodziny;
11) kuratora sądowego.

4

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w

sprawie warunków i sposobu oceniania , klasyfikowania

i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i

egzaminów w szkołach publicznych

(Dz. U. Nr 83 poz. 562 z póź. zmianami)

§ 6. 1. Nauczyciel jest zobowiązany

indywidualizować pracę z uczniem na

obowiązkowych i dodatkowych zajęciach

edukacyjnych, odpowiednio do potrzeb

rozwojowych i edukacyjnych oraz

możliwości psychofizycznych ucznia.

Nauczyciel jest obowiązany

dostosować wymagania edukacyjne

uczniom:

•

posiadającym orzeczenie publicznej poradni

psychologiczno - pedagogicznej o potrzebie

kształcenia specjalnego
• posiadającym orzeczenie o potrzebie nauczania
indywidualnego
• posiadającym opinię poradni psychologiczno –
pedagogicznej o specyficznych trudnościach w

uczeniu
się lub inną opinię

6

Nauczyciel

dostosowuje

wymagania edukacyjne

niezbędne do uzyskania
poszczególnych śródrocznych i
rocznych (semestralnych) ocen
klasyfikacyjnych z obowiązkowych
i dodatkowych zajęć edukacyjnych,
wynikających z realizowanego przez
siebie programu nauczania

6

7

§ 10 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia

30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania ,

klasyfikowania

i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania

sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych

(Dz. U. Nr 83 poz. 562 z póź. zmianami)

Dyrektor szkoły, na wniosek rodzica oraz na
podstawie opinii lub orzeczenia poradni
psychologiczno-pedagogicznej, zwalnia do
końca danego etapu edukacyjnego ucznia
z wadą słuchu, z głęboką dysleksją, z afazją,
z autyzmem (w tym z Zespołem Aspergera)
i z niepełnosprawnościami sprzężonymi
z nauki drugiego języka obcego.

8

Pomocy psychologiczno-
pedagogicznej dzieciom / uczniom
udzielają:

• nauczyciele
• specjaliści: psycholodzy, pedagodzy,

logopedzi, doradcy zawodowi i inni

We współpracy z: rodzicami, poradniami

psychologiczno-pedagogicznymi, ośrodkami
doskonalenia nauczycieli oraz innymi szkołami i
organizacjami pozarządowymi

9

Formy pomocy

• Klasy terapeutyczne (do 15 uczniów)

• Zajęcia rozwijające uzdolnienia (do 8 uczniów)

• Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze (do 8 uczniów)

• Zajęcia specjalistyczne: korekcyjno-kompensacyjne

(do 5 uczniów), logopedyczne (do 4 uczniów)

socjoterapeutyczne i inne terapeutyczne (do 10

uczniów)

• Zajęcia z doradcą zawodowym (w gimnazjach i

szkołach ponadgimnazjalnych)

• Porady i konsultacje

Godzina zajęć rozwijających uzdolnienia i zajęć dydaktyczno -

wyrównawczych trwa – 45 min.

Godzina zajęć specjalistycznych trwa – 60 min

10

Koordynacja

• Dyrektor przedszkola/szkoły/placówki lub

wychowawca planują, koordynują

udzielanie pomocy psychologiczno –

pedagogicznej w tym ustalają:

 formy
 sposoby
 terminy
 wymiar godzin
udzielanej pomocy psychologiczno-

pedagogicznej

11

Planowanie i koordynowanie

pomocy dla ucznia

 Ustalenie zakresu pomocy

 Określenie form pomocy, sposobów i okresu

udzielanej pomocy, z uwzględnieniem zaleceń

zawartych w orzeczeniu lub opinii

 Założenie i prowadzenie IPET

 Zaplanowanie działań z zakresu doradztwa

edukacyjno-zawodowego i sposobu ich realizacji

dla dzieci z orzeczeniami

 Ocena efektywności podjętych działań

 Podejmowanie działań mediacyjnych i

interwencyjnych

w sytuacjach kryzysowych

Indywidualny program edukacyjno –

terapeutyczny

12

1. Dotyczy organizacji kształcenia, wychowania
i opieki dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych oraz niedostosowanych
społecznie w przedszkolach, szkołach i
oddziałach ogólnodostępnych i integracyjnych
2. Dotyczy organizacji kształcenia, wychowania
i opieki dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych oraz niedostosowanych
społecznie w specjalnych przedszkolach,
szkołach

i

oddziałach oraz w ośrodkach

Indywidualny program edukacyjno –

terapeutyczny c.d.

13

3. Dla uczniów posiadających orzeczenie
o potrzebie kształcenia specjalnego
(niepełnosprawnych i niedostosowanych
społecznie)
4. Na okres, na jaki zostało wydane
orzeczenie (nie dłużej jednak niż na etap
edukacyjny)

14

Uczeń niepełnosprawny

- w rozumieniu przepisów

oświatowych –

to uczeń posiadający

orzeczenie

o potrzebie kształcenia

specjalnego wydane przez

zespół orzekający działający

w publicznej poradni

psychologiczno-

pedagogicznej

15

Uczniowie niepełnosprawni:

 niewidomi
 słabowidzący
 niesłyszący
 słabosłyszący
 niepełnosprawni ruchowo,

w tym z afazją

 upośledzeni umysłowo

w stopniu lekkim

 upośledzeni umysłowo

w stopniu umiarkowanym

lub znacznym

 upośledzeni umysłowo

w stopniu głębokim

 z autyzmem, w tym

Z

Zespołem Aspergera

 z niepełnosprawnościami

sprzężonymi

 Zagrożeni niedostosowaniem

społecznym i niedostosowani

społecznie

Przykład IPET

METRYCZKA
• Adam – uczeń niepełnosprawny
• posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia

specjalnego Nr… z dnia …

• z uwagi na: uczeń słabo widzący
• wydane na czas: nauki w gimnazjum
Informacje wynikające z wielospecjalistycznej, funkcjonalnej

diagnozy ucznia:

• mocne strony ucznia: dobre możliwości intelektualne,

zainteresowania i zdolności muzyczne, ambicja i duża
motywacja dla pracy, dobra pamięć;

• słabe strony ucznia: bardzo wolne tempo pracy, duży stopień

niedowidzenia, trudności w uczeniu się matematyki

Przykład IPE-T

• zakres dostosowania wymagań edukacyjnych

wynikających z przepisów prawa oświatowego:

- podstawa programowa kształcenia ogólnego
- oceniany zgodnie z obowiązującym w szkole WSO, z

tym, że pod uwagę w ocenianiu pracy brany jest
także wysiłek w nią wkładany, co może podnieść
uczniowi ocenę o pół stopnia

- test gimnazjalny pisze w formie dostosowanej w

zakresie form i warunków zgodnie z wytycznymi OKE
jak dla uczniów słabo widzących

Przykład IPE-T

• rodzaj i zakres zintegrowanych działań nauczycieli i specjalistów

prowadzących z uczniem zajęcia o charakterze rewalidacyjnym:

- usprawnianie koordynacji wzrokowo – ruchowej poprzez: czynności

samoobsługowe związane z sytuacjami szkolnymi np: wyjmowanie

zeszytów, otwieranie podręczników, wypełnianie luk w zdaniach na

przygotowanych kartach pracy itp. (Adam jest coraz sprawniejszy w

działaniach - wynika z obserwacji nauczycieli, także z samooceny Adama)

-

usprawnianie funkcji analizatora wzrokowego poprzez: wykonywanie

różnych ćwiczeń „na czas” z zakresu spostrzegawczości wzrokowej (Adam

pracuje zauważalnie szybciej - wynika z obserwacji nauczycieli, także z

samooceny Adama)

-

ćwiczenie słuchowej pamięci krótko i długotrwałej poprzez: systematyczne

zadawanie uczniowi do domu do nauki różnorodnych fragmentów poezji i

prozy do uczenia się na pamięć (Adam coraz szybciej zapamiętuje i więcej

wiadomości jest w stanie przyswoić sobie z poszczególnych przedmiotów

-

nabywanie biegłości w wykorzystywaniu w pracy technologii

komputerowej poprzez: odrabianie prac domowych na komputerze oraz

korzystanie ze swojego „dużego” laptopa podczas zajęć lekcyjnych np. na

klasówkach (prace Adama są coraz dłuższe i zawierają mniejszą ilość

błędów - co wynika z obserwacji nauczycieli a także z samooceny Adam)

Przykład IPE-T

• formy i metody pracy z uczniem:
- miejsce: pierwsza ławka na przeciwko tablicy (tablica czarna lub zielona, kreda biała

lub żółta),

- pomoce: zapalona lampka biurowa z prawej strony ucznia, podręczniki ustawione

pionowo (inne przybory szkolne użyte jako podpórki), dyktafon (włączany w

momentach wskazanych przez nauczycieli),

- zadania każdego z nauczycieli:

-

przygotowywać karty pracy z konkretnej tematyki do wykorzystywania podczas

zajęć lekcyjnych (czcionka Ariel 24, karty z lukami do wpisywania),

-

w miarę możliwości powiększać także tekst podręcznikowy, na którym pracuje

klasa (kartki powiększonym tekstem Adam przechowuje w segregatorze),

-

w tekstach podkreślać słowa – klucze, zakreślać najważniejsze fragmenty itp.,

-

egzekwować w szkole wiedzę Adama poprzez odpowiedzi ustne, pisemne testy

wyboru lub odręczne wypełnianie luk,

-

wydłużyć czas pracy na pracę z tekstem czytanym i pisanym, gdy zabraknie czasu

należy z Adamem umówić się na przerwie lub po zajęciach lekcyjnych, by

dokończyć wyjaśnianie lub sprawdzanie jego wiedzy,

-

pracę domową zadawać do odrabia na komputerze z powiększoną czcionką

- uwaga: ma prawo wstawać z miejsca i podchodzić do tablicy, gdy nie może

wszystkiego odczytać, a także podchodzić i oglądać inne pomoce prezentowane

przez nauczyciela,

Przykład IPE-T

• formy, sposoby i okres udzielania uczniowi

pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz
wymiar czasu,
w jakim będą one realizowane:

- w latach szkolnych: 2011/2012 i 2012/2013
- dodatkowe zajęcia wyrównawcze z matematyki w

wymiarze 2 razy w tygodniu po 45 minut
prowadzone przez nauczyciele matematyki

- udział w pozalekcyjnym kółku muzycznym w

wymiarze 1,5 godziny raz w tygodniu prowadzonym
na terenie szkoły przez nauczyciela muzyki

Przykład IPE-T

zajęcia rewalidacyjne:
- zajęcia rewalidacyjne (o charakterze

usprawniającym i kompensującym),
wymiar zajęć: 1 raz w tygodniu 60
minut, prowadzi nauczyciel -
tyflopedagog

Przykład IPE-T

• działania wspierające rodziców uczniów oraz

zakres współpracy z poradniami psychologiczno –

pedagogicznymi i innymi ośrodkami i

organizacjami działającymi na rzecz dzieci i ich

rodzin:

- kontakt rodziców Adama z nauczycielem matematyki –

raz w miesiącu (osobisty lub telefoniczny) podczas

dyżuru nauczyciela w każdy ostatni czwartek miesiąca

- dodatkowo Adam raz w miesiącu uczęszcza do Poradni

Psychologiczno – Pedagogicznej (termin do

uzgodnienia) na spotkania z tyflopedagogiem, który

będzie ukierunkowywał pracę rewalidacyjną w szkole

poprzez wskazówki zawarte w założonym zeszycie

terapeutycznym (wspólnym dla szkoły i Poradni)

Przykład IPE-T

• zakres współpracy nauczycieli i

specjalistów z rodzicami ucznia w
realizacji zadań przygotowujących go do
samodzielności w dorosłym życiu:

- udział w warsztatach zawodoznawczych dla

uczniów klas III organizowanych na terenie
szkoły

- indywidualne badanie dot. predyspozycji

zawodowych i pomoc w wyborze szkoły
ponadgimnazjalnej przeprowadzone na terenie
PP-P przez specjalistę – doradcę zawodowego