1

Podejścia w psychoterapii

Definicja
Założenia dotyczące czynników leczących

2

Pojęcie psychoterapia

Istotą psychoterapii jest:



(1) „(…) świadome i planowe zastosowanie technik wywodzących

się

z powszechnie uznanych zasad psychologicznych



(2) przez terapeutę wykwalifikowanego drogą szkolenia i

doświadczenia

w tym, aby rozumieć te zasady i stosować te techniki



(3) z intencją pomagania ludziom w modyfikowaniu osobistych

cech takich,

jak uczucia, wartości, postawy, i zachowania, które są oceniane

jako

nieprzystosowawcze”

3

Termin „psychoterapia” obejmuje oddziaływania psychologiczne

różniące się założeniami teoretycznymi dotyczącymi
czynników leczących i stosowanymi procedurami.

Podejścia/

nurty/szkoły

w psychoterapii

Podejście

behawioralne

oparte na teorii

uczenia się

Podejście

poznawcze

Podejście

psychoanalityczne

Podejście

humanistyczne

Podejście

systemowe

4

Behawioralne

1. Zachowanie niedostosowane jest wyuczonym

nawykiem albo powstaje w wyniku braku

pożądanych nawyków. Trzy mechanizmy uczenia

się kształtują nawyk: (1) Warunkowanie sprawcze;

(2) warunkowanie klasyczne; (3) naśladowanie.

2. Modyfikowanie zachowania niedostosowanego

polega albo (1) na oduczeniu nawyku

niepożądanego albo (2) na nauczeniu zachowania

pożądanego. Używane są w tym celu trzy

mechanizmy uczenia się: warunkowanie sprawcze;

(2) warunkowanie klasyczne; (3) naśladowanie.

Leczy - Uczenie się nowych zachowań

5

Poznawcze

1. Niedostosowane emocje i zachowania są

spowodowane nieracjonalnymi przekonaniami

dotyczącymi własnej osoby i ludzi, przez pryzmat

których człowiek interpretuje wydarzenia oraz

deficytami poznawczymi.

2. Modyfikowanie zaburzonych emocji i zachowania

polega na zmianie nieracjonalnych przekonań o sobie

i ludziach na racjonalne i uzupełnienie braków

poznawczych, co sprawia, że człowiek reaguje na

wydarzenia emocjami i zachowaniami dostosowanymi.

Leczy –uczenie się przekonań racjonalnych

6

Psychoanalityczne

1. Problemy emocjonalne są związane z doświadczeniami z dzieciństwa.

Powstają w wyniku powstania w dzieciństwie konfliktu wewnętrznego

między popędami seksualnym i agresywnym a lękiem przed karą lub

poczuciem winy oraz działania psychologicznych mechanizmów obronnych

nie dopuszczających konfliktu do świadomości. Objawy

psychopatologiczne są jednym z sposobów obrony przed uświadomieniem

sobie lęku i istnienia konfliktu.

2. Eliminowanie objawów psychopatologicznych polega na doprowadzeniu do

świadomości (1) działania psychologicznych mechanizmów obronnych, (2)

lęku przez karą lub poczuciem winy (3) istnienia konfliktu z dzieciństwa

między impulsami seksualnymi lub agresywnymi a lękiem przed karą lub

poczuciem winy. Uświadomienie konfliktu rozwiązuje go. Gdy nie ma

konfliktu nie ma potrzeby utrzymywania objawów psychopatologicznych

jako obrony przed uświadomieniem sobie konfliktu.

Leczy- nowa wiedza o konfliktach wewnętrznych
uzyskana drogą rozszerzenia świadomości

7

Humanistyczne

1. Gdy wrodzona potrzeba rozwoju jest zablokowana przez

rezygnację z własnych dążeń i przyjęcie wartości rodziców, i

własne dążenia są usunięte ze świadomości za pomocą

mechanizmów obronnych, powstają problemy emocjonalne.

2. Eliminowanie problemów emocjonalnych polega na

doprowadzeniu do świadomości istnienia odrzuconych

potrzeb organizmu, które domagają się realizacji.

Leczy- nowa wiedza na temat potrzeb organizmu
uzyskana droga rozszerzenia świadomości
i realizacja tych potrzeb

8

Systemowe

1. Zaburzone relacje między rodzicami a

dziećmi lub między małżonkami powodują

wystąpienie zaburzeń psychicznych u dzieci

lub u małżonków.

2. Eliminowanie zaburzeń psychicznych u

dzieci lub dorosłych członków rodziny

polega na modyfikacji relacji między

małżonkami lub między rodzicami i dziećmi.

Leczy – poprawa relacji między rodzicami

a dziećmi lub między małżonkami

9

Efekty psychoterapii

■ redukcja objawów psychopatologicznych;
■ poprawa radzenie sobie z trudnościami w

życiu codziennym;

■ poprawa funkcjonowania w relacjach;
■ nabycie strategii rozwiązywania

problemów w przyszłości;

■ poprawa oceny własnej osoby
■ poprawa oceny własnej skuteczności