ANALIZA EKONOMICZNA
Wykład nr 1
1
PROGRAM PRZEDMIOTU (I)
Metody analizy przyczynowej i porównawczej. Zasady
prezentacji i interpretacji wyników analizy
ekonomicznej.
Analiza produkcji i sprzedaży – wielkość, struktura
Analiza środków trwałych, analiza postępu
technicznego
Analiza gospodarki materiałowej
Analiza i ocena wykorzystania zasobów ludzkich
Analiza finansowa. Analiza wskaźnikowa – zalety i
wady.
Bilans i wstępna ocena sytuacji majątkowej. Wstępna
ocena sytuacji majątkowej i kapitałowej na podstawie
bilansu.
2
PROGRAM PRZEDMIOTU (II)
Analiza wyniku finansowego na podstawie rachunku
zysków i strat. Analiza przychodów i jej czynników.
Metody kwantyfikacji czynników przychodów. Podstawy
analizy kosztów. Metody kalkulacji kosztu
jednostkowego produktu.
Analiza przepływów pieniężnych. Rachunek przepływów
pieniężnych. Analiza płynności na podstawie rachunku
Analiza rentowności przedsiębiorstwa.
Istota analizy płynności finansowej. Wskaźniki płynności
finansowej.
Analiza sprawności w gospodarce zapasami, ściąganiu
należności i spłaty zobowiązań. Analiza kapitału
obrotowego i cyklu środków pieniężnych.
Wskaźniki wczesnego ostrzegania
3
LITERATURA
Bławat F. Analiza ekonomiczna, Wydawnictwo
Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2001
Jerzemowska M. (red.) Analiza ekonomiczna w
przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 2006
Sierpińska M., Jachna T., Ocena przedsiębiorstwa
według standardów światowych, Wydawnictwo PWN,
Warszawa 2006
Bednarski L., Analiza finansowa w przedsiębiorstwie,
PWE, Warszawa 2006
Grzenkowicz N., Analiza ekonomiczna
przedsiębiorstwa, Uniwersytet Warszawski, Warszawa
2007
Rybicki P., Finanse dla niefinansistów, Wydawnictwo
Onepress 2007
4
FORMA ZALICZENIA
Ćwiczenia – prezentacje oraz projekt pt.
analiza ekonomiczna dwóch przedsiębiorstw
Wykłady – test jednokrotnego wyboru
5
KONTAKT Z WYKŁADOWCĄ
Konsultacje
pokój: 402 WZIE
dzień: piątek
godzina: 9,30 – 10,30
Email:
katarzyna.kubiszewska@zie.pg.gda.pl
Tel. 348-60-11
6
POJĘCIE ANALIZY
Analiza to sposób postępowania naukowego,
uporządkowania, dzielenia całości na
elementy składowe.
Celem analizy jest zbadanie struktury całości,
poznanie mechanizmu powiązań między
elementami składowymi
Analiza oznacza metodę badawczą
polegającą na rozłożeniu danej całości na jej
elementy składowe i badaniu każdego z nich
z osobna.
Rodzaje analiz
7
ANALIZA EKONOMICZNA
Metoda badania procesów
gospodarczych, polegająca na
rozpatrywaniu związków, najczęściej
ilościowych, zachodzących pomiędzy
poszczególnymi elementami tych
procesów.
Czynności związane z oceną działalności
przedsiębiorstwa. Analiza ekonomiczna
obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze
występujące w odrąbie przedsiębiorstwa
jak i w jego otoczeniu.
8
RODZAJE ANALIZY EKONOMICZNE
Makroekonomiczna
Mikroekonomiczna
Analiza dziedzinowa
Analiza problemowa
Strategiczna
Analiza wewnętrzna
Analiza zewnętrzna
9
CELE ANALIZY
zbadanie struktury całości zjawiska
poznanie mechanizmu powiązań między elementami
składowymi
przygotowanie odpowiednich informacji stanowiących
podstawę do podejmowania decyzji gospodarczych.
ocena działalności i jej skutków.
ustalenie, czy dotychczasowa działalność przebiega
zgodnie z założeniami oraz można określić i uzasadnić
najkorzystniejsze kształtowanie się działalności w
przyszłości.
dostarczenie odpowiednio przetworzonych informacji
analitycznych, które są potem wykorzystywane do oceny
jednostek gospodarczych i podejmowania decyzji.
10
MIEJSCE ANALIZY FINANSOWEJ W
ANALIZIE EKONOMICZNEJ
PRZEDSIĘBIORSTWA
Źródło: Wiktor Gabrusewicz, Postawy analizy finansowej, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa 2002
11
Analiza
ekonomiczna
Analiza działalności
przedsiębiorstwa
Analiza
otoczenia
Analiza
techniczno-
ekonomiczn
a
Analiza
finansowa
Analiza
otoczenia
ogólnego
Analiza
otoczenia
szczegółow
ego
Analiza
powiązań
przedsiębiorst
wa
z otoczeniem
RODZAJE OTOCZENIA
PRZEDSIĘBIORSTWA
OTOCZENIE OGÓLNE
(MAKROOTOCZENIE)
5 SIŁ PORTERA
ANALIZA SWOT
Ogólne zasady:
• Unikaj
zagrożeń
• Wykorzystuj
szanse
• Wzmacniaj
słabe strony
• Opieraj się na
silnych
stronach
16
Analiza techniczno-
ekonomiczna
Analiza finansowa
Analiza produkcji
Analiza zatrudnienia i
wydajności pracy
Analiza środków trwałych
Analiza gospodarki
materiałowej
Analiza postępu
technicznego
Analiza sytuacji
majątkowej
Analiza sytuacji finansowej
Analiza wyniku
finansowego
Analiz przychodów
Analiza kosztów
Analiza przepływów
pieniężnych
Analiza
ekonomiczna
Źródło: Wiktor Gabrusewicz, Postawy analizy finansowej, Polskie
Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2002
17
Efektywność
inwestycji
Efektywność
finansowa
Efektywność
operacyjna
Końcowe rezultaty
i wytworzona
wartość ekonomiczna
Szeroki kontekst analizy
ekonomiczno-finansowej
FUNKCJE ANALIZY EKONOMICZNEJ
Funkcja poznawcza
Funkcja informacyjna
Funkcja oceniająca
Funkcja decyzyjna
18
PODSTAWOWE ETAPY PROCEDURY
ANALIZY EKONOMICZNEJ
1.
Zdefiniowanie obiektu badań
2.
Wybór kryterium oceny
3.
Wybór adekwatnej miary
4.
Ustalenie wzorca odniesienia
5.
Określenie odchyleń
6.
Postawienie wstępnej hipotezy,
7.
Sformułowanie modelu i przeprowadzenie
analizy przyczynowej
8.
Postawienie diagnozy
9.
Ustalenie działań racjonalizujących
19
OGÓLNE ZASADY SPORZĄDZANIA
ANALIZY EKONOMICZNEJ
1. Obiektywizm
2. Istotność
3. Wiarygodność
4. Zwięzłość i przejrzystość
5. Kompleksowość
6. Aktualność
20
TRZY SPOSOBY PREZENTACJI ANALIZY
Liczbami - szeregi, tablice
Opisem - daje możliwość ujawnienia
wniosków z analizy jakościowej, ze
wskaźników niemierzalnych.
Graficznie - pozwala na daleko idące
skrócenie czasu percepcji
21
ŹRÓDŁA DANYCH DO ANALIZY
Ewidencyjne
- pierwotne
- wtórne
Pozaewidencyjne
- wewnętrzne
- zewnętrzne
lub również
- pierwotne
- wtórne
22
ODBIORCY ANALIZY
właściciele,
potencjalni inwestorzy,
GUS,
urzędy skarbowe,
pracownicy,
banki,
jednostki ubezpieczeniowe,
pożyczkodawcy i leasingowcy,
kontrahenci i konkurenci,
władze samorządowe i rządowe,
biegli rewidenci
23
METODY ANALIZY
Metody wg stopnia szczegółowości badań
analitycznych.
1.
Metody ogólne
Metoda indukcyjna
Metoda dedukcyjna
2.
Metody szczegółowe
Metody porównań
Metody badań przyczynowych
Metody wg stopnia skwantyfikowania
1.
Metody analizy jakościowej
2.
Metody analizy ilościowej
24
ANALIZA STRUKTURY
Dostarcza informacji o prawidłowościach
proporcji pomiędzy poszczególnymi
wielkościami.
Podstawowym narzędziem badawczym jest
wskaźnik struktury.
25
ANALIZA DYNAMIKI
Ma na celu ustalić kierunek, tempo i
intensywność zmian w czasie zjawisk
finansowych.
Podział mierników dynamiki za względu
na podstawę odniesienia zjawiska
Mierniki dynamiki jednopodstawowe
Mierniki dynamiki łańcuchowe
Przyros absolutny a przyrost względny
26
SPROWADZANIE DO WARTOŚCI
PORÓWNYWALNYCH
Wielkości nominalne (w cenach bieżących)
Wielkości realne (w cenach stałych, w
wartościach porównywalnych)
27
Bilans (zł)
Stan na:
Przyrost o stałej
podstawie
Przyrost
o zmiennej
podstawie
31.12.03
31.12.0
4
31.12.05
31.12.0
4
31.12.05
31.12.0
4
31.12.0
5
Aktywa trwałe
213 933
257 166
466 798
43 233
252 865
43 233
209 632
Rzeczowe
aktywa trwałe
213 933
257 166
466 798
43 233
252 865
43 233
209 632
Aktywa
obrotowe
1 091
674
1 726
625
1 918
422
634 951
826 748
634 951
191 797
Zapasy
173 765
37 049
7 743
-136
716
-166 022
-136 716
-29 306
Należności
krótkotermino
we
219 277
1 163
530
1 614
375
944 253
1 395
097
944 253
450 844
Inwestycje
krótkotermino
we
615 233
521 948
292 968
-93 285
-322 265
-93 285
-228 980
Krótkotermino
we rozliczenia
międzyokreso
we
83 399
4 098
3 337
-79 301
-80 062
-79 301
-761
RAZEM
AKTYWA
1305607
1 983
791
2 385
220
678 184
1 079
613
678 184
401 429
28
Stan na:
tempo zmian o sałej
podstawie
tempo zmian o
zmiennej
podstawie
Bilans (zł)
31.12.0
3
31.12.0
4
31.12.0
5
31.12.04
31.12.05
31.12.0
4
31.12.0
5
2004/200
3
2005/200
3
2004/200
3
2005/200
4
Aktywa
trwałe
213 933
257 166
466 798
20%
118%
20%
82%
Rzeczowe
aktywa
trwałe
213 933
257 166
466 798
20%
118%
20%
82%
Aktywa
obrotowe
1 091
674
1 726
625
1 918
422
58%
76%
58%
11%
Zapasy
173 765
37 049
7 743
-79%
-96%
-79%
-79%
Należności
krótkotermin
owe
219 277
1 163
530
1 614
375
431%
636%
431%
39%
Inwestycje
krótkotermin
owe
615 233
521 948
292 968
-15%
-52%
-15%
-44%
Krótkotermin
owe
rozliczenia
międzyokreso
we
83 399
4 098
3 337
-95%
-96%
-95%
-19%
RAZEM
AKTYWA
1 305
607
1 983
791
2 385
220
52%
83%
52%
20%
29
DZIEKUJĘ ZA UWAGĘ ;-)
30