mgr Mariola Stypułkowska

„Cała wiedza medyczna ma dwa

potężne filary, na których się

wspiera. Są nimi ćwiczenia fizyczne i

dietetyka”

„Ćwiczenia wzmacniają, a

nieczynność osłabia ciało”

Hipokrates

„ Ruch to życie, a bezruch to śmierć

”

Pascal

Rehabilitacja



„re” (zwrotność)+”habilitas”
(zręczność, sprawność)



Proces medyczno-społeczny,
dążący do zapewnienia osobom
niepełnosprawnym godziwego
życia w poczuciu pożyteczności
społecznej i bezpieczeństwa
społecznego oraz zadowolenia

Rehabilitacja – definicja
wg WHO ( 1969)



Wyćwiczenie lub przywrócenie
jednostce możliwie najwyższej
sprawności przez jednoczesne
skoordynowane działanie
medyczne, socjalne, szkoleniowe i
zawodowe

Geneza rehabilitacji



Przyczyny niepełnosprawności
stwarzające potrzebę działania:
epidemie (ch. Heinego-Medina),
kalectwa wrodzone, wypadki,
wojny- rehabilitacja zawodowa
wojskowych

Zasady polskiej
koncepcji rehabilitacji

1.

Powszechność- obejmuje wszystkie
dyscypliny, dostępna dla wszystkich,

2.

Kompleksowość- uwzględnia aspekt
leczniczy, psychologiczny,
społeczny, zawodowy,

3.

Wczesne rozpoczynanie

4.

Ciągłość- powiązanie rehabilitacji
medycznej ze społeczną i zawodową

Systemy gimnastyczne w
starożytnych Chinach



Tai Tsy – z przewagą ćwiczeń
oddechowych;



Szeng – z dominacja ćwiczeń w
pozycjach siedzącej i leżącej;



Kong Fou – przetrwały jako sztuka
walki

Starożytne Indie



System Yoga (początki II tysiąclecia
p.n.e.) opisany w II wieku p.n.e. w
dziele „Yogasuthra”;



Opis ćwiczeń leczniczych w
świętych księgach Wedy (Ayur
Weda).



Galen

– fizjologia ćwiczeń,

mechanika oddychania, klasyfikacja
ćwiczeń;



Aurelius Celsius

– stosował

gimnastykę, terapię wodną, stworzył
szereg przyrządów ułatwiających
ćwiczenia.



Abu Ali ibn Sina (zwany Awicenną)

– propagator stosowania ćwiczeń
fizycznych w profilaktyce i leczeniu;
ćwiczenia łączone z masażami i
natryskami.



Maciej z Miechowa

– wydał pracę „Jak

zachować zdrowie” (1508 r.);



Wojciech Oczko

– wydał dzieło „Cieplice”,

podał zasady wodolecznictwa,
wskazania metodyczne do stosowania
gimnastyki (1578 r.);



Sebastian Petrycy

(Uniwersytet

Jagielloński) - ćwiczenia w profilaktyce i
leczeniu;



Jędrzej Śniadecki

– wydał dzieło

„O fizycznym wychowaniu dzieci” (1805
r.) – podkreśla rolę aktywności fizycznej w
rozwoju młodego organizmu.



Per Henrik Ling

oraz

Hjalmar Ling

stworzyli system gimnastyki
zdrowotnej zwierający ćwiczenia
aktywne, pasywne i oporowe,
elementy gimnastyki korekcyjnej



Jonas Gustav Zander

– otworzył

zakład mechanoterapii (1865 r.)

W Polsce



Ludwik Bierkowski

– Utworzył Zakład

Gimnastyczny w Krakowie (1837 r.), wydał

pracę „Kilka słów o ważności, potrzebie i

użyciu gimnastyki „



Teofil Małecki

(Poznań) – zakład gimnastyki

leczniczej dla dzieci i dorosłych (1840 r.);



Halina Kuczalska

(Warszawa) – Zakład

Gimnastyki Szwedzkiej (1892 r.); pierwsza w

Polsce szkoła gimnastyki zdrowotnej i masażu

leczniczego (1906);



Nartowski A.

– opublikował pracę

„Elektrodiagnoza i elektroterapia” (1901 r.);



Chełmoński A.

– opublikował ”Podstawy

leczenia fizykalnego” (1922 r.)

Józef Dietl (1804 – 1878)



zbadał i opisał polskie źródła
lecznicze.



twórca lecznictwa uzdrowiskowego w
Polsce.

Poznań



1919

– utworzenie Katedry Higieny i

Wychowania Fizycznego Uniwersytetu

Poznańskiego. Profesor I. Wierzejewski –

wykłady z zakresu gimnastyki leczniczej;



1925

– Studium Wychowania Fizycznego

(3-letnie) – zajęcia z masażu i gimnastyki

leczniczej prowadzone przez doc. F. Raszeję

i doc. W. Degę;



1930

– pierwszy szkolny kurs gimnastyki

wyrównawczej i leczniczej dla dzieci.

Warszawa

1929

– Poradnia Wychowania Fizycznego

Kliniki Chorób Wewnętrznych



1932

– książka Eleonory Reicher

„Oddziaływanie ćwiczeń cielesnych na

ustrój ludzi zdrowych i chorych”;



1929

– otwarcie Centralnego instytutu

Wychowania Fizycznego (CIWF),

przekształconego w 1938 r. w Akademię

Wychowania Fizycznego;

1922

– powołanie pierwszego w Polsce

klubu sportowego inwalidów (przy Instytucie

Głuchoniemych w Warszawie);



1924

– pierwszy udział polskich

niepełnosprawnych sportowców w

Międzynarodowych Igrzyskach sportowych

dla Niesłyszących w Paryżu.



1948

– pierwsze igrzyska sportowe

dla inwalidów narządu ruchu w
Stoke Mandeville (prof. Ludwik
Guttmann) ;



1960

– pierwsza paraolimpiada dla

inwalidów w Rzymie.



1952

– pierwszy

Międzynarodowy Kongres
Medycyny Fizykalnej (Londyn);



1960

– powstanie

Międzynarodowego
Towarzystwa Rehabilitacji
Inwalidów z siedzibą w Nowym
Jorku.



1950

– mianowanie prof. Wiktora

Degi krajowym specjalistą ds.
rehabilitacji ;



1959

– uznanie rehabilitacji za

specjalizację medyczną
(dwustopniową).



1953

– rozpoczęto kształcenie

techników fizjoterapii w Ciechocinku,

Warszawie i Gdańsku;



1953

– pierwsza konferencja magistrów

wychowania fizycznego pracujących w

rehabilitacji;



1954

– powstaje Zakład Gimnastyki

Leczniczej AWF Warszawa (w

Konstancinie)



1967

– wprowadzenie specjalizacji z

gimnastyki leczniczej i masażu;



1973

– powstaje Zakład Rehabilitacji

Ruchowej AWF w Poznaniu;



1973/74

– na studiach stacjonarnych

wprowadzono kierunek Rehabilitacja

ruchowa.



1960

– powstaje pierwsza w

Europie Klinika Rehabilitacji AM w
Poznaniu



1961

– powstaje Klinika

Rehabilitacji AM w Warszawie
(Konstancin)



1983

– wprowadzono specjalizację

Rehabilitacja ruchowa (dwustopniową)

dla magistrów gimnastyki leczniczej ;



1984

– powstaje Wydział Rehabilitacji

Ruchowej AWF w Warszawie;



1987

– powstaje Polskie Towarzystwo

Fizjoterapii;



1987

– powstaje pierwsze w Polsce

pismo poświęcone problemom

rehabilitacji – „Postępy Rehabilitacji”,

które później stanie się organem

wydawniczym Polskiego Towarzystwa

Rehabilitacji (red. prof. A. Ronikier);



1989

– powstaje interdyscyplinarne

Polskie Towarzystwo Rehabilitacji.

Dziękuję za uwagę