Trening umiejętności społecznych

background image

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI

SPOŁECZNYCH

SPOŁECZNYCH

Wprowadzenie

Wprowadzenie

background image

Trening umiejętności społecznych

Trening umiejętności społecznych

Wzrasta zainteresowanie treningiem

Wzrasta zainteresowanie treningiem

umiejętności społecznych, jak i

umiejętności społecznych, jak i

zapotrzebowanie na tego typu

zapotrzebowanie na tego typu

oddziaływania psychologiczne u osób

oddziaływania psychologiczne u osób

z różnych grup zawodowych i

z różnych grup zawodowych i

wiekowych (Argyle, 1994, 1998,

wiekowych (Argyle, 1994, 1998,

1999; Cherniss, 2000; Richardson,

1999; Cherniss, 2000; Richardson,

2000).

2000).

background image

Trening umiejętności społecznych

Trening umiejętności społecznych

Trening umiejętności społecznych

Trening umiejętności społecznych

(interpersonalnych, komunikacyjnych), w

(interpersonalnych, komunikacyjnych), w

skrócie TUS, zwany jest także

skrócie TUS, zwany jest także

treningiem

treningiem

skuteczności osobistej

skuteczności osobistej

.

.

Zadaniem TUS jest nauczenie i/ lub

Zadaniem TUS jest nauczenie i/ lub

rozwinięcie umiejętności interpersonalnych

rozwinięcie umiejętności interpersonalnych

u danej jednostki, które pozwolą jej

u danej jednostki, które pozwolą jej

skuteczniej radzić sobie w życiu osobistym

skuteczniej radzić sobie w życiu osobistym

i/ lub zawodowym (Argyle, 1978, 1999;

i/ lub zawodowym (Argyle, 1978, 1999;

Murgatroyd, 2000)

Murgatroyd, 2000)

background image

RODZAJE TRENINGÓW UMIEJĘTNOŚCI

RODZAJE TRENINGÓW UMIEJĘTNOŚCI

SPOŁECZNYCH

SPOŁECZNYCH

Zaradczy/terapeutyczny TUS

Zaradczy/terapeutyczny TUS

: wersja

: wersja

psychoterapeutyczna TUS, stosowana w

psychoterapeutyczna TUS, stosowana w

przypadku osób, u których stwierdza się

przypadku osób, u których stwierdza się

znaczne deficyty umiejętności społecznych,

znaczne deficyty umiejętności społecznych,

trening ma im umożliwić zniwelowanie owych

trening ma im umożliwić zniwelowanie owych

deficytów, tak aby te jednostki mogły zacząć

deficytów, tak aby te jednostki mogły zacząć

skutecznie funkcjonować w swoim otoczeniu

skutecznie funkcjonować w swoim otoczeniu

społecznym, w tym wypadku TUS jest główną

społecznym, w tym wypadku TUS jest główną

lub uzupełniającą metodą terapeutyczną

lub uzupełniającą metodą terapeutyczną

(pacjenci depresyjni, schizofreniczni) (Grzesiuk,

(pacjenci depresyjni, schizofreniczni) (Grzesiuk,

1994).

1994).

background image

RODZAJE TRENINGÓW UMIEJĘTNOŚCI

RODZAJE TRENINGÓW UMIEJĘTNOŚCI

SPOŁECZNYCH

SPOŁECZNYCH

Rozwojowy TUS:

Rozwojowy TUS:

wersja psychokorekcyjna TUS, jej

wersja psychokorekcyjna TUS, jej

celem jest pomoc w efektywniejszym, bardziej

celem jest pomoc w efektywniejszym, bardziej

trafnym, dostosowanym do kontekstu stosowaniu

trafnym, dostosowanym do kontekstu stosowaniu

posiadanych umiejętności społecznych.

posiadanych umiejętności społecznych.

Specjalistyczny TUS:

Specjalistyczny TUS:

wersja psychoedukacyjna

wersja psychoedukacyjna

TUS, jej celem jest rozwój specyficznych,

TUS, jej celem jest rozwój specyficznych,

profesjonalnych umiejętności społecznych

profesjonalnych umiejętności społecznych

warunkujących efektywność pracy na danym

warunkujących efektywność pracy na danym

stanowisku, np.: trening umiejętności

stanowisku, np.: trening umiejętności

nawiązywania kontaktu z pacjentem dla

nawiązywania kontaktu z pacjentem dla

terapeutów, trening prowadzenia grup

terapeutów, trening prowadzenia grup

szkoleniowych dla trenerów, trening umiejętności

szkoleniowych dla trenerów, trening umiejętności

przywódczych dla menadżerów itp.

przywódczych dla menadżerów itp.

background image

TRENING UMIEJETNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENING UMIEJETNOŚCI SPOŁECZNYCH

TUS, paradoksalnie, nie zawsze musi polegać na uczeniu

TUS, paradoksalnie, nie zawsze musi polegać na uczeniu

konkretnych umiejętności społecznych. W zależności od

konkretnych umiejętności społecznych. W zależności od

konceptualizacji deficytów społecznych można wyróżnić

konceptualizacji deficytów społecznych można wyróżnić

kilka form TUS, w których uwaga trenera skoncentrowana

kilka form TUS, w których uwaga trenera skoncentrowana

jest na różnych działaniach (Manstead i Hewstone, 2001):

jest na różnych działaniach (Manstead i Hewstone, 2001):

Model warunkowania

Model warunkowania

: deficyty społeczne to efekt

: deficyty społeczne to efekt

niedouczenia (lub błędnego uczenia się) i stąd

niedouczenia (lub błędnego uczenia się) i stąd

koncentracja na uczeniu jednostki konkretnych zachowań

koncentracja na uczeniu jednostki konkretnych zachowań

społecznych lub modyfikowaniu posiadanych nawyków

społecznych lub modyfikowaniu posiadanych nawyków

społecznego działania w określonych sytuacjach

społecznego działania w określonych sytuacjach

Model cybernetyczny

Model cybernetyczny

: deficyty społeczne jako efekt

: deficyty społeczne jako efekt

ignorowania lub nieadekwatności informacji zwrotnej i

ignorowania lub nieadekwatności informacji zwrotnej i

stąd koncentracja na zachęcaniu jednostki do refleksji

stąd koncentracja na zachęcaniu jednostki do refleksji

nad własnym zachowaniem społecznym, oceną jego

nad własnym zachowaniem społecznym, oceną jego

przebiegu i efektów oraz wyciągnięciu wniosków co do

przebiegu i efektów oraz wyciągnięciu wniosków co do

możliwości jego modyfikacji oraz usprawnienia

możliwości jego modyfikacji oraz usprawnienia

background image

TRENING UMIEJETNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENING UMIEJETNOŚCI SPOŁECZNYCH

Model doświadczeniowy

Model doświadczeniowy

: deficyty społeczne jako wynik

: deficyty społeczne jako wynik

braku właściwych lub wystarczających doświadczeń w życiu

braku właściwych lub wystarczających doświadczeń w życiu

codziennym i stąd koncentracja na dostarczeniu jednostce

codziennym i stąd koncentracja na dostarczeniu jednostce

zastępczych doświadczeń umożliwiających oswojenie się z

zastępczych doświadczeń umożliwiających oswojenie się z

pewnego typu sytuacjami i nabycie wprawy w

pewnego typu sytuacjami i nabycie wprawy w

funkcjonowaniu w nich

funkcjonowaniu w nich

Model teleologiczny

Model teleologiczny

: deficyty społeczne jako wynik

: deficyty społeczne jako wynik

wyznaczania nieadekwatnych celów interakcji społecznych

wyznaczania nieadekwatnych celów interakcji społecznych

lub wynik wyboru nieadekwatnych strategii realizacji celów

lub wynik wyboru nieadekwatnych strategii realizacji celów

interpersonalnych i stąd koncentracja uwagi na sposobie, w

interpersonalnych i stąd koncentracja uwagi na sposobie, w

jaki jednostka podchodzi do sytuacji społecznych, w jaki

jaki jednostka podchodzi do sytuacji społecznych, w jaki

sposób je interpretuje oraz jakie cele sobie wyznacza w

sposób je interpretuje oraz jakie cele sobie wyznacza w

interakcjach społecznych oraz w jaki sposób planuje

interakcjach społecznych oraz w jaki sposób planuje

realizację owych celów.

realizację owych celów.

background image

TRENING UMIEJETNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENING UMIEJETNOŚCI SPOŁECZNYCH

Uczenie się umiejętności społecznych ma swoją specyfikę, która

Uczenie się umiejętności społecznych ma swoją specyfikę, która

według Chernissa (2000) wiąże się z tym, że ich nabywanie

według Chernissa (2000) wiąże się z tym, że ich nabywanie

oznacza zazwyczaj przezwyciężanie istniejących, silnych reakcji

oznacza zazwyczaj przezwyciężanie istniejących, silnych reakcji

nawykowych oraz wiąże się ze zmianami w elementach

nawykowych oraz wiąże się ze zmianami w elementach

osobowości, które są kluczowe dla poczucia tożsamości osoby

osobowości, które są kluczowe dla poczucia tożsamości osoby

uczącej się, stąd trening umiejętności społecznych idzie w parze

uczącej się, stąd trening umiejętności społecznych idzie w parze

ze znacznym oporem i silną obronną postawą, a ponadto wymaga

ze znacznym oporem i silną obronną postawą, a ponadto wymaga

wielokrotnego powtarzania nowych zachowań w przeciągu

wielokrotnego powtarzania nowych zachowań w przeciągu

dłuższego okresu czasu. Ponieważ w tym okresie może dochodzić

dłuższego okresu czasu. Ponieważ w tym okresie może dochodzić

do wielu błędów i pomyłek podczas stosowania nowo nabywanych

do wielu błędów i pomyłek podczas stosowania nowo nabywanych

umiejętności, uczący się musi podejść do ich treningu z dużą

umiejętności, uczący się musi podejść do ich treningu z dużą

motywacją oraz powinien mieć zagwarantowany kompetentny

motywacją oraz powinien mieć zagwarantowany kompetentny

instruktaż oraz niezbędne wsparcie, które pomoże mu utrzymać

instruktaż oraz niezbędne wsparcie, które pomoże mu utrzymać

wysoką motywację i kontynuować trening umiejętności aż do

wysoką motywację i kontynuować trening umiejętności aż do

czasu ich pełnego zautomatyzowania.

czasu ich pełnego zautomatyzowania.

background image

TRENING UMIEJETNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENING UMIEJETNOŚCI SPOŁECZNYCH

Dickson i Hargie (2004) podkreślają, że aby „stać się

Dickson i Hargie (2004) podkreślają, że aby „stać się

kompetentnym” w jakiejkolwiek umiejętności (np. społecznej)

kompetentnym” w jakiejkolwiek umiejętności (np. społecznej)

jednostka musi zrozumieć ją poznawczo (poznać jej sens, cel) i

jednostka musi zrozumieć ją poznawczo (poznać jej sens, cel) i

behawioralnie (mieć okazję do jej przećwiczenia, do zapoznania

behawioralnie (mieć okazję do jej przećwiczenia, do zapoznania

się z nią) oraz mieć dostęp do informacji zwrotnych na temat tego,

się z nią) oraz mieć dostęp do informacji zwrotnych na temat tego,

jak dobrze ją wykonuje, a ponadto używać daną umiejętność tak

jak dobrze ją wykonuje, a ponadto używać daną umiejętność tak

często, jak to możliwe, aż stanie się w pełni zautomatyzowaną,

często, jak to możliwe, aż stanie się w pełni zautomatyzowaną,

naturalną czynnością, w pełni zintegrowaną z innymi

naturalną czynnością, w pełni zintegrowaną z innymi

zachowaniami.

zachowaniami.

Kluczowymi etapami uczenia się umiejętności są:

Kluczowymi etapami uczenia się umiejętności są:

-

obserwacja modela

obserwacja modela

i wnioskowanie o jego motywacji,

i wnioskowanie o jego motywacji,

wartościach i standardach wykonania, modelowanie: naśladowanie

wartościach i standardach wykonania, modelowanie: naśladowanie

działania modela,

działania modela,

-

samokontrola

samokontrola

:

:

usprawnianie wykonania danego działania oraz

usprawnianie wykonania danego działania oraz

-

samoregulacja

samoregulacja

:

:

nauka wykorzystywania danej umiejętności

nauka wykorzystywania danej umiejętności

stosowanie do różnych kontekstów sytuacyjnych (Dickson i Hargie,

stosowanie do różnych kontekstów sytuacyjnych (Dickson i Hargie,

2004).

2004).

background image

PRZYCZYNY BRAKU EFEKTYWNOŚCI

PRZYCZYNY BRAKU EFEKTYWNOŚCI

TRENINGÓW UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENINGÓW UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

Podsumowując wyniki badań (Cherniss, 2000)

Podsumowując wyniki badań (Cherniss, 2000)

należy wyszczególnić

należy wyszczególnić

trzy główne przyczyny

trzy główne przyczyny

braku efektywności treningu umiejętności

braku efektywności treningu umiejętności

społecznych

społecznych

- trening umiejętności społecznych

- trening umiejętności społecznych

jest nieskuteczny zazwyczaj dlatego, że:

jest nieskuteczny zazwyczaj dlatego, że:

jest za krótki (

jest za krótki (

np. tylko 2 dni szkoleniowe);

np. tylko 2 dni szkoleniowe);

jest oparty na tzw. zmasowanej praktyce

jest oparty na tzw. zmasowanej praktyce

(a nie

(a nie

rozłożonej w czasie);

rozłożonej w czasie);

nie dostarcza lub nie dostarcza w wystarczającym

nie dostarcza lub nie dostarcza w wystarczającym

stopniu wsparcia potreningowego.

stopniu wsparcia potreningowego.

background image

WYTYCZNE ZWIEKSZAJĄCE EFEKTYWNOŚĆ

WYTYCZNE ZWIEKSZAJĄCE EFEKTYWNOŚĆ

TRENINGÓW UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENINGÓW UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

Na etapie przygotowań do

Na etapie przygotowań do

treningu

treningu

należy dokonać wnikliwej

należy dokonać wnikliwej

analizy potrzeb szkoleniowych oraz

analizy potrzeb szkoleniowych oraz

ustalić na jej podstawie wraz ze

ustalić na jej podstawie wraz ze

szkolącymi się konkretne, mierzalne i

szkolącymi się konkretne, mierzalne i

ważne dla nich cele treningu oraz

ważne dla nich cele treningu oraz

zbudować wśród nich pozytywne

zbudować wśród nich pozytywne

oczekiwanie własnej skuteczności

oczekiwanie własnej skuteczności

oraz oczekiwanie korzystnego wyniku

oraz oczekiwanie korzystnego wyniku

(efektu) treningu.

(efektu) treningu.

background image

WYTYCZNE ZWIEKSZAJĄCE EFEKTYWNOŚĆ

WYTYCZNE ZWIEKSZAJĄCE EFEKTYWNOŚĆ

TRENINGÓW UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENINGÓW UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

Na etapie treningu

Na etapie treningu

kluczowe jest wielokrotne

kluczowe jest wielokrotne

ponawianie cyklu demonstrowania danej umiejętności

ponawianie cyklu demonstrowania danej umiejętności

(trener „żywym modelem” nauczanej umiejętności),

(trener „żywym modelem” nauczanej umiejętności),

jej ćwiczenia (przy pomocy metod aktywnych, głównie

jej ćwiczenia (przy pomocy metod aktywnych, głównie

symulacji) oraz analizowania informacji zwrotnej na

symulacji) oraz analizowania informacji zwrotnej na

temat jakości wykonania zadania treningowego.

temat jakości wykonania zadania treningowego.

Takie cykle powinny być ponadto rozłożone w czasie

Takie cykle powinny być ponadto rozłożone w czasie

oraz prowadzić do przeuczenia (co ma istotne

oraz prowadzić do przeuczenia (co ma istotne

znaczenie dla transferu umiejętności z sytuacji

znaczenie dla transferu umiejętności z sytuacji

treningowej do sytuacji rzeczywistych).

treningowej do sytuacji rzeczywistych).

Bardzo ważne jest przygotowanie uczestników

Bardzo ważne jest przygotowanie uczestników

treningu na radzenie sobie z problemami, które mogą

treningu na radzenie sobie z problemami, które mogą

się pojawić podczas stosowania trenowanych

się pojawić podczas stosowania trenowanych

umiejętności w rzeczywistych sytuacjach (tzw.

umiejętności w rzeczywistych sytuacjach (tzw.

prewencja nawrotów)

prewencja nawrotów)

background image

WYTYCZNE ZWIEKSZAJĄCE EFEKTYWNOŚĆ

WYTYCZNE ZWIEKSZAJĄCE EFEKTYWNOŚĆ

TRENINGÓW UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENINGÓW UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

Na etapie utrzymywania wypracowanych

Na etapie utrzymywania wypracowanych

podczas treningu umiejętności

podczas treningu umiejętności

szczególnie

szczególnie

istotne jest zapewnienie szkolącemu się

istotne jest zapewnienie szkolącemu się

niezbędnego wsparcia poprzez

niezbędnego wsparcia poprzez

coaching

coaching

lub grupy

lub grupy

wsparcia, które dodadzą jemu odwagi do

wsparcia, które dodadzą jemu odwagi do

wykorzystywania nowo nabytych umiejętności w

wykorzystywania nowo nabytych umiejętności w

codziennych sytuacjach w domu lub pracy. Badania

codziennych sytuacjach w domu lub pracy. Badania

sugerują, że najbardziej efektywne są te programy

sugerują, że najbardziej efektywne są te programy

treningowe, które koncentrują się nie tylko na

treningowe, które koncentrują się nie tylko na

rozwijaniu konkretnych umiejętności społecznych,

rozwijaniu konkretnych umiejętności społecznych,

ale także samoświadomości, umiejętności

ale także samoświadomości, umiejętności

samoregulacyjnych oraz empatii (Cherniss, 2000).

samoregulacyjnych oraz empatii (Cherniss, 2000).

background image

TRENING UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENING UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

Ponieważ TUS jest najbardziej potrzebny i skuteczny w

Ponieważ TUS jest najbardziej potrzebny i skuteczny w

przypadku osób dorosłych (zwłaszcza młodych dorosłych,

przypadku osób dorosłych (zwłaszcza młodych dorosłych,

Argyle, 1999)

Argyle, 1999)

warto zwrócić uwagę specyfikę uczenia się

warto zwrócić uwagę specyfikę uczenia się

osób dorosłych

osób dorosłych

. Podejściem szeroko wykorzystywanym w

. Podejściem szeroko wykorzystywanym w

przypadku trenowania tzw. miękkich umiejętności (czyli

przypadku trenowania tzw. miękkich umiejętności (czyli

umiejętności interpersonalnych) u osób dorosłych

umiejętności interpersonalnych) u osób dorosłych

(profesjonalistów) jest

(profesjonalistów) jest

andragogika Knowlesa

andragogika Knowlesa

(http://tip.psychology.org; Łaguna, 2004). Podstawowe założenia

(http://tip.psychology.org; Łaguna, 2004). Podstawowe założenia

tego podejścia mówią, że:

tego podejścia mówią, że:

dorośli potrzebują wiedzieć, dlaczego muszą się czegoś

dorośli potrzebują wiedzieć, dlaczego muszą się czegoś

nauczyć;

nauczyć;

dorośli potrzebują uczyć się w sposób doświadczeniowy

dorośli potrzebują uczyć się w sposób doświadczeniowy

(poprzez praktykę);

(poprzez praktykę);

dorośli traktują uczenie się jako rozwiązywanie konkretnych

dorośli traktują uczenie się jako rozwiązywanie konkretnych

(ważnych dla nich) problemów;

(ważnych dla nich) problemów;

dorośli uczą się najszybciej i najchętniej, gdy dana wiedza lub

dorośli uczą się najszybciej i najchętniej, gdy dana wiedza lub

umiejętność pozwala w szybki sposób dostarczyć określonej

umiejętność pozwala w szybki sposób dostarczyć określonej

korzyści.

korzyści.

background image

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

Codzienne doświadczenia społeczne mogą

Codzienne doświadczenia społeczne mogą

skutecznie przyczyniać się do rozwoju

skutecznie przyczyniać się do rozwoju

umiejętności interpersonalnych, jeśli

umiejętności interpersonalnych, jeśli

spełnione są następujące warunki (Argyle,

spełnione są następujące warunki (Argyle,

1978):

1978):

Dostęp do informacji zwrotnej

Dostęp do informacji zwrotnej

:

:

Wypróbowywanie nowych reakcji i

Wypróbowywanie nowych reakcji i

zachowań

zachowań

:

:

Refleksyjne podchodzenie do już

Refleksyjne podchodzenie do już

„obytych” sytuacji społecznych

„obytych” sytuacji społecznych

:

:

Udział trenera

Udział trenera

:

:

background image

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

Dostęp do informacji zwrotnej

Dostęp do informacji zwrotnej

:

:

codzienne doświadczenia społeczne

codzienne doświadczenia społeczne

będą mało efektywnym treningiem

będą mało efektywnym treningiem

umiejętności interpersonalnych, jeśli

umiejętności interpersonalnych, jeśli

jednostka nie będzie miała dostępu

jednostka nie będzie miała dostępu

do informacji zwrotnej na temat

do informacji zwrotnej na temat

przebiegu interakcji społecznej i jej

przebiegu interakcji społecznej i jej

wyniku oraz, gdy nie będzie

wyniku oraz, gdy nie będzie

analizować tych informacji w sposób

analizować tych informacji w sposób

systematyczny.

systematyczny.

background image

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

Wypróbowywanie nowych reakcji

Wypróbowywanie nowych reakcji

i zachowań

i zachowań

: jeżeli informacja

: jeżeli informacja

zwrotna mówi, że dane zachowanie

zwrotna mówi, że dane zachowanie

okazało się nieskuteczne w realizacji

okazało się nieskuteczne w realizacji

danego celu, jednostka powinna za

danego celu, jednostka powinna za

pomocą prób i błędów lub

pomocą prób i błędów lub

modelowania społecznego odkryć i

modelowania społecznego odkryć i

wypróbować bardziej skuteczną

wypróbować bardziej skuteczną

reakcję.

reakcję.

background image

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

Refleksyjne podchodzenie do już

Refleksyjne podchodzenie do już

„obytych” sytuacji społecznych

„obytych” sytuacji społecznych

: w

: w

miarę praktykowania danych umiejętności

miarę praktykowania danych umiejętności

one automatyzują się, jednostka wykonuje

one automatyzują się, jednostka wykonuje

je bardziej płynnie, „naturalnie”,

je bardziej płynnie, „naturalnie”,

jednocześnie staje się bardziej oswojona z

jednocześnie staje się bardziej oswojona z

danymi sytuacjami, stają się one dla niej

danymi sytuacjami, stają się one dla niej

coraz mniejszym wyzwaniem, a coraz

coraz mniejszym wyzwaniem, a coraz

bardziej rutyną, jej wykonanie jest mniej

bardziej rutyną, jej wykonanie jest mniej

podatne na dystraktory, ale i na informację

podatne na dystraktory, ale i na informację

zwrotną, co może blokować usprawnianie

zwrotną, co może blokować usprawnianie

skuteczności interpersonalnej w danych

skuteczności interpersonalnej w danych

sytuacjach.

sytuacjach.

background image

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

Udział trenera

Udział trenera

: uczenie się może być

: uczenie się może być

przyspieszone, gdy jednostce zapewni się pomoc

przyspieszone, gdy jednostce zapewni się pomoc

trenera, osoby, która będzie regularnie, w sposób

trenera, osoby, która będzie regularnie, w sposób

systematyczny obserwować jednostkę podczas

systematyczny obserwować jednostkę podczas

codziennych interakcji w określonych sytuacjach

codziennych interakcji w określonych sytuacjach

społecznych oraz zapewniać rzetelną informację

społecznych oraz zapewniać rzetelną informację

zwrotną i instruktaż. Zasadniczą zaletą treningu

zwrotną i instruktaż. Zasadniczą zaletą treningu

podczas codziennych interakcji społecznych (na

podczas codziennych interakcji społecznych (na

przykład w miejscu pracy) jest

przykład w miejscu pracy) jest

brak problemu z

brak problemu z

transferem

transferem

wypracowywanych umiejętności do

wypracowywanych umiejętności do

rzeczywistych sytuacji, gdyż te umiejętności są

rzeczywistych sytuacji, gdyż te umiejętności są

właśnie wypracowywane w owych rzeczywistych

właśnie wypracowywane w owych rzeczywistych

sytuacjach (Argyle, 1999).

sytuacjach (Argyle, 1999).

background image

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH

Trening umiejętności społecznych najczęściej opiera

Trening umiejętności społecznych najczęściej opiera

się na technice odgrywania roli. Granie roli

się na technice odgrywania roli. Granie roli

(symulacja) to wypróbowywanie umiejętności

(symulacja) to wypróbowywanie umiejętności

społecznych poza rzeczywistą sytuacją (np. podczas

społecznych poza rzeczywistą sytuacją (np. podczas

szkolenia) na partnerach roli.

szkolenia) na partnerach roli.

Dla skuteczności tej techniki jest ważne, aby owi

Dla skuteczności tej techniki jest ważne, aby owi

pozoranci byli jak najbardziej realistyczni –

pozoranci byli jak najbardziej realistyczni –

przygotowani i poinstruowani do symulowania

przygotowani i poinstruowani do symulowania

określonych trudności interakcyjnych, zaś sama

określonych trudności interakcyjnych, zaś sama

metoda jest zalecana przede wszystkim do uczenia

metoda jest zalecana przede wszystkim do uczenia

specyficznych umiejętności.

specyficznych umiejętności.

Każda sesja grania roli to praca nad jakąś

Każda sesja grania roli to praca nad jakąś

umiejętnością, jakimś aspektem złożonej

umiejętnością, jakimś aspektem złożonej

umiejętności lub zachowaniem w określonej

umiejętności lub zachowaniem w określonej

sytuacji.

sytuacji.

background image

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH / ZASADY

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH / ZASADY

Pojedyncza sesja trwa zazwyczaj od 1 do 3

Pojedyncza sesja trwa zazwyczaj od 1 do 3

godzin, zaś cały cykl treningowy może

godzin, zaś cały cykl treningowy może

obejmować kilka do kilkunastu sesji

obejmować kilka do kilkunastu sesji

(zazwyczaj 1 lub 2 sesje na tydzień).

(zazwyczaj 1 lub 2 sesje na tydzień).

Grupy treningowe liczą na ogół 6 osób

Grupy treningowe liczą na ogół 6 osób

(sesje grupowe mogą być uzupełniane

(sesje grupowe mogą być uzupełniane

sesjami indywidualnymi)

sesjami indywidualnymi)

Konieczna jest analiza potrzeb

Konieczna jest analiza potrzeb

szkoleniowych (lista problemowych

szkoleniowych (lista problemowych

sytuacji oraz lista umiejętności do

sytuacji oraz lista umiejętności do

nauczenia lub usprawnienia).

nauczenia lub usprawnienia).

background image

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH / ZASADY

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH / ZASADY

Struktura sesji wygląda następująco

Struktura sesji wygląda następująco

;

;

Zaczynamy od modelowania trenowanej umiejętności

Zaczynamy od modelowania trenowanej umiejętności

poprzez jej demonstrację „na żywo” lub/ i przy

poprzez jej demonstrację „na żywo” lub/ i przy

wykorzystaniu pomocy audio-wizualnych wspartego

wykorzystaniu pomocy audio-wizualnych wspartego

instruktażem werbalnym i dyskusją na temat kluczowych

instruktażem werbalnym i dyskusją na temat kluczowych

aspektów nauczanej umiejętności.

aspektów nauczanej umiejętności.

Następnie uczestnicy treningu przygotowują się do

Następnie uczestnicy treningu przygotowują się do

odgrywania roli – zdefiniowana zostaje sytuacja

odgrywania roli – zdefiniowana zostaje sytuacja

problemowa, (uczestnicy) pozoranci są wybierani i

problemowa, (uczestnicy) pozoranci są wybierani i

instruowani. Kolejnym etapem jest granie roli.

instruowani. Kolejnym etapem jest granie roli.

Ćwiczenie może trwać od 5 do 30 minut. Po nim następuje

Ćwiczenie może trwać od 5 do 30 minut. Po nim następuje

dostarczenie ćwiczącemu informacji zwrotnych od trenera,

dostarczenie ćwiczącemu informacji zwrotnych od trenera,

pozoranta, pozostałych uczestników treningu, zarówno w

pozoranta, pozostałych uczestników treningu, zarówno w

formie werbalnej, jak i analizy nagrania audio-wideo).

formie werbalnej, jak i analizy nagrania audio-wideo).

Ostatnim etapem jest ponowne granie roli przez ćwiczącego

Ostatnim etapem jest ponowne granie roli przez ćwiczącego

z uwzględnieniem otrzymanej uprzednio informacji zwrotnej.

z uwzględnieniem otrzymanej uprzednio informacji zwrotnej.

background image

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH / ZASADY

TRENINGI UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH / ZASADY

W przypadku TUS opartego na technice odgrywania roli

W przypadku TUS opartego na technice odgrywania roli

pojawia się

pojawia się

problem z transferem trenowanych

problem z transferem trenowanych

umiejętności do rzeczywistych sytuacji

umiejętności do rzeczywistych sytuacji

(Argyle, 1994,

(Argyle, 1994,

1999; Cherniss, 2000). Można mu zaradzić korzystając z

1999; Cherniss, 2000). Można mu zaradzić korzystając z

następujących dyrektyw:

następujących dyrektyw:

stosuj prace domowe: nakłaniaj trenujących do

stosuj prace domowe: nakłaniaj trenujących do

wypróbowywania między sesjami umiejętności, których się

wypróbowywania między sesjami umiejętności, których się

uczą na treningu (co często wywołuje niechęć i opór ze

uczą na treningu (co często wywołuje niechęć i opór ze

strony trenujących);

strony trenujących);

dokonuj realistycznej symulacji rzeczywistej sytuacji: pomaga

dokonuj realistycznej symulacji rzeczywistej sytuacji: pomaga

to także zminimalizować ryzyko traktowania treningu przez

to także zminimalizować ryzyko traktowania treningu przez

jego uczestników jako czegoś „głupiego i nieżyciowego” (co

jego uczestników jako czegoś „głupiego i nieżyciowego” (co

wiąże się z „dramatyzowaniem” i „graniem pod publikę”);

wiąże się z „dramatyzowaniem” i „graniem pod publikę”);

doprowadź do przeuczenia: im dłużej jednostka pracuje nad

doprowadź do przeuczenia: im dłużej jednostka pracuje nad

zmianą, tym bardziej trwała jest ta zmiana; w przypadku

zmianą, tym bardziej trwała jest ta zmiana; w przypadku

wielu osób dla uzyskania trwałej zmiany potrzebne jest

wielu osób dla uzyskania trwałej zmiany potrzebne jest

przynajmniej 12 sesji treningowych.

przynajmniej 12 sesji treningowych.


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Trening Umiejętności Społecznych Goldsteina wg R
TRENING UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH
umiejętności społeczne, charakterystyka stylow
trening umiejęt interpersonalnych Knocińska, praca soccjalna i resocjalizacja Milenium
umiejętności społeczne, wyrazenia procesowe, Najczęściej spotykane słowa procesowe:
umiejętności społeczne, koncepcje psychologiczne, Celem tego wykładu jest dokonanie skrótowego przeg
umiejętności społeczne, komunikacja niewerbalna, Komunikacja niewerbalna
umiejętności społeczne, wyrazenia procesowe, Najczęściej spotykane słowa procesowe:
umiejętności społeczne, koncepcje psychologiczne, Celem tego wykładu jest dokonanie skrótowego przeg
umiejętności społeczne, komunikacja niewerbalna, Komunikacja niewerbalna
kształtowanie umiejetności społecznych
Asertywność jako umiejętność społeczna
umiejętności społeczne, polkule mozgowe, LEWA
umiejętności społeczne, asertywne krytykowanie, ASERTYWNOŚĆ, KRYTYKA
umiejętności społeczne, etapy komunikacji, NADAWCA

więcej podobnych podstron