Niewydolność

krążenia

Renata Świątkowska-

Stodulska

Seminarium dla IV roku Stomatologii

Definicja

• Niewydolność serca wchodzi w skład znacznie

większej grupy niewydolności krążenia

• Niewydolność krążenia może być spowodowana

czynnikami pozasercowymi: np. wstrząs

hipowolemiczny, septyczny,głęboka niedokrwistość.

• Niewydolność serca to zespół kliniczny

spowodowany nieprawidłowością pracy sera o

charakterystycznym obrazie hemodynamicznym,

któremu towarzyszy upośledzenie funkcji nerek oraz

odpowiedź układu nerwowego i hormonalnego

• Niewydolność serca:

• skurczowa
• rozkurczowa

Występowanie

• Niewydolność serca i wtórną do niej

niewydolność krążenia spotyka się u
10% populacji.

• Częstość występowania rośnie wraz

z wiekiem.

• Występuje częściej u mężczyzn.

Patofizjologia

• Niewydolność serca jest stanem, w którym

uszkodzone serce nie może zapewnić

odpowiedniego tkankowego przepływu krwi w

czasie wysiłku, a w zaawansowanych stadiach

także w spoczynku.

• Dochodzi do uruchomieni fizjologicznych

mechanizmów kompensacyjnych:

• -aktywacja neurohormonalna
• -przerost komory
• -poszerzenie wymiaru komory

Patofizjologia

Podział

Niewydolność serca

przewlekła

ostra

lewokomorowa

prawokomorowa

obukomorowa

obukomorowa

prawokomorowa

lewokomorowa

Przyczyny niewydolności

lewokomorowej serca

CZYNNIKI

ETIOLOGICZNE:

Choroba wieńcowa
Nadcisnienie tętnicze

Kardiomiopatia
Wada zastawkowa

NASILAJĄCE
Pochodzenia sercowego:
Zaburzenia rytmu, OZW
Pochodzenia pozasercowego:
Niedokrwistość, zatorowość płucna,
Zapalenie płuc
Związane z leczeniem:
Zła współpraca, NLPZ, sterydy,

Przyczyny niewydolności

prawokomorowej serca

CZYNNIKI

ETIOLOGICZNE:
Choroby płuc
-restykcyjne
-obturacyjne
-choroby naczyń płucnych
Zatorowość płucna

NASILAJĄCE
Pochodzenia sercowego:
Zaburzenia rytmu, OZW
Pochodzenia pozasercowego:
Niedokrwistość, zatorowość płucna,
Zapalenie płuc, zaostrzenie POCHP
Związane z leczeniem:
Zła współpraca, NLPZ, sterydy,

Objawy kliniczne

• Zależą od
• -stopnia zaawansowania choroby,
• -wydolności mechanizmów
kompensacyjnych
• -szybkości narastania,
• - chorób towarzyszących

Przewlekła niewydolność

lewej komory serca-wywiad

• Duszność początkowo wysiłkowa,następnie

spoczynkowa (Ortopnoe,)

• Napadowa duszność nocna (asthma cardiale)
• Uczucie zmęczenia
• Blada, wilgotna i chłodna skóra
• Uczucie kołatania serca, zawroty głowy lub

omdlenia

• Wzmożone oddawania moczu w nocy

(nycturia)

• Utrata wagi ciała
• Wyniszczenie

Przewlekła niewydolność

lewej komory serca –

badanie przedmiotowe

• Cechy duszności (pozycja ortopnoe, udział

dodatkowych mięśni oddechowych,sinica)

• Dłonie i stopy - chłodne, sine
• Mała amplituda tętna
• Cechy poszerzenia lewej komory- przesunięcie

uderzenia koniuszkowego w lewo i w dół

• Osłuchowo: cechy zastoju na płucami o

różnym stopnie nasilenia

• Zaburzenia rytmu serca
• Obecność III/IV tonu serca

Przewlekła niewydolność

prawej komory serca- wywiad

• Zwiększenie masy ciała, obrzęki
• Uczucie pełności w jamie brzusznej
• Objawy dyspeptyczne, brak

łaknienia, nudności

• Nasilające się osłabienie

Przewlekła niewydolność prawej

komory serca-badanie

przedmiotowe

• Przepełnienie żył szyjnych
• Obrzęki
• Cechy powiększenie prawej komory serca
• Dodatni refluks wątrobowo-szyjny
• Powiększenie wątroby
• Przesięki w jamach ciała
• Cirrhosis cardiaca

Klasyfikacja niewydolności

serca wg NYHA

Ostra niewydolność lewej

komory

• Duża dynamika narastania objawów

• Podmiotowo:

• -

duszność, pozycja ortopnoe

• -uczucie lęku
• -pienista plwocina

• Przedmiotowo:

• -

sinica/bladość

• -skóra wilgotna, chłodna
• -cechy obrzęku płuc
• -tachykardia, zaburzenia rytmu serca
• -inne objawy zależne od bezpośredniej przyczyny

Ostra niewydolność prawej

komory

• Najczęstsza przyczyna zator tętnicy płucnej

• -

Ból w prawym podżebrzu

• -Obrzęki
• -Bezmocz
• Cwał komorowy
• Podwyższone ciśnienie żylne

• Objawy wynikające z przyczyny- zatoru tęt. płucnej

• -nagła duszność
• -ból w klatce piersiowej
• -częstoskurcz
• -kaszel
• -niepokój

Badania dodatkowe

• Badanie elektrokardiograficzne: zmiany

zależne od przyczyny

• RTG klatki piersiowej:ocena wielkości i sylwetki

serca, ocena rysunku naczyniowego i pól

płucnych (objawy zastoju płucnego- linie

Kerleya, poszerzenie wnęk, obraz matowego

szkła, płyn w opłucnej)

• Badanie echokardiograficzne: ocena

kurczliwości, frakcji wyrzutowe, zastawek

serca, ocena gradientów ciśnień i fal zwrotnych

przez zastawki

•

W wybranych przypadkach: cewnikowanie

serca,koronarografia, badania wysiłkowe, scyntygrafia

izotopowa, badania neurohormonalne

Leczenie

• Przyczyny doprowadzające do

niewydolności serca:

- nadciśnienia tętniczego
- choroby wiecowej
- zaburzeń rytmu serca
- wad serca
- chorób płuc

Leczenie

• Postępowanie ogólne:

- normalizacja wagi ciała
- dieta ubogosolna
- zapobieganie zakrzepom
- trening fizyczny

• Leczenie farmakologiczne:

- inhibitory konwertazy angiotensyny
- leki moczopędne
- Glikozydy naparstnicy
- β blokery