Wyposażenie

pokładowe okrętów

- wykład

Wyposażenie

przeciwpożarowe

Wyposażenie przeciwpożarowe

Przepisy dotyczące wyposażenia ratunkowego:

Część 5 „Ochrona przeciwpożarowa”:

1. Postanowienia ogólne.

2. Zabezpieczenia przeciwpożarowe statków towarowych.

3. Instalacje gaśnicze.

4. Instalacje sygnalizacji pożarowej.

5. Sprzęt pożarniczy, części zapasowe i narzędzia.

6. Wymagania dodatkowe.

7. Wymagania dla pomieszczeń i urządzeń stwarzających zagrożenie

pożarowe na statkach.

Wyposażenie przeciwpożarowe

Podstawowe określenia:

Grupa pożarów – określenie pożaru w zależności od rodzaju palących się

materiałów.

Pożary dzielą się na następujące grupy:

•

grupa A – pożary ciał stałych, głównie pochodzenia organicznego, przy spalaniu
których obok innych zjawisk, występuje zjawisko żarzenia;

•

grupa B – pożary cieczy palnych lub materiałów topiących się;

•

grupa C – pożary gazów;

•

grupa D – pożary metali i stopów metali lekkich (np. magnez, sód, aluminium itp.)

Ładunki niebezpieczne – ładunki należące do którejś z wymienionych klas:

klasa 1 – materiały wybuchowe (podział na podklasy);
klasa 2 – gazy: sprężone, skroplone i rozpuszczone pod ciśnieniem (podklasy);
klasa 3 – ciecze łatwo zapalne;
klasa 4.1 – ciała stałe łatwo zapalne;
klasa 4.2 – substancje zdolne do samozapłonu;
klasa 4.3 – materiały, które w kontakcie z wodą wydzielają gazy łatwo zapalne;
klasa 5.1 – substancje utleniające;
klasa 5.2 – nadtlenki organiczne;
klasa 6.1 – substancje toksyczne;
klasa 6.2 – materiały zakaźne;
klasa 7 – materiały radioaktywne;
klasa 8 – materiały żrące i powodujące korozję;
klasa 9 – inne materiały niebezpieczne.

Wyposażenie przeciwpożarowe

Przegrody typu A – konstrukcje ogniotrwałe utworzone przez grodzie lub

pokłady, które powinny być:

wykonane ze stali lub innego równoważnego materiału;

dostatecznie sztywne;

wykonane tak, aby zachowywały ognio- i dymoszczelność do końca
jednogodzinnej standardowej próby ogniowej;

izolowane uznanymi materiałami niepalnymi w taki sposób, aby średnia
temperatura na stronie nie wystawionej na działanie ognia nie wzrosła o
więcej niż 140ºC ponad temperaturę początkową, a w żadnym punkcie
pomiarowym, włączając w to wszystkie połączenia, nie wzrosła o więcej
niż 180ºC ponad temperaturę początkową.

W zależności od czasu, w ciągu którego zapewnione jest nieprzekroczenie

określonych wyżej temperatur podczas standardowej próby ogniowej,
przegrody te otrzymują następujące oznaczenia:

A-60 – dla czasu 60 min.;
A-30 – dla czasu 30 min.;
A-15 – dla czasu 15 min.;
A-0 – dla czasu 0 min.
Próba ogniowa przegród typu A-30, A-15 i A-0 powinna trwać 1 godzinę, przy

czym temperatura osiągana w chwili zakończenia tej próby na stronie nie
wystawionej na działanie ognia nie jest ograniczone.

Wyposażenie przeciwpożarowe

Przegrody typu B – konstrukcje opóźniające pożar utworzone przez grodzie,

pokłady lub oszalowania, które powinny być:

wykonane tak, aby zachowywały ognioszczelność podczas 30-minutowej
standardowej próby ogniowej;

wykonanych z uznanych materiałów niepalnych Jednak możliwe jest
stosowanie oklein wykonanych z materiałów o własnościach WRP (patrz
2.1.9.1, dla statkó pasażerskich .1.11.3);

izolowane materiałami niepalnymi w taki sposób, aby średnia
temperatura na stronie nie wystawionej na działanie ognia nie wzrosła o
więcej niż 140ºC ponad temperaturę początkową, a w żadnym punkcie
pomiarowym, włączając w to wszystkie połączenia, nie wzrosła o więcej
niż 225ºC ponad temperaturę początkową.

W zależności od czasu trwania standardowej próby, w której spełnione są

wymagania dotyczące temperatury, przegrody te otrzymują następujące
oznaczenia:

B-15 – dla czasu 15 min.;
B-0 – dla czasu 0 min.

Wyposażenie przeciwpożarowe

Przegrody typu C – przegrody wykonane z uznanych materiałów niepalnych,

przy czym nie jest wymagane spełnienie ograniczeń dotyczących
przenikania przez nie dymu oraz wzrostu temperatury. Dozwolone są
zewnętrzne okleiny wykonane z materiałów o własnościach WRP.

Materiał WRP – materiał palny wolno rozprzestrzeniający płomień – materiał,

który w warunkach pożaru przeciwdziała rozprzestrzenianiu się ognia na
swojej powierzchni, co należy potwierdzić badaniami zgodnie z kodeksem
FTP.

Wyposażenie przeciwpożarowe

Przegrody typu C – przegrody wykonane z uznanych materiałów niepalnych,

przy czym nie jest wymagane spełnienie ograniczeń dotyczących
przenikania przez nie dymu oraz wzrostu temperatury. Dozwolone są
zewnętrzne okleiny wykonane z materiałów o własnościach WRP.

Materiał WRP – materiał palny wolno rozprzestrzeniający płomień – materiał,

który w warunkach pożaru przeciwdziała rozprzestrzenianiu się ognia na
swojej powierzchni, co należy potwierdzić badaniami zgodnie z kodeksem
FTP.

Wyposażenie przeciwpożarowe

W rozdziale 2 „Zabezpieczenie przeciwpożarowe statków towarowych”

można znaleźć między innymi, informacje dotyczące:

konstrukcji statku;

przegród pożarowych w rejonie pomieszczeń mieszkalnych, służbowych i
posterunków dowodzenia.

odporności ogniowych przegród pożarowych;

dróg ewakuacji;

zabezpieczeń przeciwpożarowych schodów i wind w pomieszczeniach
mieszkalnych, służbowych oraz w posterunkach dowodzenia;

zamknięć otworów w przegrodach pożarowych i przejść przez przegrody
pożarowe;

okien i iluminatorów;

ograniczeń w stosowaniu materiałów palnych;

zabezpieczeń przeciwpożarowych pomieszczeń mieszkalnych i
służbowych;

zabezpieczeń przeciwpożarowych przedziałów maszynowych;

zabezpieczeń przeciwpożarowych elementów wyposażenia kuchni.

Wyposażenie przeciwpożarowe

Rodzaje instalacje przeciwpożarowych;

- wodnohydrantowa;

- tryskaczowa;

- zraszająca wodna;

- pianowa;

- na dwutlenek węgla;

- inne gazowe instalacje gaśnicze;

- proszkowa.

Wyposażenie przeciwpożarowe

Instalacja wodnohydrantowa

Statki, inne niż

pasażerskie, o

pojemności brutto GT

Liczba pomp

Ciśnienie minimalne przy

zaworach hydrantowych

[MPa]

< 150

0,2

150 ≤ GT < 6000

0,25

 6000

0,27

Tab. Liczba głównych pomp pożarowych oraz ciśnienie wody podawane
równocześnie przez te pompy przez prądownice.

Łączna wydajność głównych pomp pożarowych (bez awaryjnej
pompy pożarowej), przy ciśnieniu nie mniejszym od określonego w
powyższej tabeli, powinna wynosić nie mniej niż 4/3 wymaganej
wydajności pojedynczej pompy zęzowej.

Wyposażenie przeciwpożarowe

Schemat wodnej instalacji
hydrantowej w przekroju
pionowym

Wyposażenie przeciwpożarowe

Instalacja tryskaczowa

Wymagania:

1. Instalacja tryskaczowa winna być gotowa do natychmiastowego

użycia, bez działanie załogi.

2. Instalację należy podzielić na sekcje, maksymalnie po 200 tryskaczy.

3. Tryskacze w pomieszczeniach mieszkalnych i służbowych powinny

załączać się automatycznie w zakresie temperatur 68ºC ÷ 79ºC.

Tryskacze

Oprzyrządowanie instalacji
tryskaczowej

Wyposażenie przeciwpożarowe

Instalacja tryskaczowa

Schemat instalacji tryskaczowej.

Wyposażenie przeciwpożarowe

Instalacja zraszająca wodna

Wymagania:

1. Instalacja tryskaczowa zraszająca wodna powinna się składać z

pompy wody zasilającej, zaworów odcinających, rurociągów
rozprowadzających wodę i dysz zraszających.

2. Wydajność i ciśnienie pompy wody zasilającej należy określić na

podstawie wymaganej intensywności podawania wody,
uwzględniając charakterystykę i liczbę dysz zraszających
zainstalowanych w największym bronionym pomieszczeniu.

3. Intensywność podawania wody zależy od rodzaju pomieszczeń i

wynosi od 1,5 do 24 l/min na m

powierzchni.

4. Z każdego bronionego pomieszczenia należy przewidzieć możliwość

odprowadzenia wody, grawitacyjne lub za pomocą instalacji
zęzowej.

Wyposażenie przeciwpożarowe

Instalacja pianowa

Wymagania:

1. Wydajność urządzeń do wytwarzania piany lekkiej powinna

zapewnić taką ilość piany, aby w ciągu 1 minuty wytworzyć 1
metrową warstwę piany w największym bronionym pomieszczeniu.

2. Ilość środków pianotwórczych powinna wystarczyć na pięciokrotne

całkowite wypełnienie pianą największego bronionego
pomieszczenia.

Wyposażenie przeciwpożarowe

Instalacja pianowa

Działka

pianowe

Działka pianowe służące do obrony

nabrzeża przeładunkowego

Wyposażenie przeciwpożarowe

Instalacja na dwutlenek węgla

Wymagania ilość dwutlenku węgla:

G = 1,79·V·

 [kg]

gdzie:

V – objętość obliczeniowa największego pomieszczenia bronionego [m

];

– współczynnik wypełnienia [kg/m

];

= 0,3 – dla pomieszczeń ładunkowych do przewozu ładunków suchych

i innych pomieszczeń, z wyjątkiem przedziałów maszynowych;

 = 0,35 – dla przedziałów maszynowych, których objętość brutto

przyjęto z uwzględnieniem objętości szybów;

 = 0,4 – dla przedziałów maszynowych, których objętość brutto

przyjęto bez uwzględnienia szybów powyżej poziomu, na którym
powierzchnia poziomego przekroju szybu nie przekracza 40%
całkowitej powierzchni przedziału maszynowego, mierzonej w
połowie wysokości od dna wewnętrznego do najniższej części szybu.

Wyposażenie przeciwpożarowe

Instalacja na dwutlenek węgla

Inne wymagania:

Rurociągi doprowadzające dwutlenek węgla do pomieszczeń bronionych

powinny zapewniać wypływ z butli lub zbiornika 85% obliczeniowej
ilości CO

w czasie nie dłuższym niż:

2 minut – dla przedziałów maszynowych, pomieszczeń
awaryjnych zespołów prądotwórczych oraz dla innych
pomieszczeń, w których używane jest paliwo ciekłe;

10 minut – dla pomieszczeń ładunkowych ro-ro; w których
przewożone są pojazdy samochodowe z zatankowanym paliwem
oraz dla ładowni przeznaczonych do przewozu ładunków
niebezpiecznych.

30 minut – dla pomieszczeń ładunkowych innych niż określone
wyżej.