PODROZDZIAŁ 26.10.00

WYPOSAŻENIE PRZECIWPOŻAROWE - SYGNALIZACJI POŻARU

1. Informacje ogólne.

Instalacja przeciwpożarowa służy do sygnalizacji i gaszenia pożaru w przedziałach silników 1 i 2. Każdy przedział silnika włączając komorę spalania, turbiny oraz kolektor wydechowy, chroniony jest systemem przeciwpożarowym.

Instalacja przeciwpożarowa składa się z dwóch układów: układu sygnalizacji i układu gaszenia pożaru.

W skład układu sygnalizacji wchodzą:

• blok wykonawczy SSP-FK-BI-2s,

• czujniki DPS,

• lampki sygnalizujące pożar,

• lampki sygnalizujące zadziałanie butli gazowej w przedziałach silników,

• lampki kontrolujące,

• aparatura łączeniowa i zabezpieczająca.

Schemat elektryczny instalacji przeciwpożarowej z układem sygnalizacji przedstawiono na Rys.1.

2. Opis.

2.1. Blok wykonawczy SSP-FK-BI-2s.

Blok wykonawczy przeznaczony jest do podania sygnału napięciowego, przy pojawieniu się w czujniku lub grupie czujników siły termoelektrycznej. Sygnał z czujnika wzmacniany jest w układzie dwustopniowego wzmacniacza różnicowego. Następnie podawany jest na progowe urządzenie i gdy jest wyższy od sygnału zadziałania, po wzmocnieniu podawany jest na wyjście układu, który uruchamia układ gaszenia pożaru.

2.2. Czujnik DPS.

Czujnik służy do wytworzenia sygnału o zaistniałym pożarze. Sygnał ten jest przekazany do bloku wykonawczego. Głównym elementem czujnika jest bateria termoelektryczna składająca się z czterech termopar połączonych szeregowo. Działanie czujnika polega na tym, że przy szybkim wzroście temperatury styki robocze o mniejszej pojemności cieplnej nagrzewają się szybciej od styków o większej pojemności cieplnej, w wyniku czego występuje różnica temperatur styków i na wyjściu czujnika pojawia się siła termoelektryczna.

Końce baterii termoelektrycznych wyprowadzone są na zewnątrz poprzez złącze wtykowe.

Dla uniknięcia pomyłek podczas montażu czujników, zastosowano trzpień o różnej średnicy:

dodatni - ∅ 2 mm (0,08 in), ujemny - ∅ 1,5 mm (0,06 in).

3. Zasada działania.

Z chwilą powstania pożaru, na czujnikach pojawia się siła termoelektryczna, która powoduje zadziałanie bloku i pojawienie się napięcia na jego wyjściu.

Napięcie powoduje zaświecenie się lampek sygnalizacyjnych „POŻAR” - nad tablicą przyrządów i odpowiednio SILNIK 1 lub SILNIK 2 na pulpicie środkowym uruchamia generator sygnałów dźwiękowych (sygnał w słuchawkach) i jednocześnie podaje sygnał na przekaźniki, które przez swoje styki zamykają obwód zasilania pironaboi butli 1-szej kolejności rozładowania. Odpalenie pironaboi sygnalizowane jest świeceniem odpowiednich lampek 13÷16 (Rys. 1) na pulpicie środkowym.

W przypadku niezadziałania automatyki lub w przypadku, gdy butla pierwszej kolejności zostanie opróżniona, a pożar nie zostanie ugaszony, pilot ma możliwość poprzez włączenie przycisku na pulpicie środkowym (Rys. 2) opróżnienia butli drugiej.

Po ugaszeniu pożaru, sygnał o pożarze zanika.

Rys. 1. Schemat instalacji przeciwpożarowej

1, 2. Bezpiecznik samoczynny w obwodzie pironaboi

3. Bezpiecznik samoczynny w obwodzie sterowania

4. Przełącznik w obwodzie kontroli

5. Przełącznik w obwodzie kontroli

6, 7. Przyciski włączania butli pierwszej kolejności rozładowania

8, 9. Przyciski włączania butli drugiej kolejności rozładowania

10, 11. Lampki sygnalizujące pożar w przedziałach silników

12. Lampka sygnalizacyjna w obwodzie kontroli

13, 14. Lampki sygnalizujące zadziałanie butli przeciwpożarowych pierwszej

kolejności

15, 16. Lampki sygnalizujące zadziałanie butli przeciwpożarowych drugiej

kolejności

17, 18. Pironaboje butli pierwszej kolejności rozładowania

19, 20. Pironaboje butli pierwszej kolejności rozładowania

21. Lampka sygnalizująca POŻAR

22. Blok wykonawczy

23. Grupa czujników drugiego kanału silnika 1

24. Grupa czujników pierwszego kanału silnika 1

25. Grupa czujników drugiego kanału silnika 2

26. Grupa czujników pierwszego kanału silnika 2

27, 28, 29, 30, 37. Przekaźniki

38. Diody

39, 41. Pulpit lampek sygnalizacyjnych

Rys. 2. Rozmieszczenie organów sterowania, kontroli i sygnalizacji
instalacji przeciwpożarowej w kabinie załogi

Rys. 3. Umiejscowienie bloku SSP-FK-BI-2s

WYPOSAŻENIE PRZECIWPOŻAROWE - SYGNALIZACJA POŻARU

WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK

Objawy niesprawności	Prawdopodobna przyczyna	Sposób usunięcia
Podczas kontroli nie świeci lampka sygnalizująca pożar w przedziale silnika 1,2.	Uszkodzona żarówka 10, 11 i 21 (Rys. 1) Uszkodzony czujnik DPS (23÷26 (Rys. 1) Uszkodzone złącze czujnika.	Wymienić Wymienić czujnik Oczyścić lub wymienić
Podczas kontroli nie świecą lampki sygnalizujące pożar w przedziałach i brak sygnału dźwiękowego.	Niesprawny blok SSP-FK-BI-2s	Wymienić blok
Po włączeniu bezpiecznika samoczynnego INSTAL. P. POŻAR. STEROW. świeci lampka zadziałania butli w danym przedziale.	Brak styku w złączu pironaboju przy butli przeciwpożarowej 17÷20.	Oczyścić styki

Strona pozostawiona celowo

WyposażENIE przeciwpożarowe - sygnalizacja pożaru

technologia obsługi

1. Informacje ogólne.

Dostęp do:

• czujników sygnalizacji pożaru możliwy jest, po otwarciu osłon silników,

• bloku przeciwpożarowego, po demontażu tapicerki z prawego przedziału wyposażenia elektrycznego,

• płyty przeciwpożarowej, po demontażu tapicerki z prawego przedziału wyposażenia.

Demontując blok przeciwpożarowy lub płytę rozdzielczą instalacji, należy zdjąć zabezpieczenia ze złącz elektrycznych, rozłączyć je, a następnie wykręcić wkręty mocujące.

W przypadku demontażu płyty rozdzielczej, należy dodatkowo odkręcić wkręt mocujący przewód minusowy.

Umiejscowienie bloku na półce w przedziale przedstawia Rys. 3.

2. Wykaz kart technologicznych

Tytuł karty Nr karty

Sprawdzenie poprawności pracy instalacji sygnalizacji pożaru 26.10-1

Sprawdzenie rezystancji grup czujników pożaru 26.10-2

Sprawdzenie rezystancji i siły termoelektromotorycznej
czujników pożarowych DPS za pomocą pulpitu PP-SSP. 26.10-3

Sprawdzenie napięcia zadziałania bloku
wykonawczego SSP-FK-BI-2s za pomocą pulpitu PP-SSP 26.10-4

KARTA TECHNOLOGICZNA Nr 26.10-1	Na stronach 1
Rodzaj pracy: sprawdzenie poprawności pracy instalacji sygnalizacji pożaru	Pracochłonność (rob. godz.)
Rodzaj operacji i wymagania techniczne (WT)	Prace wykonywane przy odstępstwach od WT
1. Włączyć zasilanie prądem stałym 28V. 2. Podłączyć hełmofony do tablic abonenckich systemu łączności SPU. 3. Na pulpicie środkowym przełącznik główny "WŁ.-KONTROLA”, ustawić w położeniu "KONTROLA” (Rys. 2), a przełącznik "KONTROLA DAJNIKÓW” w położenie "WYŁ.”. Zaświeci się lampka sygnalizacyjna "KONTROLA DAJNIKÓW”, oraz wszystkie lampki zadziałania butli pożarowych z napisami "1” i "2”. 4. Przełącznik "KONTROLA DAJNIKÓW” ustawić w położenie "1”. Zaświecą się lampki sygnalizujące pożar w przedziałach silników "SILNIK 1” i "SILNIK 2”, oraz "POŻAR” na pulpicie tabliczek sygnalizacyjnych. W czasie świecenia się lampek powinien być słyszalny sygnał dźwiękowy w słuchawkach hełmofonów ok. 7 s. 5. Ustawić przełącznik "KONTROLA DAJNIKÓW" w pozycję "2". Świecenie lampek i sygnał dźwiękowy tak jak w punkcie 4. UWAGA: Sygnał dźwiękowy przy sprawdzaniu wg pkt 4,5 jest słyszalny wówczas, jeżeli przełącznik "WŁ.-KONTROLA" ustawimy w położenie "WŁ.", a następnie po czasie 1÷2 s. przełączymy w położenie "KONTROLA".

KARTA TECHNOLOGICZNA Nr 26.10-2						Na stronach 1
Rodzaj pracy: sprawdzenie rezystancji grup czujników pożaru						Pracochłonność (rob. godz.)
Rodzaj operacji i wymagania techniczne (WT)						Prace wykonywane przy odstępstwach od WT
W celu sprawdzenia rezystancji grup czujników pożaru 23, 24, 25, 26 (Rys. 1) należy: 1. Odkręcić złącza Nr 1 i 3 od bloku p. pożarowego 22. 2. Dokonać w nich pomiaru rezystancji pomiędzy kołkami wg poniższej tabeli.
Nr agr.	Nr złącza		Nr kołków	Rezystancja (Ω)
495	Zł. Nr 1		1-2 3-4
(poz. 22 wg Rys. 1)	Zł. Nr 3		3-4 5-6
Aparatura kontrolno-sprawdzająca		Narzędzia i urządzenia			Materiały pomocnicze
Mostek Thomsona kl.: 0,5

KARTA TECHNOLOGICZNA Nr 26.10-3	Na stronach 2
Rodzaj pracy: SPRAWDZENIE REZYSTANCJI I SIŁY TERMOELE-KTROMOTORYCZNEJ CZUJNIKÓw dps za pomocą pulpitu pp-ssp	Pracochłonność (rob. godz.)
Rodzaj operacji i wymagania techniczne (WT)	Prace wykonywane przy odstępstwach od WT
1. Prace przygotowawcze. 1.1 Zdjąć zabezpieczenia i odkręcić czujniki DPS. 1.2. Czujniki DPS zanurzyć w rozpuszczalniku na okres 3÷4 minut, po wyjęciu z rozpuszczlnika przedmuchać je sprężonym powietrzem pod ciśnieniem 1,5÷2 atm. 1.3. Ślady korozji usunąć przy pomocy waty namoczonej w spirytusie. 1.4. Sprawdzić czujniki czy nie posiadają mechanicznych uszkodzeń, uszkodzone czujniki wymienić na nowe. 2. Przygotowanie pulpitu PP-SSP do pracy. 2.1. Ustawić pulpit w położeniu poziomym. 2.2. Otworzyć zamki i zdjąć wieko. 2.3. Podłączyć do zacisków K1 i K2 przewody zasilające napięciem 28V . 2.4. Przełączniki B1, B2 ustawić w pozycji neutralnej. 2.5 Przełącznik B3 ustawić w pozycji (ŇÝÄŃ). 2.6. Przełącznik B4 ustawić w pozycji 1. 2.7. Pokrętło 5 ČĚČŇŔÖČß ŇĹĐĚÎ-ÝÄŃ ustawić w pozycji skrajnej lewej. 2.8. Włączyć napięcie zasilania 28V prądu stałego na zaciski K1, K2 (z gniazda odkurzacza). 3. Pomiar oporności czujników DPS. 3.1. Przełączniki B1 i B2 ustawić w pozycji neutralnej. 3.2. Przełącznik B3 ustawić w pozycji ŃÎĎĐÎŇČÂËĹÍČĹ ÄŔŇ×ČĘŔ. 3.3. Pokrętłem 5 ustawić na miliwoltomierzu 2 napięcie 100 mV. 3.4. Podłączyć sprawdzany czujnik DPS do złącza 6 pulpitu za pomocą wiązki Nr 10 (z kompletu pulpitu PP-SSP). 3.5. Czujnik jest sprawny i posiada oporność omową zgodną z wymaganiami (dla DPS: 0,5-0,2 Ohm), jeśli wskazania miliwoltomierza zawierają się w granicach 4÷9 mV. Jeśli miliwoltomierz po podłączeniu czujnika ukazuje 100 mV, oznacza to iż w obwodzie czujnika jest przerwa. Jeżeli wskazówka miliwoltomierza odchyli się w położenie zerowe, oznacza to zwarcie w obwodzie czujnika. 4. Sprawdzenie czujników DPS na zdolność wytwarzania siły termoelektromotorycznej. 4.1. Przełączniki B3, B2, B1 ustawić w pozycji neutralnej (dla przełącznika B3 pozycja neutralna odpowiada pozycji ŇÝÄŃ). 4.2. Do złącza *6 podłączyć za pomocą wiązki Nr 10 (z kompletu przyrządu) badany czujnik DPS.	Czujnik wymienić na nowy. Usunąć zwarcie lub wymienić czujnik na nowy.

Rodzaj operacji i wymagania techniczne (WT)			Prace wykonywane przy odstępstwach od WT
4.3. Dowolnym sposobem podgrzać termobaterię czujnika (płomień zapałki, zapalniczki, waty zamoczonej w spirytusie, benzynie itp.). 4.4. Wychylenie wskazówki miliwoltomierza w momencie podgrzewania czujnika świadczy iż, badany czujnik posiada zdolność wytwarzania siły termoelektromotorycznej i prawidłowo funkcjonuje w systemie sygnalizacji pożaru. 5. Wkręcić czujniki i zabezpieczyć je.			Jeżeli w momencie podgrzewania czujnika wskazówki miliwoltomierza nie wychyla się czujnik wymienić na nowy.
Aparatura kontrolno-sprawdzająca	Narzędzia i urządzenia	Materiały pomocnicze
Pulpit kontrolny PP-SSP	Walizka z narzędziami 30.91.860.00.01 Klucz do czujników 30.91.225.01.00 Szczypce uniwersalne 50.91.302.00.00	Drut zabezpieczający 0,5 Pb-II-Na, Benzyna - patrz Podrozdz. 12.40.00, pkt 13 Wata Spirytus - patrz Podrozdz. 12.40.00, pkt 13 Rozpuszczalnik - patrz Podrozdz. 12.40.00, pkt 13

KARTA TECHNOLOGICZNA Nr 26.10-4			Na stronach 1
Rodzaj pracy: Sprawdzenie napięcia zadziałania bloku wykonawczego SSP-FK-BI-2s ZA POMOCĄ PULPITU PP-SSP			Pracochłonność (rob. godz.)
Rodzaj operacji i wymagania techniczne (WT)			Prace wykonywane przy odstępstwach od WT
1. Przygotować do pracy pulpit kontrolny PP-SSP wg KT 26.10-3. 2. Odkręcić złącza Nr 1, 2, 3 i 4 od sprawdzanego bloku wykonawczego. 3. W miejsce odkręconych złącz Nr 1, 2, 3 i 4 zakręcić odpowiednie (zgodnie z tabliczką na płycie pulpitu PP-SSP) złącza wiązki Nr 9 (z kompletu pulpitu PP-SSP). 4. Złącze 5 wiązki Nr 9 zakręcić na odpowiadające mu złącze bloku kontrolnego PP-SSP. 5. Przełączniki B2 i B3 ustawić w pozycji ÍŔŃŇĐÎÉĘŔ ÁËÎĘŔ. 6. Przełączniki B4 ustawić w pozycjach odpowiadających numerowi sprawdzanego kanału bloku wykonawczego SSP-FK-BI-2s. 7. Pokręcając płynnie pokrętło 5 w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara odczytać wielkość napięcia zadziałania bloku na miliwoltomierzu ČĎ2 w momencie zapalania się lampek 2 i 3 na pulpicie kontrolnym PP-SSP. Napięcie zadziałania w każdym kanale bloku wykonawczego powinno wynosić 26÷34 mV. UWAGI: 1. Kontrolę napięcia zadziałania bloku wykonawczego należy wykonać dla każdej oznaczonej pozycji (1÷6) przełącznika B4 na pulpicie kontrolnym PP-SSP. 2. Przed każdym przełączeniem przełącznika B4 należy pokrętło 5 ustawić w lewe skrajne położenie.			W przypadku niewłaściwego napięcia blok należy wymienić.
Aparatura kontrolno-sprawdzająca	Narzędzia i urządzenia	Materiały pomocnicze
Pulpit kontrolny PP-SSP	Walizka z narzędziami 30.91.860.00.01 Klucz do nakrętek złącz 30.91.220.00.00 Szczypce uniwersalne 50.91.302.00.00	Drut zabezpieczający 0,5 Pb-II-Na Wata Spirytus - patrz Podrozdz. 12.40.00, pkt 13 Benzyna - patrz Podrozdz. 12.40.00, pkt 13

---