Zasoby przedsiębiorstwa

1

Zasoby przedsiębiorstwa



Współczesne teorie firmy, a w szczególności
zasobowa teoria firmy poszukują źródeł przewagi
konkurencyjnej w posiadanych przez przedsiębiorstwo
zasobach.



W ujęciu zasobowej teorii firmy przedsiębiorstwo jest
zbiorem szeroko rozumianych zasobów, których
użytkowanie kształtuje jego konkurencyjność i
możliwości rozwoju.



Przedsiębiorstwa różnią się poziomem wyposażenia w
zasoby, a więc i poziomem konkurencyjności.



Znaczenie poszczególnych rodzajów zasobów dla
kształtowania konkurencyjności i skuteczności realizacji
określonej strategii jest różne.

2



Zasobami mogą być wszystkie
elementy, które można rozpatrywać
jako silne strony, bądź słabości
przedsiębiorstwa.

3

Cechy zasobów

4



rzadkość – ich ograniczoność, jest jedną z ich
najistotniejszych cech, zmusza bowiem do
racjonalnego ich użytkowania,



możliwe jest różne wykorzystanie konkretnego
zbioru zasobów (tworzenie różnych kombinacji
zasobów),



niektórych z nich nie można kupić, lecz zdobywa
się je w wyniku trwania i ewolucji organizacji,



niektóre z zasobów posiadają charakter
kumulatywny.

Zasoby przedsiębiorstwa

5

Tradycyjnie wyróżnia się trzy ich grupy:



zasoby naturalne



zasoby ludzkie



zasoby kapitałowe

Zasoby przedsiębiorstwa

Materialne

Ludzkie

Niematerialne

Naturalne

Kapitałowe

Cechy

Kompetenc

je

Urzeczywistni

ane przez

ludzi

Urzeczywistni

ane przez

przedsiębiorst

wo

– minerały

– zasoby
fizyczne

– cechy
fizyczne

–
umiejętnoś
ci,

– know-how, informacja,
licencje, patenty,

– energia
słoneczna

– zasoby
finansowe

– cechy
psychiczne

– wiedza

– marka, reputacja, image

– przestrzeń
geograficzna

 

– charakter

–
doświadcze
nie

– kompetencje
przedsiębiorstwa,

– rośliny,
zwierzęta

 

– zdrowie

–
kwalifikacje
,

– kultura organizacyjna,
technologia,

 

–
wykształce
nie

– znak towarowy, znak firmowy,
– kapitał partnerski, kapitał
kliencki,
– tajemnice przedsiębiorstwa,
– prawa własności
intelektualnej (wynalazki, wzory
przemysłowe),
– prawa
autorskie,

 

– nazwa przedsiębiorstwa,
– tradycja, lokalizacja.

6

7

Trzy cechy odróżniające zasoby niematerialne od

materialnych:



Zasoby materialne są wykorzystywane w miejscu ich

lokalizacji. Zasoby niematerialne mogą być

wykorzystywane w wielu miejscach, np. reputacja firmy-

podczas zawierania umowy u kontrahenta, zawierania

umowy w banku, przy procesie rekrutacji itd.



Zasoby niematerialne trzeba długo wypracowywać.

Markę firmy czy produktu, lojalność pracowników i

klientów kształtuje się latami. Handel zasobami

niematerialnymi jest utrudniony. Często kupuje się całą

firmę aby zdobyć posiadany przez nią zasób

niematerialny (np. markę)



Zasoby niematerialne i umiejętności nie deprecjonują

się w trakcie wykorzystywania lecz przeciwnie –

najczęściej następuje ich wzbogacenie.

Wg. B. Plawgo zasoby można podzielić na siedem
kategorii:

[B. Plawgo, Zachowania małych i średnich przedsiębiorstw w procesie internacjonalizacji, Instytut

Organizacji i Zarządzania w przemyśle Orgmasz, Warszawa 2004 ]

1) zasoby finansowe – wszelkie zasoby pieniężne jakie mogą być użyte w działalności

przedsiębiorstwa;

2) zasoby rzeczowe –technologie materialne, lokalizacja geograficzna, dostęp do surowców,

budowle i budynki, maszyny, materiały;

3) zasoby rynkowe – potencjał jaki przedsiębiorstwo posiada dzięki trudno mierzalnym

powiązaniom z rynkiem i klientami, np. marka handlowa, lojalni klienci, reputacja firmy, kanały
dystrybucji i umiejętności współpracy z partnerami handlowymi, porozumienia licencyjne , inne
rodzaje kontraktów korzystnych dla przedsiębiorstwa;

4) Własność intelektualna –w dużej mierze odzwierciedla ona prawny mechanizm ochrony wielu

zasobów przedsiębiorstwa, np. patenty, prawa autorskie, zastrzeżone wzory, zarejestrowane
marki handlowe, tajemnice handlowe, know – how;

5) Zasoby ludzkie np. doświadczenie, przeszkolenie, osądy, potrzeby ludzkie i preferencje,

spostrzeżenia i oczekiwania, inteligencja, kontakty osobiste pojedynczych osób, wiedza,
umiejętności twórczego myślenia i rozwiązywania problemów, umiejętności przedsiębiorcze i
menedżerskie;

6) Zasoby organizacyjne – odnoszą się do technologii oraz procesów umożliwiających

zarządzanie przedsiębiorstwem, czyli do szeroko rozumianej organizacji. Dotyczą takich
aspektów jak: systemy zarządzania, struktura organizacyjna, systemy komunikowania się,
procesy tworzenia strategii, filozofia zarządzania, metodyka oceny ryzyka.

7) Zasoby relacyjne (więzi z otoczeniem) – związane z politycznymi umiejętnościami

wpływania na zewnętrzne gremia decyzyjne (tzw. bystrość polityczna) i z relacjami pomiędzy
przedsiębiorstwem a organizacjami w otoczeniu np. instytucjami finansowymi, dostawcami itp.).

8

9



Jeszcze inny podział zasobów pozwala podzielić je na
cztery kategorie

:

1) zasoby rzeczowe
2) zasoby ludzkie
3) zasoby finansowe
4) zasoby informacyjne

Zasoby, które mogą stanowić podstawę trwałej przewagi

konkurencyjnej przedsiębiorstwa, muszą spełniać
następujące warunki:

1) Powinny być strategicznie wartościowe – powinny być

podstawą realizacji skutecznej strategii

2) powinny charakteryzować się rzadkością posiadania przez

aktualnych i przyszłych konkurentów – muszą być na tyle
rzadkie, aby konkurenci nie mogli ich łatwo nabyć i w oparciu
o nie realizować podobną strategię.

3) powinny być trudne do skopiowania przez konkurentów –

trudne do imitacji, trwałość przewagi konkurencyjnej zależy
bowiem od długości okresu w jakim są one charakterystyczne
jedynie dla danego przedsiębiorstwa.

4) powinny być trudne do substytucji przez inne rodzaje

zasobów

10