Nauki o człowieku
Wykład nr 5
Diagnostyka wieku
Inne metody diagnostyki
Diagnostyka wieku
Dzieci (do 14 lat) na podstawie stopnia
rozwoju uzębienia
Młodzież (14–21 lat) na podstawie
stopnia przyrośnięcia nasad kości, zwł.
kości długich
Dorośli na podstawie spojenia łonowego,
powierzchni uchowatej, stopnia
zrośnięcia szwów czaszki i in.
Diagnostyka
wieku: dzieci
Diagnostyka wieku: młodzież
Diagnostyka wieku: dorośli
Spojenie łonowe (interwały 5-letnie)
Powierzchnia uchowata (interwały 10-
letnie)
Stopień zrośnięcia szwów czaszki (trzy
klasy wieku: adultus, maturus, senilis)
Stopień starcia zębów (trzy klasy wieku)
Wielkość jamy szpikowej
Nasilenie zmian zwyrodnieniowych
Spojenie łonowe (Todd)
Spojenie łonowe (Suchey-Brooks)
Powierzchnia
uchowata
Kategorie wiekowe stosowane w
niektórych metodach
Infans I (0–7) – do ukazania się
pierwszych stałych trzonowców
Infans II (7–14) – do ukazania się drugich
stałych trzonowców
Juvenis (14–18/22) – do skostnienia
chrząstkozrostu klinowo-potylicznego
Adultus (18/22–30/35)
Maturus (30/35–50/55)
Senilis (pow. 50/55)
Schemat starcia zębów (wg. Brothwella)
Rekonstrukcja wysokości ciała
Najbardziej wiarygodna w przypadku
uwzględnienia pomiarów wszystkich
sześciu kości długich
Różne wzory przeliczeniowe dla różnych
populacji (ze względu na zróżnicowane
proporcje kończyn)
Próby przybliżonego rekonstruowania
wysokości ciała na podstawie pomiarów
nasad kości długich oraz innych kości
Inne metody diagnostyki
indywidualnej
paleopatologia
rekonstrukcje form aktywności
badania biochemiczne
badania histologiczne
analizy starożytnego DNA
traseologia (nauka o śladach)
rekonstrukcje twarzy na podstawie czaszki
Paleopatologia
choroby wrodzone i rozwojowe
choroby zakaźne, paleoepidemiologia
zmiany swoiste (trąd, gruźlica, kiła)
zmiany nieswoiste
wskaźniki jakości życia (w tym diety)
zmiany zwyrodnieniowe
wskaźniki stresu i niedoborów
patologie zębowe
Zmiany zwyrodnieniowe
Tell Brak, EBA
Cribra orbitalia
Tell Barri, EBA
Tell Sheikh Hamad, okres partyjski
Tell Barri, LBA
Próchnica i stan zapalny kości
Złamania
Tell Sheikh Hamad, okres partyjski
Urazy
Tell Brak, chalkolit
Urazy
Schiqmim (Israel), chalkolit
Zabiegi medyczne
Tell Barri, Islamic period
Trepanacje
Tell Biٴa, MBA
Trepanacje
Arad (Israel), EBA
Qatna, MBA
Abu Hureyra,
Neolithic
Badania biochemiczne
zawartość pierwiastków (Sr, Zn, Ca, Ba)
zawartość izotopów (O, N, C)
badania kolagenu i innych białek
analizy starożytnego DNA
Badania histologiczne
Traseologia
Rekonstrukcje twarzy