Zanokcica

(zakaźne zapalenie racic)

(panaritium ovium)

-przewlekła

-martwica skóry

-rozkład gnilny miazgi twórczej racicy

-pogorszenie stanu ogólnego zwierzęcia

-spadek efektów produkcyjnych

ETIOLOGIA

• występuje we wszystkich krajach ,gdzie prowadzi się hodowlę

owiec, zwłaszcza przy niskim poziomie zoohigieny

• Fusiformis necrophorus , wrzecionowata pałeczka G-,brak rzęsek,

brak otoczek i zarodników,
bezwzględny beztlenowiec, rośnie na
podłożu z krwią,płynem wysiękowym lub
cysteiną,wywołuje martwicę poprzez egzo i
endotoksyny,najczęściej przy niekorzystnych
warunkach środowiskowych

• Bacteroides nodosus- produkowane proteazy powodują

charakterystyczne oddzielenie rogu od miazgi, zarazek ten

wytwarza także, specyficzny, ciepłostały czynnik stymulujący

wzrost i namnażanie F.necrophorus

• Actinomyces pyogenes(tlenowea pałeczka) –wpływa stymulująco

na wzrost i zwiększająca 40-50 krotnie zakaźnośc F.necrophorus

EPIZOTIOLOGIA

• ważny czynnik środowiskowy

umożliwiający rozprzestrzenianie w
stadzie

• sprzyja:wilgoć, brak czystej ściółki,brak

pielęgnacji racic ,wybiegi bez suchego
podłoża,zwiększone opady

• chore osobniki zakażają środowisko,

skąd choroba przenosi się na zdrowe

WROTA

• uszkodzona skóra

PATOGENEZA

• synergizm oddziaływania trzech

drobnoustrojów
F.necrophorus,nodosus,A.pyogenes

zmiany są rezultatem działania egzotoksyn

F.necrophorus oraz wysokiej aktywności
proteolitycznej F.nodosus i A.pyogenes,
powodujących martwiczo-gnilny stan
zapalny, prowadzący do rozpadu tkanek i
oddzielenia się rogu racicowego

OBJAWY

• Zaczerwienienie skóry w przestrzeni

międzyracicowej

• Zniekształcenia racic-kulawizna i przyjmowanie

postawy odciążającej racice,niekiedy obserwuje

się postawę klęczącą (najpierw jedna racica, a

następnie dwie lub trzy dalsze)

• Miejsca chorobowo zmienione:nieprzyjemny

zgniło-słodkawy zapach, przy naciśnięciu w

sparze racicowej szarobiały ropny wypływ , przy

dłuższym przebiegu- zgrubienie racicy i

zrzucenie puszki racicowej (exungulatio)

• Utrata apetytu, spadek kondycji, wychudzenie

AP

• Koncentrują się w obrębie racicy i jej

sąsiedztwie

• Procesy zapalne-zmiany wysiękowe,

ropne i martwicowe

• Zniekształcenie racicy, czasem jej

popękanie i zrzucenie

• wychudzenie

ROZPOZNANIE

• Na podstawie objawów klinicznych
• Badanie baktriologiczne
• Rozpoznanie różnicowe-ropnie

racic ,niesztowica, pryszczyca

Zapobieganie i zwalczanie

• Izolacja zwierząt

• Oczyszczanie i usuwanie chorobowo zmienionych

tkanek z racic za pomocą noża kopytowego i

specjalnych nożyc(sekatora)

• Leki antyseptyczne i ściągające ;roztwory,zasypki,

maści zawierające 10-20% siarczanu miedzi, do

kąpieli racic stosuje się roztwory formaliny(4L 36%

formaliny i 11,5 L wody, 3-4 minuty)

• Dobra wentylacja pomieszczenia

• Zw. po zabiegu powinny przebywac kilka godzin w

pomieszczeniu o suchej, czystej podłodze, a

następnie w owczarni na świeżej ściółce

• Przegłądy zwierząt w celu wykrycia nawrotów

choroby

• Wybiegi i pastwiska mogą być ponownie użyte po

upływie 15 do 30 dni

PROFILKTYKA

• Przegląd racic przed wypędzeniem owiec na wiosnę na pastwisko

• Korekcja racic u owiec, począwszy od wieku 4 miesięcy

• Dezynfekcja racic przez przepędzenie stada przez zbiorniki,

zawierające wymienione uprzednio roztwory dezynfekcyjne

• Higiena pomieszczeń, unikanie gromadzenia się brudu i nawozu oraz

jego zawilgocenia

• Owce powinny przbywac na stosunkowo często zmienianej, świeżej

ściółce

• Szczepionka zawierająca inaktywowany czynnik etiologiczny jest

skuteczna u 80-90% zwierząt szczepionych; stosuje się u owiec

zdrowych oraz u wykazujących objawy kulawki.

Dwukrotna immunizacja w odstępie 6-8 tyg. w okresie sierpień-

październik, co zapewnia trwającą 4-5 mies. odpornośc z rewakcynacją

w lutym i przedłużeniem czasu utrzymywania się odporności do

czerwca następnego roku.