Zanokcica owiec
Paronychia contagiosa ovium
Choroba bakteryjna o
przebiegu przewlekłym ,
charakteryzująca się
martwiczym zapaleniem
skóry okolicy racic i gnilnym
rozpadem tworzywa
racicowego.
Choroba może być wikłana
ropnym zapaleniem
okolicznych stawów,
ścięgien, kości i cechuje się
silną kulawizną.
Etiologia
-Dichelobacter (Bacterioides) nodosus
-Fusiformis (Fusobacterium)
necrophoris
-Actinomyces (Corynebacterium)
pyogenes
DICHELOBACTER NODOSUS
-występuje w obrębie racic
-silne powinowactwo do
tkanek epidermalnych,
zwłaszcza do miazgi twórczej
rogu racicowego
-produkowane proteazy
decydują o oddzieleniu rogu
od miazgi (rozległość zmian)
!
Wytwarzają ciepłostały
czynnik stymulujący wzrost i
namnażanie F. necrophorum
F. NECROPHORUM
-występuje w przewodzie
pokarmowym owiec
-zdolność głębokiego
wnikania w tkanki
-egzotoksyna o dzialaniu
lekocytobojczym(zapobiega
fagocytozie)
!
-proces destrukcji tkanek
oraz uszkodzenie skóry
umożliwiające wnikanie D.
nodosus
A. Pyogenes
-wpływa stymulująco na
wzrost i zwiększa 40-50
krotnie zakaźność F.
necrophorum!
-właściwości proteolityczne
Występowanie
Choroba bardzo rozpowszechniona we
wszystkich krajach, wystarczą
nieodpowiednie warunki środowiska
(wilgoć, urazy racic) aby doprowadzić
do poważnych problemów zdrowotnych
owiec.
Dotyczy owiec każdej rasy i w każdym
wieku
Najczęściej występuje na wiosnę i zimę.
SKUTEK:
zmniejszenie
produkcyjności zwierząt
Źródła i drogi zakażenia
Owce chore i nosiciele
Zarazki z okolicy racic i przewodu
pokarmowego dostają się do
środowiska (kał, ściółka), przenosząc
się za jego pośrednictwem na zdrowe
osobniki.
W sprzyjających warunkach (zwiekszone
opady, odpowiednia temperatura,
wilgotna ściółka, brak pielęgnacji racic,
urazy)
Wnikają przez uszkodzoną,
rozpulchnioną skórę w tkanki racic.
Patogeneza
Synergistyczne oddziaływanie wyżej
wymienionych drobnoustrojów
Powstające zmiany są wynikiem
jednoczesnego działania egzotoksyny F.
necrophorum oraz wysokiej aktywności
proteolitycznej D. nodosus i A.
pyogenes powodujących
martwiczo-
gnilny stan zapalny, rozpad tkanek,
oddzielenie rogu racicowego.
Objawy kliniczne
Choroba przebiega zazwyczaj przewlekle
Zaczerwienienie
Podwyższenie miejscowej temperatury
Silny, bolesny obrzęk okolicy koronki racic i
najczęściej śródstopia
W szparze międzyracicowej –szarobiale
naloty martwicze i owrzodzenia
A nad koronką przetoki z ropnym wysiękiem
o silnym słodkawo- mdłym zapachu
Przy powikłaniach proces rozszerza się na
okoliczne tkanki, nasilając objawy kliniczne
Zmianom tym towarzyszy silna kulawizna,
przyjmowanie postaw odciążających,
poruszanie się na nadgarstkach („na
klęczkach”) lub długotrwałe zaleganie
Dłuższy przebieg prowadzi do deformacji,
exungulatio, pogorszenie kondycji i
znaczengo wychudzenia.
Zmiany AP
Różnego typu zmiany o charakterze
ropnym i martwiczo- gnilnym, głównie
w obrębie racic oraz w tkankach
sąsiadujących.
Zmiany dotyczą skóry okolicy racic,
tworzywo rogu racicowego, a niekiedy
stawy ściegna i kości
Rozpoznanie
Charakterystyczne objawy i przebieg
przwlekły rzucają cień podejrzeń
Jednak należy potwierdzić badaniem
bakteriologicznym (materiał pobiera się
na granicy zmian)
Izolacja D. nodosus i F. necrophorum
daje rozpoznanie
Rozpoznanie różnicowe
Ropnie racic
Niesztownica
Pryszczyca
Ochwat
Oraz wiele chorób tła niezakaźnego
powodujących kulawiznę
Leczenie
Chore zwierzęta należy odizolować i leczyć
(dzieli się na zdrowe, chore, ciężko chore)
1.korekcja racic z dokładnym oczyszczeniem
i usunięciem chorobowo zmienionych tkanek.
2. kąpiele : Vaghotyl, jodofory, siarczan
miedzi, siarczan cynku.
Leczenie
pencylina ze streptomycyną
tetracykliny (np. prep. CTC)
pędzlowanie jodyną
Stosuję się również Vaghotyl i 10%
formalninę
Należy zalecić właścicielowi, częste
zmienianie ściółki- żeby była sucha,
regularną korekcję racic (2 razy w
roku), profilaktyczne kąpiele racic
przed sezonem pastwiskowym.
Przykładowe preparaty
Program szczepień
Dwukrotna immunizacja w odstępie 6-8
tyg. W okresie sierpień- październik co
zapewnia trwającą 4-5 mies.
Odporność, z rewakcynacją w lutym i
przedłużeniem czasu utrzymywania się
odporności do czerwca następnego
roku.
ALE! W Polsce brak szczepionek!
Dziękuję