Masaż limfatyczny kończyny górnej

wykonywany po zabiegu

mastektomii

Katarzyna Gęga
Monika Dzierzawa

Co to jest mastektomia?

Operacja całkowitego
usunięcia piersi wykonywana
w przypadku wykrycia u
pacjentki raka piersi.

Istnieją trzy typy tej operacji,
które różnią się ilością
usuniętych mięśni i
wycinanych węzłów chłonnych.

Mastektomia radykalna

Najstarszy i najrozleglejszy zabieg,
obecnie już niewykonywanym.
Zabieg polega na chirurgicznej
amputacji całej piersi wraz ze skórą,
brodawką sutka, węzłami chłonnymi
dołu pachowego, tkanką tłuszczową i
mięśniami, w tym z mięśniami
piersiowymi. Po operacji pozostaje
klatka piersiowa z żebrami pokrytymi
skórą i bardzo długa blizna. Taka
operacja osłabiała funkcję ręki z
powodu usunięcia niektórych mięśni.

Zmodyfikowana

mastektomia radykalna

Jest to zabieg mniej rozległy i mniej
okaleczający. W trakcie operacji
usuwa się chirurgicznie pierś,
niektóre węzły chłonne i mięsień
piersiowy mniejszy, a pozostawia
mięsień piersiowy większy.
Powoduje to, że po zabiegu kształt
klatki piersiowej jest lepszy a ruchy
ręki pozostają zachowane.

Mastektomia prosta

Podczas tego zabiegu
chirurgicznego usuwa się samą
pierś. Nie zawsze towarzyszy mu
wycięcie węzłów chłonnych dołu
pachowego, chociaż czasem
niektóre z nich usuwa się w celu
sprawdzenia, czy nie ma w nich
przerzutów nowotworu.
W czasie tego rodzaju operacji nie
usuwa się mięśni klatki piersiowej.

Skutki mastektomii

Wynikiem są zmiany w obrębie
kończyny górnej i obręczy barkowej po
stronie operowanej, wpływające na
sprawność kończyny. Są to między
innymi:

 bolesność i zaburzenia ruchomości
ręki, które są spowodowane
wytworzeniem blizny w obrębie rany
pooperacyjnej

spadek siły mięśniowej kończyny
który może powstać w przypadku
ograniczenia ruchu w stawie

 obrzęk limfatyczny

Przyczyny obrzęku

limfatycznego

Bezpośrednie:

 trudności w odpływie chłonki po
usunięciu węzłów chłonnych pachy

 zmiany bliznowate w szczycie pachy,
które blokują odpływ chłonki

Pośrednie:

 zmiany spowodowane radioterapią

 otyłość

 pooperacyjne unieruchomienie
kończyny

Wskazania do masażu:

 blizny pooperacyjne

 bolesność

 obrzęk limfatyczny

 unieruchomienie pooperacyjne

kończyny

Przeciwwskazania do masażu:

 ostre stany zapalne

 ropne stany zapalne

 choroby zakaźne

 choroby skóry

 zapalenia żył

 gorączka

 krwotoki

 niewyrównane wady serca

METODYKA

WYKONYWANIA

MASAŻU

Pozycja pacjentki

 Leżenie tyłem

 Wałek pod stawami

kolanowymi

 Kończyna górna masowana

ułożona na klinie nieco
powyżej poziomu tułowia i
lekko odwiedziona.

1. Głaskanie

W formie wyciskania całej
kończyny od stawu
nadgarstkowego do stawu
ramiennego

 oburącz

 jednorącz

2. Drenaż dołu

pachowego

Masażysta jedną ręką chwyta za staw
nadgarstkowy odwiedzioną kończynę do kąta
90

Drugą wykonuje :

Głaskanie miejscowe opuszkami palców 2-5

Rozcieranie koliste opuszkami palców 2-5

Rozcieranie spiralne opuszkami palców 2-5

Ugniatanie punktowe

Ugniatane falujące w formie ”kołyski”
opuszkami palców 2-5

Masaż dołu pachowego wykonywany jest w 3
pasmach
Przednim, środkowym i tylnym.

3. Drenaż stawu
ramiennego

GŁASKANIE podłużne

Dłonie ułożone tak, aby obejmowały
cały mięsień naramienny.
Głaskanie rozpoczynamy poniżej
przyczepu mięśnia naramiennego
Jedną ręką prowadzimy ruch
sprowadzając go do mięśnia
piersiowego większego
Drugą ręką prowadzimy ruch
sprowadzając chłonkę w okolicę dołu
pachowego

ROZCIERANIE

Koliste podłużne opuszkami palców 2-5 obu
rąk lub jedną ręką w 3 pasmach
spiralne podłużne opuszkami palców 2-5 obu
rąk lub jedną ręką w pasmach
Rozcieranie posuwiste (wyciskanie) jedną
ręką, oburącz równocześnie lub naprzemiennie.
Obejmujemy mięsień naramienny kładąc kciuk
na stronie przedniej ramienia, palce pozostałe
na stronie tylnej.
Uciski falujące stronami dłoniowymi palców 2-
5 obu rąk lub jednej ręki w formie kołyski w 3
pasmach

4. Drenaż ramienia

Stosujemy techniki:

głaskanie

rozcieranie koliste, posuwiste i
spiralne

ugniatanie falujące lub szczypcowe

Każdą z powyższych technik
wykonujemy jednorącz w 3 pasmach :
po stronie boczno tylnej, przedniej oraz
przyśrodkowej.
Ruch prowadzimy zawsze od stawu
łokciowego do mięśnia naramiennego .

5. Drenaż stawu
łokciowego

Jedną ręką chwytam za przedramię pacjenta aby jego
kończyna była lekko zgięta w stawie łokciowym. Drugą
ręką prowadzimy ruchy:

głaskanie

rozcieranie koliste, posuwiste i spiralne

ugniatanie punktowe i falujące

ruchy prowadzimy od połowy przedramienia do
połowy ramienia.

Masaż kciukami dołu łokciowego w trzech pasmach: od
strony przyśrodkowej, środkowej i bocznej.

głaskanie

rozcieranie koliste, posuwiste i spiralne

ugniatanie punktowe i falujące

6. Drenaż przedramienia

Zaczynamy od stawu nadgarstkowego a
kończymy w okolicy stawu łokciowego.
Wykonujemy w 4 pasmach: łokciowym,
grzbietowym, promieniowym i
dłoniowym stosując techniki:

głaskanie

rozcieranie koliste, posuwiste i
spiralne

ugniatanie falujące, szczypcowe

. Drenaż stawu

nadgarstkowego

Wykonujemy podobnie jak przy stawie
łokciowym,opracowujemy dwoma
kciukami jednocześnie rozpoczynając
poniżej stawu nadgarstkowego na
śródręczu, a kończąc na przedramieniu
tuż powyżej stawu.

głaskanie

rozcieranie koliste, posuwiste i
spiralne

ugniatanie punktowe i falujące

8. Drenaż stawu
łokciowego opracowanie
powtórne.

9. Drenaż śródręcza

Drenaż strony grzbietowej i dłoniowej.
Wykonujemy kciukami w kilku
pasmach.
Zaczynamy od stawów śródręczno
paliczkowych a kończymy w okolicy
stawu nadgarstkowego.
Techniki:

 głaskanie

 rozcieranie koliste posuwiste i
spiralne