Sieci w działaniach ekonomicznych
Podejście sieciowe w analizie działań ekonomicznych unika
pułapek kulturowego determinizmu (uwzględnia indywidualne
działanie jako element tworzenia powtarzalnych relacji z
innymi) i społecznego atomizmu (uwzględnia relacje jako
kontekst, w którym działają aktorzy).
Powiązania sieciowe między przedsiębiorcami,
przedsiębiorstwami i korporacjami pojawiają się na
całym świecie.
Sieci oferują korzyści – dostęp do zasobów, informacji,
reputacji – ułatwiające działania ekonomiczne.
Sieciowe powiązania – nowa tendencja w strukturze
wytwarzania i dystrybucji dóbr – zastępują struktury
hierarchiczne poziomymi powiązaniami,
wprowadzają zaufanie, reputację jako mechanizmy
uzupełniające rynkową regulację.
Wielość typów analiz wpływu sieci
na działalność ekonomiczną w socjologii ekonomicznej:
• sieci jako nieformalne relacje w miejscu pracy,
• sieci jako podstawa formalnej wymiany zasobów
między ekonomicznymi partnerami,
• sieci jako forma zarządzania, w której władza jest
rozproszona.
Różne rodzaje analiz wpływu sieci na działania ekonomiczne
podzielają następujące założenia:
• przedmiotem analizy relacje pomiędzy aktorami, nie ich
atrybuty,
• celem analizy – lokalizacja aktorów ekonomicznych w
strukturze przepływu informacji i zasobów,
• inwestowanie w relacje postrzegane jako źródło korzyści.
Analitycy sieci posługują się pojęciem lokalizacji, węzła
i relacji między tymi pozycjami i dowodzą, że wzór relacji
kształtuje działania aktorów zajmujących określone pozycje.
Pojęcia stosowane w opisie sieci:
centralność pozycji, strukturalna równoważność pozycji,
sile/słabe relacje, strukturalne dziury, poziomy odseparowania,
centralność vs. władza, gęstość sieci.
Jak powstają sieci?
• w efekcie niesprawności innych form organizacyjnych,
• w drodze ewolucji na bazie formalnych relacji,
• w drodze ewolucji na bazie nieformalnych relacji.
Powstawaniu sieci sprzyjają następujące warunki:
• formalna struktura,
• nieformalne powiązania,
• kompleksowe zadania,
• geograficzna bliskość,
• instytucjonalna infrastruktura.
Ograniczenia ujęcia sieciowego:
• koncentrowanie uwagi na strukturze relacji,
a nie „treści” relacji,
• statyczny charakter rozważań,
• pomijanie kontekstu politycznego i instytucjonalnego