Narządy układu

pokarmowego

Żołądek - gaster sive ventriculus.

Żołądek - gaster sive ventriculus.

Stanowi poszerzoną część przewodu

Stanowi poszerzoną część przewodu

pokarmowego między przełykiem a

pokarmowego między przełykiem a

dwunastnicą. Spełnia dwa zadania :

dwunastnicą. Spełnia dwa zadania :

1.Stanowi zbiornik pokarmu 2. Jest

1.Stanowi zbiornik pokarmu 2. Jest

narządem wydzielniczym wytwarzającym

narządem wydzielniczym wytwarzającym

kwas solny i enzymy. Pod wpływem tych

kwas solny i enzymy. Pod wpływem tych

enzymów pokarm zostaje zmieniony na

enzymów pokarm zostaje zmieniony na

płynną miazgę. W żołądku wyróżniamy –

płynną miazgę. W żołądku wyróżniamy –

wpust (cardia) stanowiący połączenie z

wpust (cardia) stanowiący połączenie z

częścią brzuszna przełyku.

częścią brzuszna przełyku.

- Dno ( fundus)-zaokrąglona, obszerna

- Dno ( fundus)-zaokrąglona, obszerna

część żołądka położona na lewo i ku

część żołądka położona na lewo i ku

górze od wpustu.

górze od wpustu.

Żołądek cd

W żołądku rozróżnia się dwie ściany-

W żołądku rozróżnia się dwie ściany-

przednią i tylną. Ściany te łączą się ze

przednią i tylną. Ściany te łączą się ze

sobą u góry wzdłuż tzw. Krzywizny

sobą u góry wzdłuż tzw. Krzywizny

mniejszej ( curvatura ventriculi minor) , u

mniejszej ( curvatura ventriculi minor) , u

dołu wzdłuż krzywizny większej

dołu wzdłuż krzywizny większej

( curvatura ventriculi major). W górnej

( curvatura ventriculi major). W górnej

części krzywizny mniejszej żołądek łączy

części krzywizny mniejszej żołądek łączy

się z przełykiem. Ujście żołądka do

się z przełykiem. Ujście żołądka do

dwunastnicy nazywa się odźwiernikiem

dwunastnicy nazywa się odźwiernikiem

(pylorus). Odźwiernik zaopatrzony jest w

(pylorus). Odźwiernik zaopatrzony jest w

gruby pierścień błony mięśniowej

gruby pierścień błony mięśniowej

okrężnej, tworzący mięsień zwieracz

okrężnej, tworzący mięsień zwieracz

odźwiernika (m. Sphinter pylori), którego

odźwiernika (m. Sphinter pylori), którego

skurcz oddziela światło żołądka od

skurcz oddziela światło żołądka od

dalszej części przewodu pokarmowego.

dalszej części przewodu pokarmowego.

Żołądek cd

Część żołądka sąsiadująca z

Część żołądka sąsiadująca z

odźwiernikiem nosi nazwę części

odźwiernikiem nosi nazwę części

odźwiernikowej ( pars pylorica

odźwiernikowej ( pars pylorica

ventriculi). Pomiędzy częścią

ventriculi). Pomiędzy częścią

odźwiernikową a dnem znajduje się trzon

odźwiernikową a dnem znajduje się trzon

żołądka ( corpus ventriculi).

żołądka ( corpus ventriculi).

Budowa ściany żołądka.

Ściana żołądka składa się z czterech

Ściana żołądka składa się z czterech

warstw:

warstw:

1/. Błona surowicza

1/. Błona surowicza

2/. Błona mięśniowa

2/. Błona mięśniowa

3/. Tkanka podśluzowa

3/. Tkanka podśluzowa

4/. Błona śluzowa.

4/. Błona śluzowa.

Ad 1- jest częścią otrzewnej, która

Ad 1- jest częścią otrzewnej, która

pokrywa cały żołądek z wyjątkiem

pokrywa cały żołądek z wyjątkiem

wąskiego paska wzdłuż obu krzywizn.

wąskiego paska wzdłuż obu krzywizn.

Ad 2- zbudowana z pęczków mięśni

Ad 2- zbudowana z pęczków mięśni

gładkich składa się z trzech warstw.

gładkich składa się z trzech warstw.

Budowa żołądka

-mięśniówka

Błona mięśniowa żołądka składa się z

Błona mięśniowa żołądka składa się z

warstwy zewnętrznej podłużnej, środkowej

warstwy zewnętrznej podłużnej, środkowej

okrężnej i wewnętrznej skośnej.

okrężnej i wewnętrznej skośnej.

Ad 3- jest dość grubą warstwą tkanki

Ad 3- jest dość grubą warstwą tkanki

łącznej wiotkiej, zawierającej liczne

łącznej wiotkiej, zawierającej liczne

naczynia i nerwy.

naczynia i nerwy.

Ad4- stanowi wewnętrzną warstwę

Ad4- stanowi wewnętrzną warstwę

żołądka. W pustym żołądku jest błona

żołądka. W pustym żołądku jest błona

śluzowa jest mocno pofałdowana.

śluzowa jest mocno pofałdowana.

Gruczoły żołądkowe

Gruczoły żołądkowe właściwe

Gruczoły żołądkowe właściwe

występują w wielkiej ilości ( ok. 100 na 1

występują w wielkiej ilości ( ok. 100 na 1

mm kwadratowy) w okolicy dna i trzonu

mm kwadratowy) w okolicy dna i trzonu

żołądka. Są to gruczoły cewkowe proste,

żołądka. Są to gruczoły cewkowe proste,

zawierające dwa rodzaje komórek

zawierające dwa rodzaje komórek

nabłonkowych: komórki główne

nabłonkowych: komórki główne

wyścielające światło gruczołu, oraz

wyścielające światło gruczołu, oraz

komórki okładzinowe. Pierwsze

komórki okładzinowe. Pierwsze

wytwarzają pepsynogen, drugie - kwas

wytwarzają pepsynogen, drugie - kwas

solny. Pepsynogen w obecności kwasu

solny. Pepsynogen w obecności kwasu

solnego zmienia się w pepsynę, która jest

solnego zmienia się w pepsynę, która jest

enzymem proteolitycznym żołądka.

enzymem proteolitycznym żołądka.

Gruczoły odźwiernikowe

Występują w części odźwiernikowej

Występują w części odźwiernikowej

żołądka. Są to proste lub złożone

żołądka. Są to proste lub złożone

gruczoły cewkowo-pęcherzykowe,

gruczoły cewkowo-pęcherzykowe,

zbudowane z komórek nabłonka

zbudowane z komórek nabłonka

walcowatego. Wydzielają one prawie

walcowatego. Wydzielają one prawie

wyłącznie śluz. Śluz ten tworzy na

wyłącznie śluz. Śluz ten tworzy na

powierzchni błony śluzowej warstwę

powierzchni błony śluzowej warstwę

grubości ok. 1 mm, chroniąc ją przed

grubości ok. 1 mm, chroniąc ją przed

strawieniem przez enzymy żołądkowe

strawieniem przez enzymy żołądkowe

oraz zmniejsza tarcie przy przechodzeniu

oraz zmniejsza tarcie przy przechodzeniu

pokarmu.

pokarmu.