PODSTAWY IDENTYFIKACYJNE

PRZEDMIOTU

SYSTEMY BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO

2

ZAGADNIENIA

Wstęp
1.

Pojęcia charakteryzujące przedmiot

2.

System bezpieczeństwa państwa

3.

System obronności państwa

4.

Systemy sojusznicze

5.

Strategia bezpieczeństwa w

odniesieniu do systemu

bezpieczeństwa państwa

6.

Administracja w systemie

bezpieczeństwa państwa

Zakończenie

3

LITERATURA

•

Ciupiński A., Legucka A., Podstawowe elementy

polityki bezpieczeństwa i obrony RP, AON, Warszawa

2003.

•

Kitler W., Samorząd terytorialny w obronie narodowej

Rzeczypospolitej Polskiej, AON, Warszawa 2005.

•

Wojnarowski J., System obronności państwa, AON,

Warszawa 2005.

•

Gąsiorek Z., Kitler W., Wojskowe wsparcie władz

cywilnych i społeczeństwa, AON, Warszawa 2005.

•

Piątek Z., Procedury przedsięwzięcia systemu

reagowania kryzysowego, AON, Warszawa 2006.

•

Pod red. Jakubczak R., Bezpieczeństwo narodowe

Polski XXI wieku, Dom Wydawniczy Bellona,

Warszawa 2006.

•

Wojnarowski J. Gotowość obronna państwa w

systemie bezpieczeństwa narodowego, AON,

Warszawa 2000.

4

CZEGO DOTYCZY TEN

PRZEDMIOT?

• Bezpieczeństwa;

• Systemów;

• Strategii bezpieczeństwa

narodowego;

• Struktury administracji państwa;

• Systemów bezpieczeństwa

UE i NATO.

5

… czyli pewien komponent systemów

i bezpieczeństwa w odniesieniu do

strategii

i struktur administracyjnych pastwa

systemy

bezpieczeństw

a

struktury

administracyjne

państwa

Systemy bezpieczeństwa narodowego

Systemy

bezpieczeństwa UE i

NATO

Strategia

bezpieczeństwa

RP

6

OBSZAR POJĘCIA

BEZPIECZEŃSTWA

Bezpieczeństwo jest kategorią
występującą w wielu dyscyplinach
naukowych (politologii, nauce
o stosunkach międzynarodowych,
prawie, ekonomii, socjologii, historii,
psychologii, nauce o państwie, itd...).

7

POJĘCIE BEZPIECZEŃSTWA

Bezpieczeństwo oznacza całokształt
działalności władz państwowych
zmierzających do zapobiegania
zagrożeniom i kryzysom oraz
minimalizowania ich skutków dla
życia i zdrowia obywateli,
ich mienia oraz dorobku
narodowego

1

.

1

K. Zieliński. Bezpieczeństwo obywateli podczas kryzysów niemilitarnych oraz

reagowanie w razie katastrof i klęsk żywiołowych, AON, Warszawa 2004.

8

BEZPIECZEŃSTWO WG B. BUZANA

Bezpieczeństwo według

B. Buzana

1

powinno być

rozpatrywane pod kątem

wolności od zagrożeń.
W kontekście międzynarodowym

bezpieczeństwo uznawane jest

jako zdolność państw i

społeczeństw do utrzymywania

niezależnej tożsamości i

integralności funkcjonalnej

2

.

1

B. Buzan – Kopenhaski Instytut Badań nad Pokojem.

2 B. Buzan, The concept security theory, COPRI Working Paper, Copenhagen
2000.

9

POJĘCIA BEZPIECZEŃSTWA

• Stan niezagrożenia, spokoju, pewności

1

.

• Stan i poczucie pewności, wolności od

zagrożeń

2

.

• Bezpieczeństwo nie jest wszystkim, lecz bez

bezpieczeństwa wszystko jest niczym

3

.

• Bezpieczeństwo jest naczelną potrzebę

człowieka i grup społecznych, a zarazem

najważniejszym ich celem

4

.

• Stan bezpieczeństwa występuje wtedy, gdy

zagrożenie zewnętrzne jest nieznaczne, a

jego postrzeganie prawidłowe

4

.

1

Słownik języka polskiego, PWN, Warszawa 1978.

2

Leksykony zachodnie.

3

K. Neuman, Die Bundeswehr in einer Welt im Umbruck, Wolf Jost Verlag,

Berlin 1994.

4

J. Stańczyk, Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa, ISP PAN, Warszawa

1996.

10

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE

• Stanowi wartość nadrzędną

pośród innych celów narodowych;

• Dotyczy wartości narodowych

mierzonych w kategoriach:

• interesów życiowych,
• ważnych interesów,
• określa poziom swobody

w osiąganiu tychże celów;

• Jest procesem

1

.

1

W. Kitler, Obrona narodowa III RP, AON, Warszawa 2003.

11

POJĘCIE STRATEGII

Strategia w znaczeniu

ogólnym oznacza naczelną
orientację gospodarczą,
społeczną militarną, która
wyraża kierunek działania
danego systemu

1

.

1

http://wikipedia.org

12

POJĘCIE STRATEGII

Cd

Strategia jest nauką o użyciu
bitew dla celów wojny

1

.

Strategia jest to teoria i praktyka
działania, ukierunkowanego na
osiągnięcie założonych celów
w danej dziedzinie, umownych
w skali ogólnej i mających
charakter długofalowy

2

.

1

Carl von Clausewitz, O wojnie, Warszawa 1958, s. 85.

2

Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2002, s.

133.

13

POJĘCIE STRATEGII NARODOWEJ

Strategia narodowa – teoria

i praktyka działania państwa,
ukierunkowanego na
osiągnięcie założonych celów
we wszystkich dziedzinach,
ujmowanych w skali ogólnej i
mających charakter
długofalowy

1

.

2

Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2002, s.

133.

14

POJĘCIE STRATEGII

BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

Strategia bezpieczeństwa
narodowego – teoria i praktyka
działania państwa,
ukierunkowanego na osiągnięcie
celów założonych w dziedzinie
bezpieczeństwa, ujmowanych w
skali ogólnej i mających
charakter długofalowy

1

.

2

Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2002, s.

133.

15

POJĘCIE STRATEGII

OBRONNOŚCI

Strategia obronności - dziedzina
bezpieczeństwa obejmująca
tworzenie, rozwój, przygotowania
i wykorzystanie potencjału
obronnego państwa do
przeciwdziałania zagrożeniom
militarnym bezpieczeństwa
narodowego

1

.

2

Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2002, s.

133.

16

SYSTEM

Z greckiego systema –

skoordynowany układ elementów, zbiór

tworzący pewną całość uwarunkowaną

stałym logicznym uporządkowaniem

jego części składowych, koncepcja.

P. Sienkiewicz – każdy złożony obiekt

wyróżniony z badanej rzeczywistości,

stanowiący całość tworzoną przez zbiór

obiektów elementarnych (elementów) i

powiązań między nimi

1

.

s = {m,r}

1

P. Sienkiewicz, Inżynieria systemów, Warszawa 1983, s. 27.

17

SYSTEM BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA

Skoordynowany wewnętrznie zbiór
elementów organizacyjnych, ludzkich
i materiałowych, ukierunkowanych
na przeciwdziałanie wszelkim
zagrożeniom państwa, a w
szczególności politycznym,
gospodarczym, psychospołecznym,
ekologicznym i militarnym.

1

P. Sienkiewicz, Inżynieria systemów, Warszawa 1983, s. 27.

18

SYSTEM OBRONNOŚCI PAŃSTWA

Skoordynowany wewnętrznie

zbiór elementów organizacyjnych,
ludzkich i materiałowych,
wzajemnie powiązanych i
działających na rzecz obrony
państwa.

Źródło: Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON,

Warszawa 2002, s. 143.

19

SYSTEM OBRONNY

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Stanowią elementy potencjału

obronnego własnego i ewentualnie

sojuszniczego połączone celem

politycznym, zapewniającym

historyczne uwarunkowaną

suwerenność i niepodległość

narodu polskiego, jego prawa do

integralności terytorialnej i

nienaruszalności granic państwa

1

.

1

K. Nożko, Sztuka tworzenia przewagi w systemie obronnym RP, Bellona, Warszawa

1994, s.16.

20

POJĘCIE STRATEGII NARODOWEJ

Strategia narodowa – teoria

i praktyka działania państwa,
ukierunkowanego na
osiągnięcie założonych celów
we wszystkich dziedzinach,
ujmowanych w skali ogólnej i
mających charakter
długofalowy

1

.

2

Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2002, s.

133.

21

POJĘCIE STRATEGII

BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

Strategia bezpieczeństwa
narodowego – teoria i praktyka
działania państwa,
ukierunkowanego na osiągnięcie
celów założonych w dziedzinie
bezpieczeństwa, ujmowanych w
skali ogólnej i mających
charakter długofalowy

1

.

2

Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2002, s.

133.

22

POJĘCIE STRATEGII

OBRONNOŚCI

Strategia obronności - dziedzina
bezpieczeństwa obejmująca
tworzenie, rozwój, przygotowania
i wykorzystanie potencjału
obronnego państwa do
przeciwdziałania zagrożeniom
militarnym bezpieczeństwa
narodowego

1

.

2

Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2002, s.

133.

23

UZASADNIENIE INTEGRACJI

SYSTEMÓW BEZPIECZEŃSTWA

Strategia Bezpieczeństwa

Narodowego Rzeczypospolitej
Polskiej skorelowana jest ze
strategiami sojuszniczymi –
Koncepcją Strategiczną NATO
i Europejską Strategią
Bezpieczeństwa

1

.

2

Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej 2007 r.

24

„TRÓJKĄT

BEZPIECZEŃSTWA ŚWIATOWEGO”

ONZ

NATO

OBWE

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

25

ZOBOWIĄZANIA KRAJÓW SOJUSZU

• Rozwój wspólnych zdolności w

dziedzinie:
- reagowania kryzysowego,
- zapobiegania konfliktom,
- przywracania pokoju;

• Kontynuacja reformy struktury

Sojuszu (koncepcja wspólnych
połączonych sił do zadań specjalnych
– Combined Joint Task Forces);

• Współpraca z ONZ, OBWE i UE;
• Budowa struktury współpracy z UE

1

.

1

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

26

WSPÓLNE DZIAŁANIA SOJUSZU i UE

Tworzenie przejrzystego
mechanizmu współpracy i bieżących
konsultacji umożliwiającego zgodne
działanie Sojuszu i UE zaowocowało
powołaniem:

• Europejskich sił szybkiego

reagowania (European Rapid
Reaction Forces – ERRF);

• Sił odpowiedzi NATO (NATO

Response Forces - NRF).

1

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

27

POJĘCIE ADMINISTRACJI

Administracja jest systemem,
w którym występuje zbiór
powiązanych wzajemnymi
relacjami instytucji.

28

POJĘCIE ADMINISTRACJI

Administracja jest

działalnością organizatorską

realizowaną przy pomocy

aparatu urzędniczego,

obejmująca zakres spraw

o charakterze publicznym,

regulowana przez ogólne

normy prawne

1

.

1

http://wikipedia.org

29

POJĘCIE ADMINISTRACJI

PUBLICZNEJ

Administracja publiczna

stanowi zespolenie różnych
administracji działających w
zakresie spraw publicznych,
przede wszystkim zaś
administracji państwowej,
administracji rządowej i
administracji samorządowej

1

.

1

http://wikipedia.org

30

POJĘCIE ADMINISTRACJI

PUBLICZNEJ

Administracja publiczna to

całokształt struktur

organizacyjnych w państwie oraz

ludzi zatrudnionych w tych

strukturach spełniających zadania

publiczne, zbiorowe

i indywidualne, reglamentacyjne

i świadczące oraz organizatorskie

podmiotów kierowniczych

i decyzyjnych

1

.

1

Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2002, s. 7.

31

PODZIAŁ ADMINISTRACJI

PUBLICZNEJ

Administracja publiczna

Administracja

w ujęciu organizacyjnym

(podmiotowym)

Administracja

w ujęciu materialnym

(przedmiotowym)

Administracja

w ujęciu formalnym

Administracja

w ujęciu negatywnym

Administracja

w ujęciu przedmiotowo-

podmiotowym

Administracja

w ujęciu pozytywnym

32

ADMINISTRACJĘ PUBLICZNĄ

W UJĘCIU ORGANIZACYJNYM

Administracja publiczna w

ujęciu organizacyjnym
(podmiotowym) - stanowi ogół
podmiotów administracji, a więc
organy administracji i inne
podmioty wykonujące określone
funkcje z zakresu administracji
publicznej.

33

ADMINISTRACJĘ PUBLICZNĄ

W UJĘCIU MATERIALNYM

Administracja publiczna w

ujęciu materialnym
(przedmiotowym) - działalność
państwa, której przedmiotem są
sprawy administracyjne albo
inaczej zadania i kompetencje w
zakresie władzy wykonawczej.

34

ADMINISTRACJĘ PUBLICZNĄ

W UJĘCIU FORMALNYM

Administracja publiczna w

ujęciu formalnym - to cała
działalność wykonywana przez
podmioty administracje bez
względu na to, czy ma ona
charakter administracyjny czy
też nie ma tego charakteru.

35

ADMINISTRACJĘ PUBLICZNĄ

W UJĘCIU NEGAYWNYM

Administracja publiczna w

ujęciu negatywnym - czyli
wszystko to, co nie jest ani
ustawodawstwem, ani
sądownictwem.

36

ADMINISTRACJĘ PUBLICZNĄ

W UJĘCIU POZYTYWNYM

Administracja publiczna w

ujęciu pozytywnym - czyli
działalność organizatorską
państwa.

37

ADMINISTRACJĘ PUBLICZNĄ

W UJĘCIU PRZEDMIOTOWO-

PODMIOTOWYM

Administrację publiczną w ujęciu

przedmiotowo - podmiotowym -

jest to zespół działań, czynności i

przedsięwzięć organizatorskich i

wykonawczych prowadzonych na

rzecz realizacji interesu

publicznego przez różne podmioty,

organy

i instytucje na podstawie ustawy

i w określonych prawem formach .

38

ZJAWISKA W ADMINISTRACJI

PUBLICZNEJ

Administracja publiczna

Monizm

administracji publicznej

Dualizm

administracji publicznej

39

MONIZM ADMINISTRACJI

PUBLICZNEJ

Monizm administracji publicznej,
polega na istnieniu w danym
państwie wyłącznie administracji
państwowej. Wówczas nie
występuje rzeczywisty
samorząd, czyli nie ma podziału
na administrację rządową
i samorządową.

40

DUALIZM ADMINISTRACJI

PUBLICZNEJ

Dualizm administracji

publicznej, to podział
administracji publicznej na
rządową i samorządową. Jest
podstawową zasadą w
państwach demokratycznych.
Wiąże się z decentralizacją.

41

FUNKCJE ADMINISTRACJI

PUBLICZNEJ

Porządkowo-reglamentacyjna

Świadcząca usługi publiczne

Regulatora rozwoju gosp.

Organizatorska

Wykonawcza

Kontrolno-nadzorcza

Prognostyczno-planistyczna

42

Dziękuję za uwagę