Rehabilitacja po zabiegach
ginekologicznych
–
Opieka po operacji,
–
Zapobieganie zapaleniu płuc,
–
Zapobieganie zakrzepicy,
–
Rehabilitacja – uruchomienie,
–
Jakie nowotwory leczymy - operacje.
Operacje ginekologiczne są przeprowadzane
u kobiet leczonych z powodu schorzeń
narządu rodnego, często w przypadkach
nieskuteczności leczenia zachowawczego.
Ze względu na różnorodne schorzenia
ginekologiczne oraz przyczyny i wskazania
do zabiegów, operacje dokonuje się przez
powłoki brzuszne i przez pochwę.
Ginekologia operacyjna
Operacje ginekologiczne
W chirurgii ginekologicznej operacje
brzuszne wykonuje się cięciem
pionowym od pępka do spojenia
łonowego lub poprzecznym w dolnej linii
podbrzusznej – cięcie Phannenstiela
Operacje ginekologiczne cd.
Przez powłoki brzuszne dokonuje się najczęściej w
przypadkach:
Guzów jajników i macicy,
Niepłodności pochodzenia jajowodowego,
Mięśniaków macicy,
Wad rozwojowych narządów płciowych,
Endometriozy miednicy mniejszej,
Krwotoków z narządów płciowych,
Ciąży pozamacicznej,
Operacje ginekologiczne cd.
Porodu operacyjnego,
Rak trzonu macicy,
Rak szyjki macicy,
Rak jajnika.
W zależności od rozpoznania schorzenia, zaawansowania
choroby lub stanu kobiety, stosuje się odpowiednie
techniki operacyjne, np. .wycięcie macicy drogą
brzuszną, wyłuszczenie torbieli jajnika, mięśniaków
macicy, resekcje jajowodu.
Operacje ginekologiczne cd.
Operacje ginekologiczne przez pochwę są przeprowadzane
między innymi w przypadkach:
•Nowotworów sromu i szyjki macicy,
•Zaburzeń statyki narządów płciowych,
•Wysiłkowego nietrzymania moczu,
•Stanów zapalnych szyjki macicy,
•Wad rozwojowych narządu płciowego.
W tych przypadkach stosuje się np. wycięcie sromu,
amputację szyjki macicy, plastykę przedniej i tylnej ściany
pochwy, wycięcie macicy drogą pochwową jak też operacje
korygujące wady rozwojowe pochwy.
Endoskopia w ginekologii
Przez małe nacięcie wprowadza się endoskop
( światłowodowa kamera), który można wprowadzić w
pobliże organu. Na monitorze operator obserwuje
wnętrze ciała pacjentki.
Histeroskopia – wprowadza się endoskop przez szyjkę
macicy do macicy w celu oceny jamy macicy. Metoda ta
pozwala ocenić kształt i wielkość jamy macicy, stan
endometrium, obecność zrostów, mięśniaków
podśluzówkowych i polipów macicy.
Za pomocą histeroskopii można również te
nieprawidłowości leczyć
–
Laparoskopia – przeprowadzenie operacji bez otwarcia jamy
brzusznej – zabieg pozwala dokładną ocenę macicy, jajników i
drożność jajowodów także wykonywane są zabiegi operacyjne.
Powikłania w ginekologii
operacyjnej
Do najbardziej niebezpiecznych powikłań pooperacyjnych,
zagrażających życiu pacjentki, należą:
Krwawienie pooperacyjne,
Zakażenie,rozejście, ropienie rany pooperacyjnej,
Niedrożność jelit,
Zakrzepowe zapalenie żył głębokich kończyn dolnych i
miednicy,
Zapalenie płuc,
Odleżyny,
Przykurcze.
Usprawnianie w okresie
około operacyjnym
Zadaniem położnej jest utrzymanie pacjentki w
optymalnej aktywności ruchowej. Stopień
aktywności musi być dobierany indywidualnie, w
zależności od stanu ogólnego, przytomności, wieku,
rodzaju operacji i stopnia sprawności ruchowej.
Właściwe ułożenie chorej w łóżku, częsta zmiana
ułożenia, proste ćwiczenia ruchowe polegające na
zginaniu, prostowaniu, przywodzeniu i odwodzeniu
kończyn zapewniają właściwy zakres ruchów i
zapobiega powikłaniu wynikającym z
unieruchomienia
Cele usprawniania po operacji
Zmniejszenie powikłań związanych z
układem krążenia obwodowego,
zapobieganie stanom zapalnym oraz
zakrzepowo – zatorowym,
Zmniejszenie powikłań związanych z
układem oddechowym i poprawę
wentylacji,
Zapobieganie skutkom długotrwałego
ograniczenia aktywności.
Usprawnianie w okresie
około operacyjnym cd.
Rehabilitacja powinna być rozpoczęta przed planowym
zabiegiem a obejmować ćwiczenia poprawiające
krążenie obwodowe, ćwiczenia rozluźniające oraz
oddechowe niezbędne w okresie po operacji.
Rehabilitacja przedoperacyjna ma na celu
przestawienie układu oddechowego na tor piersiowy
z asekuracją rany pooperacyjnej.
Występujący z różnym nasileniem ból w okolicy rany
pooperacyjnej stanowi przyczynę ograniczonej
wentylacji płuc ( płytkie oddechy a także zaleganie
wydzieliny). Zaleca się głębokie oddechy.
Usprawnianie w okresie
około operacyjnym cd.
Rutynowe postępowanie przedoperacyjne polega
na:
bandażowaniu kończyn dolnych pacjentkom z żylakami
podudzi, opaskę uciskową zakładamy na całą kończynę,
szybkie uruchomienie po zabiegu o ile nie ma
przeciwwskazań w pierwszej dobie po operacji, po
dolnych zabiegach w trzeciej dobie,
częsta zmiana ułożenia w łóżku, zapewnienie
właściwych warunków w pomieszczeniu,
zabiegi pielęgnacyjne, takie jak oklepywanie klatki
piersiowej lub drenaż ułożeniowy,
stosowanie heparyny drobnocząsteczkowej,
stosowanie leków przeciwbólowych.
Schemat usprawniania
Po operacjach przez powłoki brzuszne:
Pacjentka wykonuje ćwiczenia w pozycji:
- leżenie na plecach lub na boku,
-siad na łóżku ze spuszczonymi nogami,
Stosowane ćwiczenia:
- poprawiające krążenie krwi,
- oddechowe torem piersiowym,
- czynne mięśni szyi i karku,
- czynne kończyn górnych,
- czynne kończyn dolnych (bez angażowania mięśni
brzucha)
Schemat usprawniania cd
- izometryczne mięśni pośladków, uda i łydki,
- prawidłowego odkasływanie ze stabilizacją rany
pooperacyjnej,
- prawidłowego odwracanie się na boki – przy zgiętych
kończynach dolnych, chora całym tułowiem odwraca
się na boki,
- prawidłowego siadania na łóżku – obrót na
bok,podudzia zwisają poza łóżko, opierając się na
dłoniach pacjentka siada,
- pełnej pionizacji - stanie, chodzenie
Przez kolejne doby powtarzamy ćwiczenia.
Schemat usprawniania cd
Po zabiegach wykonywanych przez pochwę:
- stosuje się takie same ćwiczenia jak po operacjach
brzusznych,
- uruchamiamy na 3 dobę po operacji,
Przykłady ćwiczeń
Pozycja wyjściowa: leżenie na plecach,
kolana ugięte, stopy oparte o podłoże.
Ćwiczenie: wdech nosem – wydech ustami.
wdech nosem – wydech ustami,
przerwa aż do pogłębienia oddechu
zakończonego kaszlem, dłonie pacjentki
ułożone w okolicy planowanego cięcia.
Przykłady ćwiczeń cd.
Leżenie na plecach:
- jednoczesne zginanie i prostowanie
palców rąk i stóp,
- zginanie i prostowanie palców
nadgarstków i stóp,
- zginanie i prostowanie nóg w stawach
kolanowych i biodrach,
- krążenie nadgarstków, ramion i stóp.
Przykłady ćwiczeń cd.
W celu przeciwdziałania zakrzepom w
obrębie kończyn dolnych stosuje się:
- leżenie na plecach kończyny dolne
wyprostowane, zginanie podeszwowe i
grzbietowe stóp z jednoczesnym
napinaniem mięśni stóp,
- naprzemienne uginanie kończy dolnych w
stawach biodrowych, kolanowych z
przesuwaniem pięty po podłożu.
Obniżenie narządu rodnego i
nietrzymanie moczu
Spowodowane jest spadkiem napięcia mięśni, uszkodzeniem
włókien mięśniowych dna miednicy i powłok brzusznych
oraz uszkodzeniem aparatu więzadłowego macicy. Przy
obniżeniu tylnej ściany pęcherza moczowego obserwuje się
nietrzymanie moczu.
Stosuje się ćwiczenia izometryczne, napinanie mięśni krocza,
odwodzenie i przywodzenie kończyn dolnych
Najstarszą metodą leczenia zachowawczego mięśni dna
macicy i krocza są tzw. ćwiczenia Kegla. Są to ćwiczenia
mięśni poprzecznie prążkowanych krocza, które polegają
na izometrycznym charakterze skurczu. To postępowanie
prowadzi do poprawy czynności mięśni dna macicy i krocza