1
Mikroekonomiczne
niesprawności rynku i PG
2
Literatura
J.E. Stiglitz: „Ekonomia sektora
publicznego”, PWN, Warszawa 2004 -
Rozdział 4
N. Acocella: „Zasady polityki
gospodarczej”, PWN, Warszawa 2002
– Rozdziały 6, 10*
3
Informacje wyjściowe
Zawodność rynku jest argumentem na rzecz
interwencji państwa
Aby jednak rynek mógł działać sprawnie państwo
musi wymuszać dotrzymywanie umów i określać
prawa własności (państwo minimalne)
Gdy mimo spełnienia tych zadań rynek jest
nieefektywny (w sensie Pareto), wskazana jest
dodatkowa interwencja
Mikroekonomiczne wady rynku są argumentem
na rzecz mikroekonomicznej polityki
gospodarczej
4
Informacje wyjściowe c.d.
Mikroekonomiczna interwencja państwa
wynika z dwóch podstawowych przesłanek:
nieefektywności rynku oraz sprawiedliwości
społecznej
Dodatkowymi nieefektywnościowymi
argumentami na rzecz interwencji państwa
jest występowanie podziału dochodu w
gospodarce oraz występowanie dóbr
pożądanych społecznie. Różnice w poziomach
dochodu są argumentem na rzecz interwencji
państwa ze względu na sprawiedliwość
społeczną w postaci redystrybucji. Państwo,
biorąc pod uwagę argument sprawiedliwości i
przesłanki paternalistyczne dostarcza
społeczeństwu dóbr pożądanych społecznie.
5
Istota analizy
Wady mikroekonomiczne
Mikroekonomiczne typy interwencji
6
Mikroekonomiczne typy
interwencji
Interwencja ze względu na efektywność
Regulacja
Finansowanie
Produkcja państwowa
Interwencja ze względu na sprawiedliwość
społeczną (teorie sprawiedliwości:
socjalizm, utylitaryzm, Rawls, liberalizm)
Redystrybucja (w pieniądzu lub w naturze)
7
Przejawy nieefektywności
rynku
Zawodność konkurencji
(brak doskonałej konkurencji)
Przyczyny:
- rosnące efekty skali
- decyzje strategiczne przedsiębiorstw
- działania państwa (patenty, przemysł strategiczny,
decyzja polityczna)
Forma interwencji
8
Przejawy nieefektywności
rynku c.d.
Niedoskonała informacja
Aspekty: jakość, cena, przyszłość
Przypadek: asymetria informacji
Forma interwencji
9
Przejawy nieefektywności
rynku c.d.
Zawodność dot. dóbr publicznych
Warunki:
- niekonkurencyjność konsumpcji (koszt marginalny
konsumpcji jest zerowy)
- niewykluczalność
- nieodmawialność
Forma interwencji
10
Przejawy nieefektywności
rynku c.d.
Zawodność dot. efektów
zewnętrznych
(pozytywnych i negatywnych)
Niekompletność rynków
Istota: brak rynków na niektóre dobra i usługi
mimo, że cena>koszt
Przyczyny: efekty zewnętrzne, dobra publiczne,
koszty transakcyjne, asymetria informacji itd.
11
Przykłady
żywność
służba zdrowia
rynek bankowych usług depozytowo-
kredytowych (znaczenie kryzysu)
rynek ubezpieczeniowy
12
Dziękuję za uwagę