Międzynarodowe instytucje
nadzoru finansowego
Nadzór nad rynkiem finansowym
Celem nadzoru nad rynkiem finansowym jest zapewnienie
prawidłowego funkcjonowania tego rynku, jego stabilności,
bezpieczeństwa oraz przejrzystości, zaufania do rynku
finansowego, a także zapewnienie ochrony interesów
uczestników tego rynku.
Instytucje nadzoru finansowego
Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych
Międzynarodowa Organizacja Nadzorów Emerytalnych
Międzynarodowe Stowarzyszenie Nadzorów Ubezpieczeniowych
Bazylejski Komitet ds. Nadzoru Bankowego
Europejski System Nadzoru Finansowego
IOSCO – Międzynarodowa Organizacja
Komisji Papierów Wartościowych
IOSCO zrzesza instytucje regulujące i nadzorujące rynki
finansowe na całym świecie. Polski organ nadzoru jest jej
członkiem od 1990 r.
IOSCO powstało w 1983 r., po przekształceniu się jej
poprzednika, Inter-American Regional Association (powstałe w
1974 r.) w prawdziwie międzynarodową organizację. Regulatorzy
z Francji, Indonezji, Korei i Wielkiej Brytanii byli pierwszymi spoza
terenu obu Ameryk, które dołączyły do organizacji w 1984 r. W
1986 r. odbyła się coroczna konferencja IOSCO w Paryżu, wtedy
też podjęto decyzję o utworzeniu Sekretariatu Generalnego
IOSCO, który obecnie mieści się w Madrycie, a w jego skład
wchodzą: Sekretarz Generalny IOSCO (David Wright), Zastępca
Sekretarza Generalnego (Tajinder Singh) oraz pracownicy
Sekretariatu.
Obecnie w skład IOSCO wchodzi 195 instytucji, które dzielą się
na 115 członków zwykłych, 12 członków stowarzyszonych i 68
członków afiliowanych.
Do głównych celów IOSCO należy:
współpraca w zakresie ustanawiania wspólnych standardów
regulacyjnych mających na celu wspieranie uczciwego i
sprawnego funkcjonowania rynków finansowych,
wzajemna wymiana doświadczeń i informacji w celu doskonalenia
funkcjonowania krajowych rynków papierów wartościowych,
wspólne działania na rzecz ustanowienia standardów i
efektywnego nadzoru nad międzynarodowymi transakcjami
papierami wartościowymi,
wzajemna pomoc w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa rynków
papierów wartościowych poprzez rygorystyczne przestrzeganie
standardów i przeciwdziałanie przestępstwom finansowym.
W związku z rozwojem oraz wytyczaniem nowego kierunku
strategicznego IOSCO podjęto prace mające na celu
wprowadzenie zmian w strukturze Organizacji.
Podstawową zmianą było stworzenie Rady IOSCO
reprezentującej wszystkich członków Organizacji, łączącej
funkcje uprzednio istniejących Komitetów: Technicznego
(TC), Wykonawczego (EC) oraz Rady Doradczej Komitetu
Rynków Wschodzących (EMC AB). W skład Rady IOSCO,
podejmującej decyzje kluczowe dla Organizacji, weszli:
członkowie Komitetu Technicznego, przewodniczący oraz
zastępca przewodniczącego Komitetu Rynków
Wschodzących (EMC), przewodniczący czterech komitetów
regionalnych oraz dwóch dodatkowych przedstawicieli
każdego z regionów. Kolejną kluczową zmianą było
połączenie grup roboczych Komitetu Technicznego, tj.
Standing Committees z grupami roboczymi Komitetu Rynków
Wschodzących, tj. Working Groups.
W skład Międzynarodowej Organizacji
Komisji Papierów Wartościowych obecnie
wchodzą:
Komitet Prezydencki
Rada IOSCO
Komitet Rynków Wschodzących
Komitet Weryfikacyjny
Komitety Regionalne:
Europejski Komitet
Komitet Regionalny ds. Afryki i Bliskiego Wschodu
Komitet Regionalny ds. Azji i Obszaru Pacyfiku
Komitet Regionalny ds. Ameryk
Stałe Komitety:
Komitet Nr 1 ds. Rachunkowości Emitentów, Audytu i
Ujawnień
Komitet Nr 2 ds. rynków wtórnych
Komitet Nr 3 ds. pośredników finansowych
Komitet Nr 4 ds. współpracy nadzorczej i wymiany informacji
Komitet Nr 5 ds. zarządzania inwestycyjnego
Komitet Nr 6 ds. kredytowych agencji ratingowych
Komitet Nr 7 ds. rynków instrumentów pochodnych
IOPS - Międzynarodowa Organizacja
Nadzorów Emerytalnych
IOPS powstała w 2004 r. z przekształcenia Międzynarodowego
Zrzeszenia Regulatorów Emerytur (INPRS), organizacji
działającej pod auspicjami Organizacji Współpracy
Gospodarczej i Rozwoju (OECD).
Jest to niezależna organizacja międzynarodowa o
ogólnoświatowym zasięgu, skupiająca organy sprawujące
nadzór nad systemami emerytalnymi.
Obecnie Organizacja zrzesza ponad 70 członków, Komisja
Nadzoru Finansowego jest członkiem IOPS od początku jego
istnienia.
IOPS współpracuje ściśle m.in. z Bankiem Światowym,
Międzynarodowym Funduszem Walutowym (MFW),
Międzynarodowym Stowarzyszeniem Nadzorców
Ubezpieczeniowych (IAIS) i Organizacją Współpracy
Gospodarczej i Rozwoju (OECD).
Do zadań IOPS należy m.in.:
ustanawianie standardów, zaleceń i zasad dotyczących
nadzoru i regulacji sektora emerytalnego,
ułatwianie współpracy międzynarodowej pomiędzy
nadzorcami jak i innymi zainteresowanymi stronami,
prowadzenie badań i analiz w zakresie systemów
emerytalnych i nadzoru nad nimi, wspieranie dystrybucji i
komunikacji dorobku naukowego w tej dziedzinie,
gromadzenie informacji na ten temat we współpracy z
innymi instytucjami i organizacjami międzynarodowymi.
IAIS – Międzynarodowe Stowarzyszenie
Nadzorów Ubezpieczeniowych
IAIS, utworzone w 1994 roku, zrzesza organy nadzorcze ze 151
państw, jak i organizacje międzynarodowe, w tym Europejski
Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów
Emerytalnych.
W prace IAIS zaangażowanych jest także 126 obserwatorów,
reprezentujących stowarzyszenia branżowe zakładów
ubezpieczeń i reasekuracji oraz międzynarodowe instytucje
finansowe.
IAIS – Międzynarodowe Stowarzyszenie
Nadzorów Ubezpieczeniowych
IAIS jako organizacja ustanawiająca standardy opracowuje i publikuje
zasady i zalecenia w kluczowych dziedzinach dotyczących nadzoru i
regulacji sektora ubezpieczeń. Wypracowane przez IAIS Podstawowe
Zasady Ubezpieczeniowe określają podstawowe wymogi dotyczące
działalności ubezpieczeniowej i nadzoru nad zakładami ubezpieczeń.
Podstawowe Zasady Ubezpieczeniowe stanowią także podstawę dla
oceny ustawodawstwa, systemów i procedur nadzorczych w zakresie
ubezpieczeń obowiązujących w poszczególnych krajach.
Działalność IAIS przejawia się także w promowaniu standardów
nadzoru i regulacji sektora ubezpieczeń poprzez organizowanie
seminariów i szkoleń. IAIS angażuje się w organizację wielu
seminariów regionalnych, publikację materiałów szkoleniowych i
analiz dotyczących nadzoru ubezpieczeniowego. Celem tych działań
jest stworzenie stabilnego, rzetelnego i efektywnego sektora
ubezpieczeń, chroniącego interesy ubezpieczonych, uposażonych i
uprawnionych z umowy ubezpieczenia.
Stowarzyszenie jest kierowane przez Komitet Wykonawczy,
który reprezentuje IAIS na zewnątrz oraz podejmuje wszelkie
decyzje niezbędne do wykonania wyznaczonych zadań.
Ponadto w strukturze IAIS działają:
Komitet Techniczny,
Komitet Implementacyjny,
Komitet Stabilności Finansowej,
Komitet Budżetowy
Członkowie IAIS podejmują istotne dla Stowarzyszenia
decyzje na Walnym Zgromadzeniu organizowanym raz do
roku. Do zadań Walnego Zgromadzenia należy decydowanie
o kierunkach przyszłych prac Stowarzyszenia, zmianach
statutowych, a także wybór członków Komitetu
Wykonawczego i uchwalania dokumentów (standardów,
zasad, zaleceń) przygotowanych przez podkomitety i grupy
robocze IAIS.
BCBS – Bazylejski Komitet Ds. Nadzoru
Bankowego
BCBS powstał w 1974 r. pod auspicjami Banku Rozrachunków
Międzynarodowych (BIS).
Komitet został powołany przez prezesów Banków Centralnych
krajów należących do Grupy G10. Początkowo Komitet przyjął
nazwę Bazylejskiego Komitetu ds. Regulacji Bankowości i
Procedur Nadzorczych, za cel obierając dążenie do wypełnienia
luk w systemie nadzoru bankowego.
Obecnie w skład Komitetu Bazylejskiego wchodzą
przedstawiciele Banków Centralnych oraz organów nadzoru
finansowego z 27 państw świata. Europę reprezentują
następujące państwa: Belgia, Francja, Holandia, Hiszpania,
Luksemburg, Niemcy, Szwecja, Szwajcaria, Włochy oraz Wielka
Brytania. Pozostałe kraje członkowskie Komitetu Bazylejskiego
to: Arabia Saudyjska, Argentyna, Australia, Brazylia, Chiny,
Hong Kong, Indie, Indonezja, Japonia, Kanada, Korea, Meksyk,
Rosja, Singapur, Republika Południowej Afryki, Turcja oraz USA.
BCBS – Bazylejski Komitet Ds. Nadzoru
Bankowego
Komitet Bazylejski stanowi forum współpracy państw
członkowskich w zakresie nadzoru bankowego. Komitet nie
pełni jednak funkcji instytucji nadzorczej, a jego wytyczne nie
stanowią obowiązujących norm prawnych. Komitet formułuje
standardy techniczne, wytyczne oraz rekomendacje w zakresie
dobrych praktyk, oczekując, iż właściwe organy
poszczególnych państw wdrożą je w formie aktów prawnych w
sposób, który najlepiej odpowiada specyfice danego systemu.
Komitet obsługiwany jest przez Sekretariat usytuowany przy
Banku Rozrachunków Międzynarodowych (BIS), z siedzibą w
Bazylei.
Strukturę organizacyjną Komitetu
Bazylejskiego tworzą cztery główne grupy
robocze:
Grupa ds. implementacji standardów nadzorczych
Grupa ds. rachunkowości i sprawozdawczości
Grupa ds. rozwoju polityki standardów nadzorczych
Bazylejska grupa konsultacyjna
Europejski System Nadzoru Finansowego
Od dnia 1 stycznia 2011 r. w UE funkcjonuje Europejski
System Nadzoru Finansowego. Głównym celem tego
systemu jest zapewnienie właściwego wdrażania
przepisów dotyczących sektora finansowego, w sposób
umożliwiający zachowanie stabilności finansowej i
zapewnienie zaufania do systemu finansowego jako
całości oraz odpowiedniej ochrony konsumentów usług
finansowych.
W skład Europejskiego Systemu Nadzoru
Finansowego wchodzą:
Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego (ESRB),
Europejskie Urzędy Nadzoru (ESA):
Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA),
Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych
Programów Emerytalnych (EIOPA),
Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych
(ESMA),
Wspólny Komitet Europejskich Urzędów Nadzoru
właściwe organy lub organy nadzoru państw członkowskich
określone w odpowiednich aktach unijnych
Europejskie Urzędy Nadzoru (ESA)
Jednym z głównych elementów reformy nadzoru finansowego w
UE było powołanie trzech Europejskich Urzędów Nadzoru w
miejsce wcześniej funkcjonujących komitetów nadzorców
europejskich (CEBS, CEIOPS, CESR), zwanych komitetami 3.
poziomu procedury Lamfalussy’ego.
Siedziby nowopowstałych Europejskich Urzędów Nadzoru są
umiejscowione w dotychczasowych siedzibach odpowiednich
komitetów, czyli w Londynie, Frankfurcie oraz Paryżu.
Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA)
Europejski Urząd Nadzoru Bankowego jest niezależnym
organem UE, który ma za zadanie zapewnić skuteczną i spójną
regulację ostrożnościową i nadzór w całym europejskim
sektorze bankowym. Do ogólnych celów działalności Urzędu
należą utrzymanie stabilności finansowej w Unii oraz
zapewnienie integralności, efektywności i prawidłowego
funkcjonowania sektora bankowego.
Europejski Urząd Nadzoru Bankowego zachowuje niezależność,
ale odpowiada przed Parlamentem Europejskim, Radą
Europejską i Komisją Europejską.
Głównym zadaniem EBA jest przyczynienie się do utworzenia
jednolitego zbioru przepisów europejskich dla sektora
bankowego. Jednolity zbiór przepisów ma w zamierzeniu
zapewnić ujednolicony zestaw zharmonizowanych reguł
ostrożnościowych dla instytucji finansowych w całej UE, pomóc w
stworzeniu równych warunków działania, a także zagwarantować
wysoki poziom ochrony deponentów, inwestorów i konsumentów.
Urząd pełni również ważną rolę w propagowaniu konwergencji
praktyk nadzorczych w celu zapewnienia jednolitego stosowania
reguł ostrożnościowych. EBA jest również uprawniony do oceny
ryzyka i zagrożeń występujących w unijnym sektorze bankowym,
zwłaszcza poprzez sporządzanie regularnych sprawozdań z
oceny ryzyka i przeprowadzanie ogólnoeuropejskich testów
warunków skrajnych.
W zakres kompetencji EBA wchodzi badanie przypadków
niedostatecznego stosowania unijnego prawa przez organy
krajowe, podejmowanie decyzji w sytuacjach nadzwyczajnych,
mediacja w sporach transgranicznych między właściwymi
organami, a także działanie w charakterze niezależnego organu
doradcego dla Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji.
Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i
Pracowniczych Programów Emerytalnych
(EIOPA)
Głównym celem EIOPA jest zapewnienie właściwego
wdrażania przepisów dotyczących sektora
ubezpieczeniowego, w sposób umożliwiający zachowanie
stabilności finansowej i zapewnienie zaufania do systemu
finansowego jako całości oraz odpowiedniej ochrony
konsumentów usług finansowych.
Członkami są reprezentanci wszystkich właściwych
krajowych organów nadzoru, każdy z prawem głosu. Polskę
w Radzie Organów Nadzoru EIOPA reprezentuje Komisja
Nadzoru Finansowego.
Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów
Wartościowych (ESMA)
ESMA zastąpiła Komitet Europejskich Regulatorów Rynku
Papierów Wartościowych (CESR)
Głównym celem ESMA jest zapewnienie właściwego wdrażania
przepisów dotyczących sektora kapitałowego, w sposób
umożliwiający zachowanie stabilności finansowej i zapewnienie
zaufania do systemu finansowego jako całości oraz
odpowiedniej ochrony konsumentów usług finansowych.
Europejska Rada Ds. Ryzyka Systemowego
(ESRB)
Głównym zadaniem Europejskiej Rady ds. Ryzyka
Systemowego, która funkcjonuje przy Europejskim Banku
Centralnym, jest efektywne monitorowanie ryzyk
systemowych. Do zadań ESRB należy także przyczynianie się
do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego i tym
samym zapewnianie trwałego wkładu sektora finansowego we
wzrost gospodarczy.
W skład Europejskiej Rady Ryzyka Systemowego wchodzą:
Rada Generalna, Komitet Sterujący, Sekretariat, Doradczy
Komitet Naukowy oraz Doradczy Komitet Techniczny.
Europejska Rada Ds. Ryzyka Systemowego
(ESRB)
Jednym z głównych zadań ESRB jest wydawanie ostrzeżeń o
zidentyfikowanych ryzykach systemowych i zaleceń dot.
działań, które powinny być podjęte przez właściwe instytucje w
ramach państw członkowskich, będących adresatami
rekomendacji. ESRB powinna wydawać ostrzeżenia – w razie
konieczności – zalecenia, o charakterze ogólnym albo
szczegółowym, które co do zasady powinny być kierowane do
całej Unii. Jednak ich adresatem winno być co najmniej jedno
państwo członkowskie, co najmniej jeden Europejski Urząd
Nadzoru lub co najmniej jeden krajowy organ nadzoru.
Źródło:
http://www.knf.gov.pl/o_nas/wspolpraca_miedzynarodowa/orga
nizacje/iosco.html
http://www.knf.gov.pl/o_nas/wspolpraca_miedzynarodowa/orga
nizacje/IOPS.html
http://www.knf.gov.pl/o_nas/wspolpraca_miedzynarodowa/orga
nizacje/iais.html
http://www.knf.gov.pl/o_nas/wspolpraca_miedzynarodowa/orga
nizacje/BCBS.html
http://www.knf.gov.pl/o_nas/wspolpraca_miedzynarodowa/unia/i
nf_ogol.html