Karolina Łukasiewicz

Anna Mielnik

Karolina Świder

Fundusz inwestycyjny to instytucja pośrednictwa
finansowego pełniąca na rynku kapitałowym
specyficzną rolę polegającą na zbiorowym lokowaniu
środków pieniężnych inwestorów w papiery
wartościowe.

Klasyfikacja funduszy

inwestycyjnych

I. Kryterium typ substancji majątkowej:
- f. nieruchomości
- f. udziałowe
- f. towarowe
- f. papierów wartościowych

Klasyfikacja funduszy

inwestycyjnych

II. Ze względu na kierunek lokowania kapitału
- f. akcyjne
- f. obligacji
- f. rynku pieniężnego

Klasyfikacja funduszy

inwestycyjnych

III. Ze względu na konstrukcję:
- f. zamknięte
- f. otwarte
- f. mieszane

Fundusz zamknięty -

FIZ

Emituje tylko ograniczoną liczbę udziałów,

których nie skupuje. Prawa wynikające z
wykupu udziałów w funduszu zamkniętym
reprezentują certyfikaty inwestycyjne,
którymi obraca się na rynku pap wart, a ich
cena jest zdeterminowana przez popyt i
podaż.

Fundusze otwarte - FIO

Nie maja ograniczenia ani pod względem ilości

uczestników, ani wielkości kapitału.

Można je swobodnie nabywać i sprzedawać ich

udziały.

Fundusze mieszane

Stanowią konstrukcje przejściową wobec

funduszy zamkniętych i otwartych.

Zakres i sposób ich funkcjonowania regulują

przepisy prawa.

Fundusz zrównoważony

Fundusz zrównoważony jest to taki fundusz,

w którego portfelu możemy znaleźć zarówno
akcje, jak i papiery dłużne.



Fundusz tego rodzaju przez alokacje swoich
inwestycji próbuje dla nas jak najwięcej
zarobić przy zachowaniu minimalnego ryzyka.



Fundusze zrównoważone z góry określają,
jaką część zebranych aktywów będą
inwestowały w akcje, a jaką
w papiery dłużne



Budowa portfela zrównoważonego jest

podobna do portfela stabilnego wzrostu z tą
różnicą, że fundusz zrównoważony lokuje
więcej, bo około

50-60%

aktywów w akcjach.



Pozostałą część portfela stanowią zazwyczaj

obligacje i bony skarbowe.



Od funduszu zrównoważonego oczekuje się

wyższej stopy zwrotu aniżeli w przypadku
funduszy papierów dłużnych czy stabilnego
wzrostu.



Stopa ta powinna wynosić średnio około

5-8%

rocznie przy założeniu dłuższego okresu
trwania inwestycji
(10 i więcej lat).

Wady i zalety dużych

funduszy:

WADY

ZALETY



Dużym kapitałem obraca się

trudniej, potrzebne są do tego

wysokie kwalifikacje kadry

zarządzającej



Ryzyko osiągnięcia nie zdrowych

rozmiarów funduszu (w Polsce ten

problem nie występuję gdyż obok

OFE, mamy także ogromne TFI i

osiągnięcie pozycji dominującej jest

niemożliwe do osiągnięcia)



Wyższe bezpieczeństwo, poprzez

dywersyfikację aktywów (spadki

jednych akcji są rekompensowane

wzrostami innych)



Niższe obciążenie kosztami

przyszłych emerytów, opłaty są

mniejsze niż w małym funduszu



Zatrudniają najlepszych

fachowców na rynku, bo stać ich na

to, ale nie wpływa to znacząco na

koszty działalności



Brak kłopotów związanych z

przejmowaniem przez inny fundusz



Renoma funduszu obniża koszty

marketingu, gdyż to sam klient

zabiega o dobry i duży fundusz

emerytalny, a ten proces jest tańszy

i korzystniejszy dla obu stron

Wady i zalety małych funduszy:

WADY

ZALETY



Większe koszty marketingu,

gdyż klient nie chce sam

przyjść do niego kuszony
atrakcyjnymi warunkami
dużego funduszu



Wyższe koszty działania, a

tym samym większe
obciążenie przyszłych

emerytur



Mniejsze bezpieczeństwo

inwestowanych środków



Częsty brak poważnego

zaplecza w postaci dużego
zagranicznego inwestora,
który gwarantują swoją

renomą bezpieczeństwo
środków



Większa elastyczność w

zmienianiu polityki

inwestowania pieniędzy



Możliwość inwestowania

w małe podmioty o

podwyższonym ryzyku i
większej stopie
potencjalnego zysku

wydajnie może zwiększyć
zyski kosztem wzrostu
ryzyka, co jest bardzo
trudne do osiągnięcia przy

dużych otwartych
funduszach emerytalnych

Zarządzanie ryzykiem portfeli
inwestycyjnych



Portfele zawierają określoną liczbę składników o

różnej stopie zysku i o różnym poziomie ryzyka.



Portfel inwestycyjny powinien być efektywny,

czyli charakteryzować się:

•

wyższą stopą zysku niż jakikolwiek inny portfel o takim
samym ryzyku

•

najniższym poziomem ryzyka spośród portfeli o takiej samej
stopie zwrotu

Etapy zarządzania ryzykiem portfeli
inwestycyjnych

1.Ustalenie celu inwestora:

Główne (np. bezpieczeństwo inwestycji)

Drugorzędne (np. płynność inwestycji)

2.Podejmowanie decyzji dotyczących struktury

portfela papierów wartościowych

Etapy zarządzania ryzykiem portfeli
inwestycyjnych

3.Indentyfikacja i uwzględnienie rodzajów ryzyka

inwestycyjnego oraz zasad zarządzania nim.

4.Dobór oraz stosowanie zasad, metod oceny i

zarządzanie portfelami inwestycyjnymi

•

Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego – dobór
składników portfela, który powinien prowadzić
do znacznego ograniczenia ryzyka, czasem
nawet przy jednoczesnym wzroście stopy zysku
z portfela.

Kryteria dywersyfikacji
portfela

Kryterium doboru

rodzajów papierów

wartościowych

Kryterium

przestrzenne

Kryterium terminu

wykupu

(określonego przez

emitenta)

• papiery procentowe

• papiery

dywidendowe

• papiery wg

sektorów

• papiery wg krajów

• krótkoterminowe

• średnioterminowe

• długoterminowe

Etapy zarządzania ryzykiem portfeli
inwestycyjnych

Nadrzędne zasady dywersyfikacji portfela to:

•

Pogodzenie różnych (sprzecznych) celów
inwestora

•

Minimalizacja ryzyka błędów i strat przez
podział inwestowanego kapitału na zakup
różnych papierów wartościowych

TYPY DYWERSYFIKACJI PORTFELA:

•

Dywersyfikacja irracjonalna (intuicyjna)

•

Dywersyfikacja racjonalna (przemyślana)

Etapy zarządzania ryzykiem portfeli

inwestycyjnych

5.Właściwa interpretacja wyników oceny relacji

stopa zwrotu – ryzyko dla różnych portfeli.

6.Ciągły monitoring, consulting i controlling w

zakresie zmian otoczenia.

7.Doskonalenie narzędzi i technik zarządzania

portfelem.

Zarządzanie ryzykiem portfeli
inwestycyjnych



Profesjonalne zarządzanie ryzykiem wymaga

właściwej jakościowej i ilościowej oceny ryzyka



OCENA JAKOŚCIOWA polega na przypisaniu

poszczególnym papierom wartościowym
odpowiednich klas ryzyka. Wykorzystuje się ją
do oceny ryzyka niedotrzymania warunków i
ryzyka politycznego.

Zarządzanie ryzykiem portfeli
inwestycyjnych



OCENA ILOŚCIOWA opiera się na ustaleniu

miar. Najczęściej stosowaną miarą ryzyka
inwestowania w papiery wartościowe jest
wariancja stóp zysku akcji oraz współczynnik
beta informujący o wrażliwości zmian cen
danej akcji w zależności od zmian indeksu
giełdowego.

Portfel wieloskładnikowy zawierający

akcje i instrumenty wolne od ryzyka

Ryzyko można znacznie zredukować, ale nie da

się go całkowicie wyeliminować. Możliwe jest

jednak uwzględnienie lokat pozbawionych

ryzyka.

Przykładem jest model Tobina (1958 r.) który

umieszcza w portfelu inw. papiery

wartościowe o ryzyku równym zero. Są to

papiery mające stałe oprocentowanie i

absolutną wiarygodność emitenta
(obligacje rządowe, bony skarbowe)

Czym jest system

emerytalny?

Podstawy prawne



Zasady tworzenia i funkcjonowania

Powszechnych Towarzystw Emerytalnych
określa ustawa
z dnia 28 sierpnia 1997, opublikowana w
Dz.U. z dnia 20 listopada 1997 (Ustawa o
funkcjonowaniu funduszy emerytalnych).

Podstawy prawne



Ustawa ta nadaje funduszom osobowość prawną i

określa ich cel jako gromadzenie środków pieniężnych i

ich lokowanie, z przeznaczeniem na wypłatę członkom

funduszu po osiągnięciu przez nich wieku

emerytalnego.



Czas trwania funduszy jest nieograniczony. Fundusz

może być utworzony jako otwarty lub pracowniczy.



Organem kontrolującym działanie funduszy jest Urząd

Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi. Jest on

odpowiedzialny za wydawanie zezwoleń na utworzenie

funduszu.

Otwarty fundusz
emerytalny (OFE)

Osoba prawna stanowiąca odrębną masę

majątkową, zarządzana i reprezentowana przez
Powszechne Towarzystwo Emerytalne. OFE
powstały w ramach reformy systemu emerytalnego
w 1999 roku i pozwalają na gromadzenie środków
na emeryturę w tzw. II filarze.

W lutym 2009 wypłacono pierwszą emeryturę z OFE

w kwocie

23,65 zł

. Powszechnie kwota ta jest

uznawana za niewystarczającą do zapewnienia
minimum socjalnego.

Reforma emerytalna z 1998/99 roku oparła
nasz system emerytalny na trzech filarach:

System emerytalny

I Filar

ZUS

II Filar

OFE

III Filar

Dobrowolny

fundusz emerytalny

I FILAR ZUS:

– obowiązkowy, administrowany przez państwo –

wpływają do niego składki emerytalne
stanowiące 12,22 % wynagrodzenia brutto:

Np. jeżeli zarabiam 3 000 zł/mies, to 366,60 zł/mies, a 4'399,20 zł

rocznie trafia do pierwszego filaru, czyli do ZUS.

- składki te zapisywane są na indywidualnym

koncie i nie pracują na Nas, gdyż są
automatycznie wypłacane obecnym
emerytom;

- nie są one również dziedziczone w przypadku

śmierci – znikają w czarnej dziurze ZUS.

II FILAR OFE

- obowiązkowy, zarządzany przez podmioty prywatne

(osoby urodzone po 31 grudnia 1968 roku);

- wpływają do niego składki emerytalne (wpłacane

przez ZUS) stanowiące 7,3 % wynagrodzenia brutto:

Np. jeżeli zarabiam 3'000 zł brutto/mies, to 219 zł/mies, a 2'628 zł

rocznie trafia do OFE;

- składki te zapisywane są na indywidualnym koncie, a

towarzystwa nimi zarządzające starają się je

pomnożyć. Zebrane pieniądze zostaną wypłacone

po osiągnięciu wieku emerytalnego;

- jednak w wyniku np. rozwodu małżonków ulegają

podziałowi, a w przypadku śmierci członka OFE są

dziedziczone przez osoby wskazane przy zawieraniu

umowy lub w trakcie jej trwania.

III FILAR

– dodatkowy, dobrowolny, zarządzany przez

podmioty prywatne;

– to wszelkie formy zbierania pieniędzy na

emeryturę – lokaty bankowe, nieruchomości,
ubezpieczenia, indywidualne konta
emerytalne (IKE), fundusze inwestycyjne.

W uproszczeniu 1/3 składki na ubezpieczenie

emerytalne trafia do OFE (II filar), a 2/3 do
ZUS (I filar).

III filar jest dobrowolny i to My decydujemy ile,

gdzie i jak oszczędzać.



Fundusz zobowiązany jest do przestrzegania

ograniczeń wynikających z przepisów ustawy z
dnia 28 sierpnia 1997 roku o organizacji i
funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12
maja 1998 roku w sprawie określenia
maksymalnej części aktywów OFE, jaka może
zostać ulokowania w poszczególnych
kategoriach lokat oraz dodatkowych
ograniczeń w zakresie prowadzenia
działalności lokacyjnej przez fundusze
emerytalne oraz Statutu Funduszu.



Wg ostatnich wyliczeń FUNDonline, z 31 grudnia

2008 r, jeżeli statystyczny Polak (w okresie od IX
1999 do XII 2008) miesięcznie przekazywał do
OFE 100 zł (pensja brutto ok. 1400 zł), to w sumie
przekazał 15'026,31 zł.



Fundusze emerytalne (po odliczeniu kosztów)

pomnożyły tę kwotę średnio do 18'619,2 zł.



Lider (OFE ING) pomnożył wpłacone pieniądze do

kwoty 19'009,90 zł (140,2%). Najsłabszy fundusz
Bankowy wypracował 17'953,90 zł (111,8%).