BADANIE
BADANIE
PSYCHIATRYCZNE
PSYCHIATRYCZNE
Karina Badura-Brzoza
Karina Badura-Brzoza
Badanie
Badanie
psychiatryczne
psychiatryczne
to badanie lekarskie, które
to badanie lekarskie, które
głównie ukierunkowane jest na
głównie ukierunkowane jest na
dokładną ocenę stanu
dokładną ocenę stanu
psychicznego pacjenta, a na jej
psychicznego pacjenta, a na jej
podstawie na sformułowanie
podstawie na sformułowanie
diagnozy i ustalenie
diagnozy i ustalenie
ewentualnych wskazań
ewentualnych wskazań
leczniczych.
leczniczych.
Oznacza to, że:
Oznacza to, że:
badanie psychiatryczne może
badanie psychiatryczne może
przeprowadzić tylko lekarz
przeprowadzić tylko lekarz
badanie stanu somatycznego i jego
badanie stanu somatycznego i jego
ocena należą bezwzględnie do
ocena należą bezwzględnie do
obowiązku badającego
obowiązku badającego
badanie psychiatryczne jest
badanie psychiatryczne jest
ukierunkowane na ocenę stanu
ukierunkowane na ocenę stanu
psychicznego i ustalenie rozpoznania
psychicznego i ustalenie rozpoznania
Może być
Może być
przeprowadzone z
przeprowadzone z
różnych powodów:
różnych powodów:
rozpoczynające leczenie
rozpoczynające leczenie
psychiatryczne lub jemu
psychiatryczne lub jemu
towarzyszące
towarzyszące
badanie konsultacyjne
badanie konsultacyjne
badanie dla celów diagnostyczno
badanie dla celów diagnostyczno
- orzeczniczych
- orzeczniczych
Badanie psychiatryczne:
Badanie psychiatryczne:
1. Wywiadu podmiotowego
1. Wywiadu podmiotowego
(autoanamnezy) - od badanego
(autoanamnezy) - od badanego
2. Wywiadu przedmiotowego
2. Wywiadu przedmiotowego
(obiektywnego) - od krewnych,
(obiektywnego) - od krewnych,
znajomych, personelu PR
znajomych, personelu PR
3. Oceny stanu psychicznego (badanie
3. Oceny stanu psychicznego (badanie
psychiatryczne)
psychiatryczne)
4. Ustalenie rozpoznania
4. Ustalenie rozpoznania
5. Różnicowanie, rokowanie, badania
5. Różnicowanie, rokowanie, badania
dodatkowe, proponowane leczenie
dodatkowe, proponowane leczenie
Autoanamneza
Autoanamneza
Historia życia badanego:, rodzice, rodzeństwo, dziedziczność, rozwój
Historia życia badanego:, rodzice, rodzeństwo, dziedziczność, rozwój
fizyczny i psychiczny w dzieciństwie, przebieg nauki, uzdolnienia,
fizyczny i psychiczny w dzieciństwie, przebieg nauki, uzdolnienia,
zainteresowania, przebieg pracy zawodowej, u kobiet: miesiączki,
zainteresowania, przebieg pracy zawodowej, u kobiet: miesiączki,
poronienia, porody, menopauza, życie rodzinne, usposobienie
poronienia, porody, menopauza, życie rodzinne, usposobienie
pacjenta (własna ocena struktury charakterologicznej),
pacjenta (własna ocena struktury charakterologicznej),
- przebyte i obecne choroby somatyczne
- przebyte i obecne choroby somatyczne
urazy, wypadki, utraty przytomności, pobyty w szpitalu,
urazy, wypadki, utraty przytomności, pobyty w szpitalu,
używki (alkohol, toksykomanie),
używki (alkohol, toksykomanie),
służba wojskowa
służba wojskowa
konflikty z prawem
konflikty z prawem
leczenie ambulatoryjne psychiatryczne, próby samobójcze,
leczenie ambulatoryjne psychiatryczne, próby samobójcze,
dane dotyczące obecnego zachorowania
dane dotyczące obecnego zachorowania
Stan aktualny ( od pacjenta i od rodziny)
Stan aktualny ( od pacjenta i od rodziny)
powód skierowania do kliniki /szpitala/poradni
powód skierowania do kliniki /szpitala/poradni
początek pojawienia się objawów psychopatologicznych
początek pojawienia się objawów psychopatologicznych
poprzednie hospitalizacje psychiatryczne lub leczenie ambulatoryjne
poprzednie hospitalizacje psychiatryczne lub leczenie ambulatoryjne
(jeżeli nie spytaliśmy wcześniej)
(jeżeli nie spytaliśmy wcześniej)
rodzaj objawów psychopatologicznych
rodzaj objawów psychopatologicznych
Wywiad obiektywny
Wywiad obiektywny
Ważna chronologia faktów, ustalenie cech
Ważna chronologia faktów, ustalenie cech
osobowości przedchorobowej, sprowadzenie
osobowości przedchorobowej, sprowadzenie
oryginalnej dokumentacji
oryginalnej dokumentacji
Schemat: pytamy o dane osobiste chorego,
Schemat: pytamy o dane osobiste chorego,
dane rodzinne, środowisko z którego pochodzi
dane rodzinne, środowisko z którego pochodzi
chory, urodzenie i lata dziecięce, wiek szkolny,
chory, urodzenie i lata dziecięce, wiek szkolny,
okres młodzieńczy i pokwitanie, okres
okres młodzieńczy i pokwitanie, okres
dojrzałości, przebyte choroby, opis dawnych
dojrzałości, przebyte choroby, opis dawnych
zaburzeń psychicznych, sprawy sądowe,
zaburzeń psychicznych, sprawy sądowe,
karalność, przyczyny choroby według
karalność, przyczyny choroby według
mniemania podających wywiad, osobowość
mniemania podających wywiad, osobowość
przed zachorowaniem, początek i przebieg
przed zachorowaniem, początek i przebieg
obecnej choroby
obecnej choroby
Ocena stanu psychicznego-
Ocena stanu psychicznego-
właściwe badanie
właściwe badanie
psychiatryczne
psychiatryczne
Oceniamy
Oceniamy
aktualny stan psychiczny
aktualny stan psychiczny
,
,
podajemy
podajemy
stwierdzone przez nas objawy psychopatologiczne
stwierdzone przez nas objawy psychopatologiczne
używając już teraz
używając już teraz
języka psychiatrycznego
języka psychiatrycznego
wygląd zewnętrzny, zachowanie się, napęd
wygląd zewnętrzny, zachowanie się, napęd
psychoruchowy - zachowanie posłuszne, zborne,
psychoruchowy - zachowanie posłuszne, zborne,
stereotypie, brak dystansu, spowolnienie psychoruchowe,
stereotypie, brak dystansu, spowolnienie psychoruchowe,
pobudzenie, podniecenie psychoruchowe
pobudzenie, podniecenie psychoruchowe
kontakt werbalny - zachowany, utrudniony
kontakt werbalny - zachowany, utrudniony
kontakt rzeczowy - zachowany, spłycony,
kontakt rzeczowy - zachowany, spłycony,
powierzchowny, utrudniony ze względu na gadatliwość,
powierzchowny, utrudniony ze względu na gadatliwość,
bezgłos, afazja, stereotypie, dziwactwa
bezgłos, afazja, stereotypie, dziwactwa
wyraz twarzy, mimika - pogodny, zgnębiony, mimika
wyraz twarzy, mimika - pogodny, zgnębiony, mimika
żywa, niezbyt żywa, sztywna, twarz maskowata,
żywa, niezbyt żywa, sztywna, twarz maskowata,
grymasy, manieryzmy, tiki
grymasy, manieryzmy, tiki
Czynności poznawcze
Czynności poznawcze
świadomość
świadomość
orientacja
orientacja
spostrzeganie
spostrzeganie
myślenie
myślenie
pamięć
pamięć
koncentracja
koncentracja
intelekt
intelekt
orientacja auto i allopsychiczna -
orientacja auto i allopsychiczna -
zachowana, zaburzona co do
zachowana, zaburzona co do
miejsca, dezorientacja urojeniowa
miejsca, dezorientacja urojeniowa
itd.
itd.
świadomość, przytomność -
świadomość, przytomność -
przytomny, patologiczna senność,
przytomny, patologiczna senność,
półspiączka itd.
półspiączka itd.
•
•
zaburzenia spostrzegania - iluzje,
zaburzenia spostrzegania - iluzje,
omamy, pseudohalucynacje, zjawiska
omamy, pseudohalucynacje, zjawiska
napadowe, aura,
napadowe, aura,
Omamy: spostrzeżenie nieistniejących w
Omamy: spostrzeżenie nieistniejących w
rzeczywistości przedmiotów,
rzeczywistości przedmiotów,
-spostrzeżenia powstające bez bodźca działające
-spostrzeżenia powstające bez bodźca działające
z zewnątrz
z zewnątrz
-przedmioty te rzutowane są na zewnątrz
-przedmioty te rzutowane są na zewnątrz
-towarzyszy im mylny sąd realizujący ( poczucie
-towarzyszy im mylny sąd realizujący ( poczucie
realności).
realności).
Zaburzenia myślenia
Zaburzenia myślenia
zaburzenia myślenia:
zaburzenia myślenia:
treści
treści
- myśli
- myśli
nadwartościowe, urojenia
nadwartościowe, urojenia
(
(
rodzaj ze względu na
rodzaj ze względu na
strukturę i treść), myśli natrętne
strukturę i treść), myśli natrętne
Urojenia-
Urojenia-
fałszywe sądy, które pacjent wypowiada z
fałszywe sądy, które pacjent wypowiada z
głębokim przekonaniem o ich słuszności i których
głębokim przekonaniem o ich słuszności i których
nie koryguje mimo oczywistych dowodów błędności
nie koryguje mimo oczywistych dowodów błędności
f
f
ormy
ormy
-
-
toku
toku
- tok spójny, spowolnienie,
- tok spójny, spowolnienie,
przyspieszenie, otamowania, natłok, rozwlekłość,
przyspieszenie, otamowania, natłok, rozwlekłość,
werbigeracje, perseweracje, mutyzm, słowotok
werbigeracje, perseweracje, mutyzm, słowotok
formy
formy
-
-
struktury i funkcji
struktury i funkcji
- zubożenie myślenia,
- zubożenie myślenia,
paralogia, formalne zaburzenia myślenia
paralogia, formalne zaburzenia myślenia
( ześlizgiwanie, mówienie obok, rozluźnienie
( ześlizgiwanie, mówienie obok, rozluźnienie
kojarzeń, inkoherencja itd.), myślenie dereistyczne,
kojarzeń, inkoherencja itd.), myślenie dereistyczne,
autystyczne, rozkojarzenie (wątki połączone para
autystyczne, rozkojarzenie (wątki połączone para
logicznie, zdanie nie komunikuje niczego), splątanie
logicznie, zdanie nie komunikuje niczego), splątanie
pamięć - zdolność zapamiętywania,
pamięć - zdolność zapamiętywania,
przypominania, luki, omamy
przypominania, luki, omamy
pamięciowe (urojeniowe wspomnienia),
pamięciowe (urojeniowe wspomnienia),
konfabulacje (wspomnienia
konfabulacje (wspomnienia
rzekome),niepamięć wsteczna itd.
rzekome),niepamięć wsteczna itd.
uwaga - rozproszona, przerzutna,
uwaga - rozproszona, przerzutna,
trudności w skupianiu
trudności w skupianiu
inteligencja - orientacyjnie w granicy
inteligencja - orientacyjnie w granicy
przeciętnej, wybitna, upośledzenie
przeciętnej, wybitna, upośledzenie
umysłowe
umysłowe
Czynności emocjonalne
Czynności emocjonalne
Nastrój - płytko obniżony, monotonnie
Nastrój - płytko obniżony, monotonnie
obniżony, żywy, przygnębiony, euforyczny,
obniżony, żywy, przygnębiony, euforyczny,
maniakalny, drażliwy,
maniakalny, drażliwy,
Afekt, łączność afektywna z otoczeniem - afekt
Afekt, łączność afektywna z otoczeniem - afekt
napięty, sztywny, tępy, blady, niedostosowany
napięty, sztywny, tępy, blady, niedostosowany
Reakcje emocjonalne - prawidłowo
Reakcje emocjonalne - prawidłowo
modulowane, wygórowane, lękowe
modulowane, wygórowane, lękowe
Uczuciowość wyższa - prawidłowa, obniżenie,
Uczuciowość wyższa - prawidłowa, obniżenie,
zanik, stopień uspołecznienia,
zanik, stopień uspołecznienia,
Czynności
Czynności
motywacyjne
motywacyjne
Aktywność złożona
Aktywność złożona
Akywność popędowa
Akywność popędowa
•
•
popęd seksualny, sen, apetyt -
popęd seksualny, sen, apetyt -
obniżenie, zanik, skłonność do
obniżenie, zanik, skłonność do
działań impulsywnych,
działań impulsywnych,
samookaleczanie się, skłonności
samookaleczanie się, skłonności
samobójcze,
samobójcze,
struktura osobowości - zwarta, bez
struktura osobowości - zwarta, bez
zaburzeń, zubożona, rozpad, wyliczyć
zaburzeń, zubożona, rozpad, wyliczyć
objawy rozszczepienie (ambi)
objawy rozszczepienie (ambi)
wgląd (uświadamianie sobie choroby)
wgląd (uświadamianie sobie choroby)
a) poczucie choroby - jest, brak, niepełne,
a) poczucie choroby - jest, brak, niepełne,
przesadne, nastawienie hipochondryczne,
przesadne, nastawienie hipochondryczne,
b) krytycyzm - wobec zjawisk dawnych i
b) krytycyzm - wobec zjawisk dawnych i
obecnych,
obecnych,
c) gotowość leczenia
c) gotowość leczenia
Rozpoznanie
Rozpoznanie
Syndromologiczne (zespół), ew.
Syndromologiczne (zespół), ew.
nozologiczne
nozologiczne
Pomocne badanie psychologiczne,
Pomocne badanie psychologiczne,
inwentarze, skale kliniczne
inwentarze, skale kliniczne
Różnicowania , badania
Różnicowania , badania
dodatkowe
dodatkowe