DOCHODZENIE
DOCHODZENIE
EPIZOOTIOLOGICZNE
EPIZOOTIOLOGICZNE
Maciej Frankowski
Maciej Frankowski
Łukasz Wolny
Łukasz Wolny
Grupa 5b
Grupa 5b
CEL DOCHODZENIA
CEL DOCHODZENIA
EPIZOOTIOLOGICZNEGO:
EPIZOOTIOLOGICZNEGO:
Ustalenie źródła zarazka, nosicielstwa, dróg
Ustalenie źródła zarazka, nosicielstwa, dróg
szerzenia się choroby celem określenia
szerzenia się choroby celem określenia
dalszego postępowania.
dalszego postępowania.
Wykonawca: Urzędowy Lekarz Weterynarii,
Wykonawca: Urzędowy Lekarz Weterynarii,
którego celem jest ustalenie jak
którego celem jest ustalenie jak
największej ilości danych….
największej ilości danych….
ELEMENTY DOCHODZENIA
ELEMENTY DOCHODZENIA
Wywiad epizootiologiczny
Wywiad epizootiologiczny
Badanie kliniczne
Badanie kliniczne
Badanie sekcyjne
Badanie sekcyjne
Badanie histopatologiczne
Badanie histopatologiczne
Badanie biologiczne
Badanie biologiczne
Badanie alergiczne
Badanie alergiczne
Badanie serologiczne
Badanie serologiczne
WYWIAD
WYWIAD
Liczba, gatunek i wiek chorych zwierząt
Liczba, gatunek i wiek chorych zwierząt
Ustalenie czasu wystąpienia i charakteru
Ustalenie czasu wystąpienia i charakteru
objawów chorobowych
objawów chorobowych
Rozprzestrzenianie się choroby w stadzie
Rozprzestrzenianie się choroby w stadzie
Stan odpornościowy stada, ewentualnie
Stan odpornościowy stada, ewentualnie
stosowane leki – supresja
stosowane leki – supresja
Kontakt zwierząt chorych z innymi
Kontakt zwierząt chorych z innymi
Rodzaj, jakość i pochodzenie paszy
Rodzaj, jakość i pochodzenie paszy
Stan sanitarny pastwisk, wodopojów
Stan sanitarny pastwisk, wodopojów
Obecność owadów, gryzoni
Obecność owadów, gryzoni
Obrót zwierząt – przerzuty, transporty
Obrót zwierząt – przerzuty, transporty
ROZPOZNANIE ŚRODOWISKA
ROZPOZNANIE ŚRODOWISKA
ROZSZERZONY WYWIAD
ROZSZERZONY WYWIAD
EPIZOOTIOLOGICZNY
EPIZOOTIOLOGICZNY
Adres zamieszkania, telefon/fax, modem
Adres zamieszkania, telefon/fax, modem
Numer gospodarstwa – nadany przez agencję
Numer gospodarstwa – nadany przez agencję
restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa (ARiMR) –
restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa (ARiMR) –
jest on zakodowany także w UE -
jest on zakodowany także w UE -
do numeru gospodarstwa przypisane są numery
do numeru gospodarstwa przypisane są numery
zwierząt z wyjątkiem drobiu
zwierząt z wyjątkiem drobiu
Miejscowość, najbliższe miasto
Miejscowość, najbliższe miasto
Mapka – zaznaczenie co jest wokół gospodarstwa
Mapka – zaznaczenie co jest wokół gospodarstwa
ZCHZZ – zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt.
ZCHZZ – zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt.
System komputerowy
System komputerowy
System identyfikacji i rejestracji zwierząt. Dane, do
System identyfikacji i rejestracji zwierząt. Dane, do
których ma dostęp każdy powiatowy inspektorat
których ma dostęp każdy powiatowy inspektorat
Dane dotyczące właściciela / kierownictwa
Dane dotyczące właściciela / kierownictwa
gospodarstwa:
gospodarstwa:
-
Określić czy mamy do czynienia z
Określić czy mamy do czynienia z
właścicielem czy zarządcą gospodarstwa
właścicielem czy zarządcą gospodarstwa
Kierunek produkcji: trzoda chlewna, opasy,
Kierunek produkcji: trzoda chlewna, opasy,
krowy mleczne, kury nioski
krowy mleczne, kury nioski
-
Gospodarstwo towarowe, hodowlane,
Gospodarstwo towarowe, hodowlane,
hodowla jako hobby
hodowla jako hobby
Styczność z innymi gospodarstwami
Styczność z innymi gospodarstwami
Wielkość produkcji i jej przeznaczenie
Wielkość produkcji i jej przeznaczenie
Dane dotyczące higieny i ochrony zwierząt
Dane dotyczące higieny i ochrony zwierząt
- bioasekuracja, zabezpieczenia obiektu,
- bioasekuracja, zabezpieczenia obiektu,
dostęp osób „trzecich”, „all in all out”
dostęp osób „trzecich”, „all in all out”
Dane dotyczące czyszczenia i dezynfekcji
Dane dotyczące czyszczenia i dezynfekcji
Dane dotyczące składowania i utylizacji
Dane dotyczące składowania i utylizacji
części ciał zwierząt
części ciał zwierząt
Dane dotyczące karmienia
Dane dotyczące karmienia
-
mleko, siara, odpady żywieniowe lub
mleko, siara, odpady żywieniowe lub
kuchenne z własnego domu, środki paszowe
kuchenne z własnego domu, środki paszowe
pochodzenia zwierzęcego
pochodzenia zwierzęcego
-
szczegóły odnośnie skarmiania odpadami
szczegóły odnośnie skarmiania odpadami
żywieniowymi lub kuchennymi: obróbka
żywieniowymi lub kuchennymi: obróbka
termiczna
termiczna
Informacje o rozrodzie
Informacje o rozrodzie
-
krycie, unasiennianie, czy zwierzęta były
krycie, unasiennianie, czy zwierzęta były
pożyczane do rozrodu
pożyczane do rozrodu
BADANIE KLINICZNE
BADANIE KLINICZNE
Obecność objawów patognomicznych
Obecność objawów patognomicznych
Przebieg: nadostry, ostry, przewlekły
Przebieg: nadostry, ostry, przewlekły
Obserwacja kliniczna
Obserwacja kliniczna
Opis przebiegu i symptomów choroby włącznie ze
Opis przebiegu i symptomów choroby włącznie ze
stratami w stadzie
stratami w stadzie
-
Data i miejsce wystąpienia objawów klinicznych
Data i miejsce wystąpienia objawów klinicznych
-
Rodzaj zwierząt, które zachorowały
Rodzaj zwierząt, które zachorowały
-
Objawy kliniczne na terenie gospodarstwa
Objawy kliniczne na terenie gospodarstwa
Opis przebiegu klinicznego ze szczególnym
Opis przebiegu klinicznego ze szczególnym
uwzględnieniem rozwoju symptomów
uwzględnieniem rozwoju symptomów
Liczba zachorowań klinicznych i strat zwierząt w
Liczba zachorowań klinicznych i strat zwierząt w
momencie urzędowego stwierdzenia
momencie urzędowego stwierdzenia
Zachorowania i\lub straty wśród zakupionych lub
Zachorowania i\lub straty wśród zakupionych lub
nowo przyjętych zwierząt 14 dni wstecz
nowo przyjętych zwierząt 14 dni wstecz
Pozostałe zachorowania w całym stadzie w ciągu 30
Pozostałe zachorowania w całym stadzie w ciągu 30
dni
dni
Ustalić szczegółowo sprzedaż zwierząt w
Ustalić szczegółowo sprzedaż zwierząt w
ciągu ostatnich 30 dni
ciągu ostatnich 30 dni
Ustalić jaki był ruch wewnętrzny w danym
Ustalić jaki był ruch wewnętrzny w danym
gospodarstwie: kontakt ze zwierzętami z
gospodarstwie: kontakt ze zwierzętami z
innych gospodarstw w ciągu 30 dni
innych gospodarstw w ciągu 30 dni
Prześledzić ruch osób:
Prześledzić ruch osób:
dane o osobach które miłych dostęp w
dane o osobach które miłych dostęp w
ciągu 30 dni, pobyt za granicą, aukcje,
ciągu 30 dni, pobyt za granicą, aukcje,
targi…
targi…
Osoby, które miały dostęp do budynków w
Osoby, które miały dostęp do budynków w
ciągu 30 dni
ciągu 30 dni
Gospodarstwa , które odwiedzono przed
Gospodarstwa , które odwiedzono przed
wejściem do obory lub zagrody
wejściem do obory lub zagrody
Gospodarstwa odwiedzone po wyjściu z
Gospodarstwa odwiedzone po wyjściu z
obory lub zagrody
obory lub zagrody
Dane na temat ruchu pojazdów
Dane na temat ruchu pojazdów
Gospodarstwa lub instytucje, które
Gospodarstwa lub instytucje, które
odwiedzono przed wjazdem na teren zagrody
odwiedzono przed wjazdem na teren zagrody
lub gospodarstwa
lub gospodarstwa
Wywóz zwłok przez zakład utylizacji w ciągu
Wywóz zwłok przez zakład utylizacji w ciągu
ostatnich 30 dni
ostatnich 30 dni
Dane na temat użytkowania, sprawności i
Dane na temat użytkowania, sprawności i
czystości pojazdów
czystości pojazdów
Kontakty z innymi stadami po przez
Kontakty z innymi stadami po przez
zainfekowane materiały, urządzenia itd.
zainfekowane materiały, urządzenia itd.
Podsumowanie
Podsumowanie
Czas inkubacji
Czas inkubacji
Przyczyny choroby
Przyczyny choroby
Rozprzestrzenianie choroby przez pojazdy
Rozprzestrzenianie choroby przez pojazdy
Rozprzestrzenianie choroby przez osoby
Rozprzestrzenianie choroby przez osoby
Rozprzestrzenianie choroby przez inne czynniki
Rozprzestrzenianie choroby przez inne czynniki
Protokół dochodzenia
Protokół dochodzenia
epizootycznego i badań
epizootycznego i badań
zwierząt
zwierząt
Na okoliczność wykonania badań urzędowych,
Na okoliczność wykonania badań urzędowych,
zarówno badań kontrolnych jak i badań
zarówno badań kontrolnych jak i badań
wykonanych w związku ze zwalczaniem
wykonanych w związku ze zwalczaniem
choroby, należy sporządzić każdorazowo
choroby, należy sporządzić każdorazowo
protokół z prowadzonych czynności.
protokół z prowadzonych czynności.
Protokół sporządza się zgodnie z przepisami
Protokół sporządza się zgodnie z przepisami
ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r.
ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r.
Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.
Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.
U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z pózn. zm.).
U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z pózn. zm.).
Protokół sporządza się tak, aby z niego
Protokół sporządza się tak, aby z niego
wynikało:
wynikało:
kiedy przeprowadzono czynności
kiedy przeprowadzono czynności
•
•
kto dokonał czynności,
kto dokonał czynności,
rodzaj czynności, w tym opis i rodzaj
rodzaj czynności, w tym opis i rodzaj
wykonanego badania,
wykonanego badania,
•
•
miejsce wykonania czynności,
miejsce wykonania czynności,
•
•
kto i w jakim charakterze był przy tych
kto i w jakim charakterze był przy tych
czynnościach obecny, w tym
czynnościach obecny, w tym
identyfikacja osoby w obecności której
identyfikacja osoby w obecności której
prowadzone są czynności (imię i
prowadzone są czynności (imię i
nazwisko, adres zamieszkania),
nazwisko, adres zamieszkania),
co i w jaki sposób w wyniku czynności
co i w jaki sposób w wyniku czynności
ustalono,
ustalono,
•
•
jakie uwagi zgłosiły obecne osoby,
jakie uwagi zgłosiły obecne osoby,
•
•
ewentualnie dodatkowe elementy –
ewentualnie dodatkowe elementy –
decyduje urzędowy lekarz weterynarii
decyduje urzędowy lekarz weterynarii
sporzadząjacy protokół.
sporzadząjacy protokół.
Protokół podpisuje osoba
Protokół podpisuje osoba
sporządzająca protokół oraz wszystkie
sporządzająca protokół oraz wszystkie
inne osoby obecne, biorące udział w
inne osoby obecne, biorące udział w
czynności urzędowej.
czynności urzędowej.
Odmowę lub brak podpisu
Odmowę lub brak podpisu
którejkolwiek osoby należy omówić w
którejkolwiek osoby należy omówić w
protokole.
protokole.
Do czasu wydania rozporządzenia Minisrta
Do czasu wydania rozporządzenia Minisrta
Rolnictwa i Rozwoju Wsi z art. 61 pkt 1 lit. i
Rolnictwa i Rozwoju Wsi z art. 61 pkt 1 lit. i
ustawy z dnia 11 marca 2004r. o ochronie
ustawy z dnia 11 marca 2004r. o ochronie
zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób
zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób
zakaźnych zwierząt na potrzeby dochodzenia
zakaźnych zwierząt na potrzeby dochodzenia
epizootycznego, sekcji oceny aktualnej
epizootycznego, sekcji oceny aktualnej
sytuacji epizootycznej w ognisku choroby
sytuacji epizootycznej w ognisku choroby
stosuje wzory dokumentów z rozporządzenia
stosuje wzory dokumentów z rozporządzenia
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22
stycznia 2003r. w sprawie postępowania przy
stycznia 2003r. w sprawie postępowania przy
zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt,
zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt,
uwzględniając w tych wzorach stan prawny
uwzględniając w tych wzorach stan prawny
wynikający z wymienionej wyżej ustawy.
wynikający z wymienionej wyżej ustawy.
PROTOKÓŁ
PROTOKÓŁ
DOCHODZENIA EPIZOOTYCZNEGO I BADAŃ ZWIERZĄT
DOCHODZENIA EPIZOOTYCZNEGO I BADAŃ ZWIERZĄT
Przeprowadzonego w dniu ............ 20... r. przez Powiatowego
Przeprowadzonego w dniu ............ 20... r. przez Powiatowego
Lekarza Weterynarii ...........................................
Lekarza Weterynarii ...........................................
(imię i nazwisko)
(imię i nazwisko)
w ................................, gmina ....................,
w ................................, gmina ....................,
(wymienić miejscowość)
(wymienić miejscowość)
poczta ..........................., powiat ....................
poczta ..........................., powiat ....................
w wyniku zgłoszenia nr ................... z dnia .... 20... r.
w wyniku zgłoszenia nr ................... z dnia .... 20... r.
(lp. księgi zgłoszeń)
(lp. księgi zgłoszeń)
o podejrzeniu .................................................
o podejrzeniu .................................................
(wymienić chorobę)
(wymienić chorobę)
w gospodarstwie ............................................. .
w gospodarstwie ............................................. .
(imię i nazwisko lub nazwa posiadacza oraz
(imię i nazwisko lub nazwa posiadacza oraz
dokładny adres)
dokładny adres)
W miejscowości znajduje się ogółem gospodarstw ...............,
W miejscowości znajduje się ogółem gospodarstw ...............,
gospodarstw posiadających zwierzęta z gatunku podatnego ......,
gospodarstw posiadających zwierzęta z gatunku podatnego ......,
w tym ............ gospodarstw zapowietrzonych chorobą
w tym ............ gospodarstw zapowietrzonych chorobą
...............................................................
...............................................................
(wymienić chorobę)
(wymienić chorobę)
POBIERANIE MATERIAŁU DO
POBIERANIE MATERIAŁU DO
BADAŃ LABORATORYJNYCH
BADAŃ LABORATORYJNYCH
MATERIAŁ POBIERANY PRZYŻYCIOWO
MATERIAŁ POBIERANY PRZYŻYCIOWO
Krew
Krew
próby z antykoagulantem – morfologia
próby z antykoagulantem – morfologia
heparyna 10-20
heparyna 10-20
l na 1 ml krwi
l na 1 ml krwi
cytrynian/wersenian sodu
cytrynian/wersenian sodu
izolacja komórek krwi
izolacja komórek krwi
próby bez antykoagulantów
próby bez antykoagulantów
badanie serologiczne (hemoliza!!!), bakteriologiczne i
badanie serologiczne (hemoliza!!!), bakteriologiczne i
wirusologiczne
wirusologiczne
Mleko
Mleko
badania bakteriologiczne, morfologiczne (TOK), badanie
badania bakteriologiczne, morfologiczne (TOK), badanie
serologiczne
serologiczne
Płyn mózgowo – rdzeniowy, płyny wysiękowe,
Płyn mózgowo – rdzeniowy, płyny wysiękowe,
przesiękowe
przesiękowe
Nasienie, mocz, kał
Nasienie, mocz, kał
Wydzieliny surowicze, śluzowe, ropne
Wydzieliny surowicze, śluzowe, ropne
wymazy, rozmazy, zeskrobiny
wymazy, rozmazy, zeskrobiny
UWAGI:
UWAGI:
Probówki/płytki/szkiełka – suche, sterylne,
Probówki/płytki/szkiełka – suche, sterylne,
oznakowane
oznakowane
Materiał do badań wirusologicznych –
Materiał do badań wirusologicznych –
pobrany sterylnie
pobrany sterylnie
Płyny utrzymujące (media) z dodatkiem
Płyny utrzymujące (media) z dodatkiem
antybiotyków
antybiotyków
MATERIAŁ POBRANY POŚMIERTNIE – UBÓJ
MATERIAŁ POBRANY POŚMIERTNIE – UBÓJ
DIAGNOSTYCZNY
DIAGNOSTYCZNY
Małe zwierzęta – całe zwłoki lub narządy
Małe zwierzęta – całe zwłoki lub narządy
Duże zwierzęta – narządy – zawsze pobrane z czasie
Duże zwierzęta – narządy – zawsze pobrane z czasie
sekcji (wycinki, preparaty odciskowe, wysięk –
sekcji (wycinki, preparaty odciskowe, wysięk –
zanieczyszczenia!)
zanieczyszczenia!)
Do badań wirusologicznych – termos z lodem
Do badań wirusologicznych – termos z lodem
Do badań serologicznych – 10% formalina (kreda)
Do badań serologicznych – 10% formalina (kreda)
INNE MATERIAŁY
INNE MATERIAŁY
Pasza, woda, ściółka, gryzonie, stawonogi, ptaki
Pasza, woda, ściółka, gryzonie, stawonogi, ptaki
OPAKOWANIE
OPAKOWANIE
Probówki, buteleczki, pojemniki, woreczki
Probówki, buteleczki, pojemniki, woreczki
PISMO PRZEWODNIE
PISMO PRZEWODNIE
Adres wysyłającego, adres właściciela, kierunek
Adres wysyłającego, adres właściciela, kierunek
badanie, dane z wywiadu, opis kliniczny i sekcyjny
badanie, dane z wywiadu, opis kliniczny i sekcyjny
METODY BEZPOŚREDNIEGO
METODY BEZPOŚREDNIEGO
WYKRYWANIA ZARAZKA
WYKRYWANIA ZARAZKA
BADANIE BAKTERIOLOGICZNE I
BADANIE BAKTERIOLOGICZNE I
MYKOLOGICZNE
MYKOLOGICZNE
BADANIE WIRUSOLOGICZNE
BADANIE WIRUSOLOGICZNE
BADANIE BIOLOGICZNO –
BADANIE BIOLOGICZNO –
MOLEKULARNE
MOLEKULARNE
BADANIE BAKTERIOLOGICZNE I
BADANIE BAKTERIOLOGICZNE I
MYKOLOGICZNE
MYKOLOGICZNE
Badanie mikroskopowe
Badanie mikroskopowe
- wykonanie rozmazu (ropa, tkanki, wykrztusiny)
- wykonanie rozmazu (ropa, tkanki, wykrztusiny)
- wymazu z odbytu, gardła, worka spojówkowego
- wymazu z odbytu, gardła, worka spojówkowego
i
i
innych błon śluzowych, skóry
innych błon śluzowych, skóry
- preparatu odciskowego z narządów
- preparatu odciskowego z narządów
wewnętrznych,
wewnętrznych,
- zawiesina (mleko, krew, mocz – wirowanie
- zawiesina (mleko, krew, mocz – wirowanie
materiału, badanie osadu)
materiału, badanie osadu)
- rozcieranie narządów wewnętrznych, tkanek,
- rozcieranie narządów wewnętrznych, tkanek,
całych zwierząt (pszczoły)
całych zwierząt (pszczoły)
- utrwalenie (wysuszenie, ogrzanie,
- utrwalenie (wysuszenie, ogrzanie,
aceton); cele
aceton); cele
utrwalenia: przytwierdzenie materiału
utrwalenia: przytwierdzenie materiału
(bakterii)do podłoża, zabicie żywych
(bakterii)do podłoża, zabicie żywych
komórek (materiał zakaźny),
komórek (materiał zakaźny),
odsłonięcie aktywnych miejsc do
odsłonięcie aktywnych miejsc do
barwienia na komórkach bakterii
barwienia na komórkach bakterii
-
barwienie metodą Gramma, Ziehl-
barwienie metodą Gramma, Ziehl-
Nielsena, Lofflera (metachrom.),
Nielsena, Lofflera (metachrom.),
Neissera (ziarenka), Fleminga
Neissera (ziarenka), Fleminga
(otoczki), Mellera
(otoczki), Mellera
Barwienie pozytywne
Barwienie pozytywne
: barwniki kwaśne
: barwniki kwaśne
(eozyna, kwaśna fuksyna), barwniki zasadowe
(eozyna, kwaśna fuksyna), barwniki zasadowe
(fiolet krystaliczny, zieleń malachitowa,
(fiolet krystaliczny, zieleń malachitowa,
fuksyna zasadowa, błękit metylowy)
fuksyna zasadowa, błękit metylowy)
Barwienie negatywne
Barwienie negatywne
: barwienie tła (rzęski,
: barwienie tła (rzęski,
otoczki)
otoczki)
Barwienie pozytywne przyżyciowe
Barwienie pozytywne przyżyciowe
: proste
: proste
(jeden barwnik np. błękit metylowy, czerwień
(jeden barwnik np. błękit metylowy, czerwień
obojętna), złożone (więcej barwników
obojętna), złożone (więcej barwników
stosowanych po kolei lub w mieszaninie),
stosowanych po kolei lub w mieszaninie),
metachromazja (jeden barwnik – różne barwy
metachromazja (jeden barwnik – różne barwy
komórek w preparacie np. Corynebacterium)
komórek w preparacie np. Corynebacterium)
Stosowanie bejcy
Stosowanie bejcy
(utrwalenie połączenia
(utrwalenie połączenia
barwnika z komórką, mamy bejce proste i
barwnika z komórką, mamy bejce proste i
złożone)
złożone)
Badanie hodowlane
Badanie hodowlane
Podłożami lub pożywkami nazywamy płynne
Podłożami lub pożywkami nazywamy płynne
(bulion, mleko),
(bulion, mleko),
półpłynne (bulion + agar) lub stałe (żelatynowe,
półpłynne (bulion + agar) lub stałe (żelatynowe,
agarowe
agarowe
ścięta surowica, jajowe) mieszaniny różnych
ścięta surowica, jajowe) mieszaniny różnych
związków
związków
chemicznych, na których rozmnażają się bakterie
chemicznych, na których rozmnażają się bakterie
lub grzyby
lub grzyby
Wyróżniamy podłoża:
Wyróżniamy podłoża:
ze względu na zawartość: syntetyczne,
ze względu na zawartość: syntetyczne,
półsyntetyczne, naturalne (surowica, płyny
półsyntetyczne, naturalne (surowica, płyny
ustrojowe
ustrojowe
ze względu na konsystencję: stałe, półpłynne,
ze względu na konsystencję: stałe, półpłynne,
płynne
płynne
ze względu na ilość i jakość składników
ze względu na ilość i jakość składników
odżywczych:
odżywczych:
proste
proste
lub podstawowe
lub podstawowe
– bulion zwykły, bulion
– bulion zwykły, bulion
odżywczy, agar odżywczy, żelatyna odżywcza;
odżywczy, agar odżywczy, żelatyna odżywcza;
wzbogacone
wzbogacone
– agar z krwią – bakterie
– agar z krwią – bakterie
hemolityczne, agar cukrowy, agar drożdżowy
hemolityczne, agar cukrowy, agar drożdżowy
dla
dla
Paenibacillus larvae, surowica, żółtko;
Paenibacillus larvae, surowica, żółtko;
wybiórczo – namnażające
wybiórczo – namnażające
– Mc Concey,
– Mc Concey,
Chapman, Saburauda – zawierające składniki
Chapman, Saburauda – zawierające składniki
wzmagające (żółć) lub hamujące wzrost bakterii
wzmagające (żółć) lub hamujące wzrost bakterii
(zieleń brylantowa), Chapman (NaCl), Saburaud
(zieleń brylantowa), Chapman (NaCl), Saburaud
(aktidion lub chloramfenikol);
(aktidion lub chloramfenikol);
wybiórczo –
wybiórczo –
różnicujące z szeregiem cukrowym
różnicujące z szeregiem cukrowym
(podłoże
(podłoże
odżywcze, substrat cukry, wskaźnik pH, gazy-
odżywcze, substrat cukry, wskaźnik pH, gazy-
CO2);
CO2);
specjalne
specjalne
– agar czekoladowy, Wrzoska
– agar czekoladowy, Wrzoska
Fazy rozmnażanie się bakterii
Fazy rozmnażanie się bakterii
- faza spoczynkowa – stała liczba
- faza spoczynkowa – stała liczba
komórek
komórek
- faza intensywnych podziałów –
- faza intensywnych podziałów –
np. E.coli 20 min, Myc.bovis 90 min.
np. E.coli 20 min, Myc.bovis 90 min.
- faza niezmienna = równowagi –
- faza niezmienna = równowagi –
po wyczerpaniu się zasobów
po wyczerpaniu się zasobów
odżywczych
odżywczych
- faza spadkowa – starzenie się
- faza spadkowa – starzenie się
Kolonia bakteryjna – skupiska
Kolonia bakteryjna – skupiska
mld.bakterii,
mld.bakterii,
jeden klon
jeden klon
Cechy kolonii: kształt, wielkość,
Cechy kolonii: kształt, wielkość,
wzniesienie, przeźroczystość,
wzniesienie, przeźroczystość,
zawieszalność, brzegi, wzrost, zapach
zawieszalność, brzegi, wzrost, zapach
Ruch bakterii: kropla wisząca, ciemne
Ruch bakterii: kropla wisząca, ciemne
pole
pole
Badanie metabolizmu: specjalne pożywki –
Badanie metabolizmu: specjalne pożywki –
zmiana
zmiana
pH, fermentacja cukrów, tworzenie gazów,
pH, fermentacja cukrów, tworzenie gazów,
właściwości proteolityczne, SH2,
właściwości proteolityczne, SH2,
wytwarzanie
wytwarzanie
indolu, hemoliza
indolu, hemoliza
,
,
,
,
Antybiogram – metoda dyfuzyjno-
Antybiogram – metoda dyfuzyjno-
krążkowa (1 ml tj. 108 18-24 godz. hodowli
krążkowa (1 ml tj. 108 18-24 godz. hodowli
bulionowej na podłoże Muellera-Hintona –
bulionowej na podłoże Muellera-Hintona –
określamy wrażliwość (+, ++, +++)
określamy wrażliwość (+, ++, +++)
BADANIE WIRUSOLOGICZNE
BADANIE WIRUSOLOGICZNE
Mikroskopia – mikroskop elektronowy lub
Mikroskopia – mikroskop elektronowy lub
skaningowy (rozpoznawanie kształtu: kulisty,
skaningowy (rozpoznawanie kształtu: kulisty,
kubiczny, cylindryczny, cegiełkowy)
kubiczny, cylindryczny, cegiełkowy)
Hodowlana – izolacja wirusa: zarodki kurze,
Hodowlana – izolacja wirusa: zarodki kurze,
pierwotne hodowle komórkowe, ciągłe hodowle
pierwotne hodowle komórkowe, ciągłe hodowle
komórkowe CPE, diploidalne hodowle
komórkowe CPE, diploidalne hodowle
komórkowe – z płodów do produkcji
komórkowe – z płodów do produkcji
szczepionek, zawiesiny komórek, hodowle
szczepionek, zawiesiny komórek, hodowle
narządowe
narządowe
Metody immunokoniugacyjne: IF bezpośrednia,
Metody immunokoniugacyjne: IF bezpośrednia,
test ELISA
test ELISA
Metody serologiczne
Metody serologiczne
Odczyn immunofluorescencji bezpośredniej
Odczyn immunofluorescencji bezpośredniej
( DIF )
( DIF )
odczyn pozwalający na wykazanie antygenu w
odczyn pozwalający na wykazanie antygenu w
badanym materiale
badanym materiale
na szkiełko z materiałem badanym nawarstwia
na szkiełko z materiałem badanym nawarstwia
się swoistą surowicę znakowaną fluoresceiną
się swoistą surowicę znakowaną fluoresceiną
Po inkubacji i odpłukaniu niezwiązanych
Po inkubacji i odpłukaniu niezwiązanych
przeciwciał jasno zielono-żółta fluorescencja
przeciwciał jasno zielono-żółta fluorescencja
wskazuje na obecność szukanego antygenu =
wskazuje na obecność szukanego antygenu =
wynik dodatni
wynik dodatni
Materiałem do badania są rozmazy
Materiałem do badania są rozmazy
lub skrawki tkanki pobranej od
lub skrawki tkanki pobranej od
chorego zwierzęcia
chorego zwierzęcia
Metody biologii
Metody biologii
molekularnej
molekularnej
Polimerazowa reakcja łańcuchowa ( PCR )
Polimerazowa reakcja łańcuchowa ( PCR )
- Test o wysokiej czułości, szybki i bardzo
- Test o wysokiej czułości, szybki i bardzo
specyficzny, opiera się na znajomości
specyficzny, opiera się na znajomości
sekwencji nukleotydów w wirusowym
sekwencji nukleotydów w wirusowym
DNA i RNA, bakterii i grzybów
DNA i RNA, bakterii i grzybów
- Do jego przeprowadzenia wymagana jest
- Do jego przeprowadzenia wymagana jest
jednoniciowa matryca DNA , startery
jednoniciowa matryca DNA , startery
( primery )
( primery )
polega na amplifikacji jednej kopii
polega na amplifikacji jednej kopii
fragmentu DNA
fragmentu DNA
Konserwatywne fragmenty matrycy
Konserwatywne fragmenty matrycy
są miejscem przyłączenia primerów,
są miejscem przyłączenia primerów,
które uruchamiają polimeryzację
które uruchamiają polimeryzację
Polimeryzację przeprowadza enzym
Polimeryzację przeprowadza enzym
polimeraza dosyntetyzowując
polimeraza dosyntetyzowując
fragment DNA pojedynczej nici z
fragment DNA pojedynczej nici z
miksu nukleotydów w środowisku
miksu nukleotydów w środowisku
bufora i obecności jonów magnezu
bufora i obecności jonów magnezu
Elektroforeza i wizualizacja w UV
Elektroforeza i wizualizacja w UV
Metoda ta jest stosowana do szybkiego
Metoda ta jest stosowana do szybkiego
wykrywania drobnoustrojów, których
wykrywania drobnoustrojów, których
hodowla in vitro jest trudna lub
hodowla in vitro jest trudna lub
długotrwała, pozwala na zidentyfikowanie
długotrwała, pozwala na zidentyfikowanie
czynnika etiologicznego choroby jeszcze
czynnika etiologicznego choroby jeszcze
przed pojawieniem się swoistej
przed pojawieniem się swoistej
odpowiedzi immunologicznej i
odpowiedzi immunologicznej i
stwierdzenia jej odczynami
stwierdzenia jej odczynami
serologicznymi, umożliwia wykrycie
serologicznymi, umożliwia wykrycie
materiału genetycznego zarazka w
materiału genetycznego zarazka w
materiale biologicznym jak i w czystych
materiale biologicznym jak i w czystych
hodowlach, nawet wtedy gdy próbka jest
hodowlach, nawet wtedy gdy próbka jest
bardzo mała lub w stanie rozkładu
bardzo mała lub w stanie rozkładu
PCR służy do wykrywania materiału
PCR służy do wykrywania materiału
genetycznego zarazków w narządach
genetycznego zarazków w narządach
wewnętrznych, skórze, krwi…
wewnętrznych, skórze, krwi…
RT PCR
RT PCR
Służy do wykrywania genomu RNA
Służy do wykrywania genomu RNA
wirusów
wirusów
Do uzyskania cDNA służącego jako
Do uzyskania cDNA służącego jako
matryca do właściwej reakcji PCR
matryca do właściwej reakcji PCR
polimeryzacja poprzedzona jest
polimeryzacja poprzedzona jest
etapem odwrotnej transkrypcji
etapem odwrotnej transkrypcji