LEKI HAMUJĄCE

LEKI HAMUJĄCE

UKŁAD

UKŁAD

PRZYWSPÓŁCZULN

PRZYWSPÓŁCZULN

Y

Y

BUDOWA ANATOMICZNA

CZĘŚCI

PRZYWSPÓŁCZULNEJ

AUN

ośrodki

1. Rdzeń przedłużony

• ośrodki nerwów czaszkowych III, VII,

IX, X, XI

2. Rdzeń kręgowy

• ośrodki w części krzyżowej

włókna

przedzwojow

e

długie

pozazwojowe krótkie

zwoje

położone obwodowo w pobliżu
narządu

receptory

zwoje

r. cholinergiczny N

zakończenia
pozazwojowe

r. cholinergiczny M

-Antagoniści
receptorów
muskarynowych

-Leki cholinolityczne

MECHANIZM

DZIAŁANIA

• Blokowanie receptorów

cholinergicznych,które stają się
niewrażliwe na uwalnianą w
zakończeniach nerwów
przywspółczulnych acetylocholinę.

• działają na receptory muskarynowe

HAMOWANIE AKTYWNOŚCI

UKŁADU

PRZYWSPÓŁCZULNEGO,

• POWODUJE:
• rozluźnienie mięśni gładkich

przewodu pokarmowego

• dróg żółciowych i moczowych
• rozszerzenie oskrzeli i źrenic
• przyspieszenie czynności serca
• zmniejszenie wydzielania gruczołów

wydzielania zewnętrznego

LEKI

CHOLINOLITYCZNE

•

Pochodne tropanu

Pochodne tropanu

• naturalne alkaloidy i ich półsyntetyczne

pochodne

•

związki syntetyczne

związki syntetyczne

Leki
parasympatykolityczn
e

leki, które porażają układ przywspółczulny (receptory) i wyłączają
wszystkie narządy spod jego wpływu.

Ponieważ działają one na receptory muskarynowe, nazywamy je
też lekami antymuskarynowymi.

Leki parasympatykolityczne
powodują:

- Zmniejszenie napięcia mięśni gładkich przewodu
pokarmowego, dróg moczowych, żółciowych i
oskrzeli.

- Zahamowanie wydzielania łez, śliny, śluzu, soku
żołądkowego i jelitowego, potu.

- Rozszerzenie źrenic ze światłowstrętem i wzrostem
ciśnienia śródgałkowego.

- Przyspieszenie czynności serca.

- Skurcz naczyń krwionośnych z następowym
wzrostem ciśnienia krwi.

ALKALOIDY

ALKALOIDY

TROPANOWE

TROPANOWE

ATROPINA

• Atropina działa obwodowo parasympatykolitycznie i

ośrodkowo pobudzająco - działanie to jest silne i długotrwałe.

Zastosowanie:

Zastosowanie:

- W biegunce, wymiotach, kolkach jelitowych, żółciowych,

nerkowych.

- W nadmiernym wydzielaniu soku żołądkowego.

- W dychawicy oskrzelowej - ipratropium.

- W okulistyce - w celu rozpoznawczego rozszerzenia źrenicy

oraz w leczeniu zrostów tęczówki (nie stosować w jaskrze).

- W parkinsonizmie, w stanach po zapaleniu mózgu

- W rzadkoskurczu wywołanym odruchowym pobudzeniem

nerwu błędnego.

- W zatruciach środkami fosforoorganicznymi.

- W premedykacji do znieczulenia ogólnego.

HIOSCYJAMINA

• DZIAŁANIE:
• znosi wpływ nerwu błędnego na serce
• hamuje gruczoły wydzielnicze w przewodzie

pokarmowym oraz gruczoły potowe i ślinowe

• rozszerza naczynia krwionośne skóry
• rozszerza źrenicę i podnosi ciśnienie

śródgałkowe na długi okres, blokując
receptory muskarynowe

• powoduje problemy z oddawaniem moczu

HIOSCYNA

• DZIAŁANIE:

• Blokuje działanie acetylocholiny w receptorze

muskarynowym

• Depresyjnie na OUN, słabiej od atropiny

• W małych dawkach uspokajająco,nasennie i otępiająco

• W większych dawkach-stany delirium z bólem oraz

rozszerzeniem źrenic i paraliżem mięśni oka

• Przeciwwymiotnie i przeciwkonwulsyjnie

• Stosowana przed zabiegami operacyjnymi

• Toksyczna

• Przedawkowanie:majaczenie,halucynacje,dezorientacj

a

paraliże i śmierć.

ADYFENINA

•

SKŁAD

SKŁAD:Aminophenazone,Allobarbitalum,

Adiphenine hydrochloride

•

DZIAŁANIE:

DZIAŁANIE:

• rozkurczająco na mięśnie gładkie

• przeciwbólowo,przeciwgorączkowo(aminiofenazon)

• uspakajająco i nasennie(allobarbital)

•

ZASTOSOWANIE:

ZASTOSOWANIE: skurcze przewodu pokarmowego,

bóle miesięczne,kolka nerkowa i żółciowa,w chorobie

wrzodowej.

CYKLOPENTOLA

T

• Działa podobnie jak atropina lecz

szybciej i krócej.

SYNTETYCZNE LEKI

PARASYMPATYKOLITYCZNE

- porażają zakończenia parasynaptyczne

(spazmolityki o dzialaniu pośrednim)

- hamują kolki jelita grubego orazwydzielanie kwasu

solnego w żołądku.

- Powodują suchość w jamie ustnej, trudności w

oddawaniu moczu, zaburzenia widzenia tachykardię

bezsenność, nadmierne napięcie nerwowe.

- Niestosować w jaskrze,przeroście gruczołu

krokowego,ciązy atonii jelit,niedrożności porażennej.

OKSYFENONIU

M

• lek rozkurczowy do stosowania doustnego,

wykazujący obwodowe działanie

cholinolityczne podobne do atropiny.

•

ZASTOSOWANIE:

ZASTOSOWANIE: kolka jelitowa i żółciowa,

pomocniczo w chorobie wrzodowej

żołądka i dwunastnicy,napięcie błony

mięśniowej przełyku.

OKSYFENCYKLI

MINA

• - działa obwodowo cholinolitycznie słabiej

niż atropina

- działanie utrzymuje się przez 12 godzin

- stosowań we wrzodach, stanach
skurczowych wpustu i odźwiernika oraz
kamicy i dyskinezie pęcherzyka
żółciowego.

TROPIKAMID

• W diagnostyce okulistycznej w celu

rozszerzenia źrenicy do badania dna oka oraz

do oceny soczewki.

• Przed zabiegami chirurgicznymi.
•

W celach terapeutycznych:

W celach terapeutycznych: leczenie

schorzeń zapalnych przedniego odcinka błony

naczyniowej, po zabiegach chirurgicznych

wszczepień soczewek wewnątrzgałkowych

oraz po operacjach jaskry.

PREPARATY

• Preparaty złożone zawierające cholinolityki

• Tolargin
• Alax
• Belergot
• Reasec
• Scopolan compositum
• Vegantalgin H

• Na rynku farmaceutycznym obecnie są preparaty złożone

zawierające

połączenia

leków

cholinolitycznych,

leków

przeciwbólowych

i

rozkurczających,

np:

atropina + papaweryna +

pyralgina