Zoologia wykł Ptaki

background image

Ptaki

background image

Przekształcenie przednich kończyn w skrzydła

Jako jedyne zwierzęta mają pióra

Najcięższy 156kg – struś afrykański; najlżejszy 5g – koliber

Największa rozpiętość skrzydeł 3,63 – sęp

Najszybciej lata sokół wędrowny – 360km/h

Największe jajo – struś afrykański 1,5kg (1jajo = 30 kurzych); najmniejsze jajo –
koliber 2,5g

Pierwotna funkcja piór – izolacja termiczna; następna wykształciła się funkcja
związana z lotem

Ciepło w ciele na b. ruchu mięśni albo spalani substancji odżywczych; temp. ciała
ptaka 38-44˚C

Jeśli ptaki mają kłopoty z temperaturą to tylko z obniżeniem; tylko parowanie –
poprzez drogi oddechowe

U ptaków występują worki powietrzne (umożliwiające podwójne oddychanie); są 10x
bardziej sprawne niż płuca u ssaków

Worki pow. Spełniają funkcję poduszki powietrznej – osłaniają narządy wewnętrzne;
stanowią izolację termiczną

Oddychanie podwójne, na wdechu i na wydechu przez płuca przepływa powietrze
natlenowane

Masa ciała, powierzchnia nośna, równowaga (środek ciężkości) – w osi skrzydeł

Nie mają zębów tylko dziób z płytek rogowych (dziób jest lekki)

Specyficzny żołądek z dwóch części – gruczołowa (trawienie chemiczne) i mięśniowa
(trawienie mechaniczne)

Połykają kamienie, które zalegają w części mięśniowej i rozcierają pokarm
(gastrolity)

Mają wole – ślepy uchyłek przełyku gdzie następuje wstępne rozmiękczanie
pokarmu

background image

Grzebiące (Kuraki) -

Galioformes

Naziemne

Zazwyczaj śpią na drzewach

Pisklęta są zagniazdownikami, ale potrzebują opieki matki,
która je dogrzewa i chroni przed drapieżnikami

Żywią się pokarmem roślinnym, osobniki młode również
zwierzęcym

U większości występuje dymorfizm płciowy – strojne
poligamiczne samce nie biorą udziału w chowie młodych

background image

Głuszec – Tetrao urogallus

Opierzony skok

Nie występuje ostroga

Nozdrza okryte piórami

Od wiosny do jesieni dietę
roślinną uzupełnia
bezkręgowcami i kręgowcami,
zimą żywi się igliwiem i
gałązkami drzew

background image

Cietrzew – Tetrao tetrix

Tokuje na otwartych łąkach
śródleśnych ale zdarza się że
również z koron drzew

Gniazda zakłada na skraju
lasu, głównie na ziemi

Opierzony skok i nozdrza

Wyraźny dymorfizm płciowy

Zimowa dieta: pączki wierzb,
brzóz, olch; letnia –
wzbogacona dodatkowo
bezkręgowcami

Skrzekoty – niepłodne
mieszańce głuszca i
cietrzewia; są agresywne i
rozpędzają toki

background image

Jarząbek – Bonasa bonasia

Jest monogamiczny

Kogucik ma czerwony podbródek

Kurka: szaro – prążkowana

Jesienią łączą się w pary, zimę
spędzają razem

Wiosną następują gody i
ponowne dobieranie się w pary w
związku z tym, że część nie
przeżywa zimy

Gromadzą zapasy tłuszczu na
zimę

Ptaki osiadłe; mają wymagania
co do siedlisk: musi występować
piasek, żwir oraz osłony – np.
gąszcz świerkowy; cień i woda

Pokarm: lato: owady, owoce runa.
Jesień: bukiew, żołędzie jałowiec,
zima: opadłe nasiona iglaków,
jesionu oraz pączki drzew

Występuje w górach i na
wschodzie

background image

Kuropatwa – Perdix perdix

Bardzo silne nogi o nieopierzonym skoku

Świetnie uciekają (wygląda to jakby płynęły –
„ciekną”)

Występują ostrogi, większe u osobników
męskich

Skrzydła niezbyt silne

Silne nogi pomagają uciec przed naziemnym
drapieżnikiem

Ciemne, brunatne podkowy na brzuchu,
ciemniejsze i bardziej widoczne u kogucików

Samiczka ma poprzeczne białe prążki na
piórach

W czasie toków łączą się w pary, które bronią
terenów lęgowych

Kura wysiaduje jaja 23-27 dni

Wspólne wodzenie młodych

Pokarm: nasiona, chwasty i rośliny uprawne
z ziemi, bardzo istotny dostęp do owadów w
okresie lęgowym

Ptak który „kocha” małe pola uprawne
poprzecinane miedzami

Ptak stepowy, lepiej znosi chłodne wiosny niż
dżdżyste; nie lubi wilgoci

background image

Przepiórka – Coturnix coturnix

Ptak średniej wielkości

U samca występuje ciemna
plama na podbródku

Żywi się nasionami, chwastami
i owadami

Występuje w pobliżu pól z
miedzami i nieużytkami

Ma charakterystyczny śpiew;
często naśladują go szpaki

Tylko jeden lęg w roku

Odlatują na początku września

background image

Bażant – Phasianus colchicus

Łatwy do zaobserwowania na
polach i nieużytkach

Wyraźny dymorfizm płciowy

Młode wychowuje kura

Wczesną wiosną „haremowy”
samiec walczy z samcami
wolnymi lub tymi, które
zimowały w grupie męskiej

Pokarm stanowią nasiona i
owady

background image

Dzięcioły

Sztywne pióra ogonowe działają jak sprężyna – podtrzymują postawę na
drzewie

Nie mogą siedzieć głową w dół – spadają

Schodzą z drzew „jak alpiniści”

Język spełniający rolę harpuna z zadziorami na końcu i lepką wydzieliną

Bardzo silne czaszki – doskonale amortyzują oczy

Cztery pazurki

background image

Dzięcioł czarny – Dryocopus martius

Największy z dzięciołów,
bardzo często widywany

Występuje w lasach
mieszanych, iglastych – takich
które mają stare drzewa w
których może drążyć dziuple

Odżywia się owadami i
larwami owadów żyjących w
drewnie

Czerwona czapeczka (duża u
samca)

Jasne oko

Młode podobne do osobników
dorosłych bez szarej plamy

background image

Dzięcioł zielony – Picus viridis

Na policzku samiec ma
czerwony pasek obwiedziony
na czarno, u samicy - czarny
pasek

Ma najdłuższy język wśród
dzięciołów (1,5 długości
czaszki z dziobem)

Wyrządza dość poważne
szkody odżywiając się
mrówkami – w okresie
jesienno zimowym w ich
poszukiwaniu niszczy
mrowiska – nawet metrowe
dziury

background image

Dzięcioł zielono-siwy – Picus canus

Dużo mniejszy od zielonego

Samce i samice są podobne –
samce z czerwoną czapeczką

Nieco słabsza czaszka

background image

Dzięcioł duży – Dendrocopos major

Występuje we wszystkich
rodzajach lasów

Co roku wykuwa nową dziuplę

Zimą chętnie odwiedza
karmiki

U samców występuje czerwona
plama z tyłu głowy

background image

Dziecioł średni – Dendrocopos medius

Dużo mniejszy dziób niż u
Dzięcioła dużego

Ma mniejszą zdolność do
wykuwania dziupli

Bywa szkodliwy – znany z tego
że obrączkuje drzewa (jest to
swojego rodzaju „kuracja
witaminowa” – pije soki
drzewne uzupełniając w ten
sposób niedobór witamin)

background image

Dzięciołek – Dendrocopos minor

Występuje w rzadkich lasach
liściastych i mieszanych w
okolicach łąk

Żeruje na cienkich gałęziach

Jest najmniejszym
europejskim dzięciołem

Brak czerwieni na pokrywie
podogonowej

Ma „brudne” policzki

background image

Krętogłów – Jynx torquilla

Szaro – brązowe umaszczenie

Mały dziób – przypomina dziób
ptaków śpiewających

Sam nie robi dziupli

Kręci głową i wydaje przy tym
syki – robi to w momencie
zaniepokojenia

Zamieszkuje obrzeża lasów,
sady, parki, ogrody

Zjada mrówki

background image

Blaszkodziobe -

Anseniformes

Blaszki na krawędziach dziobów

Miękki pokryty unerwioną skórą dziób z paznokciem (rogowym wyrostkiem)

Na brzegach dzioba blaszki lub ząbki pełniące rolę sita

U gatunków odżywiających się pokarmem drobniejszym (planktonową
zawiesiną) – blaszki; u gat. zjadających większy pokarm – ząbki, służą do
podtrzymywania i filtrowania pokarmu

Kaczkowate - Anatidae

Mają 4 palce; 3 z przodu spięte błoną + 1 palec swobodny usadowiony
wyżej;

Kaczki:

Właściwe ( pływające) : poszukują pokarmu na powierzchni wody, do
lotu startują bezpośrednio z powierzchni wody;

Grążyce (nurkujące): mają trudności ze startem z powierzchni wody;
startują
metodą łabędzia; czwarty palec wyposażony w płatek skórny; pobierają
pokarm pod
wodą, doskonale nurkują, mają nogi przesunięte do tyłu

background image

Łabędź niemy – Cygnus olor

Bardzo rzadko wydaje dźwięki

Gdy czuje się zagrożony – syczy

Podczas lotu skrzydła wydają
charakterystyczny świst

Kolor biały

Czerwono – pomarańczowo – żółty
dziób

U nasady dzioba czarna narośl
większa u samców

Charakterystyczne ułożenie
skrzydeł <-

Występuje dziko w pn. – wsch.
Europie

Zimą odlatuje na wybrzeże morza
Śródziemnego i Kaspijskiego; do
Indii

Część zostaje na zimę na
niezamarzających zbiornikach
wodnych

background image

Łabędź krzykliwy – Cygnus cygnus

Nie ma guza na dziobie

Dziób cytrynowo – żółty z
czarnym pasem z boku

Ma mocny trąbiący głos

Nie unosi skrzydeł gdy pływa
(tak jak robi to łabędź niemy)

background image

Łabędź czarnodzioby – Cygnus

columbianus

Tylko nasada dzioba żółta,
reszta czarna

Zamieszkuje w Polsce między
innymi zimą

background image

Łabędź czarny – Cygnus atratus

Gatunek australijski

Czarne ubarwienie

Czerwony dziób

Samiec wysiaduje jaja na
zmianę z samicą

background image

Gęś gęgawa – Anser anser

Ma metr długości

Ubarwienie szaro – popielate

Nie występuje dymorfizm
płciowy

Samiec zostaje w pobliżu
rodziny dopóki młode nie
dorosną

Żywi się trawami, zbożami,
roślinami wodnymi

Pasie się na łące

Jest bardzo czujna

Ma bardzo dobrą pamięć

Jasny paznokieć na dziobie

background image

Gęś zbożowa – Anser fabalis

Bardzo podobna do gęgawej

Różni się tylko czarnym
paznokciem na dziobie

background image

Gęś białoczelna – Anser albifrons

Biały paznokieć na dziobie

Białe ubarwienie wokół dzioba
niedochodzące do oczu

background image

Gęś mała – Anser erythropus

Biały paznokieć na dziobie

Biała plama zachodząca
między oczy

Żółte otoczki oczu

background image

Bernikla kanadyjska – Branta

canadensis

Sprowadzona do Polski w XVII
wieku

Występuje naturalnie w
Kanadzie i na Alasce

Gnieździ się w Irlandii,
Skandynawii czasem w Polsce

Mniej płochliwa od gęgawej

Lubi pola golfowe

background image

Kaczka krzyżówka – Anas platyrhynchos

Wyraźny dymorfizm płciowy
ubarwienia; samica szaro –
brązowa, samiec kolorowy

Lata uderzając skrzydłami, nie
szybuje

Przodek kaczki domowej

Żyją wszędzie gdzie jest woda

Wszystkożerne

Chętnie zakładają gniazda na
drzewach

Samiec nie pomaga
wysiadywać jaj

background image

Cyraneczka – Anas crecca

Jasno kasztanowa głowa z
zieloną przepaską
obramowana żółtymi paskami

Zamieszkuje płytkie jeziora i
stawy

Szybko uderza skrzydłami,
bardzo zwrotna

background image

Rożeniec – Anas acuta

Kontrastowe ubarwienie

Spiczaste sterówki

Niebieski dziób

background image

Płaskonos – Anas clypeata

Płaski, duży, szeroki dziób

Ubarwienie podobne do
krzyżówki

Wyraźny dymorfizm płciowy

background image

Podgorzałka – Aythya nyroca

Brązowe ubarwienie

Dymorfizm płciowy prawie
niewidoczny – samica ma
brązowe oczy, samiec białe

background image

Ogorzałka – Aythya marila

Zimuje w Polsce

Szary grzbiet

background image

Czernica – Aythya fuligula

Czarny grzbiet

„irokez” na głowie

Żywi się głównie ślimakami i
skorupiakami

Zimą występuje na ujściach
rzek i przy niezamarzających
ciekach

background image

Gągoł – Bucephale clangula

Gnieździ się w drzewach

Młode po wykluciu i
wyschnięciu opuszczają
dziuple - matka stojąc pod
drzewem nawołuje je a one
skaczą zwykle z bardzo wysoka


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Zoologia wykł. 1. (2), Semestr 1, zoologia, wykłady
Zoologia wykł. 1, Semestr 1, zoologia, wykłady
Zoologia wykł Kopytne
Zoologia wykł. 3, Semestr 1, zoologia, wykłady
Zoologia wykł Drapieżne nietoperze
Zoologia wykł. 7, Semestr 1, zoologia, wykłady
Zoologia wykł. 2, Semestr 1, zoologia, wykłady
ćwiczenia ptaki 1, zoologia kręgowców, ptaki
Zoologia wykł Gady i płazy
Zoologia ściąga ptaki
Zoologia Ptaki
Ptaki - ćwiczenia1, zoologia, Lista ptaków na ćwiczeniach ( stoły)
Ptaki Aves, Biologia, zoologia
Gady i Ptaki, Semestr 1, Zoologia
Ptaki - ćwiczenia2, zoologia, Lista ptaków na ćwiczeniach ( stoły)
VII Zoologia Ptaki I
VIII Zoologia Ptaki II

więcej podobnych podstron