Wykład I ( 16.10.2003)/ćwiczenia I (17.10.2003) - (*)

Podkrólestwo : PROTOZOA - PIERWOTNIAKI

• Ciało zbudowane z błony komórkowej, zarodzi - cytoplazmy (protoplazmy), jądra i organelli (narządzików)

• Błona może być cienka i elastyczna - plazmolema, lub gruba i sztywna - pellikula, zależnie od środowiska życia

• Jądro: generatywne (uczestniczy w procesie rozmnażania) i wegetatywne (odpowiedzialne za procesy wzrostu i przemiany materii)

• Poruszają się za pomocą :

- nibynóżek (sarkadowce)

-wici (wiciowce , orzęski)

• Odżywianie: samożywne (autotrofy) - te które są zbliżone do organizmów roślinnych, heterotrofy (cudzożywne) - te typowo zwierzęce.

• Wolnożyjące odżywiają się bakteriami, drobniejszymi organizmami zwierzęcymi i glonami na zasadzie fagocytozy, lub związkami wieloszczątkowymi na zasadzie pinocytozy.

• Fagocytoza-wciąganie pokarmu wraz z wodą do cytoplazmy w dowolny miejscu komórki (pełzak) lub przez komórkowy otwór gębowy - cytostom.

• Komórkowy otwór odbytowy to cytopyga

• Oddychają całą powierzchnią ciała

• Rozmnażanie zwykle bezpłciowe.Ale mogą też rozmnażać się płciowo - podział osobnika macierzystego na dwa lub kilka osobników potomnych.Podział może przebiegać bezkierunkowo (sarkadowcowe), podłużnie (wiciowce) lub poprzecznie (orzęski).

Występowanie:

-przystosowanie do wielu środowisk:

• Gleba

• Różne typy wód śródlądowych

• Morza

-występują we wszystkich regionach klimatycznych, także tam, gdzie temperatury zbliżone są do 0^o C.

-w większości są to organizmy wolnożyjące

• Heterotrofy: saprofagi, drapieżniki, mikrofagi

• Autotrofy

-wiele z nich to pierwotniaki:

• Wyspecjalizowane pasożyty

• Komensalne

ZNACZENIE PIERWOTNIAKÓW

30 000 gatunków w różnych środowiskach:

1. wodne- wody słodkie, słone, glebowe, podziemne

2. płyny ustrojowe różnych układów i komórek zwierząt

3. w roślinach (sporadycznie)

PIERWOTNIAKI WOLNOŻYJĄCE :

• są biowskaźnikami procesów biologicznych w środowisku (zanieczyszczenia wody i gleby)

• regulują liczebność bakterii w środowisku uczestnicząc w samooczyszczaniu wód i gleby

• pierwotniaki glebowe zwiększają żyzność gleby(białko i inne związki organiczne stanowią nawóz po ich śmierci)
  

Zoologia

Wykład 1

- 1 -

---