Agoniści receptorów
muskarynowych
1. Carbachol
2. Pilokarpine
3. Acetylocholina
Receptory muskarynowe M
1
,M
2
,
M
3
RM – G – PLC – IP3 – Ca – Ca
Kalmodulina
Agoniści receptorów muskarynowych
1.Carbachol
2. Pilokarpine
Inhibitory acetylocholinoesterazy
Distygmine
Neostygmine
Galantamine
Pirydostygmine (bromek
pirydostygminy)
Ambenonium (chlorek
ambenonium)
Donepezil
Pilokarpina
pilocarpine
mioticum, ophthalmicum, parasympathicomimeticum
S01EB
Działanie: Alkaloid imidazolowy występujący w liściach
brazylijskiego krzewu Pilocarpus jaborandi, który
podobnie jak acetylocholina wykazuje dość silne,
bezpośrednie działanie parasympatykomimetyczne.
Działając na receptory muskarynowe, wzmaga
wydzielanie potu, łez, śliny, śluzu w drogach
oddechowych, nasila czynności wydzielnicze gruczołów
żołądka, trzustki i jelit.
Poprzez skurcz zwieracza źrenicy powoduje jej zwężenie.
W wyniku działania na podłużne wiązki mięśnia
rzęskowego zmniejszenie oporu odpływu cieczy wodnistej
w kącie
rogówkowo-tęczówkowym i spadek ciśnienia
wewnątrzgałkowego
Podana miejscowo zwęża źrenicę po 15–
30 min po zakropleniu; działanie to
utrzymuje się przez 4–8 h.
Maksymalne obniżenie ciśnienia
wewnątrzgałkowego występuje 2–4 h po
podaniu; utrzymuje się 8–12 h.
Wskazania:
Miejscowo w leczeniu jaskry pierwotnej
otwartego i zamykającego się kąta
przesączania, w ostrym ataku jaskry
zamkniętego kąta przesączania.
Przeciwwskazania:
Nadwrażliwość na lek, ostre zapalenie
tęczówki i ciała rzęskowego, jaskra wtórna z
nieodwracalnie zamkniętym kątem
przesączania. Należy zachować ostrożność w
przypadkach odwarstwienia siatkówki w
wywiadzie.
Ciąża i laktacja:
Kategoria C. Należy zachować
szczególną ostrożność w okresie
karmienia piersią.
Dawkowanie:
Miejscowo. W postaci kropli. Stosować
1 kroplę 1–2% roztworu do worka
spojówkowego co 6–8 h lub niewielką
ilość maści 1–2 razy na dobę,
najczęściej na noc. W ostrym ataku
jaskry: 1 kropla co 10 min w pierwszej
godzinie, a następnie 1 kropla co
godzinę do worka spojówkowego
.
Karbachol
carbachol
mioticum, ophthalmicum,
parasympathicomimeticum
N07AB, S01EB
Działanie:
Parasympatykomimetyk, syntetyczna pochodna
acetylocholiny, jest agonistą muskarynowym i
jednocześnie słabym inhibitorem cholinoesterazy.
Działanie karbacholu jest długotrwałe (t1/2
wynosi ok. 8 h) nie ulega on szybkiej inaktywacji
pod wpływem cholinoesterazy.
Zwęża źrenicę oraz obniża ciśnienie
wewnątrzgałkowe będące wynikiem skurczu
mięśnia rzęskowego.
Powoduje zmniejszenie oporu i ułatwia odpływ
cieczy wodnistej z przedniej komory oka.
Karbachol działa silniej i dłużej niż pilokarpina.
Wskazania:
W postaci iniekcji wewnątrzgałkowych
stosowany jest w trakcie zabiegów
okulistycznych w celu śródoperacyjnego
zwężenia źrenicy.
Stosowany bywa również w celu
zmniejszenia gwałtownego wzrostu ciśnienia
wewnątrzgałkowego w ciągu pierwszych
godzin po operacji zaćmy
.
Działania niepożądane:
Uderzenia gorąca, pocenia się
Okresowe bóle brzucha, nudności, wymioty,
biegunki,
Częstszego oddawanie moczu, ślinotok
Wzmożone wydzielania łez
Bradykardii, zaburzeń rytmu serca
Spadku ciśnienia tętniczego, skurczu oskrzeli.
Ciąża i laktacja: Kategoria C. Należy zachować
szczególną ostrożność w okresie karmienia piersią.
Dawkowanie:
Śródoperacyjnie zawartość strzykawki podaje się
przez atraumatyczną kaniulę do przedniej komory
gałki ocznej. Nie przekraczać dawki 0,5 ml.
Distygmina
distigmine
parasympathicomimeticum
Działanie:
Syntetyczny inhibitor
acetylocholinoesterazy,
Odwracalny blok enzymu.
Zwiększenie stężenia acetylocholiny
na złączu nerwowo-mięśniowym.
Lek nasila nikotynowe i muskarynowe
działanie acetylocholiny.
Distygmina słabo się wchłania z przewodu
pokarmowego.
Po podaniu i.m. początek działania
występuje po 0,5–2 h, po podaniu i.v. po 10–
12 min.
Maksymalne działanie distygminy uzyskuje
się ok. 8–9 h po podaniu.
Utrzymuje się ono przez ok. 24 h.
Po podaniu pozajelitowym ok. 50% dawki
leku jest wydalane z moczem, po podaniu
p.o. z moczem wydalane jest ok. 1–2% dawki.
Wskazania:
Stosuje się w pooperacyjnej atonii jelit i
pęcherza moczowego; jako lek wspomagający
distygmina stosowana jest w leczeniu
objawowym
myasthenia gravis oraz w chorobie
Hirschprunga.
Przeciwwskazania:
Nadwrażliwość na distygminę, nadwrażliwość na
jony bromu; mechaniczna niedrożność układu
moczowego, dróg żółciowych i jelit, stany skurczowe
przewodu pokarmowego, astma oskrzelowa,
padaczka, bradykardia, zawał serca, zaburzenia
przewodzenia sercowego,
Ciąża i laktacja:
Kategoria C. Należy zachować szczególną ostrożność w
okresie karmienia piersią.
Dawkowanie:
U dorosłych w atonii jelit i pęcherza moczowego
początkowo 5 mg raz na dobę 30 min przed śniadaniem,
W razie konieczności dawkę można zwiększać o 5 mg co
3–4 dni do dawki maksymalnej 20 mg/d;
W celu zapobieżenia atonii 12 h po zabiegu
operacyjnym 0,5 mg i.m., dawka może być powtarzana
co 24 h;
W myasthenia gravis stosuje się dawki lecznicze 5 mg/d
co 3–4 dni, dawka maksymalna u dorosłych 20 mg/d, u
dzieci 10 mg/d p.o.
Jeśli konieczne jest szybkie działanie leku, można go
podać i.v.
Neostygmina
neostigmine
myotonicum, parasympathicomimeticum
N07AA
Działanie:
Syntetyczny odwracalny inhibitor
acetylocholinoesterazy. Powoduje zwiększenie
stężenia acetylocholiny w złączu nerwowo-
mięśniowym.
Nasila nikotynowe i muskarynowe działanie
acetylocholiny
Neostygmina słabo wchłania się z przewodu pokarmowego;
maksymalne stężenie we krwi osiąga ok. 1–2 h po podaniu.
Początek działania występuje 20–30 min po podaniu i.m.,
działanie utrzymuje się przez 2,5–4 h. W 15–25% wiąże się z
białkami osocza – głównie z albuminą.
Wskazania:
Diagnostyka i leczenie objawowe myasthenia gravis.
Nużliwość mięśni rzekomoporaźna (choroba Erba i
Goldflama).
Pooperacyjna atonia jelit i pęcherza moczowego,
Odwrócenie bloku nerwowo-mięśniowego wywołanego
przez niedepolaryzujące leki zwiotczające po
zakończeniu zabiegu operacyjnego,
Jaskra (w celu obniżenia ciśnienia wewnątrzgałkowego),
mięśniowa postać gośćca przewlekłego.
Neostygmina stosowana jest jako antidotum w zatruciu
atropiną.
Ciąża i laktacja:
Kategoria C. Zachować szczególną ostrożność w okresie
karmienia piersią.
Dawkowanie:
U dorosłych w diagnostyce myasthenia gravis stosuje się
dawki 1–1,5 mg i.m. lub i.v.,
leczniczo 1–2,5 mg s.c., i.m., i.v. 2 razy na dobę lub 30–60
mg/d p.o. w 2–4 dawkach podzielonych; dawka maksymalna
do 90 mg/d;
w pooperacyjnej atonii jelit i pęcherza moczowego 0,5–1 mg
s.c.,
dzieci do 3. mż. 0,1–0,15 mg/d i.m., 4.–12. mż. 0,15–0,2 mg/d
i.m., 2.–3. rż. 0,2–0,25 mg/d i.m., 4.–7. rż. 0,2–0,35 mg/d i.m.,
8.–18. rż. 0,35–0,5 mg/d i.m., p.o. dzieciom do 7. rż. 1–2
mg/kg mc./d w 4 dawkach podzielonych.
Odwracanie bloku nerwowo-mięśniowego po zakończeniu
zabiegu operacyjnego: i.v. 0,05 mg/kg mc. neostygminy w
skojarzeniu z 0,015 mg/kg mc. atropiny.
Galantamina
galantamine
myotonicum, parasympathicomimeticum, inhibitor
acetylocholinesterasae
N06DA
Inhibitorem acetylocholinoesterazy oraz allosteryczny
modulator receptora nikotynowego.
Wywiera działanie w obrębie połączeń w sieci
neuronalnej oraz płytki nerwowo-mięśniowej.
Lek nasila aktywność układu cholinergicznego.
Podawana p.o. osobom z otępieniem typu Alzheimera
poprawia funkcje poznawcze, zdolności ogólnego
funkcjonowania, czynności życia codziennego i opóźnia
wystąpienie zaburzeń zachowania.
Po podaniu s.c. stężenie terapeutyczne pojawia się po ok. 30
min i utrzymuje się przez ok. 5 h. W 18% wiąże się z białkami
osocza. Przenika przez barierę krew–mózg.
Wskazania:
Leczenie objawowe myasthenia gravis; choroby
przebiegające z uszkodzeniem nerwów obwodowych i
upośledzeniem przewodnictwa nerwowo-mięśniowego:
urazowe zapalenie nerwów obwodowych, postępujący zanik
mięśni, zapalenie nerwu twarzowego; atonia pęcherza
moczowego, odwrócenie bloku nerwowo-mięśniowego po
zakończeniu zabiegu operacyjnego.
Przeciwwskazania:
Astma oskrzelowa, zaburzenia rytmu, bradykardia, dławica
piersiowa, niewydolność serca, padaczka, hiperkineza,
wrzód żołądka, nadwrażliwość
Ciąża i laktacja: Nie stosować w ciąży i okresie karmienia piersią.
Dawkowanie: Lek można podawać s.c., i.m. lub i.v.
Dorośli. Jednorazowo s.c. maks. 10 mg, maks. 20 mg/d.
Dzieci. S.c. 1.–2. rż. – 0,25–1 mg, 3.–5. rż. – 0,5–5 mg, 6.–8.
rż. – 0,75–7,5 mg, 9.–11. rż. – 1–11,0 mg, 12.–15. rż. – 1,25–
12,5 mg, po 15. rż. – 1,25–15,0 mg.
Zaleca się fizjoterapię (masaż, gimnastykę leczniczą i inne) 1–1,5 h
po podaniu leku. Leczenie trwa najczęściej 40–60 dni i może być
powtórzone 2–3 razy w odstępach 1–1,5 mies.
Większe dawki można podawać w 2–3 dawkach podzielonych.
W celu usunięcia działania środków kurarynowych podawać
i.v.; dorośli 10–20 mg/d, dzieci 1.–3. rż. 1–2 mg, 4.–5. rż. –
1,5–3 mg, 6.–8. rż. 2–5 mg, 9.–10. rż. – 3–8 mg, 11.–14. rż. 5–
10 mg. U dzieci w porażeniu splotu barkowego domięśniowo w
dawkach wzrastających od 0,5 mg/d do 5 mg/d przez 40 dni.
Podawanie jonoforetyczne: 2,5–5 mg (prąd elektryczny o natężeniu
1 - 2 mA) przez 10 min.
Ambenonium (chlorek ambenonium)
ambenonium chloride
myotonicum, parasympathicomimeticum
N07AA
Działanie: Inhibitor acetylocholinoesterazy,
zwiększający nikotynowe i muskarynowe działanie
acetylocholiny.
Dawkowanie: Dawka leku musi być dobierana
indywidualnie; zwykle wynosi ona 30–100 mg/d w 3–4
dawkach podzielonych (dawka maksymalna 200 mg/d); lek
należy przyjmować w trakcie posiłków lub bezpośrednio po
nich. Konieczne jest ustalenie dawki optymalnej.
Pirydostygmina (bromek pirydostygminy)
pyridostigmine bromide
myotonicum, parasympathicomimeticum
N07AA
Działanie: Inhibitor acetylocholinoesterazy o działaniu
miotonicznym i parasympatykomimetycznym –
zwiększa nikotynowe i muskarynowe działanie
acetylocholiny. Wykazuje działanie podobne do
neostygminy
Dawkowanie:
Dawkę leku należy dobierać indywidualnie;
myasthenia gravis dorośli p.o. 120–720 mg/d w 2–4
dawkach podzielonych, dzieci 7 mg/kg mc./d w 6
dawkach podzielonych; atonia jelit 60 mg 6 razy na
dobę p.o.; porażenie ośrodkowe lub obwodowe 60–
360 mg/d.
Donepezil - donepezil
parasympathicomimeticum
N06DA
Odwracalny inhibitor esterazy
acetylocholinowej,
zlokalizowanej w zakończeniach nerwowych
w OUN.
Ponad 1000 razy silniej hamuje ten enzym,
aniżeli
cholinoesterazę butyrylową znajdującą się
głównie
poza OUN.
U chorych z otępieniem w przebiegu choroby
Alzheimera w dawkach terapeutycznych
hamuje w
64–77% aktywność acetylocholinoesterazy
erytrocytów.
Skuteczność kliniczną donepezilu
potwierdzono za
pomocą łącznych wyników testów oceny
zdolności
poznawczych, oceny globalnych
Wskazania:
Leczenie łagodnej i średnio ciężkiej postaci
otępienia w chorobie Alzheimera.
Przeciwwskazania:
Zachować ostrożność u pacjentów z zespołem
chorego węzła zatokowego, zaburzeniami
przewodnictwa nadkomorowego, chorobą
wrzodową żołądka i dwunastnicy, utrudnieniami
odpływu z pęcherza moczowego, napadami
drgawkowymi w wywiadzie, astmą oskrzelową i
stanami spastycznymi w wywiadzie.. Leku nie
należy stosować u dzieci.
Ciąża i laktacja: Kategoria C. Należy unikać
podawania w okresie karmienia piersią.
Dawkowanie: Początkowa dawka leku wynosi 5
mg p.o. wieczorem; w razie braku oczekiwanego
efektu po miesiącu dawkę można zwiększyć
maksymalnie do 10 mg/d.
•
Atropina
Atropina
atropine, hyoscyamine
atropine, hyoscyamine
ophthalmicum, parasympathicolyticum, spasmolyticum,
ophthalmicum, parasympathicolyticum, spasmolyticum,
mydriaticum, cycloplegicum
mydriaticum, cycloplegicum
•
Działanie: Naturalny alkaloid tropinowy, Atropina jest
Działanie: Naturalny alkaloid tropinowy, Atropina jest
konkurencyjnym, wybiórczym antagonistą pozazwojowych
konkurencyjnym, wybiórczym antagonistą pozazwojowych
receptorów cholinergicznych M1 i M2,
receptorów cholinergicznych M1 i M2,
•
Znosi działanie acetylocholiny. kolejności: oskrzela, serce,
Znosi działanie acetylocholiny. kolejności: oskrzela, serce,
gałka oczna, mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i dróg
gałka oczna, mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i dróg
moczowych; najpóźniej zmniejsza wydzielanie żołądkowe.
moczowych; najpóźniej zmniejsza wydzielanie żołądkowe.
•
Działanie atropiny obejmuje:
Działanie atropiny obejmuje:
•
Drogi oddechowe: rozkurcz mięśni gładkich, powodujący
Drogi oddechowe: rozkurcz mięśni gładkich, powodujący
zwiększenie światła oskrzeli, zmniejszenie wydzielania śluzu;
zwiększenie światła oskrzeli, zmniejszenie wydzielania śluzu;
•
Serce: poprzez swoje działanie znoszące wpływ nerwu
Serce: poprzez swoje działanie znoszące wpływ nerwu
błędnego na serce powoduje zwiększenie częstotliwości rytmu
błędnego na serce powoduje zwiększenie częstotliwości rytmu
serca i pojemności minutowej oraz wpływa na węzeł zatokowo-
serca i pojemności minutowej oraz wpływa na węzeł zatokowo-
przedsionkowy, przyspieszając przewodzenie węzłowe i
przedsionkowy, przyspieszając przewodzenie węzłowe i
powodując skrócenie odstępu PQ.
powodując skrócenie odstępu PQ.
•
Działanie atropiny na serce jest silniej wyrażone w przypadku
Działanie atropiny na serce jest silniej wyrażone w przypadku
osób młodych, z dużym napięciem nerwu błędnego; u osób w
osób młodych, z dużym napięciem nerwu błędnego; u osób w
podeszłym wieku, małych dzieci, chorych na cukrzycę, z
podeszłym wieku, małych dzieci, chorych na cukrzycę, z
mocznicą, neuropatiami oraz czarnoskórych atropina wywołuje
mocznicą, neuropatiami oraz czarnoskórych atropina wywołuje
mniejsze efekty kliniczne;
mniejsze efekty kliniczne;
•
Przewód pokarmowy: powoduje zmniejszenie napięcia mięśni
Przewód pokarmowy: powoduje zmniejszenie napięcia mięśni
gładkich ścian przewodu pokarmowego, osłabia perystaltykę jelit,
gładkich ścian przewodu pokarmowego, osłabia perystaltykę jelit,
zmniejszenie wydzielania żołądkowego i zaleganie treści
zmniejszenie wydzielania żołądkowego i zaleganie treści
żołądkowej, działa przeciwwymiotnie;
żołądkowej, działa przeciwwymiotnie;
•
Układ moczowy: zmniejsza napięcie mięśni gładkich ścian
Układ moczowy: zmniejsza napięcie mięśni gładkich ścian
moczowodów i pęcherza moczowego;
moczowodów i pęcherza moczowego;
•
Zmniejsza wydzielanie
Zmniejsza wydzielanie
łez, potu, śliny, śluzu i enzymów trawiennych;
łez, potu, śliny, śluzu i enzymów trawiennych;
gałka oczna: rozszerzenie źrenicy i porażenie m. rzęskowego.
gałka oczna: rozszerzenie źrenicy i porażenie m. rzęskowego.
•
Nie działa na receptory nikotynowe. Wykazuje słabe działanie
Nie działa na receptory nikotynowe. Wykazuje słabe działanie
miejscowo znieczulające. Nasila podstawową przemianę materii.
miejscowo znieczulające. Nasila podstawową przemianę materii.
•
Podana
Podana
p.o.
p.o.
wchłania się dobrze. Po podaniu
wchłania się dobrze. Po podaniu
i.v.
i.v.
działanie
działanie
rozpoczyna się natychmiast, po inhalacji w ciągu 3–5 min, a po
rozpoczyna się natychmiast, po inhalacji w ciągu 3–5 min, a po
podaniu
podaniu
i.m.
i.m.
– po kilku lub kilkunastu minutach.
– po kilku lub kilkunastu minutach.
•
Po podaniu do worka spojówkowego rozszerzenie źrenicy
Po podaniu do worka spojówkowego rozszerzenie źrenicy
następuje po ok. 30 min i utrzymuje się przez 8–14 dni, a
następuje po ok. 30 min i utrzymuje się przez 8–14 dni, a
porażenie akomodacji występuje po ok. 2 h i utrzymuje się przez
porażenie akomodacji występuje po ok. 2 h i utrzymuje się przez
ok. 5 dni. t1/2 wynosi od 3 h (dorośli) do 10 h (dzieci, osoby w
ok. 5 dni. t1/2 wynosi od 3 h (dorośli) do 10 h (dzieci, osoby w
podeszłym wieku). Atropina wiąże się w 25–50% z białkami
podeszłym wieku). Atropina wiąże się w 25–50% z białkami
osocza,
osocza,
•
Przenika do krążenia mózgowego, przez barierę łożyskową i do
Przenika do krążenia mózgowego, przez barierę łożyskową i do
pokarmu kobiecego.
pokarmu kobiecego.
•
Wskazania:
Wskazania:
Stosowana w reanimacji oddechowo-
Stosowana w reanimacji oddechowo-
krążeniowej (w asystolii, blokach serca), premedykacji
krążeniowej (w asystolii, blokach serca), premedykacji
przed znieczuleniem ogólnym, odwracaniu blokady
przed znieczuleniem ogólnym, odwracaniu blokady
nerwowo-mięśniowej, w leczeniu odruchowej bradykardii,
nerwowo-mięśniowej, w leczeniu odruchowej bradykardii,
nadmiernego wydzielania i skurczu oskrzeli, stanów
nadmiernego wydzielania i skurczu oskrzeli, stanów
spastycznych przewodu pokarmowego, dróg żółciowych i
spastycznych przewodu pokarmowego, dróg żółciowych i
moczowodów, w diagnostyce radiologicznej. W okulistyce
moczowodów, w diagnostyce radiologicznej. W okulistyce
w celu długotrwałego rozszerzenia źrenicy w zapaleniu
w celu długotrwałego rozszerzenia źrenicy w zapaleniu
tęczówki i ciała rzęskowego w celu zapobiegania zrostom
tęczówki i ciała rzęskowego w celu zapobiegania zrostom
tęczówkowo-soczewkowym oraz w diagnostycznym
tęczówkowo-soczewkowym oraz w diagnostycznym
badaniu refrakcji u dzieci. Również w zatruciu glikozydami
badaniu refrakcji u dzieci. Również w zatruciu glikozydami
naparstnicy i inhibitorami AChE.
naparstnicy i inhibitorami AChE.
•
Przeciwwskazania:
Przeciwwskazania:
Nadwrażliwość na atropinę. Jaskra z
Nadwrażliwość na atropinę. Jaskra z
zamykającym się kątem przesączania, niedrożność
zamykającym się kątem przesączania, niedrożność
przewodu pokarmowego, zwężenie odźwiernika, choroba
przewodu pokarmowego, zwężenie odźwiernika, choroba
refluksowa żołądka, zwężenie szyi pęcherza moczowego.
refluksowa żołądka, zwężenie szyi pęcherza moczowego.
•
Ciąża i laktacja:
Ciąża i laktacja:
Kategoria C. Brak danych dotyczących
Kategoria C. Brak danych dotyczących
szkodliwości atropiny w okresie karmienia piersią.
szkodliwości atropiny w okresie karmienia piersią.
•
Dawkowanie:
Dawkowanie:
•
Atropinę podaje się
Atropinę podaje się
i.m.
i.m.
,
,
i.v.,
i.v.,
s.c.
s.c.
lub dotchawiczo. Premedykacja
lub dotchawiczo. Premedykacja
i.m.
i.m.
pół godziny
pół godziny
przed zabiegiem lub
przed zabiegiem lub
i.v.
i.v.
: dorośli 0,4–0,6 mg, dzieci 0,01–0,02 mg/kg mc., noworodki
: dorośli 0,4–0,6 mg, dzieci 0,01–0,02 mg/kg mc., noworodki
i niemowlęta 0,025–0,03 mg/kg mc. Minimalna dawka atropiny wynosi 0,1 mg.
i niemowlęta 0,025–0,03 mg/kg mc. Minimalna dawka atropiny wynosi 0,1 mg.
Stany spastyczne oskrzeli – wziewnie: dorośli 0,025 mg/kg mc. 4–6 razy na dobę,
Stany spastyczne oskrzeli – wziewnie: dorośli 0,025 mg/kg mc. 4–6 razy na dobę,
dzieci 0,05 mg/kg mc. 4–6 razy na dobę, nie przekraczając 2,5 mg.
dzieci 0,05 mg/kg mc. 4–6 razy na dobę, nie przekraczając 2,5 mg.
•
Reanimacja krążeniowo-oddechowa
Reanimacja krążeniowo-oddechowa
i.v.
i.v.
lub dotchawiczo: w zatrzymaniu krążenia w
lub dotchawiczo: w zatrzymaniu krążenia w
mechanizmie asystolii lub czynności elektrycznej bez tętna z częstotliwością rytmu
mechanizmie asystolii lub czynności elektrycznej bez tętna z częstotliwością rytmu
poniżej 60/min u dorosłych 1 mg
poniżej 60/min u dorosłych 1 mg
i.v.
i.v.
, u dzieci 0,01–0,03 mg/kg mc. powtarzając co
, u dzieci 0,01–0,03 mg/kg mc. powtarzając co
3–5 min. W bradykardii zatokowej, bradyarytmii, bloku przedsionkowo-komorowym
3–5 min. W bradykardii zatokowej, bradyarytmii, bloku przedsionkowo-komorowym
i.v.
i.v.
: u dorosłych 0,5–1 mg, u dzieci 0,01–0,03 mg/kg mc.
: u dorosłych 0,5–1 mg, u dzieci 0,01–0,03 mg/kg mc.
•
W obu przypadkach w razie potrzeby istnieje możliwość powtarzania dawki co 5
W obu przypadkach w razie potrzeby istnieje możliwość powtarzania dawki co 5
min, maksymalnie do 2 mg u dorosłych, do 1 mg u dzieci. Zatrucie związkami
min, maksymalnie do 2 mg u dorosłych, do 1 mg u dzieci. Zatrucie związkami
fosforoorganicznymi i substancjami o działaniu cholinomimetycznym
fosforoorganicznymi i substancjami o działaniu cholinomimetycznym
i.v.
i.v.
lub
lub
i.m.
i.m.
:
:
dorośli 1–2 mg
dorośli 1–2 mg
i.v.
i.v.
, powtarzając w razie potrzeby co 10–20 min do opanowania
, powtarzając w razie potrzeby co 10–20 min do opanowania
nadmiernego wydzielania oskrzelowego i zwiększenia częstotliwości rytmu serca
nadmiernego wydzielania oskrzelowego i zwiększenia częstotliwości rytmu serca
powyżej 80/min, u dzieci 0,02–0,05 mg/kg mc., powtarzając w razie potrzeby co 5–
powyżej 80/min, u dzieci 0,02–0,05 mg/kg mc., powtarzając w razie potrzeby co 5–
10 min do opanowania nadmiernego wydzielania oskrzelowego i zwiększenia
10 min do opanowania nadmiernego wydzielania oskrzelowego i zwiększenia
częstotliwości rytmu serca powyżej 100/min, u młodzieży 0,5–1 mg.
częstotliwości rytmu serca powyżej 100/min, u młodzieży 0,5–1 mg.
•
Zatrucie grzybami zawierajacymi muskarynę: 1–2 mg powtarzane co 1 godz.
Zatrucie grzybami zawierajacymi muskarynę: 1–2 mg powtarzane co 1 godz.
Odwracanie bloku nerwowo-mięśniowego
Odwracanie bloku nerwowo-mięśniowego
i.v.
i.v.
: dorośli 0,015 mg/kg mc., dzieci 0,02–
: dorośli 0,015 mg/kg mc., dzieci 0,02–
0,03 mg/kg mc. w skojarzeniu z 0,05 mg/kg mc. neostygminy. Pomocniczo w
0,03 mg/kg mc. w skojarzeniu z 0,05 mg/kg mc. neostygminy. Pomocniczo w
stanach spastycznych mięśniówki gładkiej w jamie brzusznej (kolka wątrobowa,
stanach spastycznych mięśniówki gładkiej w jamie brzusznej (kolka wątrobowa,
nerkowa) – dorośli
nerkowa) – dorośli
i.m.
i.m.
lub
lub
i.v.
i.v.
0,5–1 mg. W diagnostyce radiologicznej, gdy
0,5–1 mg. W diagnostyce radiologicznej, gdy
pożądane jest wywołanie rozkurczu mięśniówki gładkiej i zwolnienie pasażu
pożądane jest wywołanie rozkurczu mięśniówki gładkiej i zwolnienie pasażu
jelitowego – dorośli
jelitowego – dorośli
i.m.
i.m.
1 mg.
1 mg.
•
W okulistyce: 30 min przed wziernikowaniem 1 kropla roztworu 0,25–1% (w
W okulistyce: 30 min przed wziernikowaniem 1 kropla roztworu 0,25–1% (w
przypadku wziernikowania zaleca się stosowanie krótko działających leków
przypadku wziernikowania zaleca się stosowanie krótko działających leków
rozszerzających źrenicę), leczniczo 1 kropla 2 razy na dobę. W badaniu refrakcji:
rozszerzających źrenicę), leczniczo 1 kropla 2 razy na dobę. W badaniu refrakcji:
dorośli i dzieci po 6. rż. 2 razy na dobę po jednej kropli roztworu 1% przez 3 dni
dorośli i dzieci po 6. rż. 2 razy na dobę po jednej kropli roztworu 1% przez 3 dni
oraz raz w dniu badania, dzieci do 3. rż. roztwór 0,25% (otrzymany po
oraz raz w dniu badania, dzieci do 3. rż. roztwór 0,25% (otrzymany po
rozcieńczeniu roztworu 1%) 2 razy na dobę po jednej kropli przez 5 dni oraz raz w
rozcieńczeniu roztworu 1%) 2 razy na dobę po jednej kropli przez 5 dni oraz raz w
dniu badania, 3.–6. rż. – roztwór 0,5% (otrzymany po rozcieńczeniu roztworu 1%) 2
dniu badania, 3.–6. rż. – roztwór 0,5% (otrzymany po rozcieńczeniu roztworu 1%) 2
razy na dobę po jednej kropli przez 5 dni oraz raz w dniu badania. U osób w wieku
razy na dobę po jednej kropli przez 5 dni oraz raz w dniu badania. U osób w wieku
podeszłym należy zmniejszyć dawki atropiny.
podeszłym należy zmniejszyć dawki atropiny.
Hioscyna -
Hioscyna -
hyoscine
hyoscine
parasympathicolyticum,spasmolyticum
parasympathicolyticum,spasmolyticum
•
Hioscyna jest antagonistą ośrodkowych i obwodowych receptorów
Hioscyna jest antagonistą ośrodkowych i obwodowych receptorów
muskarynowych mięśni gładkich, m. sercowego, węzła zatokowo-
muskarynowych mięśni gładkich, m. sercowego, węzła zatokowo-
przedsionkowego i przedsionkowo-komorowego, a także niektórych
przedsionkowego i przedsionkowo-komorowego, a także niektórych
gruczołów.
gruczołów.
•
Powoduje zmniejszenie napięcia mięśni gładkich, osłabia motorykę
Powoduje zmniejszenie napięcia mięśni gładkich, osłabia motorykę
przewodu pokarmowego i wydzielanie żołądkowe.
przewodu pokarmowego i wydzielanie żołądkowe.
•
Hamuje wydzielanie śliny, zmniejsza ilość wydzieliny z drzewa
Hamuje wydzielanie śliny, zmniejsza ilość wydzieliny z drzewa
oskrzelowego, zwalnia czynność serca.
oskrzelowego, zwalnia czynność serca.
•
Wykazuje również depresyjny wpływ na OUN, wywołuje nadmierną
Wykazuje również depresyjny wpływ na OUN, wywołuje nadmierną
senność i zaburzenia pamięci.
senność i zaburzenia pamięci.
•
Po podaniu
Po podaniu
p.o.
p.o.
wchłania się szybko z przewodu pokarmowego, przenika
wchłania się szybko z przewodu pokarmowego, przenika
do krążenia mózgowego, przenika przez barierę łożyskową i do pokarmu
do krążenia mózgowego, przenika przez barierę łożyskową i do pokarmu
kobiecego. t1/2 wynosi ok. 3 h; większość hioscyny wydalana jest w
kobiecego. t1/2 wynosi ok. 3 h; większość hioscyny wydalana jest w
postaci niezmienionej z moczem w ciągu 12 h po podaniu.
postaci niezmienionej z moczem w ciągu 12 h po podaniu.
•
Hioscyna jest najczęściej stosowana w postaci soli. Preparaty hioscyny
Hioscyna jest najczęściej stosowana w postaci soli. Preparaty hioscyny
zawierające jej czwartorzędowe pochodne (metylobromek,
zawierające jej czwartorzędowe pochodne (metylobromek,
butylobromek) charakteryzują się szybkim, choć częściowym
butylobromek) charakteryzują się szybkim, choć częściowym
wchłanianiem z przewodu pokarmowego, słabo przenikają do płynów
wchłanianiem z przewodu pokarmowego, słabo przenikają do płynów
ustrojowych, w tym do płynu mózgowo-rdzeniowego.
ustrojowych, w tym do płynu mózgowo-rdzeniowego.
•
t1/2 wynosi ok. 3 min. Gromadzą się w wątrobie, nerkach i przewodzie
t1/2 wynosi ok. 3 min. Gromadzą się w wątrobie, nerkach i przewodzie
pokarmowym.
pokarmowym.
•
Wskazania:
Wskazania:
•
Ostre stany skurczowe przewodu pokarmowego (skurcze przełyku, wpustu i odźwiernika,
Ostre stany skurczowe przewodu pokarmowego (skurcze przełyku, wpustu i odźwiernika,
zaparcie skurczowe, nadruchliwa dyskineza żółciowa). Zapalenie lub owrzodzenie żołądka i
zaparcie skurczowe, nadruchliwa dyskineza żółciowa). Zapalenie lub owrzodzenie żołądka i
dwunastnicy. Kolka żółciowa. Ostre stany skurczowe dróg moczowych, zwłaszcza w przebiegu
dwunastnicy. Kolka żółciowa. Ostre stany skurczowe dróg moczowych, zwłaszcza w przebiegu
kamicy nerkowej, kolka nerkowa, bolesne parcie na pęcherz moczowy. Pomocniczo w
kamicy nerkowej, kolka nerkowa, bolesne parcie na pęcherz moczowy. Pomocniczo w
diagnostyce radiologicznej przewodu pokarmowego i dróg moczowych oraz po zabiegach
diagnostyce radiologicznej przewodu pokarmowego i dróg moczowych oraz po zabiegach
operacyjnych. W położnictwie i ginekologii: skurcze kanału porodowego podczas porodu,
operacyjnych. W położnictwie i ginekologii: skurcze kanału porodowego podczas porodu,
połogowe zapalenie macicy, usuwanie łożyska, bolesne miesiączkowanie, wspomagająco
połogowe zapalenie macicy, usuwanie łożyska, bolesne miesiączkowanie, wspomagająco
podczas aborcji (w początkowym etapie).
podczas aborcji (w początkowym etapie).
•
Przeciwwskazania:
Przeciwwskazania:
•
Nadwrażliwość na hioscynę, inne alkaloidy tropanowe lub którykolwiek składnik preparatu,
Nadwrażliwość na hioscynę, inne alkaloidy tropanowe lub którykolwiek składnik preparatu,
jaskra z zamykającym się kątem przesączania, rozrost gruczołu krokowego z zatrzymaniem
jaskra z zamykającym się kątem przesączania, rozrost gruczołu krokowego z zatrzymaniem
moczu, niedrożność przewodu pokarmowego, zaparcia atoniczne, niedrożność porażenna jelit,
moczu, niedrożność przewodu pokarmowego, zaparcia atoniczne, niedrożność porażenna jelit,
zwężenie przełyku, wpustu lub odźwiernika, zwężenie szyi pęcherza moczowego, zaburzenia
zwężenie przełyku, wpustu lub odźwiernika, zwężenie szyi pęcherza moczowego, zaburzenia
rytmu serca,
rytmu serca,
myasthenia gravis
myasthenia gravis
, jelito olbrzymie. Stosować ostrożnie u pacjentów z chorobą
, jelito olbrzymie. Stosować ostrożnie u pacjentów z chorobą
refluksową przełyku, wrzodziejącym zapaleniem jelit, zaburzeniami czynności serca z szybką
refluksową przełyku, wrzodziejącym zapaleniem jelit, zaburzeniami czynności serca z szybką
czynnością komór, chorobą niedokrwienną serca, zwężeniem ujścia zastawki mitralnej oraz u
czynnością komór, chorobą niedokrwienną serca, zwężeniem ujścia zastawki mitralnej oraz u
osób w podeszłym wieku. Ponieważ hioscyna działa hamująco na gruczoły potowe, jej
osób w podeszłym wieku. Ponieważ hioscyna działa hamująco na gruczoły potowe, jej
stosowanie u osób z gorączką może spowodować przegrzanie organizmu ze wszystkimi jego
stosowanie u osób z gorączką może spowodować przegrzanie organizmu ze wszystkimi jego
konsekwencjami. Zachować ostrożność podczas stosowania u osób z wysychającym nieżytem
konsekwencjami. Zachować ostrożność podczas stosowania u osób z wysychającym nieżytem
nosa, objawami suchości ust lub nadczynnością tarczycy. W przypadku wystąpienia zaburzeń
nosa, objawami suchości ust lub nadczynnością tarczycy. W przypadku wystąpienia zaburzeń
ostrości widzenia lub bólu w gałce ocznej należy przerwać podawanie leku.
ostrości widzenia lub bólu w gałce ocznej należy przerwać podawanie leku.
•
Interakcje:
Interakcje:
•
Leki blokujące receptory histaminowe H1, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne,
Leki blokujące receptory histaminowe H1, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne,
pochodne benzodiazepiny, neuroleptyki z grupy pochodnych fenotiazyny, olanzapina,
pochodne benzodiazepiny, neuroleptyki z grupy pochodnych fenotiazyny, olanzapina,
klozapina, amantadyna, petydyna, dizopiramid, prokainamid, chinidyna potęgują
klozapina, amantadyna, petydyna, dizopiramid, prokainamid, chinidyna potęgują
cholinolityczne działanie hioscyny. Równoległe stosowanie inhibitorów MAO może hamować
cholinolityczne działanie hioscyny. Równoległe stosowanie inhibitorów MAO może hamować
metabolizm hioscyny i nasilać jej cholinolityczne działania niepożądane. Hioscyna może
metabolizm hioscyny i nasilać jej cholinolityczne działania niepożądane. Hioscyna może
osłabiać perystaltykę przewodu pokarmowego i opóźniać wchłanianie innych leków. Leki
osłabiać perystaltykę przewodu pokarmowego i opóźniać wchłanianie innych leków. Leki
cholinomimetyczne (np. pilokarpina) oraz inhibitory cholinoesterazy (np. galantamina,
cholinomimetyczne (np. pilokarpina) oraz inhibitory cholinoesterazy (np. galantamina,
neostygmina, pirydostygmina) osłabiają działanie hioscyny. Równoczesne przyjmowanie
neostygmina, pirydostygmina) osłabiają działanie hioscyny. Równoczesne przyjmowanie
kortykosteroidów zwiększa ryzyko wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego i
kortykosteroidów zwiększa ryzyko wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego i
prawdopodobieństwo rozwoju jaskry. Wydalanie leku może być osłabione w przypadku
prawdopodobieństwo rozwoju jaskry. Wydalanie leku może być osłabione w przypadku
stosowania środków alkalizujących mocz. Hioscyna może zmniejszać skuteczność działania
stosowania środków alkalizujących mocz. Hioscyna może zmniejszać skuteczność działania
ketokonazolu i metoklopramidu.
ketokonazolu i metoklopramidu.
•
Działania niepożądane:
Działania niepożądane:
•
Wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego, rozszerzenie źrenic, porażenie
Wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego, rozszerzenie źrenic, porażenie
akomodacji, zaburzenia widzenia, zaburzenia wydzielania płynu łzowego,
akomodacji, zaburzenia widzenia, zaburzenia wydzielania płynu łzowego,
suchość błon śluzowych jamy ustnej, zmniejszenie wydzielania potu,
suchość błon śluzowych jamy ustnej, zmniejszenie wydzielania potu,
zaparcie, zaburzenia oddawania moczu, zatrzymanie moczu, nudności,
zaparcie, zaburzenia oddawania moczu, zatrzymanie moczu, nudności,
wymioty, tachykardia, kołatanie serca, zaczerwienienie skóry, zagęszczenie
wymioty, tachykardia, kołatanie serca, zaczerwienienie skóry, zagęszczenie
wydzieliny oskrzelowej, niedociśnienie, zawroty głowy, ból głowy, ataksja,
wydzieliny oskrzelowej, niedociśnienie, zawroty głowy, ból głowy, ataksja,
uczucie zmęczenia, świąd, wysypka, pokrzywka, wstrząs anafilaktyczny.
uczucie zmęczenia, świąd, wysypka, pokrzywka, wstrząs anafilaktyczny.
Rzadko mogą wystąpić zaburzenia neuropsychiczne (niepokój, pobudzenie,
Rzadko mogą wystąpić zaburzenia neuropsychiczne (niepokój, pobudzenie,
bezsenność, nerwowość, omamy); szczególnie narażone na nie są dzieci i
bezsenność, nerwowość, omamy); szczególnie narażone na nie są dzieci i
osoby w podeszłym wieku. W przypadku wystąpienia objawów toksycznych
osoby w podeszłym wieku. W przypadku wystąpienia objawów toksycznych
należy wywołać wymioty, zastosować płukanie żołądka i podać
należy wywołać wymioty, zastosować płukanie żołądka i podać
i.v.
i.v.
0,5–2
0,5–2
mg fizostygminy (nie przekraczając dawki 5 mg). W przypadku
mg fizostygminy (nie przekraczając dawki 5 mg). W przypadku
ortostatycznych spadków ciśnienia pacjenta należy ułożyć w pozycji
ortostatycznych spadków ciśnienia pacjenta należy ułożyć w pozycji
leżącej. W razie zatrzymania moczu stosuje się cewnikowanie.
leżącej. W razie zatrzymania moczu stosuje się cewnikowanie.
•
Ciąża i laktacja:
Ciąża i laktacja:
Kategoria C. Może być stosowany w ciąży w przypadkach
Kategoria C. Może być stosowany w ciąży w przypadkach
zdecydowanej konieczności, gdy w opinii lekarza korzyści z leczenia
zdecydowanej konieczności, gdy w opinii lekarza korzyści z leczenia
przeważają nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu. Stosować ze
przeważają nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu. Stosować ze
szczególną ostrożnością w I trymestrze ciąży. Lek przenika do mleka matki;
szczególną ostrożnością w I trymestrze ciąży. Lek przenika do mleka matki;
może powodować zmniejszenie wydzielania mleka. Nie zaleca się
może powodować zmniejszenie wydzielania mleka. Nie zaleca się
stosowania w okresie karmienia piersią.
stosowania w okresie karmienia piersią.
•
Dawkowanie:
Dawkowanie:
P.o.
P.o.
Dorośli i dzieci po 12. rż. 10–20 mg 3–5 ×/d, dzieci 6.–
Dorośli i dzieci po 12. rż. 10–20 mg 3–5 ×/d, dzieci 6.–
12. rż. 10 mg 2–3 ×/d.
12. rż. 10 mg 2–3 ×/d.
P.r.
P.r.
Dorośli i dzieci po 12. rż. 10–20 mg 2–3 ×/d,
Dorośli i dzieci po 12. rż. 10–20 mg 2–3 ×/d,
dzieci 6.–12. rż. 10 mg 2–3 ×/d, dzieci 3.–6. rż. 7,5 mg (3/4 czopka) 1 ×/d.
dzieci 6.–12. rż. 10 mg 2–3 ×/d, dzieci 3.–6. rż. 7,5 mg (3/4 czopka) 1 ×/d.
I.v.
I.v.
,
,
i.m.
i.m.
Dorośli. 10–20 mg 2–4 ×/d; dawka maks. 100 mg/d. Dzieci po 6.
Dorośli. 10–20 mg 2–4 ×/d; dawka maks. 100 mg/d. Dzieci po 6.
rż. 5–10 mg 2–4 ×/d.
rż. 5–10 mg 2–4 ×/d.
nazwa handlowa
Buscolysin
postać
roztwór do wstrzykiwań
dawka
20 mg/ml
skład
1 amp. zawiera 20 mg butylobromku hioscyny
opakowanie
10 amp. 1 ml
producent
Sopharma
cena leku w aptece
10,38 zł
cena leku dla
pacjenta
ubezpieczonego
5,19 zł 50% - lek wydawany za odpłatnością 50%
do wysokosci limitu
dostępność
lek dostępny na receptę
lek z wykazu
A (zawiera substancje bardzo silinie działające)
ostrzeżenia
lek może upośledzać sprawność psychofizyczną;
po przyjęciu leku należy zachować ostrożność
podczas prowadzenia pojazdów i obsłudze
urządzeń mechanicznych
•
nazwa handlowa Buscopanpostaćtabl.
nazwa handlowa Buscopanpostaćtabl.
powl.dawka10 mg skład1 tabl. zawiera 10 mg
powl.dawka10 mg skład1 tabl. zawiera 10 mg
butylobromku hioscynyopakowanie10
butylobromku hioscynyopakowanie10
tabl.producent Boehringer Ingelheim cena leku w
tabl.producent Boehringer Ingelheim cena leku w
aptece12,59 zł dostępność lek dostępny bez
aptece12,59 zł dostępność lek dostępny bez
recepty lek z wykazu A (zawiera substancje
recepty lek z wykazu A (zawiera substancje
bardzo silinie działające)ostrzeżenia lek może
bardzo silinie działające)ostrzeżenia lek może
upośledzać sprawność psychofizyczną; po
upośledzać sprawność psychofizyczną; po
przyjęciu leku należy zachować ostrożność
przyjęciu leku należy zachować ostrożność
podczas prowadzenia pojazdów i obsłudze
podczas prowadzenia pojazdów i obsłudze
urządzeń mechanicznych
urządzeń mechanicznych
nazwa handlowa
Scopolan
postać
czopki
dawka
10 mg
skład
1 czopek zawiera 10 mg butylobromku hioscyny
opakowanie
6 czopków
producent
Herbapol Wrocław
cena leku w aptece
3,13 zł
cena leku dla
pacjenta
ubezpieczonego
1,57 zł 50% - lek wydawany za odpłatnością 50%
do wysokosci limitu
dostępność
lek dostępny na receptę
lek z wykazu
A (zawiera substancje bardzo silinie działające)
ostrzeżenia
lek może upośledzać sprawność psychofizyczną;
po przyjęciu leku należy zachować ostrożność
podczas prowadzenia pojazdów i obsłudze
urządzeń mechanicznych
•
Ipratropium bromide
Ipratropium bromide
antiarrhythmicum, antiasthmaticum, bronchodilatans,
antiarrhythmicum, antiasthmaticum, bronchodilatans,
parasympathicolyticum
parasympathicolyticum
•
Działanie:
Działanie:
•
Pochodna atropiny, niewybiórczy antagonista receptorów
Pochodna atropiny, niewybiórczy antagonista receptorów
muskarynowych, hamuje zależne od aktywacji nerwów błędnych
muskarynowych, hamuje zależne od aktywacji nerwów błędnych
zwiększenie stężenia cGMP w komórkach docelowych.
zwiększenie stężenia cGMP w komórkach docelowych.
•
Podany miejscowo w aerozolu zapobiega skurczom i rozszerza
Podany miejscowo w aerozolu zapobiega skurczom i rozszerza
oskrzela, zapobiegając stanom spastycznym oskrzeli i je
oskrzela, zapobiegając stanom spastycznym oskrzeli i je
znosząc. Bromek ipratropium jest praktycznie nierozpuszczalny
znosząc. Bromek ipratropium jest praktycznie nierozpuszczalny
w substancjach niepolarnych – słabo się wchłania z przewodu
w substancjach niepolarnych – słabo się wchłania z przewodu
pokarmowego i przenika do krążenia. Nie przenika do OUN. Jest
pokarmowego i przenika do krążenia. Nie przenika do OUN. Jest
dobrze tolerowany,
dobrze tolerowany,
•
t1/2 leku we krwi wynosi ok. 1,6 h po podaniu
t1/2 leku we krwi wynosi ok. 1,6 h po podaniu
i.v.
i.v.
Po inhalacji
Po inhalacji
ipratropium u chorych z przewlekłą chorobą obturacyjną płuc po
ipratropium u chorych z przewlekłą chorobą obturacyjną płuc po
ok. 15 min dochodzi do poprawy wyników testów
ok. 15 min dochodzi do poprawy wyników testów
spirometrycznych
spirometrycznych
•
Działanie leku jest najsilniejsze po 1–2 h i utrzymuje się do 6 h u
Działanie leku jest najsilniejsze po 1–2 h i utrzymuje się do 6 h u
większości chorych. 25–38% chorych wykazuje znamienną
większości chorych. 25–38% chorych wykazuje znamienną
poprawę wartości spirometrycznych jeszcze 7–8 h po podaniu
poprawę wartości spirometrycznych jeszcze 7–8 h po podaniu
leku. Może być stosowany w skojarzeniu z lekami b-
leku. Może być stosowany w skojarzeniu z lekami b-
adrenergicznymi.
adrenergicznymi.
•
Wskazania: Rozszerzanie oskrzeli w leczeniu podtrzymującym
Wskazania: Rozszerzanie oskrzeli w leczeniu podtrzymującym
stanów skurczowych oskrzeli: w przewlekłej obturacyjnej
stanów skurczowych oskrzeli: w przewlekłej obturacyjnej
chorobie płuc (obejmującej przewlekłe zapalenie oskrzeli i
chorobie płuc (obejmującej przewlekłe zapalenie oskrzeli i
rozedmę płuc) i astmie oskrzelowej
rozedmę płuc) i astmie oskrzelowej
.
.