UKŁAD ROZRODCZY
Układ rozrodczy – SAMIEC ♂
Składa się z :
- jąder
- najądrzy
- nasieniowodów
- prącie
- moszna
Oraz gruczołu krokowego tzw. strecz,
prostata.
Jądra (testes)
To gruczoły w których powstają plemniki, czyli
komórki płciowe oraz hormony. Jądro
bezpośrednio okrywa gruba torebka
łącznotkankowa.
Miąższ składa się z poskręcanych kanalików
nasiennych (w ścianach kanalików produkowane
są plemniki )
Jądra znajdują się w worku skórnym tzw. worku
mosznowym .
Najądrza
• Najądrze pokrywa cały tylny brzeg
jądra.
• Składa się ono z licznych
pokręconych przewodzików
(połączonych z przewodzikami
wyprowadzającymi jądra) na końcach
przechodzą w nasieniowód.
Nasieniowody
• Nasieniowody są przewodami o
długości kilkanaście – kilkadziesiąt
cm.
• Wyprowadzają plemniki z gruczołów
płciowych męskich – jąder.
Prącie(penis)
• Zbudowane jest z dwóch ciał jamistych
prącia i nieparzystego ciała gąbczastego
prącia. Ciało gąbczaste prącia, w którym
przebiega końcowy odcinek cewki moczowej,
leży między obydwoma ciałami jamistymi.
Zakończenie ciała gąbczastego tworzy
żołądź prącia, która ma kształt zbliżony do
dzwonu i pokrywa końce ciał jamistych
prącia. Prącie pokrywa łatwo przesuwalna
skóra, która ponad żołędzią tworzy podwójny
fałd zwany napletkiem.
Moszna(scrotum)
• Worek mosznowy powstaje przez wypuklenie
wszystkich warstw przednio-dolnej ściany
jamy brzusznej.
• W toku rozwoju zarodka jądra opuszczają się
w dół i przez kanał pachwinowy wchodzą do
moszny.
Proces ten nazywa się „zstępowaniem jąder” .
W zależności od temperatury moszna(mięsień
dźwigacz jader) może oddalać(gdy ciepło) lub
przybliżać (gdy zimno) jądra od jamy ciała.
Różnice gatunkowe
Buchaj
• - jądra 250-500g
• - moszna z jądrami jest zawieszona
między nogami
• - prącie 100- 120 cm, śr. 2,5 cm
• - żołądź posiada liczne zakończenie
czuciowe
Knur
• jądra 250- 400g, dł.12-14cm śr. 7cm
• moszna - odmiennie niż u innych zawieszona
jest między odbytem a kroczem( m. dźwigacz
jąder nie spełnia tu swojej roli)
• prącie ok. 60 cm, żołądź tworzy lewoskrętny
korkociąg
• napletek posiada uchyłek o pojemności 20-
200 ml (zbiera się w nim mocz, nasienie,
naskórek - powoduje to specyficzny odór
knura)
Ogier
• jądra - mają owalny kształt,
spłaszczone bocznie 300- 400g
• moszna - zawieszona między
nogami skł. Się z 4 warstw
• prącie- dł. 50 cm(podczas erekcji
ok. 75 cm) śr. 4-5cm, żołądź ma
kształt grzyba powiększa się o 300-
400%
Tryk
• jądra 150-300g, dł.10cm, szer. 4-
5cm
• moszna – dość nisko zawieszona,
pokryta wełną
• prącie 30-35 cm, posiada wyrostek
który wystaje po za żołądź ok. 4cm
ma kształt litery S
Układ rozrodczy - samica♀
• Składa się z :
• - jajników
• - jajowodów
• - macicy
• - pochwy
• - srom
Jajniki
• Jajnik (ovarium) jest parzystym
gruczołem płciowym kształcie
jajowatym. Wytwarzają komórki
jajowe oraz wydzielają hormonów
płciowych.
Jajowody
• Jest przewodem parzystym. Długość
jego wynosi kilkanaście cm.
• Przewodem tym jajo dostaje się do
macicy.
Macica
• Macica (uterus) jest narządem
nieparzystym. Kształtem podobna
jest do spłaszczonej gruszki. Górna
część nosi nazwę dna, które ku
dołowi przechodzi trzon, a niżej w
szyjkę.
• Ścianę macicy tworzą 3 warstwy:
błona surowicza, błona śluzowa i
mięśniowa.
Pochwa
• Ma kształt spłaszczonej cewki, która
łączy ujście macicy z przedsionkiem
pochwy. Rozciągliwe ściany
umożliwiają znaczne zwiększenie jej i
długości, co uwidacznia się przy
porodzie.
Różnice gatunkowe
Krowa
• jajniki – elipsowaty, waga 15-20g
• macica – dwurożna z pozorną
przegrodą ma kształt rogów
baranich(zagięta dobrzusznie)
Klacz
• jajniki – kształtu fasolowatego, waga
15-20g
• macica – dwurożna, nieprzegrodzona
(jedna jama w trzonie przechodzi w
dwa rogi), rogi zagięte dogłowowo –
jak płozy sań
Locha
• jajnik- ma kształt owocu
morwy(powierzchnie zewnętrzna jest
guzkowata)
• macica – ma kształt jelita, jest dość
długa(ze względu na ilość płodów)
Suka
• macica- w kształci litery Y