1.Istotą rozmnażania jest przekazanie potomstwu własnych genów.
2. Wyróżniane są dwa zasadnicze rodzaje rozmnażania, w zależności od pochodzenia komórek rodzicielskich:
*dzieworództwo
-płciowe:
*rozdzielnopłciowość
*neotenia
*obojnactwo
3. I rzędowe:
* posiadanie gonad (jajników lub jądra)
* wytwarzanie komórek płciowych, czyli gamet - odpowiednio komórek jajowych u kobiet i plemników u mężczyzn. Gamety powstają na drodze mejozy.
II rzędowe:
* wykształcone drogi płciowe (nasieniowody lub jajowody, macica)
* zewnętrzne narządy płciowe
4. a) Narządy płciowe męskie wewnętrzne:
- jądra znajdują się na zewnątrz jamy ciała w worku zwanym moszną. Jądra spełniają dwie główne funkcje: wytwarzanie plemników tzw. spermatogeneza i wydzielanie hormonu płciowego męskiego testosteronu
- najądrza, umieszczone są z boku i u góry każdego jądra, magazynują nasienie
- nasieniowody, łączą najądrza poprzez kanał pachwinowy z cewką moczowa, dwa nasieniowody wpadają do jednej cewki moczowej
-Pęcherzyk nasienny parzysty narząd męskiego układu rozrodczego,. Ujścia pęcherzyka nasiennego wnikają do nasieniowodu w miejscu zwanym jego bańką.Narząd ten wytwarza substancję zawierającą niewielkie ilości fruktozy stanowiącej źródło energii dla plemników.
- gruczoł krokowy- prostata, wydziela on do cewki moczowej płyn, która pobudza i zwiększa ruchliwość plemników
-Gruczoły Cowpera- parzysty narząd , otwierający się do cewki moczowej w obrębie tylnej ściany jej opuszki, znajduje się poniżej prostaty. Odpowiadają za wydzielanie przezroczystej wydzieliny z cewki moczowowej. Wydzielina ta zabezpiecza plemniki przed kwaśnym środowiskiem cewki moczowej i pochwy, gdyż jest to płyn o charakterze zasadowym.
- prącie.
b) Narządy płciowe męskie zewnętrzne:
*moszna
*prącie
5. a) Wewnętrzne narządy płciowe żeńskie:
*jajowody - Jajowody wielkość około 15 cm połączone są z macicą. Do zapłodnienia dochodzi w górnych odcinkach jajowodu.
*jajniki- położone są w dolnej części jamy brzusznej (miednicy), ich wielkość 4-5 cm. Małe grupki komórek jajnika organizują się w tzw. pęcherzyk Agrafa lub pęcherzyk jajnikowy. Między 12-16 rokiem życia hormon przysadki mózgowej pobudza pęcherzyk Agrafa do sukcesywnego dojrzewania. W dojrzewającym pęcherzyku wytwarza się 1 komórka jajowa, i gdy pęcherzyk pęknie uwalnia się z jajnika. Zjawisko to nosi nazwę jajeczkowania lub owulacji.
*macica - Macica znajduje się między pęcherzem moczowym, aodbytnicą. Ściana jej zbudowana jest z grubych włókien. Dolny koniec macicy- szyjka ma swe ujście w pochwie. W czasie ciąży macica powiększa się około 200 razy.
*pochwa - odcinek żeńskich dróg rodnych. Jest przewodem mięśniowo-błoniastym, silnie rozciągliwym i elastycznym, długości 5 cm do 14 cm (zazwyczaj 6 cm do 8 cm), stanowiącym połączenie między macicą a przedsionkiem pochwy, będącym częścią sromu. Pochwa stanowi miejsce wprowadzenia nasienia, obejmując prącie w czasie kopulacji oraz drogę, którą wydostaje się płód podczas porodu, a także drogę odpływu krwi menstruacyjnej.
b) Zewnętrzne narządy płciowe żeńskie
-wzgórek łonowy dawniej wzgórek Wenery
-wargi sromowe większe
-wargi sromowe mniejsze
-przedsionek pochwy i błona dziewicza
-ujście pochwy
-łechtaczka
-wędzidełko łechtaczki
-napletek łechtaczki
-gruczoły przedsionkowe większe, gruczoły Bartholina
-gruczoły przedsionkowe mniejsze
-gruczoły przycewkowe
-ujście zewnętrzne cewki moczowej
-opuszki przedsionka
-spoidło przednie warg sromowych
-spoidło tylne warg sromowych
-wędzidełko warg sromowych