Hipertermia złośliwa

background image

Hipertermia złośliwa

Hipertermia złośliwa

Zespół hipertermii

Zespół hipertermii

złośliwej

złośliwej

mgr piel. Małgorzata Jadczak

mgr piel. Małgorzata Jadczak

Specjalista w anestezjologii i intensywnej opieki

Specjalista w anestezjologii i intensywnej opieki

background image

Definicja MH

Definicja MH

Hipertermia złośliwa (

Hipertermia złośliwa (

malignant hyperthermia

malignant hyperthermia

, MH) jest

, MH) jest

farmakogenetyczną chorobą mięśni szkieletowych,

farmakogenetyczną chorobą mięśni szkieletowych,

indukowaną poprzez ekspozycję na niektóre leki

indukowaną poprzez ekspozycję na niektóre leki

anestetyczne, jak suksametonium i wszystkie anestetyki

anestetyczne, jak suksametonium i wszystkie anestetyki

wziewne.

wziewne.

Hipertermia złośliwa jest miopatią dziedziczną,

Hipertermia złośliwa jest miopatią dziedziczną,

genetycznie uwarunkowaną, którą charakteryzuje

genetycznie uwarunkowaną, którą charakteryzuje

gwałtowne występowanie hipermetabolizmu w

gwałtowne występowanie hipermetabolizmu w

następstwie ekspozycji na czynniki aktywujące.

następstwie ekspozycji na czynniki aktywujące.

Należy do zdarzeń krytycznych, które zagrażają bezpośrednio życiu i

Należy do zdarzeń krytycznych, które zagrażają bezpośrednio życiu i

zdrowiu

zdrowiu

znieczulanego chorego

znieczulanego chorego

.

.

background image

Historia

Historia

1900 - opisy zgonów z powodu nadcieplności w okresie

1900 - opisy zgonów z powodu nadcieplności w okresie

pooperacyjnym u dzieci

pooperacyjnym u dzieci

1923 - Ombredanne - hiperpyreksja pooperacyjna

1930 - Buford & Guedel - pierwsze sugestie
dotyczące udziału anestetyków w aktywacji MH

1960 - Denborough & Lovell - uwarunkowania
genetyczne, patologia mięśniowa

background image

Historia

Historia

1970 – model doświadczalny MH

1970 – model doświadczalny MH

1980 – Dantrolen sodu

1990 – Lokalizacja genu

2000 – Penetracja patogenezy

background image

Patogeneza MH

Patogeneza MH

1.

1.

Aktywacja uwarunkowanej genetycznie mutacji

Aktywacja uwarunkowanej genetycznie mutacji

receptora ryanodinowego regulującego

receptora ryanodinowego regulującego

wewnątrzkomórkowy przepływ jonów wapnia.

wewnątrzkomórkowy przepływ jonów wapnia.

2.

Następuje gwałtowne uwalnianie wapnia z

siateczki endoplazmatycznej.

3.

Wzrost wewnątrzkomórkowego stężenia jonu Ca.

4.

Następstwem jest pobudzenie procesów

metabolicznych zależnych od jonów wapniowych w

mieśniach szkieletowych i uogólnionego

hipermetabolizmu.

background image

Patogeneza MH - schemat

Patogeneza MH - schemat

Siateczka śródplazmatyczna

Cewka poprzeczna

Zbiornik końcowy

Receptor ryanodinowy RYR1

Wewnętrzkomórkowe stężenie Ca

500 razy

Skurcz mięśni

Glikoliza

Produkcja ciepła

background image

Patogeneza MH - schemat

Patogeneza MH - schemat

background image

M

M

etabolizm wapnia

etabolizm wapnia

w

w

patogenez

patogenez

ie MH

ie MH

-

nadmierne uwalnianie w siateczce endoplazmatycznej

- nadmierna wrażliwość sarkolemmy na uwalniane jony Ca

-

zwiększona wrażliwość SE na indukowane

wzrostem stężenia jonów Ca jego uwalnianie

-

zmniejszone wychwytywanie przez mitochondria

Ca

background image

MH – czynniki aktywujące

MH – czynniki aktywujące

1. Depolaryzujące środki zwiotczające

2. Anestetyki wziewne – halogenowe

background image

MH – epidemiologia

MH – epidemiologia

Dzieci:

1:15 tys. znieczuleń

Dorośli:

1:50 tys. znieczuleń

Zespół pełnoobjawowy 1:250 tys. znieczuleń

ale

Aktywacja sukcynylocholiną + wziewny anestetyk 1:60 tys.

Zespół poronny

1:4200 znieczuleń

Śmiertelność <1980 r 70-80%

Obecnie

5 - 10 %

M/K 2:1

background image

Epidemiologia MH –

Epidemiologia MH –

Wielka Brytania

Wielka Brytania

Rozpoznanie MH

- 50 przypadków rocznie

Potwierdzenie MH - 20 przypadków rocznie

Częściej występuje podczas drobnych zabiegów, np.
dentystycznych/ORL ze względu na najczęściej stosowaną
technikę anestezjologiczną, tj. użycie suksametonium i
anestetyków wziewnych

background image

Objawy kliniczne MH

Objawy kliniczne MH

• Rozpoznanie śródoperacyjne

• Nasilenie i charakter objawów klinicznych

zależą od postaci MH

• Postaci:

• poronna

• umiarkowana

• piorunująca

• W hipertermii złośliwej wyróżnia się objawy

wczesne i późne.

background image

Objawy kliniczne MH

Objawy kliniczne MH

Rozpoznanie śródoperacyjne

Rozpoznanie śródoperacyjne

Objawy wczesne
Tachykardia
Arytmia
 P

E

CO2

Skurcz mm. żwaczy po SCH
Sztywność mięśni

Objawy późne
Hipertermia ( temp.
o 1

0

C co 5 min.)

 SpO2

Sinica
Obrzęk mózgu
(drgawki)
Mioglobinuria

background image

MH – częstość występowania

MH – częstość występowania

poszczególnych objawów

poszczególnych objawów

klinicznych

klinicznych

Tachykardia

91%

Hiperwentylacja

83%

Sztywność mięśni

79%

Wahanie ciśnienia tętniczego

78%

Hipertermia

72%

Sinica

69%

background image

MH – następstwa narządowe

MH – następstwa narządowe

Zaburzenia rytmu serca

Ostra niewydolność nerek - rabdomioliza

Obrzęk płuc

Powikłania neurologiczne

Koagulopatia ze zużycia (DIC)

background image

Aktywacja zespołu MH –

Aktywacja zespołu MH –

czas wystąpienia

czas wystąpienia

Halotan

Halotan

20 min

20 min

(5-45

(5-45

min)

min)

Enfluran

Enfluran

55 min

55 min

(20-480

(20-480

min)

min)

Sewofluran 60 min

Sewofluran 60 min

(10-210

(10-210

min)

min)

Izofluran 30 min

Izofluran 30 min

(5-210

(5-210

min)

min)

IPPV + Halotan → krótszy czas

IPPV + Halotan → krótszy czas

wystąpienia

wystąpienia

IPPV + pozostałe → dłuższy czas

IPPV + pozostałe → dłuższy czas

wystąpienia

wystąpienia

background image

Odchylenia w badaniach

Odchylenia w badaniach

laboratoryjnych

laboratoryjnych

Postać piorunująca

Postać piorunująca

Gazometria:

Gazometria:

PaCO

PaCO

2

2

>

>

60 mm Hg

60 mm Hg

Kwasica oddechowa i metaboliczna

Kwasica oddechowa i metaboliczna

Niedobór zasad

Niedobór zasad

>

>

5 mmol/l

5 mmol/l

stężenia mleczanów

stężenia mleczanów

Hipoksemia

Hipoksemia

Wzrost temperatury > 1

Wzrost temperatury > 1

0

0

C / 15 min.

C / 15 min.

Niedobór ATP

Niedobór ATP

stężenia CPK (fosfokinaza kreatyniny)

stężenia CPK (fosfokinaza kreatyniny)

Hiperkaliemia

Hiperkaliemia

Hiperkalcemia

Hiperkalcemia

Postać poronna – objawy kliniczne i laboratoryjne

Postać poronna – objawy kliniczne i laboratoryjne

wyrażone w umiarkowanym nasileniu i różnej

wyrażone w umiarkowanym nasileniu i różnej

ekspresji

ekspresji

background image

Diagnostyka różnicowa MH

Diagnostyka różnicowa MH

Obejmuje 23 stany i schorzenia

Obejmuje 23 stany i schorzenia

Niewystarczająca anestezja

Niewystarczająca anestezja

Niesprawna eliminacji CO

Niesprawna eliminacji CO

2

2

Ostra infekcja

Ostra infekcja

Wstrząs septyczny

Wstrząs septyczny

Odczyn pirogenny

Odczyn pirogenny

Udar cieplny

Udar cieplny

Pheochromocytoma

Pheochromocytoma

Przełom tarczycowy

Przełom tarczycowy

Krwawienie śródczaszkowe

Krwawienie śródczaszkowe

background image

Leczenie MH

Leczenie MH

natychmiastowe

natychmiastowe

intensywne

intensywne

zespołowe (wezwać pomoc!)

zespołowe (wezwać pomoc!)

Objawowe (wieloprofilowe)

Objawowe (wieloprofilowe)

Przyczynowe

Przyczynowe

background image

Leczenie – postępowanie

Leczenie – postępowanie

Wezwanie pomocy

Wezwanie pomocy

Eliminacja bodźców wyzwalających:

Eliminacja bodźców wyzwalających:

przerwanie podawania anestetyków wziewnych i

przerwanie podawania anestetyków wziewnych i

sukcynylocholiny,

sukcynylocholiny,

usunięcie parownika gazów anestetycznych i układu

usunięcie parownika gazów anestetycznych i układu

okrężnego

okrężnego

Hyperwentylacja 100% tlenem 10 l/min.

Hyperwentylacja 100% tlenem 10 l/min.

Pogłębienie znieczulenia

Pogłębienie znieczulenia

Przerwanie procedury chirurgicznej

Przerwanie procedury chirurgicznej

Chłodzenie fizyczne

Chłodzenie fizyczne

Pobranie krwi na badania

Pobranie krwi na badania

Monitorowanie: CPK, mioglobinuria, krzepnięcie,

Monitorowanie: CPK, mioglobinuria, krzepnięcie,

ABG, temp.

ABG, temp.

OIT 24 -48 godzin

OIT 24 -48 godzin

background image

Leczenie objawowe

Leczenie objawowe

– postępowanie wieloprofilowe

– postępowanie wieloprofilowe

Leczenie i kontrola kwasicy (wodorowęglan

Leczenie i kontrola kwasicy (wodorowęglan

sodu 2-4 mEq/kg)

sodu 2-4 mEq/kg)

Leki diuretyczne i hiperosmotyczne

Leki diuretyczne i hiperosmotyczne

(furosemid 0,5-1,0 mg/kg; mannitol 20% 1,0

(furosemid 0,5-1,0 mg/kg; mannitol 20% 1,0

g/kg)

g/kg)

Leczenie hiperkalemii (insulina 0,1-0,2

Leczenie hiperkalemii (insulina 0,1-0,2

j/kg+glukoza 500 mg/kg)

j/kg+glukoza 500 mg/kg)

Leczenie zaburzeń rytmu (prokainamid, beta-

Leczenie zaburzeń rytmu (prokainamid, beta-

adrenolityki, lidokaina)

adrenolityki, lidokaina)

Aminy katecholowe

Aminy katecholowe

Płynoterapia

Płynoterapia

background image

Leczenie przyczynowe

Leczenie przyczynowe

– Dantrolen

– Dantrolen

Decydujące dla rokowania jest zastosowanie

Decydujące dla rokowania jest zastosowanie

dożylnego wlewu dantrolenu w dawce

dożylnego wlewu dantrolenu w dawce

początkowej 2,5 mg/kg mc.

początkowej 2,5 mg/kg mc.

Kontynuacja leczenia do dawki całkowitej 10

Kontynuacja leczenia do dawki całkowitej 10

mg/kg mc.

mg/kg mc.

Wlew przez 30 min.

Wlew przez 30 min.

Czas działania leku 5 – 8 godz.

Czas działania leku 5 – 8 godz.

Przechowywanie po rozpuszczeniu do 6

Przechowywanie po rozpuszczeniu do 6

godz.

godz.

background image

Zastosowanie Dantrolenu –

Zastosowanie Dantrolenu –

mechanizm działania

mechanizm działania

Hamowanie wypływu jonów Ca w

Hamowanie wypływu jonów Ca w

kanale wapniowym RE

kanale wapniowym RE

Hamowanie uwalniania jonów Ca

Hamowanie uwalniania jonów Ca

przez RE

przez RE

Blokowanie receptora ryanodinowego

Blokowanie receptora ryanodinowego

background image

Zastosowanie Dantrolenu –

Zastosowanie Dantrolenu –

powikłania

powikłania

Nieznaczny wpływ na m. sercowy i mm.

Nieznaczny wpływ na m. sercowy i mm.

gładkie w dawkach terapeutycznych

gładkie w dawkach terapeutycznych

Roztwór alkaliczny – podanie

Roztwór alkaliczny – podanie

pozanaczyniowe martwica tkanek

pozanaczyniowe martwica tkanek

Opisywane działania niepożądane:

Opisywane działania niepożądane:

nudności, wymioty, bóle głowy, zawroty

nudności, wymioty, bóle głowy, zawroty

głowy, biegunka i odczyny uczuleniowe.

głowy, biegunka i odczyny uczuleniowe.

background image

MH – Bezpieczne anestetyki

MH – Bezpieczne anestetyki

Benzodiazepiny

Benzodiazepiny

Barbiturany

Barbiturany

Propofol

Propofol

Niedepolaryzujące środki zwiotczające

Niedepolaryzujące środki zwiotczające

Leki miejscowo znieczulające

Leki miejscowo znieczulające

Ostrożnie: ketamina, pankuronium

Ostrożnie: ketamina, pankuronium

background image

Identyfikacja pacjentów

Identyfikacja pacjentów

podatnych

podatnych

na hipertermię złośliwą

na hipertermię złośliwą

Wywiad

Wywiad

Testy mięśniowe (test in vitro IVCT)

Testy mięśniowe (test in vitro IVCT)

Badania enzymatyczne (CK, transaminazy)

Badania enzymatyczne (CK, transaminazy)

Ocena neurologiczna

Ocena neurologiczna

Badania genetyczne

Badania genetyczne

W Polsce możliwość identyfikacji ogranicza

W Polsce możliwość identyfikacji ogranicza

się do wywiadu, badań enzymatycznych i

się do wywiadu, badań enzymatycznych i

oceny neurologicznej popartej badaniem

oceny neurologicznej popartej badaniem

morfologicznym mięśnia.

morfologicznym mięśnia.

background image

Identyfikacja wrażliwości -

Identyfikacja wrażliwości -

wywiad

wywiad

•Hipertermia złośliwa w rodzinie pacjenta

•Choroby mięśni o podłożu genetycznym

•Wzrost temperatury nieznanego
pochodzenia w okresie okołooperacyjnym

•Niewyjaśnione powikłania i zgony w
okresie okołooperacyjnym

•Ciemny mocz po operacji w przeszłości

background image

Identyfikacja wrażliwości –

Identyfikacja wrażliwości –

testy mięśniowe

testy mięśniowe

•Badanie skurczu mięśnia po halotanie i
kofeinie

•Test diagnostyczny „in vivo contracture
test” (IVCT) – gold standard 85%
specyficzności

background image

Identyfikacja wrażliwości –

Identyfikacja wrażliwości –

badania enzymatyczne

badania enzymatyczne

-Kinaza kreatyniny (CK): wartość
zwiększona wielokrotnie u 70%
osób podatnych na hipertermię
złośliwą

-Transaminazy – zwiększenie
wartości niecharakterystyczne

background image

Identyfikacja wrażliwości –

Identyfikacja wrażliwości –

badanie neurologiczne

badanie neurologiczne

Badanie neurologiczne i

Badanie neurologiczne i

morfologiczne mięśnia jest

morfologiczne mięśnia jest

niespecyficzne

niespecyficzne

Na podstawie morfologii mięśnia –

Na podstawie morfologii mięśnia –

rozpoznanie miopatii

rozpoznanie miopatii

Central Core Disease

Central Core Disease

Dystrofia Duchenne’a

Dystrofia Duchenne’a

Dystrofia Becker’a

Dystrofia Becker’a

background image

Identyfikacja wrażliwości –

Identyfikacja wrażliwości –

badania genetyczne

badania genetyczne

Mutacja RYR1 5-50%

Modulacja receptora RYR1

background image

Zespoły zbliżone do MH

Zespoły zbliżone do MH

Skurcz mięśni żwaczy po sukcynylocholinie (NMR)

Zespół neuroleptyczny złośliwej hipertermii (NMS)

Zespoły miotoniczne i miopatyczne – objawowa MH

background image

MMR – masseter muscle

MMR – masseter muscle

rigidity

rigidity

2,8% dzieci operowane z powodu zeza

1,0% dzieci indukowane sukcynylocholiną i halotanem

15% spośród 1% - zwiększone ryzyko

50% spośród 15 pozytywny test IVCT

CPK

background image

NMS – neuroleptic malignant

NMS – neuroleptic malignant

syndrome with MH

syndrome with MH

blokada receptora dopaminergicznego w
podwzgórzu i

zwojach podstawy

jatrogenna
leki psychotropowe: haloperidol, tioridazin,
flufenazin, clozapin, perfenazin

objawy: akineza, sztywność mięśni, hipertermia,

tachycardia, sinica, zaburzenia

świadomości,

dysfunkcja układu

autonomicznego, CPK

śmiertelność > 10%

leczenie: dantrolen, bromokryptyna (agonista
receptora

dopaminowego)

background image

Status 2005

Status 2005

Richard Ellis, President EMHG

Richard Ellis, President EMHG

Dept. of Anaesthesia, University of Leeds

Dept. of Anaesthesia, University of Leeds

U.K.

U.K.

Śmiertelność 1-2%

Śmiertelność 1-2%

1.

1.

Wczesna identyfikacja wrażliwości

Wczesna identyfikacja wrażliwości

2.

2.

Monitorowanie anestezji

Monitorowanie anestezji

3.

3.

Wprowadzenie Dantrolenu

Wprowadzenie Dantrolenu

4.

4.

TIVA i RA

TIVA i RA

5.

5.

Ustalenie ścisłego związku MH i

Ustalenie ścisłego związku MH i

CCD

CCD

background image

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE z

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE z

ROZPOZNANIEM lub PODEJRZENIEM

ROZPOZNANIEM lub PODEJRZENIEM

MH

MH

Nie można zaniechać niezbędnych

Nie można zaniechać niezbędnych

zabiegów

zabiegów

Wywiad, badania

Wywiad, badania

Bezpieczne techniki” znieczulenia,

Bezpieczne techniki” znieczulenia,

bezpieczne są wszystkie LZM

bezpieczne są wszystkie LZM

Nie jest konieczne profilaktyczne

Nie jest konieczne profilaktyczne

zastosowanie dantrolenu z uwagi na jego

zastosowanie dantrolenu z uwagi na jego

działania uboczne, ale powinien on być

działania uboczne, ale powinien on być

przygotowany do użycia.

przygotowany do użycia.

background image

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE z

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE z

ROZPOZNANIEM lub PODEJRZENIEM

ROZPOZNANIEM lub PODEJRZENIEM

MH

MH

Standardowe monitorowanie obejmuje EKG, NIBP,

Standardowe monitorowanie obejmuje EKG, NIBP,

SaO2, ETCO2.

SaO2, ETCO2.

Należy zmierzyć wyjściową ośrodkową

Należy zmierzyć wyjściową ośrodkową

temperaturę ciała przed zabiegiem i monitorować

temperaturę ciała przed zabiegiem i monitorować

ją do 4 godzin po zabiegu.

ją do 4 godzin po zabiegu.

Jeżeli nie jest dostępny aparat do znieczulenia, w

Jeżeli nie jest dostępny aparat do znieczulenia, w

którym nie używano anestetyków wziewnych,

którym nie używano anestetyków wziewnych,

zdejmij wszystkie parowniki i rury układu

zdejmij wszystkie parowniki i rury układu

oddechowego , a następnie przepłukuj tlenem

oddechowego , a następnie przepłukuj tlenem

przez 20–30 min.

przez 20–30 min.

Użyj nowych rur/maski krtaniowej/rurki

Użyj nowych rur/maski krtaniowej/rurki

intubacyjnej itp.

intubacyjnej itp.

background image

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE z

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE z

ROZPOZNANIEM lub PODEJRZENIEM

ROZPOZNANIEM lub PODEJRZENIEM

MH

MH

Obciążający wywiad

Obciążający wywiad

anestezjologiczny

anestezjologiczny

Niewyjaśnione/nieoczekiwane zatrzymanie

Niewyjaśnione/nieoczekiwane zatrzymanie

krążenia/zgon podczas znieczulenia obciążone są w

krążenia/zgon podczas znieczulenia obciążone są w

50% ryzykiem hipertermii złośliwej.

50% ryzykiem hipertermii złośliwej.

Mioglobinuria w okresie pooperacyjnym

Mioglobinuria w okresie pooperacyjnym

(czerwony/czarny mocz).

(czerwony/czarny mocz).

Niewydolność nerek u zdrowego pod innymi

Niewydolność nerek u zdrowego pod innymi

względami pacjenta.

względami pacjenta.

Gorączka w okresie pooperacyjnym bez relacji z

Gorączka w okresie pooperacyjnym bez relacji z

zabiegiem operacyjnym.

zabiegiem operacyjnym.

background image

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE z

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE z

ROZPOZNANIEM lub PODEJRZENIEM

ROZPOZNANIEM lub PODEJRZENIEM

MH

MH

Pacjentki ciężarne

Pacjentki ciężarne

Dzieci rodziców z MH:

Dzieci rodziców z MH:

ryzyko MH u dziecka wynosi 50%, jeżeli jedno z

ryzyko MH u dziecka wynosi 50%, jeżeli jedno z

rodziców jest obciążone,należy je więc traktować

rodziców jest obciążone,należy je więc traktować

jako potencjalnie zagrożone MH.

jako potencjalnie zagrożone MH.

Matka podatna na MH:

Matka podatna na MH:

plan postępowania w sytuacjach nagłych powinien

plan postępowania w sytuacjach nagłych powinien

być ustalony przed planowanym terminem porodu,

być ustalony przed planowanym terminem porodu,

postepowanie z wyboru – znieczulenie regionalne

postepowanie z wyboru – znieczulenie regionalne

bezpiecznie można stosować efedrynę, oksytocynę,

bezpiecznie można stosować efedrynę, oksytocynę,

ergometrynę

ergometrynę

background image

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE z

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE z

ROZPOZNANIEM lub PODEJRZENIEM

ROZPOZNANIEM lub PODEJRZENIEM

MH

MH

Ojciec podatny na MH (ryzyko dla płodu):

Ojciec podatny na MH (ryzyko dla płodu):

unikaj czynników wyzwalających, przechodzących

unikaj czynników wyzwalających, przechodzących

przez barierę łożyskową, np. anestetyków

przez barierę łożyskową, np. anestetyków

wziewnych, do czasu urodzenia dziecka,

wziewnych, do czasu urodzenia dziecka,

można stosować suksametonium, ponieważ nie

można stosować suksametonium, ponieważ nie

przekracza bariery łożyskowej w istotnym stopniu.

przekracza bariery łożyskowej w istotnym stopniu.

background image

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE z

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE z

ROZPOZNANIEM lub PODEJRZENIEM

ROZPOZNANIEM lub PODEJRZENIEM

MH

MH

. Leki wyzwalające MH :

. Leki wyzwalające MH :

-

suksametonium, wszystkie anestetyków

suksametonium, wszystkie anestetyków

wziewnych

wziewnych

Leki „bezpieczne”

Leki „bezpieczne”

- Wszystkie anestetyki dożylne, włącznie z

- Wszystkie anestetyki dożylne, włącznie z

ketaminą, wszystkie

ketaminą, wszystkie

analgetyki, wszystkie leki znieczulające miejscowo

analgetyki, wszystkie leki znieczulające miejscowo

Atropina/glikopironium/neostygmina

Atropina/glikopironium/neostygmina

Efedryna i inne wazopresory

Efedryna i inne wazopresory

Metoklopramid/droperidol

Metoklopramid/droperidol

Podtlenek azotu, benzodiazepiny

Podtlenek azotu, benzodiazepiny

background image

W Polsce:

I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii
Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego,

Ewa Mayzner-Zawadzka,

tel. (0 22) 502 17 21, (0 22) 502 16 15;

e-mail: anestezjologia@gmail.com.


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
hipertermia złośliwa 2
Hipertermia złośliwa
CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE
HIPERTERMIA 6
Nowotwory złośliwe odbytnicy + TME prezentacja
chloniaki zlosliwe 2
ziarnica zlosliwa
Złośliwe guzy powiek
Nowotwory łagodne i złośliwe gardła środkowego
Chłoniaki złośliwe tzw niehodgkinowskie
Czerniak złośliwy
Clostridium Szelestnica, paraszelestnice,obrzęk złośliwy 2
nowotwory złośliwe skóry
2 Hiperkalcemia w przebiegu nowotworu złośliwego
[08-09] Czerniak zlosliwy2, = III ROK =, =Patomorfologia=, =Wykłady=
nowotwory złośliwe, Download, - ▧ Normalne, higiena

więcej podobnych podstron