Ocena stanu chorego
nieprzytomnego (stan
świadomość, oddech, krążenie,
ocena obrażeń). Postępowanie w
zadławieniu, pozycja bezpieczna,
pozycja przeciwwstrząsowa.
Sposoby udrażniania górnych
dróg oddechowych
(bezprzyrządowe i użycie rurki
ustno- gardłowej). Sposoby
wentylacji bezprzyrządowej i za
pomocą worka Ambu.
Mgr Kamila Gwizdała
Stan zagrożenia życia
• stan polegający na nagłym lub
przewidywanym w krótkim czasie
pojawieniu się objawów pogarszania
zdrowia, którego bezpośrednim
następstwem może być poważne
uszkodzenie funkcji organizmu lub
uszkodzenie ciała lub utrata życia,
wymagający podjęcia natychmiastowych
medycznych czynności ratunkowych i
leczenia.
Ocena stanu świadomości
• Przytomność/świadomość,
• Zasada „shake and shout”,
• Skala AVPU,
• Skala GCS,
Co to jest świadomość???
• Świadomość to nie tylko możliwość
odbierania informacji ze środowiska
zewnętrznego i wewnętrznego
ustroju, ale także zdolność
skupiania uwagi i zdawania sobie
sprawy z tego, co jest postrzegane.
Człowiek przytomny adekwatnie
reaguje na bodźce.
Skala AVPU
• A
(alert) – czujny,
• V
(verbal) – reaguje na głos,
• P
(pain) – reaguje na ból,
• U
(unresponsive) – nie reaguje.
Skala GCS
1. Otwieranie oczu
• Spontaniczne (4)
• Na polecenie (3)
• Na ból (2)
• Brak reakcji (1)
Skala GCS
2. Odpowiedź słowna
• Swobodna, logiczna (5)
• Mowa chaotyczna (4)
• Nieodpowiednie słowa (3)
• Niezrozumiałe dźwięki (2)
• Brak (1)
Skala GCS
3. Odpowiedź ruchowa
• Spełnianie poleceń (6)
• Lokalizuje ból (5)
• Ucieczka od bólu (4)
• Zginanie na ból (3)
• Wyprost na ból (2)
• Brak (1)
Udrażnianie dróg
oddechowych
– Rękoczyn podwójny – „czoło-bródka”
– Rękoczyn potrójny – „Esmarcha”
– Zmodyfikowany rękoczyn Esmarcha
– Zredukowany rękoczyn Esmarcha
– Za pomocą rurki ustno- gardłowej
Rękoczyn podwójny –
„czoło-bródka”
Rękoczyn Esmarcha
Zmodyfikowany Rękoczyn
Esmarcha
Zredukowany rękoczyn
Esmarcha
Rurka ustno- gardłowa
• Celem wprowadzenia rurki jest
podtrzymanie języka i
umożliwienie, dzięki obecnemu w
rurce kanałowi swobodnego
przepływu gazów oddechowych.
• Odpowiednia długość od siekaczy
do kąta żuchwy.
Bezprzyrządowe metody
wentylacji
• Usta- usta
• Usta- nos
• Usta- usta- nos
Wentylacja Workiem
AMBU
• Dorośli worki o v=1600 ml i
przepływem tlenu (10-30 l/min)
• Dzieci v=450-500 ml z przepływem
nie mniejszym niż 10 l/min
• Worek+ tlen=60-80%
• Worek+tlen+ rezerwuar=90% i
więcej
Przeciwwskazania do
AMBU
• Przepuklina rozworu
przełykowego
• Złamania twarzoczaszki
• Złamania tchawicy
• Pełen żołądek
Ocena oddechu
• Oceń oddech:
– Przez 10 sekund,
– Za pomocą 3 zmysłów:
• Wzrok,
• Słuch,
• Dotyk.
Oddech agonalny
• W trakcie pierwszych minut
zatrzymania krążenia (40% ofiar),
– Słabe oddechy,
– Ciężkie oddechy,
– Głośne, przerywane westchnięcia.
Oznaki zachowanego
krążenia
• Ruch,
• Kaszel,
• Oddech.
Ocena tętna
Ocena obrażeń
• Trauma Score(TS)
• Revised Trauma Score(RTS)
Zasada „bierz i pędź”
Zasada „zostań i działaj”
Pozycja bezpieczna
Zadławienie
• Niedrożność dróg oddechowych
spowodowana ciałem obcym jest
rzadką, ale potencjalnie uleczalną
przyczyną przypadkowej śmierci.
Przyczyny
• Dorośli: jedzenie głównie ryby,
mięso, drób,
• Dzieci i niemowlęta: jedzenie
(głównie słodycze), inne
przedmioty np.. Monety czy
zabawki.
Objawy
• kaszel,
• ktoś nagle, bez jasnej
przyczyny przestaje oddychać,
• sinieje,
• traci przytomność.
Różnicowanie
niedrożności
Objawy
Łagodna
niedrożność
Ciężka
niedrożność
„Czy się
zadławiłeś”?
„tak”
nie może
mówić, może
kiwa głową
Inne objawy
może mówić,
kaszleć,
oddychać
nie może
oddychać/cisza
próby kaszlu/
nieprzytomny
Postępowanie w
zadławieniu u dorosłych:
1.
Poszkodowany jest
przytomny
i oddycha:
• zachęcać go do kaszlu nie
podejmując żadnych innych
czynności.
2.
Poszkodowany jest
wyczerpany kaszlem,
siniejący, przytomny:
•
zastosuj do 5 uderzeń miedzy
łopatki zgodnie z zasadą.
Technika uderzeń w plecy
stanąć z boku nieco za
poszkodowanym,
położyć jedną dłoń pod mostek
poszkodowanego i pochylić go do
przodu,
nadgarstkiem drugiej ręki wykonać
5 energicznych uderzeń między
łopatki.
Technika uderzeń w plecy
Po każdym uderzeniu należy
skontrolować stan
poszkodowanego czy ciało obce
nie wydostało się i drogi
oddechowe są już drożne.
Co nie oznacza konieczności
wykonania wszystkich 5 prób.
3.
Jeśli 5 uderzeń w plecy nie
spowoduje usunięcia ciała
obcego:
•
zastosuj 5 uciśnięć nadbrzusza
(rękoczyn Heimlicha) zgodnie z
zasadą
Postępowanie u dorosłych:
• Technika uderzeń w plecy
Po każdym uderzeniu należy
skontrolować stan poszkodowanego
czy ciało obce nie wydostało się i
drogi oddechowe są już drożne.
Co nie oznacza konieczności
wykonania wszystkich 5 prób.
Technika uderzeń w plecy
Technika wykonywania
uciśnięć nadbrzusza
stanąć za poszkodowany i objąć go ramionami w
nadbrzuszu,
pochylić go do przodu,
zacisnąć pięść i umieścić ją pomiędzy pępkiem a
wyrostkiem mieczykowatym,
wolną ręką złapać za zaciśniętą pieść i silnie
pociągnąć do wewnątrz i ku górze,
czynność tą powtarzamy do 5 razy.
Technika wykonywania
uciśnięć nadbrzusza
UWAGA!!!
Jeżeli te czynności nie spowodują usunięcia
ciała obcego z dróg oddechowych,
kontynuuj uderzenia w plecy w połączeniu
z uciśnięciami nadbrzusza.
Rękoczynu Heimlicha nie wykonuje się
u:
–
otyłych,
– kobiet w ciąży,
– dzieci do 1 roku życia.
Postępowanie w zadławieniu u
kobiet w ciąży i osób otyłych
U kobiet w ciąży i osób otyłych
stosuje się zmodyfikowany
rękoczyn Heimlicha-
- dłoń zwinięta w pięść opiera
się kciukiem na mostku
.
Postępowanie w
zadławieniu u dorosłych:
4.
Jeśli poszkodowany stracił
przytomność:
•
należy podjąć sekwencję
czynności
Postępowanie przy
zadławieniu u dorosłych:
1.
Bezpiecznie ułożyć
poszkodowanego na ziemi.
2.
Wezwać pogotowie.
3.
Rozpocząć resuscytację
krążeniowo oddechową 30
uciśnięć na 2 oddechy.
Rozpocznij RKO 30:2
Nieprzytomny
5 uderzeń w okolicę międzyłopatkową i 5 uciśnięć nadbrzusza
Przytomny
Ciężka niedrożnośćdróg oddechowych
Ocena stanu poszkodwanego
Zachęcaj do kaszlu
Nieznaczna niedrożność dróg oddechowych
Zadławienie
Postępowanie w
zadławieniu u dzieci:
1.
Dziecko jest przytomne
i kaszle efektywnie:
• zachęcać go do kaszlu i
nieustannie obserwować.
Postępowanie w
zadławieniu u dzieci:
2.
Dziecko jest przytomne,
ale nie kaszle efektywnie:
•
zastosuj do 5 uderzeń miedzy
łopatki zgodnie z zasadą.
Technika uderzeń w plecy
niemowlęta:
ułożyć dziecko głową w dół,
ratownik powinien siedzieć lub klęczeć
podtrzymując dziecko na swoim kolanie,
podeprzeć głowę niemowlęcia:
kciuk na kącie żuchwy niemowlęcia,
po drugiej stronie żuchwy jeden lub dwa palce tej
samej ręki,
nadgarstkiem drugiej ręki wykonać 5
energicznych uderzeń między łopatki.
Technika uderzeń w plecy
cd.
Po każdym uderzeniu należy
skontrolować stan
poszkodowanego czy ciało obce
nie wydostało się i drogi
oddechowe są już drożne.
Co nie oznacza konieczności
wykonania wszystkich 5 prób.
Postępowanie przy
zadławieniu u dzieci:
• Jeśli uderzenia międzyłopatkowe
są nieskuteczne, a dziecko jest
nieprzytomne, wykonaj:
– uciśnięcia klatki piersiowej –
niemowlęta,
– uciśnięcia nadbrzusza – dzieci > 1 r.ż.
Uciśnięcia klatki
piersiowej
• Obróć dziecko na wznak, głową w dół,
• Dziecko ułóż na swoim przedramieniu
opartym o udo, obejmij ręką potylicę dziecka,
• Utrzymuj dziecko w pozycji leżącej z głową
skierowaną w dół,
• Wyznacz miejsce jak do uciskania klatki
piersiowej (dolna połowa mostka, palec
powyżej wyrostka mieczykowatego),
• Wykonaj 5 uciśnięć klatki piersiowej
(energiczniej i z mniejszą częstością niż przy
pośrednim masażu serca).
Postępowanie w zadławieniu u
Postępowanie w zadławieniu u
dzieci poniżej 1 r. ż.
dzieci poniżej 1 r. ż.
Algorytm postępowania u
Algorytm postępowania u
dzieci
dzieci
ZADŁAWIENIE
NIEPRZYTOM
NY
ROZPOCZNIJ
RESUSCYTACJE
30:2
PRZYTOMNY
ZACHĘCAJ DO
KASZLU
OCENA STANU
POSZKODOWANEG
O
EFEKTYWNY KASZEL
NIEEFEKTYWNY
KASZEL
ZADŁAWIENI
E
UDROŻNIJ DROGI
ODDECHOWE
5 ODDECHÓW
RATOWNICZYCH
5 UDERZEŃ MIEDZY
ŁOPATKI
5 UCIŚNIĘĆ
NADBRZUSZA > 1 r.ż.
KLATKI PIERSIOWEJ <
1 r.ż.
Pytania???