Środkowe w trójkącie
Środkową trójkąta nazywamy odcinek łączący
wierzchołek trójkąta ze środkiem przeciwległego
boku.
Przedstawmy tą definicję graficznie.
B
A
C
Każdy trójkąt ma trzy środkowe.
D
E
F
| AD|=|DB| ,|AF|=|FC|, |CE|=|EB|
Przykład I
Trójkąt ABC ma 2 środkowe : AE i BG , które będą przecinały
się w punkcie 0.
Jak wiadomo, odcinek EG jest równoległy do odcinka BA i |EG|
= |AB|. Zatem z twierdzenia Talesa otrzymujemy, że :
A
B
C
G
E
O
2
1
|
|
|
|
|
|
|
|
2
1
|
|
|
|
OA
OE
OB
OG
AB
EG
Środkowe przecięły się w punkcie 0, który podzielił je w
stosunku 1 : 2.
Prosto jest więc pokazać, że trzecia środkowa (CH) przejdzie
przez punkt 0,
który podzieli ją w stosunku 1 : 2.
O
C
H
W dowolnym trójkącie trzy środkowe przecinają
się w jednym punkcie, który dzieli każdą z nich w
stosunku 1 : 2.
B
A
C
Punkt przecięcia środkowych nazywamy środkiem ciężkości trójkąta.
Środkowe w wybranych trójkątach
Trójkąt równoramienny
s₁- środkowa poprowadzona
do podstawy
h₁- wysokość poprowadzona
do podstawy
h₁ = s₁
W trójkącie równoramiennym
środkowa poprowadzona do
podstawy jest jednocześnie
wysokością.
Trójkąt równoboczny
s- środkowa
h- wysokość
h = s
W trójkącie równobocznym
środkowe i wysokości się
pokrywają. Dlatego wysokości w
trójkącie równobocznym dzielą
się w stosunku 1 : 2.
Trójkąt prostokątny
s – środkowa poprowadzona z
wierzchołka kąta prostego
c – przeciwprostokątna
W trójkącie prostokątnym
środkową poprowadzona z
wierzchołka kąta prostego ma
długość połowy
przeciwprostokątnej.
c
s
2
1
s
s
s
₁
h₁
h
c
Przykład II
W trójkącie równoramiennym ABC podstawa AB ma długość 6 cm,
a środkowa CE ma długość 12 cm. Obliczmy długość środkowej
AD.
C
A
B
W trójkącie ABC środkowa CE jest jednocześnie
wysokością poprowadzoną na podstawę AB , a punkt E
dzieli tę podstawę na połowy : |AE|=EB|=3cm
Punkt O przecięcia środkowych CE i AD dzieli je w
stosunku 1 : 2.
|OE| : |CO| =1:2 , więc |OE| = |CE|, czyli |OE| =
D
E
O
3
1
)
(
4
12
3
1
cm
Korzystając z twierdzenia Pitagorasa dla trójkąta
AEO, można obliczyć długość odcinka AO:
5
|
|
4
3
|
|
|
|
|
|
|
|
2
2
2
2
2
2
AO
AO
OE
AE
AO
Obliczamy długość środkowej AD:
|
|
2
1
|
|
|
|
|
|
|
AO
OD
i
OD
AO
AD
)
(
5
,
7
5
,
2
5
|
|
cm
AD
Michał Biros, kl. I A