background image

1

Planowanie zadań 

i metody ich obrazowania

18.06.21

background image

18.06.21

2

Cel i sens planowania

Najważniejszą z przyczyn 
niepowodzenia projektów jest 

brak 

brak 

czasu

czasu

.

.

Tymczasem najbardziej znanym 
wymiarem planowania jest planowanie 
działań i czasu. Wykonuje się to przy 
użyciu rozmaitych technik (najbardziej 
popularne to WBS, PERT, wykres 
Gantt’a).

background image

18.06.21

3

Cel i sens planowania

Potrzeba planowania działań jest 
uznawana przez większość ludzi, w 
praktyce natomiast często pomijana.

W projekcie mamy do czynienia z 
ogromną liczbą czynników nieznanych, 
nieprzewidywalnych, niemożliwych do 
określenia i zaplanowania na początku, 
jednak absolutnie nie wynika z tego, iż 
planowanie jest działaniem zbędnym.

background image

18.06.21

4

Jakie znaczenie ma plan 
projektu?

Racjonalny opis zadania i sposobu 
wykonania

Narzędzie do osiągania celu (pomiar, 
korekty)

„Mapa przyszłości” – obraz tego, czego 
należy oczekiwać po projekcie

Narzędzie „kupowania” sponsora i 
zespołu – sposób pozyskiwania zaufania i 
współpracy

background image

18.06.21

5

Zawartość planu

background image

18.06.21

6

Plan działań

Plan działań to lista zadań do 

wykonania, ze wskazaniem zależności 

merytorycznych i czasowych między 

nimi.

background image

18.06.21

7

Wstępny harmonogram 
przedsięwzięcia

Jest określany już w fazie strategicznej. 
Polega na podziale przedsięwzięcia na 
mniejsze zadania, określeniu terminów 
ich realizacji oraz zasobów niezbędnych 
do ich wykonania.

Harmonogram taki jest bardzo ogólny i 
musi być uszczegóławiany w trakcie 
realizacji przedsięwzięcia.

background image

18.06.21

8

Harmonogramowanie 
przedsięwzięć (1)

1. Ustalenie kalendarza prac

data rozpoczęcia przedsięwzięcia

dni robocze i wolne w przewidywanym okresie 

realizacji przedsięwzięcia

czas pracy w poszczególnych dniach

2. Podział przedsięwzięcia na elementarne zadania

budowanie hierarchii zadań, zadania wyższego 

poziomu składają się z pewnej ilości zadań poziomu 

niższego

przedsięwzięcie powinno zostać podzielone na 

stosunkowo małe zadania, których parametry jest 

dość łatwo określić

background image

18.06.21

9

Harmonogramowanie 
przedsięwzięć (2)

3. Określenie parametrów zadań

Parametry czasowe: czas wykonania, najwcześniejszy 

możliwy termin rozpoczęcia, pożądany czas zakończenia 

realizacji

Ograniczenia kolejności: koniec-początek, koniec-koniec, 

początek-początek, początek-koniec

4. Określenie zasobów niezbędnych do realizacji 

poszczególnych zadań

Pomieszczenia, wyposażenie, infrastruktura 

komunikacyjna, ludzie

5. Ustalenie dostępności zasobów

6. Określenie kolejności i czasów wykonania zadań

background image

18.06.21

10

Wykres Gantt’a

Najlepszy mechanizm do wizualizacji planowania 

terminów

Daje jasny i prosty obraz przebiegu procesu w 

czasie

Układ zdarzeń na wykresie przedstawiany jest 

najczęściej w wersji 

planowanej

planowanej przed 

rozpoczęciem działania oraz 

rzeczywistej

rzeczywistej 

nanoszonej na wykres wraz z upływem czasu. Za 

pomocą wykresu Gantt’a można nie tylko planować 

i kontrolować wykonanie planu, ale także poprzez 

zastosowanie odpowiedniego systemu oznaczeń 

uwzględniać zmienność przebiegu wykonania 

zadania.

background image

18.06.21

11

Wykres Gantt’a – przykład 

Wiersze – stanowiska pracy, kolumny – jednostki 
czasu

background image

18.06.21

12

Wykres Gantt’a

Tworzenie harmonogramu prowadzi się 
zwykle jako sekwencję:

Spisanie listy działań

Uwzględnienie zależności i ograniczeń 
(daty graniczne projektu), aż do 
rozplanowania zasobów z 
uwzględnieniem możliwości 
zastępowania ludzi i ich faktycznej 
dostępności.

background image

18.06.21

13

WBS

Work Breakdown Structure

WBS – struktura podziału pracy

Jest hierarchiczną strukturą działań 
prowadzących do uzyskania 
określonych produktów. Po wyróżnieniu 
najważniejszych grup zadań (zadania 1. 
poziomu) dekomponuje się je na 
zadania bardziej szczegółowe (niższego 
rzędu), aż do uzyskania potrzebnego 
poziomu szczegółowości. 

background image

18.06.21

14

WBS – diagram

Work Breakdown Structure

background image

18.06.21

15

WBS

Work Breakdown Structure

Pokazuje na jakie części można podzielić 
projekt

Jaki zestaw części niższego poziomu 
tworzy daną część wyższego poziomu

Definiuje projekt jako pewną hierarchię 
elementów związanych z produktami 
wytworzonymi i w trakcie realizacji 
projektu

background image

18.06.21

16

WBS

Work Breakdown Structure

background image

18.06.21

17

Wskazówki przy tworzeniu 
diagramu WBS

Podział prac powinien następować według 

głównych produktów projektu

Diagram powinien koniecznie uwzględniać 

wszystkie czynności ryzykowne, niosące 

zagrożenia projektu, jak też związane z 

wykonawcami zewnętrznymi (np. 

poddostawcami, użytkownikiem)

Poziom szczegółowości czynności: nie za duży, 

nie za mały - zwykle 2 lub 3 poziomy (przy 

większej szczegółowości diagram staje się 

nieczytelny), ewentualnie z dekompozycją na 

WBS niższego poziomu. 

background image

18.06.21

18

RAM

Responsibility Assignment Matrix

Macierz RAM

Praktyczny sposób ustalania 
odpowiedzialności członków zespołu za 
realizowane zadania dzięki połączeniu 
diagramów:

WBS (Work Breakdown Structure)

OBS (Organization Breakdown Structure)

Każda komórka macierzy zawiera krótki opis 
zadania oraz potrzebne zasoby do jego 
wykonania

background image

18.06.21

19

RAM

Responsibility Assignment Matrix

background image

18.06.21

20

Macierz RAM - przykład

background image

18.06.21

21

Wykresy sieciowe

Podstawą opracowania technik PERT i CMP była 

teoria grafów. Wynikiem zastosowania tych 

technik są 

wykresy sieciowe

wykresy sieciowe

.

.

Sieć działań można określić jako graf skierowany 

działań i zależności

Wykresy sieciowe składają się z:

Czynności

Czynności – działań określonych w czasie, a 

więc posiadających swój początek, koniec i czas 

trwania

Zdarzeń

Zdarzeń - punktów na skali czasu 

oznaczających fakt zakończenia poprzedniej 

czynności i rozpoczęcia następnej

background image

18.06.21

22

Oznaczanie zdarzeń

Każde zdarzenie na wykresie sieciowym zwykle 
oznaczane jest kółkiem zawierającym 
odpowiednie informacje:

background image

18.06.21

23

Wykres sieciowy - przykład

background image

18.06.21

24

Wykresy sieciowe

Przy pomocy tej techniki wygodnie jest 
prowadzić analizę tzw. 

ś

ś

cie

cie

ż

ż

ki 

ki 

krytycznej

krytycznej, a więc zestawu kolejnych 
czynności, których łączny czas 
realizacji daje najdłuższy przebieg 
projektu. Sieć daje również przejrzysty 
obraz zależności między 
poszczególnymi działaniami.

background image

18.06.21

25

CMP

Critical Path Method

CMP – metoda ścieżki krytycznej

Celem techniki CMP jest wybranie spośród 
elementów procesu ścieżki krytycznej.

Zadania, które nie mogą zostać opóźnione 
nazywamy 

zadaniami krytycznymi.

zadaniami krytycznymi. 

Ścieżka

Ścieżka

 krytyczna

 krytyczna, to najdłuższa droga w 

sieci, która określa czas całego 
przedsięwzięcia. Stąd cała uwaga jest 
kierowana na możliwości jej skrócenia.

background image

18.06.21

26

CMP

procedura sporządzania wykresu 
sieciowego (1)

1. Podział projektu na zadania i czynności

2. Ustalenie logicznego następstwa 
poszczególnych czynności

3. Określenie czasu trwania czynności

4. Wykreślenie sieci

5. Ustalenie najwcześniejszych możliwych i 
najpóźniejszych dopuszczalnych terminów 
wystąpienia zdarzeń

background image

18.06.21

27

CMP

procedura sporządzania wykresu 
sieciowego (2)

6. Wyliczenie rezerw czasu

7. Wykreślenie drogi krytycznej

8. Interpretacja rezerw czasu

9. Ewentualne udoskonalenie sieci 
(skrócenie ścieżki krytycznej) – powrót 
do punktu 4.

background image

18.06.21

28

PERT 

Program Evaluation and Review Technique

PERT - technika oceny i kontroli 

programu działania

Celem techniki PERT jest 

zidentyfikowanie elementów procesu i 

wyznaczenie odcinków czasu, które 

mają największy wpływ na realizację 

projektu

Czynności przedstawione są w postaci 

sieci wzajemnych zależności 

poszczególnych zdarzeń w czasie

background image

18.06.21

29

PERT - diagram

background image

18.06.21

30

PERT 

Program Evaluation and Review Technique

Technika PERT stosowana jest, gdy w wykresie 

sieciowym nie możemy z całą pewnością 

określić czasu trwania niektórych czynności. 

Wówczas czas taki można wyznaczyć metodą 

ekspercką czasy optymistyczne (A), najbardziej 

prawdopodobne (B) i pesymistyczne (C). 

Następnie wyznacza się sumę A + 4B + C i 

dzieli się ją przez 6. Jeżeli dane czynności 

powtarzały się często w przeszłości, można 

wykorzystać metody statystyczne.

background image

18.06.21

31

Zalety technik sieciowych

1.

Skrócenie czasu realizacji projektu bez 

dodatkowych zmian organizacyjnych i nakładów

2.

Zmniejszenie kosztów ogólnych projektowania i 

wdrożenia

3.

Racjonalne wykorzystanie rezerw czasowych

4.

Koncentrację uwagi na czynnościach 

krytycznych dla całego postępowania

5.

Ułatwienie planowania i realistyczne ustalanie 

terminów zakończenia realizacji

6.

Stworzenie podstaw do kontroli przebiegu prac 

w każdym momencie i prowadzenia

background image

18.06.21

32

Techniki komputerowe

Współcześnie na potrzeby planowania 
złożonych przedsięwzięć stosuje się 
techniki komputerowe. Pozwalają one na 
bieżąco kontrolować przebieg realizacji i 
odpowiednio wcześnie reagować na 
powstające opóźnienia. Przykładem 
programu komputerowego 
wykorzystywanego do zarządzania 
projektami jest program Microsoft Project.

background image

18.06.21

33

Podsumowanie

Zastosowanie technik planowania i 

diagramatyzacji pozwala znacznie skrócić 

czas realizacji projektu.

Jednak o jakości planu projektu nie 

decyduje formalna technika użyta do jego 

zapisania, lecz profesjonalizm jego autora 

oraz sama zawartość, a więc to, 

co jest

co jest

 

 

uj

uj

ę

ę

te w planie i czego w nim brakuje

te w planie i czego w nim brakuje

.

.

background image

18.06.21

34

Literatura

„Inżynieria oprogramowania” Andrzej 
Jaszkiewicz, Wyd. Helion

„Wprowadzenie do inżynierii 
oprogramowania” Kazimierz Subieta, 
Wyd. PJWSTK

Wykłady BYT, ZPI

Internet


Document Outline