Choroby
Neurologicz
ne
Choroby Neurologiczne
1.Bóle głowy.
2.Stwardnienie rozsiane.
3.Choroby naczyniowe mózgu (krwotoki,
zakrzepica naczyń żylnych mózgu,
rozwarstwienie tętnic, zawał mózgu,
przejściowy udar niedokrwienny).
4.Padaczka.
5.Guzy mózgu.
6.choroby nerwowo-mięśniowe: miopatie,
zapalenie wielomięśniowe, męczliwości
(miastenia gravis) i neuropatie.
7.Zespoły bólowe okolicy lędźwiowo-
krzyżowej.
1. Bóle Głowy
1a Bóle głowy z napięcia
mięśniowego
Bóle głowy z napięcia mięśniowego
należą do najczęstszych i
nawracających bólów głowy u
kobiet spowodowanych napięciem
mięśni głowy i szyi. W czasie ciąży
mogą wystąpić w każdym trymestrze
ciąży i cechować się różnym nasileniem
bez względu na tydzień ciąży.
Bóle głowy z napięcia
mięśniowego cd.
Ból jest silny, opasujący, ściskający i
obejmuje głowę dookoła na kształt
przylegającej czapki. Najczęściej
obejmuje potylicę, powodując
pogrubienie i miejscową tkliwość
palpacyjną mięśni skroniowych oraz
potylicznoczołowych. Ból trwa kilka
godzin lub dni i nasila się w sytuacjach
stresowych. Mogą wystąpić łagodne
nudności i łzawienie. Aura,
charakterystyczna dla migreny podczas
tych bólów nie występuje.
1.Bóle głowy o etiopatogenezie
naczynioruchowej
1b Atak migreny ustępuje po środkach
przeciwbólowych (np.. Kwas
acetylosalicylowy, paracetamol) oraz po
zastosowaniu 100% tlenu w ilości 7 l/min
przez 10 minut. Przeciwwymiotnie działa
metoklopramid (doustnie lub
domięśniowo) oraz permazyna (np.
Torecan w czopkach).
Bóle głowy o etiopatogenezie
naczynioruchowej
Profilaktyka obejmuje stosowanie
propranololu, amitryptyliny
(imipramina) 25-75 mg na noc, blokery
kanału wapniowego (werapamil jest
przeciwwskazany w pierwszych trzech
miesiącach ciąży z powodu działania
teratogennego). Ponadto zaleca się
unikanie pokarmów pozbawionych
inhibitorów oksydazy monoaminowej,
takich jak pokarmy zawierające
azotany i glutaminian sodu.
1.Bóle głowy o
etiopatogenezie
naczynioruchowej
1c W ciąży mogą wystąpić również
bóle gromadne głowy (tzw. Hortona),
u których podłoża leży nadmierne
uwalnianie histaminy. Występują one
raz na trzydzieści bólów głowy. Jest to
silny ból wewnątrz i wokół oczodołów,
któremu towarzyszy zwężenie źrenic,
opadanie powiek, katar, łzawienie.
Atak bólów powtarza się kilkakrotnie
w ciągu doby, a jego intensywność
skłania do myśli samobójczych. Ciąża
nie wpływa na ustąpienie ataków.
Bóle głowy o etiopatogenezie
naczynioruchowej
Leczenie. Środki przeciwbólowe są
często nieskuteczne, a dobre wyniki
daje stosowanie steroidów: Encorton
60mg 1 x dziennie przez 3-4 dni,
następnie 10 mg dziennie przez 3
tygodnie. W bólach gromadnych, w
ostrej fazie stosuje się oddychanie
czystym tlenem w ilości 8-10 l/min, co
daje skuteczną poprawę samopoczucia.
1.Bóle głowy z pociągania
1d Bóle głowy z pociągania należą do bólów
niebezpiecznych. Są wywoływane przez
zapalenie, przemieszczenie i pociąganie
unerwionych struktur wewnątrz- i
zewnątrzczaszkowych. Ból jest głęboki,
rwący lub ściskający, rozlany w środku
głowy, niekiedy z towarzyszącymi objawami
ogniskowymi (zależnie od umiejscowienia
procesu chorobowego), objawami
wzmożonego ciśnienia
wewnątrzczaszkowego, zaburzeniami
wegetatywnymi ( nudności, wymioty,
senność) oraz ograniczeniem świadomości.
Występuje przeczulica skóry nad ogniskiem
w obrębie mózgu.
Bóle głowy z pociągania
Ze względu na zagrożenie życia, bóle głowy z
pociągania wymagają bardzo szybkiej
diagnozy. W razie wystąpienia zespołu
oponowego wskazane jest wykonanie
diagnostycznego nakłucia lędźwiowego
i pobranie płynu mózgowo-rdzeniowego w
celu różnicowania zapalenia opon i krwotoku
oponowo- mózgowego. To drugie wymaga
wykonania angiografii tętnic mózgu i
tomografii komputerowe. Podejrzenie guza
mózgu wymaga wykonania badania TK lub
MR po ukończeniu 12 tygodnia ciąży
2. Stwardnienie rozsiane
Stwardnienie rozsiane (SM) jest
przewlekłą chorobom demielinizacyjną
w ośrodkowym układzie nerwowym,
polegającą na rozsianym rozpadzie
osłonki mielinowej włókien nerwowych
zarówno w rdzeniu kręgowym, jak i
mózgu, oraz uszkodzeniu pozostałych
części włókna nerwowego.
Stwardnienie rozsiane
Ciężarne z łagodnymi objawami SM
mogą rodzić drogami naturalnymi. W
razie wymaganej analgezji nie zaleca
się znieczulenia zewnątrzoponowego,
gdyż może nasilić objawy lub
wywołać napad drgawek.
Przeciwbólowo korzystnie działa
Dolargan. W celu stymulacji
czynności skurczowej macicy można
zastosować okstocyntę.
Stwardnienie rozsiane
U ciężarnych z uszkodzonym rdzeniem
kręgowym (niedowład kończyn dolnych)
poród często występuje wcześniej a ból
uświadamiający początek porodu nie
jest odczuwany. Aktywne parcie u wielu
takich ciężarnych nie jest możliwe, z
czego wynika konieczność zastosowania
operacji kleszczowej w II okresie
porodu. Cięcie cesarskie jest
rozwiązaniem wskazanym u rodzących
ze stwardnieniem rozsiany, mających
nasilone objawy
neurologiczne(porażenie dwu- lub
czterokończynowe).
3.Choroby naczyniowe
mózgu
Choroby naczyniowe mózgu u kobiet
ciężarnych obejmują
-krwotok oponowo-mózgowy,
-zakrzepicę naczyń żylnych mózgu,
-zapalenie tętnic,
-zatory.
Początek choroby naczyń mózgu w czasie
ciąży jest nagły, udarowy.
Może mieć charakter krwotoczny,
niedokrwienny lub przechodzić z jednej
postaci w drugą.
3a.Krwotok oponowo-
mózgowy
Krwotok oponowo-mózgowy jest to
wynaczynienie krwi do różnych
struktur wewnątrzczaszkowych : do
przestrzeni podpajęczynówkowej,
miąższu mózgu, komór mózgu,
przestrzeni podtwardówkowej.
Najczęściej występuje krwotok
podpajęczynówkowy, który jest
najbardziej poważnym powikłaniem w
ciąży. Stanowi przyczynę 80% zgonów
kobiet w ciąży.
Krwotok oponowo-mózgowy
Krwawienie z powodu naczyniaka
zazwyczaj występuje między 16 a 20
tygodniem ciąży, między 30 a 40
tygodniem ciąży oraz bezpośrednio po
porodzie(w czasie zwiększonej objętości
wyrzutowej serca). W przypadku
tętniaków zagrożenie krwotokiem
wzrasta w miarę trwania ciąży i jest
największe w III trymestrze ciąży i w 2
do 6 tygodni po porodzie.
Krwotok oponowo-mózgowy
Obraz kliniczny krwawienia
podpajęczynówkowego nie ulega zmianie
podczas ciąży. Z powodu drobnego krwawienia
(krwinkotoku) do ściany tętniaka występują
objawy ostrzegające, do których należy ból,
depresja, senność, światłowstręt, nudność,
przemijające zaburzenia widzenia. Niedowład
połowiczny występuje przy tętniaku tętnicy
środkowej mózgu, a zawroty głowy i niemożność
spojrzenia ku górze przy tętniaku tętnicy
podstawnej. Dokonane krwawienie
podpajeczynówkowe przebiega najczęściej z
utratą przytomności (typ udarowy), sztywnością i
bólami karku (typ oponowy), z bólami głowy i
kończyn (typ lędźwiowo-krzyżowy).
Krwotok oponowo-mózgowy
U kobiet ciężarnych bez objawów
bólowych lub z niewielkim bólem głowy
lub sztywnością karku (I stopień w skali
Hunta i Hessa)można stosować leczenie
neurochirurgiczne odroczone, które
przeprowadza się po rozwiązaniu ciąży
droga cięcia cesarskiego.
Krwotok oponowo-mózgowy
W większości przypadków poród należy
ukończyć operacją kleszczową w
znieczuleniu zewnątrz-oponowym lub
cięciem cesarskim. Pacjentki z
tętniakiem, u których pękły błony
płodowe, powinny być rozwiązane
cieciem cesarskim. W przypadku
usunięcia wady naczyniowej mózgu
kobieta może planować następną ciąże,
natomiast przy niemożności usunięcia
tętniaka lub wady tętniczo–żylnej
następna ciąża stanowi ryzyko i nie jest
wskazana.
3b. Zakrzepica żył mózgu
Zakrzepica żył mózgu występuje
głównie w okresie poporodowym, w
związku z nagłym zmniejszeniem
objętości i zwiększenie krzepliwości
krwi po porodzie oraz ewentualnym
przemieszczeniem materiału
zatorowego z żył miednicy. Pojawia się
głównie u kobiet odwodnionych lub
wyniszczonych oraz w przebiegu chorób
zapalnych, policytemii,
hemoglobinopatii, cukrzycy.
3c. Udar niedokrwienny
mózgu
Udar niedokrwienny mózgu może być
spowodowany zapaleniem tętnic mózgu
izolowanym lub w przebiegu choroby
układowej. W ciąży występuje rzadko. Ze
względu na objawy bóle migreno-
podobne głowy i objawy niedokrwienne,
wymaga hospitalizacji ciężarnej. W
wyniku procesu zapalnego tętnic
dochodzi do zmniejszenia ilości krwi
dopływającej do mózgu. W czasie porodu
może dojść do przemijającego udaru
niedokrwiennego.
3d. Zawał mózgu
Występuje około raz na 3000 ciężarnych,
trzynastokrotnie częściej niż u kobiet
nieciężarnych. U większości ciężarnych z
zawałem mózgu występuje zator tętnicy
środkowej mózgu. Pojawia się najczęściej po I
trymestrze ciąży i w pierwszym tygodniu po
porodzie. Do jego wystąpienia przyczyniają
się najczęściej choroby serca (arytmia,
choroby zastawek, choroby myocardium,
bakteryjne zapalenie wsierdzia), w mniejszym
stopniu zakrzepica naczyń kończyn dolnych i
miednicy, hemoglobinopatie, plamica
trombocytpeniczna, przerzuty komórek
nowotworowych, zatory tłuszczowe, będące
skutkiem urazu, zatory powietrzne związane z
poronieniem lub około porodowym
uszkodzeniem pochwy.
5.Guzy mózgu u kobiet w
ciąży
Współistnienie guza mózgu i ciąży jest
zbiegiem okoliczności. Leczenie zależy
od złośliwości guza i zaawansowania
ciąży. W przypadku stwierdzenia guza
złośliwego (glejak) rozwijającego się
szybko wskazane jest przerwanie ciąży
lub jej zakończenie cięciem cesarskim.
W przypadku guza łagodnego (oponiak),
przy jednoczesnym braku objawów
wzmożonego ciśnienia
wewnątrzczaszkowego lub przy
skutecznym ograniczeniu ciasnoty
wewnątrzczaszkowej za pomocą
steroidów i diuretyków, można odroczyć
leczenie do czasu połogu.
Gruczolaki przysadki
Wykrycie minigruczolaka u kobiety
zamierzającej zajść w ciąże powinno
prowadzić do jego wcześniejszego
usunięcia drogą transfenoidalną,
ponieważ ciąża może spowodować
zwiększenie jego objętości. Pojawienie
się w ciąży (zwłaszcza w drugiej
połowie) zaburzeń w polu widzenia
wymaga badania okulistycznego,
endokrynologicznego i neurologicznego
oraz TK, umożliwiających potwierdzenie
rozpoznania gruczolaka przysadki.
6.Choroby Nerwowo-
Mięśniowe
6a.Miastenia (myasthenia
gravis)
Jest to choroba autoimmunologiczna,
polegająca na szybkim i łatwym męczeniu się
i osłabieniu mięśni szkieletowych podczas
skurczu. Podobnie jak stwardnienie rozsiane
występuje między 20 a 40 rokiem życia.
Zaostrzenie choroby następuje w połogu
(zanotowano 3,4% śmiertelności matek).
Powoduje zwiększenie odsetka porodów
przedwczesnych (około 40%) oraz
pięciokrotnie zwiększa umieralność
okołoporodową noworodków. U 20%
noworodków rozwijają się objawy miastenii
przemijającej. Test diagnostyczny z 10 mg
bromku edrofonium (tensilon) jest
przeciwwskazany, gdyż zwiększa odsetek
poronień.
Miastenia (myasthenia
gravis)
Kobiety ciężarne z miastenią powinny być
hospitalizowane 2-3 tygodnie przed terminem
porodu. W tym czasie poddaje się je badaniu
EKG, funkcji tarczycy i układu oddechowego
oraz weryfikacji leczenia. Poród powinien
kontrolować zespół składający się z położnika
anestezjologa, neurologa. W większości
przypadków poród przebiega prawidłowo dla
tego nie należy rutynowo stosować
rozwiązania cięciem cesarskim. Podczas
porodu wraz z wysiłkiem wzrasta męczliwość,
to też należy go ukończyć operacja
kleszczową. Cięcie cesarskie wykonuje się
raczej ze wskazań położniczych niż
neurologicznych.
Podsumowanie
• Ciąża powikłana chorobą neurologiczna wymaga
ścisłej współ pracy położnika i neurologa,
• W bólach głowy ma znaczenie ich różnicowanie,
• Leczenie jest uzależnione od rodzaju bólu i
objawów towarzyszących,
• W profilaktyce bólów głowy obowiązuje: selekcja
przyjmowanych pokarmów i wykluczenie
produktów migrenorodnych,
• Badanie TK wykonuje się w bólach głowy
„niebezpiecznych”, zakrzepicy żył mózgu i
guzach mózgu,
• Badanie MR wykonuje się w diagnostyce
stwardnienia rozsianego, guzów mózgu,
zespołów bólowych okolicy lędźwiowo-krzyżowej,
Podsumowanie
• Przy objawach oponowych (zapalenie opon
mózgowo-rdzeniowych, krwotok oponowo-
mózgowy) wykonuje się nakłucie lędźwiowe i
badanie płynu mózgowo-rdzeniowego
• Hospitalizuje się kobiety w III trymestrze ciąży z
porażeniem kończyn dolnych (postać rdzeniowa
SM, uszkodzenie rdzenia kręgowego) i miastenią,
• Sposób rozwiązywania ciąży jest uzależniony od
rodzaju i zaawansowania choroby; cięcie
cesarskie w przypadku: tętniaka, SM z
porażeniem dwu- lub czterokończynowym, guza
mózgu (ryzyko wzrostu ciśnienia
wewnątrzczaszkowego), zapalenia
wielomięśniowego,
Dziękuje
za
uwagę
;-)