OTYŁOŚĆ u DZIECI
OTYŁOŚĆ u DZIECI
OTYŁOŚĆ u DZIECI
OTYŁOŚĆ u DZIECI
Definicja
Definicja
Jest to nadmiar
Jest to nadmiar
tkanki tłuszczowej
tkanki tłuszczowej
w ustroju, która
w ustroju, która
zdeponowana jest
zdeponowana jest
w tkance
w tkance
podskórnej, a także
podskórnej, a także
w narządach
w narządach
wewnętrznych
wewnętrznych
Nadwaga
Nadwaga
-BMI między 85-95 centylem
-BMI między 85-95 centylem
Otyłość
Otyłość
-BMI > 95 centyla
-BMI > 95 centyla
Siatki centylowe
Siatki centylowe
Wskaźnik masy ciała
Wskaźnik masy ciała
BMI
BMI
= masa ciała (kg) / wzrost (m
= masa ciała (kg) / wzrost (m
²
²
)
)
Norma
Norma
BMI 20-25
BMI 20-25
Nadwaga
Nadwaga
BMI 25-30
BMI 25-30
Otyłość
Otyłość
BMI >30
BMI >30
I
I
°
°
BMI 30.0 – 34.9
BMI 30.0 – 34.9
II
II
°
°
BMI 35.0 – 39.9
BMI 35.0 – 39.9
III
III
°
°
BMI >40
BMI >40
Częstość w Polsce: 5-11%
Częstość w Polsce: 5-11%
wiek
wiek
chłopcy
chłopcy
dziewczynki
dziewczynki
7-9 lat
7-9 lat
14
14
15
15
13 lat
13 lat
11
11
4
4
15 lat
15 lat
8
8
5
5
Częstość w UE
Częstość w UE
24%-prawie co czwarte dziecko
24%-prawie co czwarte dziecko
Otyłość lub nadwaga dotyczy 15
Otyłość lub nadwaga dotyczy 15
milionów dzieci
milionów dzieci
Tendencja wzrostowa -10x więcej niż
Tendencja wzrostowa -10x więcej niż
w roku 1970
w roku 1970
Podział otyłości
Podział otyłości
Jednoobjawowa
Jednoobjawowa
Wieloobjawowa
Wieloobjawowa
Z przyczyn ośrodkowych
Z przyczyn ośrodkowych
Podział (1)
Podział (1)
Jednoobjawowa
Jednoobjawowa
-jedyny objaw u osoby zdrowej
-jedyny objaw u osoby zdrowej
Wieloobjawowa
Wieloobjawowa
-współistnieje z chorobami lub
-współistnieje z chorobami lub
nieprawidłowościami innych
nieprawidłowościami innych
narządów
narządów
Podział (2)
Podział (2)
Z przyczyn ośrodkowych
Z przyczyn ośrodkowych
-towarzyszy uszkodzeniu oun
-towarzyszy uszkodzeniu oun
np. zespół Pradera-Labharta-Willego,
np. zespół Pradera-Labharta-Willego,
zespół Laurence”a-Moona-Bardeta-
zespół Laurence”a-Moona-Bardeta-
Biedla
Biedla
Mechanizm powstawania
Mechanizm powstawania
Zaburzenia równowagi między
Zaburzenia równowagi między
spożyciem kalorii i wydatkiem
spożyciem kalorii i wydatkiem
energetycznym
energetycznym
Zaburzenia proporcji składników –
Zaburzenia proporcji składników –
przewaga węglowodanów i tłuszczów
przewaga węglowodanów i tłuszczów
Czynniki ryzyka (1)
Czynniki ryzyka (1)
Zbyt duży przyrost masy ciała matki
Zbyt duży przyrost masy ciała matki
w czasie ciąży
w czasie ciąży
Brak karmienia piersią
Brak karmienia piersią
Podłoże genetyczne
Podłoże genetyczne
Częściej płeć żeńska (rola
Częściej płeć żeńska (rola
estrogenów)
estrogenów)
Czynniki ryzyka (2)
Czynniki ryzyka (2)
Otyłość w rodzinie, zwłaszcza u
Otyłość w rodzinie, zwłaszcza u
obojga rodziców
obojga rodziców
Utrwalone złe nawyki żywieniowe w
Utrwalone złe nawyki żywieniowe w
rodzinie
rodzinie
Brak lub niedobór aktywności
Brak lub niedobór aktywności
fizycznej
fizycznej
Sytuacje stresowe tzw. ”ucieczka w
Sytuacje stresowe tzw. ”ucieczka w
jedzenie”
jedzenie”
Zwiększone ryzyko otyłości
Zwiększone ryzyko otyłości
występuje w okresach fizjologicznego
występuje w okresach fizjologicznego
przyrostu tkanki tłuszczowej:
przyrostu tkanki tłuszczowej:
-1 rż
-1 rż
-okres pokwitania
-okres pokwitania
60% dzieci, u których problemu nie
60% dzieci, u których problemu nie
rozwiązano przed okresem
rozwiązano przed okresem
dojrzewania będzie miało problemy w
dojrzewania będzie miało problemy w
dorosłym życiu
dorosłym życiu
Typy otyłości
Typy otyłości
Androidalna (brzuszna)
Androidalna (brzuszna)
Gynoidalna (okolice bioder i ud)
Gynoidalna (okolice bioder i ud)
Ogólna-u dzieci głównie
Ogólna-u dzieci głównie
Przyczyny otyłości u dzieci
Przyczyny otyłości u dzieci
(1)
(1)
Wiek niemowlęcy i wczesnodziecięcy:
Wiek niemowlęcy i wczesnodziecięcy:
-wysokokaloryczne żywienie
-wysokokaloryczne żywienie
mieszankami sztucznymi
mieszankami sztucznymi
Przyczyny otyłości u dzieci
Przyczyny otyłości u dzieci
(2)
(2)
Dzieci starsze
Dzieci starsze
-przekarmianie węglowodanami,
-przekarmianie węglowodanami,
zwłaszcza prostymi (słodycze)
zwłaszcza prostymi (słodycze)
-złe nawyki żywieniowe i styl życia
-złe nawyki żywieniowe i styl życia
-czynniki psychospołeczne (stresy)
-czynniki psychospołeczne (stresy)
Powikłania (1)
Powikłania (1)
Wzrost ryzyka:
Wzrost ryzyka:
wczesnej miażdżycy
wczesnej miażdżycy
chorób układu sercowo-
chorób układu sercowo-
naczyniowego
naczyniowego
nadciśnienia
nadciśnienia
cukrzycy typu 2
cukrzycy typu 2
nowotworów
nowotworów
Powikłania (2)
Powikłania (2)
Przeciążenie układu ruchu
Przeciążenie układu ruchu
-koślawość kolan
-koślawość kolan
-skrzywienia kręgosłupa
-skrzywienia kręgosłupa
-wczesne zmiany zwyrodnieniowe
-wczesne zmiany zwyrodnieniowe
Zaburzenia miesiączkowania
Zaburzenia miesiączkowania
Problemy psychologiczno-społeczne
Problemy psychologiczno-społeczne
(brak akceptacji siebie i ze strony
(brak akceptacji siebie i ze strony
otoczenia)
otoczenia)
Podstawą leczenia otyłości jest
Podstawą leczenia otyłości jest
uzyskanie :
uzyskanie :
ujemnego bilansu
ujemnego bilansu
energetycznego
energetycznego
Zmniejszenie ilości
Zmniejszenie ilości
spożywanego pokarmu
spożywanego pokarmu
+
+
Zwiększenie aktywności
Zwiększenie aktywności
fizycznej
fizycznej
Leczenie
Leczenie
Prawidłowo zbilansowana dieta
Prawidłowo zbilansowana dieta
Zwiększenie aktywności fizycznej
Zwiększenie aktywności fizycznej
Zmiana stylu życia rodziny (nawyki
Zmiana stylu życia rodziny (nawyki
żywieniowe, aktywność fizyczna)
żywieniowe, aktywność fizyczna)
Utrzymanie efektu spadku masy ciała
Utrzymanie efektu spadku masy ciała
Farmakologiczne (wyjątkowo!)
Farmakologiczne (wyjątkowo!)
Chirurgiczne (wyjątkowo!) w tzw.
Chirurgiczne (wyjątkowo!) w tzw.
otyłości olbrzymiej
otyłości olbrzymiej
Profilaktyka !
Profilaktyka !
Karmienie piersią przynajmniej do 6mż
Karmienie piersią przynajmniej do 6mż
Aktywność fizyczna
Aktywność fizyczna
Kształtowanie prawidłowych nawyków
Kształtowanie prawidłowych nawyków
żywieniowych i stylu życia
żywieniowych i stylu życia
Diagnostyka u dzieci z BMI > 85 centyla
Diagnostyka u dzieci z BMI > 85 centyla
Szczególna kontrola BMI u dzieci z rodzin z
Szczególna kontrola BMI u dzieci z rodzin z
ryzykiem otyłości
ryzykiem otyłości
Edukacja
Edukacja
KINEZYTERAPIA
KINEZYTERAPIA
SPACER - najprostszy wysiłek, najlepiej
SPACER - najprostszy wysiłek, najlepiej
tolerowany -30min/dzień
tolerowany -30min/dzień
Stopniowo zwiększa się tempo marszu czas do 1
Stopniowo zwiększa się tempo marszu czas do 1
godz/dzień
godz/dzień
Ćw. Czynne zawsze(!) rozpoczynamy od pozycji
Ćw. Czynne zawsze(!) rozpoczynamy od pozycji
LEŻĄCEJ, przechodząc stopniowo do siadu i
LEŻĄCEJ, przechodząc stopniowo do siadu i
stania.
stania.
Mała ilość powtórzeń –ćw.kk, brzucha, grzbietu.
Mała ilość powtórzeń –ćw.kk, brzucha, grzbietu.
Stopniowo zwiększamy czas i ilość powtórzeń
Stopniowo zwiększamy czas i ilość powtórzeń
Ćw. Oddechowe- przeplatane między ćw.
Ćw. Oddechowe- przeplatane między ćw.
Czynnymi
Czynnymi
Po dobrej tolerancji ćw. indywidualnych kierujemy
Po dobrej tolerancji ćw. indywidualnych kierujemy
na ćw. w zespole.
na ćw. w zespole.
HYDROTERAPIA
HYDROTERAPIA
Natryski naprzemienne-ciepłe i chłodne,
Natryski naprzemienne-ciepłe i chłodne,
2 x dziennie po 5 minut,
2 x dziennie po 5 minut,
Kąpiele solankowe- 0,5 i 1 % -codziennie
Kąpiele solankowe- 0,5 i 1 % -codziennie
wieczorem 10 minut,
wieczorem 10 minut,
PŁYWANIE W BASENIE !
PŁYWANIE W BASENIE !
po przepłynięciu 1 km powstaje znaczący
po przepłynięciu 1 km powstaje znaczący
ubytek wagi, reguluje się oddech, zwiększa
ubytek wagi, reguluje się oddech, zwiększa
natlenienie organizmu ułatwiające
natlenienie organizmu ułatwiające
spalanie tłuszczu.
spalanie tłuszczu.
RADY DLA RODZICÓW
RADY DLA RODZICÓW
1. Wyeliminuj jedzenie typu "fast-food" i siedzenie godzinami przed
1. Wyeliminuj jedzenie typu "fast-food" i siedzenie godzinami przed
telewizorem.
telewizorem.
2. Ogranicz tłuste i słodkie pożywienie. Po prostu go nie kupuj.
2. Ogranicz tłuste i słodkie pożywienie. Po prostu go nie kupuj.
3. Dbaj o systematyczne posiłki, 4-5 dziennie.
3. Dbaj o systematyczne posiłki, 4-5 dziennie.
4. Ucz dziecko zasad prawidłowego odżywiania dostosowując wiedzę do
4. Ucz dziecko zasad prawidłowego odżywiania dostosowując wiedzę do
wieku dziecka.
wieku dziecka.
5.
5.
Sam jedz prawidłowo-rodzice są ważnym wzorem dla dziecka,
Sam jedz prawidłowo-rodzice są ważnym wzorem dla dziecka,
dziecko powinno jeść wspólnie z rodzicami podobne posiłki, nie
dziecko powinno jeść wspólnie z rodzicami podobne posiłki, nie
może być na osobnej, drastycznej diecie.
może być na osobnej, drastycznej diecie.
6. Powoli zwiększ aktywność fizyczną dziecka, wybierając sporty, które
6. Powoli zwiększ aktywność fizyczną dziecka, wybierając sporty, które
lubi.
lubi.
7.
7.
Towarzysz dziecku w trakcie posiłku i przy uprawianiu sportu.
Towarzysz dziecku w trakcie posiłku i przy uprawianiu sportu.
8. Dbaj o to, by dietetyczne posiłki były ładne, kolorowe i smaczne.
8. Dbaj o to, by dietetyczne posiłki były ładne, kolorowe i smaczne.
9. Nie kupuj słodyczy "na drogę" do przedszkola.
9. Nie kupuj słodyczy "na drogę" do przedszkola.
10. Zawsze przygotowuj zdrowe, smaczne posiłki do szkoły, zamiast dawać
10. Zawsze przygotowuj zdrowe, smaczne posiłki do szkoły, zamiast dawać
pieniądze na jedzenie.
pieniądze na jedzenie.
11. Rodzinne wypady do restauracji zastąp spacerem, wyprawą na basen
11. Rodzinne wypady do restauracji zastąp spacerem, wyprawą na basen
czy na rower.
czy na rower.
12. Nie krytykuj wyglądu dziecka - przyczynisz się do nie akceptacji
12. Nie krytykuj wyglądu dziecka - przyczynisz się do nie akceptacji
wyglądu, psychogennych zaburzeń
wyglądu, psychogennych zaburzeń
odżywiania w przyszłości.
odżywiania w przyszłości.
