Pojęcia transportu i komunikacji nie są
sobie przyporządkowane, ale i nie są
pojęciami rozłącznymi. Przenikają się
wzajemnie. Pewne składniki transportu nie
wchodzą w zakres komunikacji. Za
elementy tylko transportowe uważa się:
•
przewozy nieregularne,
•
przewozy technologiczne,
•
transport rurociągowy,
•
transport przesyłowy,
•
transport niekonwencjonalny.
Do działalności będącej jednocześnie
TRANSPORTEM
I KOMUNIKACJĄ zalicza się:
•
powiązania między drogami
komunikacyjnymi
•
towarowe i pasażerskie przewozy
regularne i pozarozkładowe
•
obsługę podróżnych
•
komunikację indywidualną i
przemieszczanie ludzi środkami
komunikacji bliskiej.
Komunikację stanowią:
•
telekomunikacja
•
radio i telewizja
•
telefon, telegraf,
•
poczta, korespondencja przesyłowa
•
internet.
Ze względu na ŚRODOWISKO
wyróżniamy:
•
Układy komunikacyjne lądowe
•
Układy komunikacyjne powietrzne
•
Układy komunikacyjne wodne.
Ze względu na kryterium DROGI możemy dokonać
podziału układów komunikacyjnych na:
Układy komunikacji lądowej:
•
bezszynowej,
•
szynowej.
Układy komunikacyjne powietrzne:
•
lotnicze,
•
kosmiczne.
Układy komunikacyjne wodne:
•
komunikacji morskiej,
•
komunikacji śródlądowej.
Ze względu na PRZEDMIOT PRZEWOZU wyróżniamy:
•
Układy komunikacyjne pasażerskie,
•
Układy komunikacyjne towarowe.
Ze względu na RODZAJ ŚRODKA TRANSPORTU
układy komunikacyjne możemy podzielić w oparciu o
gałęziowy podział transportu:
•
Komunikacja kolejowa,
•
Komunikacja samochodowa,
•
Komunikacja lotnicza,
•
Komunikacja wodna śródlądowa,
•
Komunikacja morska.
Ze względu na ZASIĘG TERYTORIALNY komunikację
możemy podzielić na:
•
Komunikację międzynarodową,
•
Komunikację międzyregionalną,
•
Komunikację regionalną,
•
Komunikację lokalną.
Inny podział, uwzględniający członkostwo w UE to:
•
Komunikacja „poza-unijna”,
•
Komunikacja wewnątrz-unijna,
•
Komunikacja krajowa.
Funkcjonowanie poszczególnych układów
komunikacyjnych opiera się o zorganizowane
sieci transportowe.
Sieci układów komunikacyjnych są
zorganizowane przez poszczególne rodzaje
transportu np. sieć autobusowa, sieć linii żeglugi
morskiej itp. Układy komunikacyjne i ich sieci nie
powinny tworzyć chaosu lecz uzupełniać się
wzajemnie.
Infrastruktura komunikacyjna są to
środki techniczne potrzebne do
prawidłowego funkcjonowania układów
komunikacyjnych. Są to min.:
•
drogi wszystkich gałęzi transportu,
•
węzły transportowe,
•
budynki,
•
mosty, wiadukty.
Infrastrukturę komunikacyjną możemy
podzielić na:
•
liniową: sieć drogowa(każdy wydzielony pas
terenu do ruchu lub postoju pojazdów oraz
do ruchu pieszych wraz z leżącymi w jej
ciągu obiektami inżynierskimi),
•
punktową: dworce, przystanki, punkty
przeładunkowe, stacje, place, stacje
techniczne, stacje zaopatrzenia materiałowo-
technicznego).
Przepustowość układu komunikacyjnego, wskaźnik
zapełnienia pojazdów, regularność ruchu, gęstość
ruchu, obciążenie, zdolność przewozowa ruchu, a
przede wszystkim poziom jego bezpieczeństwa to
parametry charakteryzujące układy komunikacyjne.
Właściwie prowadzony proces projektowania,
uzgadniania, a następnie realizacji obiektu powinien
przynieść w efekcie poprawnie funkcjonujący układ
komunikacyjny, pozbawiony elementów mogących
negatywnie wpływać na jego płynność i
bezpieczeństwo ruchu.
Układ komunikacyjny miasta musi stanowić właściwą
podstawę dla prawidłowego ujęcia ruchu miejskiego i
najlepszego obsłużenia mieszkańców. Kształt sieci
arterii miejskich, poza od dawna uznawanym celem
tworzenia najkrótszych dróg, obecnie powinien
umożliwić mieszkańcom uzyskanie maksimum
oszczędności czasu na podróż.
Planowanie zaś tras komunikacyjnych w mieście
powinno się opierać m. in. na sprawdzaniu dla
poszczególnych wariantów rozwiązań wskaźników,
pozwalających ilościowo ująć zasadnicze wielkości,
ilustrujące pracę komunikacji miejskiej
Wszystkie te typy miały ścisły obszar centrum (city). Układ sieci
radialnych i mieszanych o arteriach przekątnych, daje więc
większe oszczędności na czasie podróży.
Prawidłowe zaplanowanie sieci komunikacyjnej
(sieci ulicznej i sieci komunikacji masowej) dla
danego obszaru (regionu, miasta, dzielnicy) ma
znaczący wpływ na jego funkcjonowanie.
Podstawą do opracowania sieci komunikacyjnych
jest plan miasta. Planowanie sieci
komunikacyjnych ma miejsce w przypadku
projektowania nowych sieci komunikacyjnych na
obszarach zagospodarowywanych oraz w
przypadku przebudowy i modernizacji już
istniejących sieci.
Przy takim planowaniu należy uwzględnić następujące
elementy:
•
układ topograficzny i demograficzny,
•
istniejącą sieć uliczną,
•
natężenie ruchu pieszego,
•
natężenie ruchu kołowego,
•
prognozy ruchu pasażerskiego,
•
prognozy ruchu towarowego.
Podstawowym sprawdzianem dla projektowanego układu
komunikacyjnego będzie jego zdolność do zaspokojenia
potrzeb przewozowych miasta.