1

Choroby zawodowe

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW

z dnia 30 lipca 2002 r.

w sprawie chorób zawodowych

(Dz. U. Nr 105, poz. 869 z 2009 r.)

Weszło w życie 3 lipca 2009 r.

Zakres rozporządzenia

Rozporządzenie określa:
1) wykaz chorób zawodowych;
2) okres, w którym wystąpienie udokumentowanych objawów

chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej
pomimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu
zawodowym;

3) sposób i tryb postępowania dotyczący zgłaszania podejrzenia,

rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych;

4) podmioty właściwe w sprawie rozpoznawania chorób

zawodowych.

2

Definicja choroby zawodowej

3

Za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w

wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny

warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim

prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana

działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia

występujących w środowisku pracy albo w związku ze

sposobem wykonywania pracy, zwanych „narażeniem

zawodowym”

(Art. 235

1

. ustawy Kodeks pracy)

Zgłaszanie chorób zawodowych

4

Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się:
1) właściwemu państwowemu powiatowemu
inspektorowi sanitarnemu,
2) właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy

— których właściwość ustala się według miejsca, w
którym praca jest lub była wykonywana przez
pracownika,
lub
według krajowej siedziby pracodawcy, w przypadku
gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego
jest gromadzona w tej siedzibie.

5

Zgłoszenie choroby zawodowej

Zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej oraz jej rozpoznanie
dotyczy:
- pracownika,
- byłego pracownika,
w czasie pracy lub po zakończeniu pracy ale nie później niż w okresie
określonym w rozporządzeniu (w zależności od schorzenia).

Zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej:
- formularz określony w przepisach w sprawie sposobu
dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób,

- w przypadku choroby zawodowej o ostrym przebiegu lub podejrzenia,
że choroba zawodowa była przyczyną śmierci pracownika – dodatkowo
w formie telefonicznej.

-Do tego miejsca aktualizowany

6

Zgłoszenie podejrzenia choroby

zawodowej u pracownika

Zgłoszenia dokonuje:
- pracodawca zatrudniający pracownika, u którego podejrzewa

się chorobę zawodową;
- lekarz, który powziął podejrzenie choroby zawodowej u

pracownika.
Zgłoszenia może również dokonać:
- pracownik aktualnie zatrudniony zgłasza podejrzenie za

pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną

opiekę zdrowotną,
- lekarz stomatolog, który podczas wykonywania zawodu

powziął podejrzenie wystąpienia u pacjenta choroby zawodowej,
- lekarz weterynarii, który podczas wykonywania zawodu

stwierdził u pracownika mającego kontakt z chorymi zwierzętami

objawy mogące nasuwać podejrzenie choroby zawodowej.

Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się:
1) właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu;
2) właściwemu inspektorowi pracy

7

Ocena narażenia zawodowego

Przy zgłaszaniu podejrzenia, rozpoznawaniu i stwierdzaniu chorób

zawodowych uwzględnia się choroby ujęte w wykazie chorób

zawodowych, jeżeli:
- w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z

wysokim prawdopodobieństwem, że:

- choroba została spowodowana działaniem czynników

szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy
- albo sposobem wykonywania pracy.

Czynniki chemiczne i fizyczne:

- rodzaj czynnika,
- wartość stężeń lub natężeń
- okres narażenia zawodowego;

8

Oceniane elementy narażenia

zawodowego

Czynniki biologiczne:

- rodzaj czynnika,
- ustalenie czasu kontaktu oraz stwierdzenie mechanizmu działania
lub drogi szerzenia się czynnika.
Nie jest konieczne określenie stężenia tego czynnika.

Czynniki o działaniu uczulającym

(alergeny):

– rodzaj czynnika i stwierdzenie kontaktu z takim czynnikiem w
czasie pracy, jeżeli występował on w środowisku pracy, surowcach,
półproduktach lub gotowych wyrobach. Nie jest konieczne określenie
stężenia tego czynnika;

Sposób wykonywania pracy

:

- określenie stopnia obciążenia wysiłkiem fizycznym,
- chronometraż czynności, które mogą powodować nadmierne
obciążenie odpowiednich narządów lub układów organizmu ludzkiego.

9

Ocena narażenia zawodowego

Pracodawca po zakończeniu postępowania mającego na celu
ustalenie uszczerbku na zdrowiu lub niezdolności do pracy w związku
ze stwierdzoną chorobą zawodową pracownika przesyła
zawiadomienie o skutkach choroby zawodowej do:
- Instytutu Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera w Łodzi,
- oraz do właściwego państwowego inspektora sanitarnego.

Ocenę narażenia zawodowego sporządza się na formularzu:
- przy wykorzystaniu dokumentacji gromadzonej przez pracodawców i
jednostki organizacyjne Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
- a także, jeśli postępowanie dotyczy aktualnego zatrudnienia, na
podstawie oceny przeprowadzonej bezpośrednio u pracodawcy.

Ocenę narażenia zawodowego przeprowadza:
1) w związku z podejrzeniem choroby zawodowej – lekarz zgłaszający
podejrzenie,
2) w toku ustalania rozpoznania choroby zawodowej – lekarz
zatrudniony w jednostce orzeczniczej,
3) w toku podejmowania decyzji – państwowy powiatowy inspektor
sanitarny.

10

Konsekwencje nieprzestrzegania przepisów dotyczących

chorób zawodowych

  
Nadzór nad przestrzeganiem przepisów dotyczących chorób
zawodowych sprawuje Państwowa Inspekcja Pracy oraz Państwowa
Inspekcja Sanitarna.
 
Osoba odpowiedzialna za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w
zakładzie pracy albo kierując pracownikami, która nie przestrzega
przepisów lub zasad bhp, podlega karze grzywny.
 
Karze grzywny podlegają także osoby, które :
a) wbrew obowiązkowi dostarczają pracownikowi środki ochrony
indywidualnej, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny
zgodności,
b) wbrew obowiązkowi stosują materiały i procesy technologiczne
bez uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia
pracowników i bez podjęcia odpowiednich środków profilaktycznych,
c) nie zgłaszają choroby zawodowej albo podejrzenia o taką
chorobę,
d) nie ujawniają choroby zawodowej,
e) przedstawiają niezgodne z prawdą informacje, dowody lub
dokumenty dotyczące chorób zawodowych,
f) uniemożliwiają prowadzenie wizytacji zakładu pracy lub nie
udzielają informacji niezbędnych do wykonywania zadań Inspekcji
Pracy.
 Podstawa prawna: art. 283 k.p.