Profilaktyka

Profilaktyka

szczękowoortopedy

szczękowoortopedy

czna

czna

Scenariusz i reżyseria:

Scenariusz i reżyseria:

Marta Hankus

Marta Hankus

Marta Markowska

Marta Markowska

Marta Podolecka

Marta Podolecka



PROFILAKTYKA = ZAPOBIEGANIE

PROFILAKTYKA = ZAPOBIEGANIE



Profilaktyka w ortodoncji to takie kierowanie

Profilaktyka w ortodoncji to takie kierowanie

rozwojem narządu żucia i jego wzrostem, które

rozwojem narządu żucia i jego wzrostem, które

zapewnia optymalne jego ukształtowanie.

zapewnia optymalne jego ukształtowanie.

Niezbędna przy tym jest znajomość rozwoju

Niezbędna przy tym jest znajomość rozwoju

morfologiczno – czynnościowego dziecka

morfologiczno – czynnościowego dziecka

1.

1.

Usunięcie czynników spaczających

Usunięcie czynników spaczających

2.

2.

Dostarczanie odpowiednich bodźców

Dostarczanie odpowiednich bodźców

czynnościowych

czynnościowych



Czynniki spaczające – działające niekorzystne

Czynniki spaczające – działające niekorzystne

czynniki zarówno w życiu wewnątrz jak i

czynniki zarówno w życiu wewnątrz jak i

zawnątrzłonowym np. próchnica, uraz,

zawnątrzłonowym np. próchnica, uraz,

dyzfunkcje, parafunkcje, przedwczesna utrata

dyzfunkcje, parafunkcje, przedwczesna utrata

zebów

zebów



Norma biologiczna – określa prawidłowy rozwój

Norma biologiczna – określa prawidłowy rozwój

morfologii i czynności narządu żucia w stosunku

morfologii i czynności narządu żucia w stosunku

do wieku dziecka (kalendarzowego i

do wieku dziecka (kalendarzowego i

rozwojowego)

rozwojowego)

Podział dzieci na grupy

Podział dzieci na grupy

dyspanseryjne

dyspanseryjne

1.

1.

I grupa: dzieci bez wady zgryzu, norma biologiczna ,

I grupa: dzieci bez wady zgryzu, norma biologiczna ,

brak czynników spaczających - okresowa obserwacja

brak czynników spaczających - okresowa obserwacja

2.

2.

II grupa: dzieci bez wady zgryzu, stwierdzony

II grupa: dzieci bez wady zgryzu, stwierdzony

czynnik spaczający – profilaktyka zakłada usunięcie

czynnik spaczający – profilaktyka zakłada usunięcie

czynnika spaczającego

czynnika spaczającego

3.

3.

III grupa: dzieci z wadami zgryzu oraz szkodliwymi

III grupa: dzieci z wadami zgryzu oraz szkodliwymi

nawykami, które mogą te wady pogłębiać –

nawykami, które mogą te wady pogłębiać –

wprowadzane są proste zabiegi i aparaty

wprowadzane są proste zabiegi i aparaty

4.

4.

IV grupa: dzieci z wadami zgryzu znacznie

IV grupa: dzieci z wadami zgryzu znacznie

nasilonymi (czynniki powodujące te wady mogą

nasilonymi (czynniki powodujące te wady mogą

nadal działać lub już nie) – specjalistyczne leczenie

nadal działać lub już nie) – specjalistyczne leczenie

szczękowoortopedyczne

szczękowoortopedyczne

Okres wewnątrzłonowy

Okres wewnątrzłonowy



Wchodzi w zakres ogólnomedycznej opieki kobiety

Wchodzi w zakres ogólnomedycznej opieki kobiety

ciężarnej w tym także poradnictwa genetycznego

ciężarnej w tym także poradnictwa genetycznego

( w przypadku wad genetycznych)

( w przypadku wad genetycznych)



Ochrona matki przed czynnikami teratogennymi:

Ochrona matki przed czynnikami teratogennymi:

choroby wirusowe, działanie trucizn, leków, energii

choroby wirusowe, działanie trucizn, leków, energii

jonizującej, stres, zaburzenia hormonalne, konflikt

jonizującej, stres, zaburzenia hormonalne, konflikt

serologiczny

serologiczny



Właściwe odżywianie (dieta bogata w białko i

Właściwe odżywianie (dieta bogata w białko i

mikroelementy) i zapewnienie warunków bytowych

mikroelementy) i zapewnienie warunków bytowych

ciężarnej

ciężarnej



Szczególną uwagę należy zwrócić na dziecko z

Szczególną uwagę należy zwrócić na dziecko z

rozpoznaną krzywicą które od urodzenia wymaga

rozpoznaną krzywicą które od urodzenia wymaga

regularnych kontroli ortodontycznych

regularnych kontroli ortodontycznych

Okres porodu

Okres porodu



Możliwość wystąpienia

Możliwość wystąpienia

okołoporodowego uszkodzenia

okołoporodowego uszkodzenia

narządu żucia

narządu żucia



Szybka reakcja i ewentualne

Szybka reakcja i ewentualne

leczenie ze strony lekarza ortopedy

leczenie ze strony lekarza ortopedy

szczękowego

szczękowego

Okres niemowlęcy

Okres niemowlęcy



W tym okresie rozwój narządu żucia jest

W tym okresie rozwój narządu żucia jest

szczególnie uzależniony od układu mięśniowego

szczególnie uzależniony od układu mięśniowego



Układanie dziecka:

Układanie dziecka:

1.

1.

W czasie snu głowa lekko uniesiona – wargi mają

W czasie snu głowa lekko uniesiona – wargi mają

zamykać szparę ust, dziecko powinno swobodnie

zamykać szparę ust, dziecko powinno swobodnie

oddychać przez nos. Zapewnia to prawidłowy tor

oddychać przez nos. Zapewnia to prawidłowy tor

oddychania dziecka i wzrost doprzednio-dolny

oddychania dziecka i wzrost doprzednio-dolny

żuchwy

żuchwy

2.

2.

Podczas karmienia dziecko powinno być trzymane

Podczas karmienia dziecko powinno być trzymane

prawie pionowo (min. 45st.) – ruchy doprzednie

prawie pionowo (min. 45st.) – ruchy doprzednie

żuchwy, brak ucisku dziecka, zapewnienie

żuchwy, brak ucisku dziecka, zapewnienie

oddychania przez nos

oddychania przez nos



Karmienie – najkorzystniejsze jest karmienie

Karmienie – najkorzystniejsze jest karmienie

naturalne, które poza dostarczaniem dziecku

naturalne, które poza dostarczaniem dziecku

niezbędnych wartości pokarmowych, stymuluje

niezbędnych wartości pokarmowych, stymuluje

także prawidłowy rozwój narządu żucia – korzystny

także prawidłowy rozwój narządu żucia – korzystny

efekt odruchu ssania brodawki piersiowej

efekt odruchu ssania brodawki piersiowej

Okres niemowlęcy

Okres niemowlęcy



Karmienie sztuczne powinno być konsultowane z

Karmienie sztuczne powinno być konsultowane z

pediatrą co do składu pokarmu jak i sposobu

pediatrą co do składu pokarmu jak i sposobu

podawania. Smoczek powinien mieć kształt

podawania. Smoczek powinien mieć kształt

zbliżony do brodawki piersiowej, a otwór ma być

zbliżony do brodawki piersiowej, a otwór ma być

na tyle mały, żeby pokarm wypływał kroplami,

na tyle mały, żeby pokarm wypływał kroplami,

najlepiej kilkoma strumieniami (smoczek typu

najlepiej kilkoma strumieniami (smoczek typu

Ania, Dreyfusa, Mullera-Baltersa). Czas

Ania, Dreyfusa, Mullera-Baltersa). Czas

karmienia ok. 20 min. W mikrogenii – butelka

karmienia ok. 20 min. W mikrogenii – butelka

Duenna

Duenna



Połykanie pokarmów przez niemowlęta

Połykanie pokarmów przez niemowlęta

pobudzane jest przez wprowadzenie karmienia

pobudzane jest przez wprowadzenie karmienia

łyżeczką już w 3 miesiącu życia, w czasie

łyżeczką już w 3 miesiącu życia, w czasie

wyrzynania siekaczy należy dawać skórkę chleba

wyrzynania siekaczy należy dawać skórkę chleba



Parafunkcje: ssanie smoczka, palca, rogu

Parafunkcje: ssanie smoczka, palca, rogu

poduszki

poduszki

Okres żłobkowy

Okres żłobkowy



Wygasanie odruchu ssania do 18 miesiąca życia – w

Wygasanie odruchu ssania do 18 miesiąca życia – w

ewentualnej jego eliminacji pomocna jest płytka

ewentualnej jego eliminacji pomocna jest płytka

przedsionkowa Schonherra, która eliminuje nawyki ustne

przedsionkowa Schonherra, która eliminuje nawyki ustne

np. Ssanie, oddychanie przez usta – jest mechaniczna

np. Ssanie, oddychanie przez usta – jest mechaniczna

barierą

barierą



Odruch ssania palców eliminuje się ubierając dziecku

Odruch ssania palców eliminuje się ubierając dziecku

sztywne rękawy

sztywne rękawy



Po 30 miesiącu życia dziecka powinien zanikać

Po 30 miesiącu życia dziecka powinien zanikać

niemowlęcy typ połykania a rozwijać się dorosły, należy

niemowlęcy typ połykania a rozwijać się dorosły, należy

wprowadzić pokarmy wymagające żucia: sprzyja to

wprowadzić pokarmy wymagające żucia: sprzyja to

wydzielaniu śliny, oczyszczaniu jamy ustnej,

wydzielaniu śliny, oczyszczaniu jamy ustnej,

prawidłowemu rozwojowi narządu żucia

prawidłowemu rozwojowi narządu żucia



Profilaktyka p/próchnicowa: higiena jamy ustnej, leczenie

Profilaktyka p/próchnicowa: higiena jamy ustnej, leczenie

zębów mlecznych

zębów mlecznych



Leczenie wszelkich chorób gardła, jamy nosowej w celu

Leczenie wszelkich chorób gardła, jamy nosowej w celu

nieutwalania oddychania przez ustna

nieutwalania oddychania przez ustna

Okres przedszkolny

Okres przedszkolny



Parafunkcje: obgryzanie ołówków, paznokci

Parafunkcje: obgryzanie ołówków, paznokci



Dysfunkcje: leniwe żucie, mowy, oddychania,

Dysfunkcje: leniwe żucie, mowy, oddychania,

połykania

połykania



Wczesne rozpoznanie i leczenie początkowych

Wczesne rozpoznanie i leczenie początkowych

wad zgryzu:

wad zgryzu:

1.

1.

Żucie – podawanie dziecku twardych pokarmów, w

Żucie – podawanie dziecku twardych pokarmów, w

ostateczności szlifowanie guzków zębów

ostateczności szlifowanie guzków zębów

mlecznych

mlecznych

2.

2.

Profilaktyka p/próchnicowa i leczenie próchnicy,

Profilaktyka p/próchnicowa i leczenie próchnicy,

przemyślane ekstrakcje z zabezpieczeniem

przemyślane ekstrakcje z zabezpieczeniem

miejsca dla z.stałego (utrzymywacze przestrzeni).

miejsca dla z.stałego (utrzymywacze przestrzeni).

3.

3.

W przypadku zaburzeń zgryzu poleca się

W przypadku zaburzeń zgryzu poleca się

ćwiczenia mięśniowe dla danej wady zgryzu

ćwiczenia mięśniowe dla danej wady zgryzu

Okres szkolny

Okres szkolny



Następuje wymiana uzębienia – drobne

Następuje wymiana uzębienia – drobne

odchylenia od normy np. wyrzynania od str.

odchylenia od normy np. wyrzynania od str.

językowej czy podniebiennej siekaczy,

językowej czy podniebiennej siekaczy,

diastema, stłoczenia, obroty, tendencja do II kl.

diastema, stłoczenia, obroty, tendencja do II kl.

Angle’a są do przyjęcia, ale wymagają

Angle’a są do przyjęcia, ale wymagają

obserwacji. Jeśli dodatkowym tym odchyleniom

obserwacji. Jeśli dodatkowym tym odchyleniom

od normy towarzyszą czynniki spaczające

od normy towarzyszą czynniki spaczające

może dojść do powstania wady zgryzu!

może dojść do powstania wady zgryzu!



Szczególne wyostrzenie uwagi wśród

Szczególne wyostrzenie uwagi wśród

stomatologów w tym okresie rozwoju dziecka

stomatologów w tym okresie rozwoju dziecka



Zapobieganie wszystkim wcześniejszym złym

Zapobieganie wszystkim wcześniejszym złym

nawykom

nawykom

Opiłowywanie zębów

Opiłowywanie zębów

mlecznych

mlecznych



W wieku przedszkolnym powinno nastapić

W wieku przedszkolnym powinno nastapić

fizjologiczne ścieranie zębów mlecznych.

fizjologiczne ścieranie zębów mlecznych.



Jeśli w wieku 4-6 lat nie ma objawu starcia zębów

Jeśli w wieku 4-6 lat nie ma objawu starcia zębów

jest to skutek nieprawidłowego gryzienia i żucia

jest to skutek nieprawidłowego gryzienia i żucia

(żucie miękkich, papkowatych pokarmów)

(żucie miękkich, papkowatych pokarmów)



Przyczyną starcia jednostronnego może być

Przyczyną starcia jednostronnego może być

próchnica lub nawyk żucia jedną stroną

próchnica lub nawyk żucia jedną stroną



W wyniku braku starcia zębów ograniczone są

W wyniku braku starcia zębów ograniczone są

ruchy przednio-tylne, co powoduje wykształcenie

ruchy przednio-tylne, co powoduje wykształcenie

lub pogłębienie wady zgryzu

lub pogłębienie wady zgryzu



W każdym przypadku stwierdzenia braku starcia

W każdym przypadku stwierdzenia braku starcia

zębów adekwatnego do wieku w przedziale 4-7 lat

zębów adekwatnego do wieku w przedziale 4-7 lat

należy guzki zębów mlecznych opiłować: kły +

należy guzki zębów mlecznych opiłować: kły +

trzonowce mleczne, co nadaje im płaszczyznę

trzonowce mleczne, co nadaje im płaszczyznę

ślizgową

ślizgową



Zaleca się spożywanie twardych pokarmów

Zaleca się spożywanie twardych pokarmów

Próchnica zębów i jej

Próchnica zębów i jej

skutki

skutki



Najważniejsza higiena i wykształcenie nawyków

Najważniejsza higiena i wykształcenie nawyków

higienicznych wśród dzieci!

higienicznych wśród dzieci!



Od 3 roku życia dzieci powinny same szczotkować

Od 3 roku życia dzieci powinny same szczotkować

zęby po dokiem opiekunów 2 razy dziennie

zęby po dokiem opiekunów 2 razy dziennie



Ograniczenie słodyczy (model tzw. „słodkich

Ograniczenie słodyczy (model tzw. „słodkich

sobót”) i pokarmów mącznych a wprowadzenie

sobót”) i pokarmów mącznych a wprowadzenie

jarzyn, owoców, białka

jarzyn, owoców, białka



Stała kontrola stomatologiczna i profilaktyka

Stała kontrola stomatologiczna i profilaktyka

fluorkowa

fluorkowa



Ewentualne wykonywanie utrzymywaczy

Ewentualne wykonywanie utrzymywaczy

przestrzeni

przestrzeni

REEDUKACJA

REEDUKACJA



Leczenie zaburzeń zgryzu wyłącznie za pomocą

Leczenie zaburzeń zgryzu wyłącznie za pomocą

aparatów szczękowoortopedycznych nie zawsze daje trwałe

aparatów szczękowoortopedycznych nie zawsze daje trwałe

wyniki. Związane jest to występowaniem zaburzeń w

wyniki. Związane jest to występowaniem zaburzeń w

zakresie czynności takich, jak:

zakresie czynności takich, jak:

ŻUCIE, POŁYKANIE, ODDYCHANIE, WYMOWA

ŻUCIE, POŁYKANIE, ODDYCHANIE, WYMOWA



Dla wykonania każdej z tych czynności określone jest

Dla wykonania każdej z tych czynności określone jest

pewne wyobrażenie ruchów w

pewne wyobrażenie ruchów w

korze mózgowej

korze mózgowej

-> na tej

-> na tej

przesłance oparto metodę leczenia, zwaną reedukacją.

przesłance oparto metodę leczenia, zwaną reedukacją.



Metoda polega na uświadomieniu nieprawidłowych

Metoda polega na uświadomieniu nieprawidłowych

odruchów i nawyków, a następnie przez długotrwałe i

odruchów i nawyków, a następnie przez długotrwałe i

systematyczne ćwiczenia wprowadza nowe odruchy i

systematyczne ćwiczenia wprowadza nowe odruchy i

nawyki do świadomości.

nawyki do świadomości.



Działanie na narząd ruchu poprzez układ nerwowy.

Działanie na narząd ruchu poprzez układ nerwowy.



Występowanie elementów wspólnych z mioterapią.

Występowanie elementów wspólnych z mioterapią.



Różnica pomiędzy mioterapią, a reedukacją polega

Różnica pomiędzy mioterapią, a reedukacją polega

na tym, że:

na tym, że:

gimnastyka:

gimnastyka:

zmienia napięcie i siłę

zmienia napięcie i siłę

mięśni, przywraca równowagę antagonistycznie

mięśni, przywraca równowagę antagonistycznie

działającym grupom mięśni.

działającym grupom mięśni.

np. ćwiczenia Rogersa

np. ćwiczenia Rogersa

reedukacja:

reedukacja:

przywraca prawidłową czynność

przywraca prawidłową czynność

znacznej grupie mięśni bez zmian ich siły.

znacznej grupie mięśni bez zmian ich siły.

np. nauczenie sepleniącego dziecka poprawnej

np. nauczenie sepleniącego dziecka poprawnej

wymowy

wymowy



Reedukacja może być stosowana jako wyłączna

Reedukacja może być stosowana jako wyłączna

metoda leczenia lub jako wspomagająca leczenie

metoda leczenia lub jako wspomagająca leczenie

aparatem szczękowoortopedycznym.

aparatem szczękowoortopedycznym.



WSKAZANIA

WSKAZANIA

do leczenia metodą reedukacji:

do leczenia metodą reedukacji:

- przetrwały niemowlęcy typ połykania

- przetrwały niemowlęcy typ połykania

- oddychanie przez usta

- oddychanie przez usta

- leniwe żucie

- leniwe żucie

- wymowa międzyzębowa

- wymowa międzyzębowa



PRZECIWWSKAZANIA

PRZECIWWSKAZANIA

do leczenia metodą

do leczenia metodą

reedukacji:

reedukacji:

- niedojrzałość psychiczna

- niedojrzałość psychiczna

- niedorozwój umysłowy

- niedorozwój umysłowy

- zły stan ogólny dziecka

- zły stan ogólny dziecka

- brak współpracy ze strony dziecka

- brak współpracy ze strony dziecka

- negatywny stosunek dziecka i rodziców do

- negatywny stosunek dziecka i rodziców do

leczenia

leczenia

metodą „bez aparatu”.

metodą „bez aparatu”.

Niezbędnym warunkiem zastosowania

Niezbędnym warunkiem zastosowania

reedukacji jest przeprowadzenie

reedukacji jest przeprowadzenie

badań czynnościowych u dziecka. W

badań czynnościowych u dziecka. W

badaniach tych uwzględnia się:

badaniach tych uwzględnia się:



układ mięśni mimicznych twarzy,

układ mięśni mimicznych twarzy,



Wielkość szpary spoczynkowej,

Wielkość szpary spoczynkowej,



Ułożenie języka w spoczynku,

Ułożenie języka w spoczynku,



Stan emocjonalny dziecka

Stan emocjonalny dziecka

PRAKTYCZNE

PRAKTYCZNE

STOSOWANIE

STOSOWANIE

REEDUKACJI

REEDUKACJI

1. Reedukacja połykania

1. Reedukacja połykania

na wstępie należy dziecku pokazać, na czy polega

na wstępie należy dziecku pokazać, na czy polega

nieprawidłowe połykanie – dziecko połyka przed lustrem

nieprawidłowe połykanie – dziecko połyka przed lustrem

ślinę i obserwuje język wsuwający się między łuki

ślinę i obserwuje język wsuwający się między łuki

zębowe.

zębowe.

Należy dziecku pokazać każdy ruch składający się na

Należy dziecku pokazać każdy ruch składający się na

dojrzały sposób połykania:

dojrzały sposób połykania:



Najpierw polecamy oprzeć grzbietową powierzchnię

Najpierw polecamy oprzeć grzbietową powierzchnię

języka o podniebienie, a brzegi boczne i koniec języka o

języka o podniebienie, a brzegi boczne i koniec języka o

górny łuk zębow

górny łuk zębow



Następnie dziecko połyka ślinę w takim ułożeniu

Następnie dziecko połyka ślinę w takim ułożeniu



3 razy dziennie w ciągu 2 minut

3 razy dziennie w ciągu 2 minut

PRAKTYCZNE

PRAKTYCZNE

STOSOWANIE

STOSOWANIE

REEDUKACJI

REEDUKACJI

2. Reedukacja wymowy

2. Reedukacja wymowy

Ten rodzaj reedukacji przeprowadza logopeda, do którego

Ten rodzaj reedukacji przeprowadza logopeda, do którego

dziecko trzeba skierować. Najczęściej spotykaną i

dziecko trzeba skierować. Najczęściej spotykaną i

wykrywaną wadą jest nieprawidłowa wymowa spółgłosek

wykrywaną wadą jest nieprawidłowa wymowa spółgłosek

wyrostkowo-zębowych n, t, d oraz s, z c. Sposób reedukacji

wyrostkowo-zębowych n, t, d oraz s, z c. Sposób reedukacji

zależy od rodzaju zaburzenia zgryzu i wymowy. W

zależy od rodzaju zaburzenia zgryzu i wymowy. W

przypadkach zgryzu otwartego częściowego przedniego i

przypadkach zgryzu otwartego częściowego przedniego i

przodozgryzów koniec języka oparty jest o okolicę dziąseł

przodozgryzów koniec języka oparty jest o okolicę dziąseł

siekaczy górnych. W przypadkach tyłozgryzów celowe jest

siekaczy górnych. W przypadkach tyłozgryzów celowe jest

oparcie języka o siekacze dolne

oparcie języka o siekacze dolne

PRAKTYCZNE

PRAKTYCZNE

STOSOWANIE

STOSOWANIE

REEDUKACJI

REEDUKACJI

3. Reedukacja oddychania

3. Reedukacja oddychania

Przestawianie toru oddychania z ustnego na nosowy.

Przestawianie toru oddychania z ustnego na nosowy.

Warunek – zachowanie drożności dróg oddechowych i

Warunek – zachowanie drożności dróg oddechowych i

zwarcie warg.

zwarcie warg.

Przeprowadzana następująco:

Przeprowadzana następująco:

dziecko zamyka usta, nieznacznie rozchyla łuki zębowe i

dziecko zamyka usta, nieznacznie rozchyla łuki zębowe i

opierając język o podniebienie twarde i miękkie oraz łuki

opierając język o podniebienie twarde i miękkie oraz łuki

zębowe górny i dolny, wykonuje głęboki wdech i wydech

zębowe górny i dolny, wykonuje głęboki wdech i wydech

przez nos.

przez nos.

MIOTERAPIA

MIOTERAPIA

Dlaczego potrzebna jest mioterapia?

Dlaczego potrzebna jest mioterapia?



Prawidłowa budowa kości zależy od

Prawidłowa budowa kości zależy od

kształtującego działania siły

kształtującego działania siły

pociągania i nacisku odpowiednich

pociągania i nacisku odpowiednich

grup mięśni

grup mięśni



Pod wpływem czynności mięśni

Pod wpływem czynności mięśni

dochodzi do wzrastania i rozwoju

dochodzi do wzrastania i rozwoju

kości

kości

MIOTERAPIA

MIOTERAPIA

Prawidłowa czynność mięśni

Prawidłowa czynność mięśni



Budowa kości szczęki, żuchwy, ssż,

Budowa kości szczęki, żuchwy, ssż,



prawidłowe wzajemne położenie

prawidłowe wzajemne położenie

żuchwy w stosunku do szczęki,

żuchwy w stosunku do szczęki,



harmonijny kształt i wielkość łuków

harmonijny kształt i wielkość łuków

zębowych

zębowych

MIOTERAPIA

MIOTERAPIA

Nieprawidłowa czynność wpływa na

Nieprawidłowa czynność wpływa na

nieprawidłowości zgryzowo-zębowe

nieprawidłowości zgryzowo-zębowe

(zaburzenie równowagi napięcia i sił

(zaburzenie równowagi napięcia i sił

antagonistycznych grup mięśni)

antagonistycznych grup mięśni)

Poprawa: ćwiczenia mięśniowe,

Poprawa: ćwiczenia mięśniowe,

zwiększające napięcie i siłę mięśni

zwiększające napięcie i siłę mięśni

hipotonicznych.

hipotonicznych.

MIOTERAPIA

MIOTERAPIA

Ćwiczenia bierne Ćwiczenia

Ćwiczenia bierne Ćwiczenia

czynne

czynne



Masaż świadome napinanie

Masaż świadome napinanie



Zwiększanie napięcia i rozluźnianie mięśni

Zwiększanie napięcia i rozluźnianie mięśni

mięśni za pomocą aparatów hipotonicznych

mięśni za pomocą aparatów hipotonicznych



Można stosować w każdym wymagają

Można stosować w każdym wymagają

świadomego

świadomego

okresie życia współdziałania

okresie życia współdziałania

dziecka

dziecka

Ćwiczenia mięśniowe mogą być stosowane jako metoda wyłącznego,

Ćwiczenia mięśniowe mogą być stosowane jako metoda wyłącznego,

wspomagającego i retencyjnego leczenia zaburzeń zgryzowo-

wspomagającego i retencyjnego leczenia zaburzeń zgryzowo-

zębowych

zębowych

MIOTERAPIA

MIOTERAPIA

Ćwiczenia mięśniowe mogą być

Ćwiczenia mięśniowe mogą być

stosowane jako metoda leczenia

stosowane jako metoda leczenia

zaburzeń zgryzowo-zębowych:

zaburzeń zgryzowo-zębowych:



wyłącznego,

wyłącznego,

rezygnacja z aparatów szczękowoortopedycznych

rezygnacja z aparatów szczękowoortopedycznych

nabyte, czynnościowe wady zgryzu u

nabyte, czynnościowe wady zgryzu u

dzieci chętnych

dzieci chętnych

do współpracy

do współpracy



wspomagającego,

wspomagającego,

stosowane z inną metodą leczenia

stosowane z inną metodą leczenia



Retencyjnego

Retencyjnego

utrzymanie równowagi napięcia i siły po leczeniu

utrzymanie równowagi napięcia i siły po leczeniu

czynnym

czynnym

MIOTERAPIA

MIOTERAPIA

Ćwiczenia mięśniowe powinny być

Ćwiczenia mięśniowe powinny być

poprzedzone analizą testów

poprzedzone analizą testów

czynnościowych i bilansu

czynnościowych i bilansu

mięśniowego.

mięśniowego.

Wskazaniem jest test czynnościowy

Wskazaniem jest test czynnościowy

dodatni.

dodatni.

Ćwiczenia mięśniowe

Ćwiczenia mięśniowe

stosowane w

stosowane w

zaburzeniach dotylnych.

zaburzeniach dotylnych.

CEL: pobudzenie do intensywnej czynności

CEL: pobudzenie do intensywnej czynności

mięśni

mięśni

wysuwających

wysuwających

żuchwę

żuchwę

1.Tyłozgryz całkowity i tyłożuchwie

1.Tyłozgryz całkowity i tyłożuchwie

czynnościowe

czynnościowe

ćwiczenie Rogersa – dziecko staje w postawie zasadniczej z

ćwiczenie Rogersa – dziecko staje w postawie zasadniczej z

uwypukloną klatką piersiową, odchylonymi do tyłu rękami, dłońmi

uwypukloną klatką piersiową, odchylonymi do tyłu rękami, dłońmi

skierowanymi do przodu. Głowa jest odchylona dorsalnie – obciążenie

skierowanymi do przodu. Głowa jest odchylona dorsalnie – obciążenie

dla mięśni wysuwających żuchwę.

dla mięśni wysuwających żuchwę.

2. Tyłozgryz częściowy

2. Tyłozgryz częściowy

wywieranie ucisku koniuszkiem języka na wewnętrzną powierzchnię

wywieranie ucisku koniuszkiem języka na wewnętrzną powierzchnię

siekaczy dolnych i wyrostek zębodołowy, przy rozwartych łukach

siekaczy dolnych i wyrostek zębodołowy, przy rozwartych łukach

zębowych

zębowych

Ćwiczenia mięśniowe

Ćwiczenia mięśniowe

stosowane w

stosowane w

zaburzeniach dotylnych.

zaburzeniach dotylnych.

3. Tyłozgryz rzekomy

3. Tyłozgryz rzekomy

cofanie palcem wskazującym siekaczy górnych wraz z

cofanie palcem wskazującym siekaczy górnych wraz z

wyrostkiem zębodołowym. W przypadku współistniejącego

wyrostkiem zębodołowym. W przypadku współistniejącego

skrócenia wargi górnej zaleca się masaż jej bieli, prowadząc

skrócenia wargi górnej zaleca się masaż jej bieli, prowadząc

palec wskazujący od okolicy podnosowej do czerwieni wargi

palec wskazujący od okolicy podnosowej do czerwieni wargi

górnej.

górnej.

Modyfikacje:

Modyfikacje:



Wysuwanie żuchwy bez pozycji zasadniczej Rogersa

Wysuwanie żuchwy bez pozycji zasadniczej Rogersa



Nagryzanie na wargę górną w przypadku jej skrócenia ze

Nagryzanie na wargę górną w przypadku jej skrócenia ze

współistniejącym wychyleniem siekaczygórnych

współistniejącym wychyleniem siekaczygórnych



U małych dzieci dodatkowo dmuchanie w watkę lub

U małych dzieci dodatkowo dmuchanie w watkę lub

wiatraczek trzymany ponad głową

wiatraczek trzymany ponad głową

Ćwiczenia mięśniowe

Ćwiczenia mięśniowe

stosowane w

stosowane w

zaburzeniach

zaburzeniach

doprzednich.

doprzednich.

CEL: pobudzenie do intensywnej czynności

CEL: pobudzenie do intensywnej czynności

mięśni

mięśni

cofających żuchwę.

cofających żuchwę.

Przed przystąpieniem do leczenia tych zaburzeń należy opiłować zęby

Przed przystąpieniem do leczenia tych zaburzeń należy opiłować zęby

wadliwie klinujące:

wadliwie klinujące:

metoda rozklinowania – opiłowanie doprzedniej krawędzi kła

metoda rozklinowania – opiłowanie doprzedniej krawędzi kła

górnego i dotylnej kła dolnego oraz powierzchni żucia trzonowców

górnego i dotylnej kła dolnego oraz powierzchni żucia trzonowców

mlecznych

mlecznych

metoda Kondrat-Wodzickej – piłowanie płaszczyzn wodzących

metoda Kondrat-Wodzickej – piłowanie płaszczyzn wodzących

w

w

następujący sposób

następujący sposób

Ćwiczenia mięśniowe

Ćwiczenia mięśniowe

stosowane w

stosowane w

zaburzeniach

zaburzeniach

doprzednich.

doprzednich.

1. Przodożuchwie czynnościowe i

1. Przodożuchwie czynnościowe i

przodozgryz całkowity

przodozgryz całkowity

Cofanie żuchwy przez prowadzenie żuchwy do zgryzu

Cofanie żuchwy przez prowadzenie żuchwy do zgryzu

prostego uciskając na bródkę dłonią lub palcami obu rąk.

prostego uciskając na bródkę dłonią lub palcami obu rąk.

Można cofać żuchwę również bez pomocy rąk. W czasie

Można cofać żuchwę również bez pomocy rąk. W czasie

ćwiczeń łuki zębowe muszą być rozwarte

ćwiczeń łuki zębowe muszą być rozwarte

2. Przodozgryz częściowy

2. Przodozgryz częściowy

uciskanie palcem wskazującym siekaczy dolnych wraz z

uciskanie palcem wskazującym siekaczy dolnych wraz z

wyrostkiem zębodołowym ku tyłowi, przy rozwartych

wyrostkiem zębodołowym ku tyłowi, przy rozwartych

łukach zębowych

łukach zębowych

Ćwiczenia mięśniowe

Ćwiczenia mięśniowe

stosowane w

stosowane w

zaburzeniach

zaburzeniach

doprzednich.

doprzednich.

3. Przodozgryz rzekomy

3. Przodozgryz rzekomy

nagryzanie na trzonek szczoteczki do zębów, który dopasowuje

nagryzanie na trzonek szczoteczki do zębów, który dopasowuje

się do szerokości wysywanego zęba; na końcu szczoteczki

się do szerokości wysywanego zęba; na końcu szczoteczki

modeluje się ukos. Dziecko wprowadza skośnie uchwyt na 2 mm

modeluje się ukos. Dziecko wprowadza skośnie uchwyt na 2 mm

pod podniebienną powierzchnię siekaczy górnych i nagryza na nią

pod podniebienną powierzchnię siekaczy górnych i nagryza na nią

siekaczami dolnymi. Ćwiczenie to można wykonać stosując ruchy

siekaczami dolnymi. Ćwiczenie to można wykonać stosując ruchy

wyważania.

wyważania.

Po uzyskaniu nieznacznego nagryzu siekaczy górnych na dolne we

Po uzyskaniu nieznacznego nagryzu siekaczy górnych na dolne we

wszystkich przypadkach stosuje się

wszystkich przypadkach stosuje się

ćwiczenia

ćwiczenia

dogryzania

dogryzania

. Polegają na dociskaniu zębów dolnych do

. Polegają na dociskaniu zębów dolnych do

górnych, poprzez napięcie i rozluźnienie mięśni żwaczy i

górnych, poprzez napięcie i rozluźnienie mięśni żwaczy i

skroniowych. Celem jest pogłębienie nagryzu.

skroniowych. Celem jest pogłębienie nagryzu.

Zaleca się wspomagająco opaskę elastyczną na żuchwę.

Zaleca się wspomagająco opaskę elastyczną na żuchwę.

Ćwiczenia mięśniowe

Ćwiczenia mięśniowe

stosowane w

stosowane w

zaburzeniach

zaburzeniach

poprzecznych.

poprzecznych.

Przed przystąpieniem do leczenia bocznego przemieszczenia

Przed przystąpieniem do leczenia bocznego przemieszczenia

żuchwy i zgryzu krzyżowego bocznego opiłowuje się guzki

żuchwy i zgryzu krzyżowego bocznego opiłowuje się guzki

podniebienne zębów mlecznych trzonowych górnych i

podniebienne zębów mlecznych trzonowych górnych i

policzkowe dolnych po stronie zbaczania.

policzkowe dolnych po stronie zbaczania.

1. Boczne przemieszczenie żuchwy

1. Boczne przemieszczenie żuchwy

Maksymalne przesuwanie żuchwy

Maksymalne przesuwanie żuchwy

w stronę przeciwną zbaczania i powrotu

w stronę przeciwną zbaczania i powrotu

do pozycji wyjściowej. Dodatkowo opiłowuje

do pozycji wyjściowej. Dodatkowo opiłowuje

się zęby strony przeciwnej w celu umożliwienia przesunięcia

się zęby strony przeciwnej w celu umożliwienia przesunięcia

żuchwy do linii symetrii

żuchwy do linii symetrii

2. Zgryz krzyżowy przedni

2. Zgryz krzyżowy przedni

Nagryzanie na szczoteczkę przygotowaną i stosowaną

Nagryzanie na szczoteczkę przygotowaną i stosowaną

identycznie jak w leczeniu przodozgryzu rzekomego

identycznie jak w leczeniu przodozgryzu rzekomego

Ćwiczenia mięśniowe

Ćwiczenia mięśniowe

stosowane w

stosowane w

zaburzeniach pionowych.

zaburzeniach pionowych.

1. Zgryz głęboki częściowy lub wydłużenie

1. Zgryz głęboki częściowy lub wydłużenie

siekaczy dolnych

siekaczy dolnych

Ćwiczenia dogryzania – ustawienie żuchwy do szczęki w zgryzie

Ćwiczenia dogryzania – ustawienie żuchwy do szczęki w zgryzie

prostym, a następnie dociskanie siekaczy dolnych do górnych

prostym, a następnie dociskanie siekaczy dolnych do górnych

2. Zgryz otwarty, spowodowany nieprawidłową

2. Zgryz otwarty, spowodowany nieprawidłową

funkcją języka

funkcją języka

Cofanie języka od wyrostków zębodołowych i zębów. Zaleca się

Cofanie języka od wyrostków zębodołowych i zębów. Zaleca się

masaż podniebienia koniuszkiem języka od tylnej części

masaż podniebienia koniuszkiem języka od tylnej części

podniebienia twardego. Można polecić również naśladowanie

podniebienia twardego. Można polecić również naśladowanie

cwału konia lub przytrzymywanie tabletki witaminy C

cwału konia lub przytrzymywanie tabletki witaminy C

koniuszkiem języka w obrębie fałdów podniebiennych i polecenie

koniuszkiem języka w obrębie fałdów podniebiennych i polecenie

dziecku przełknięcia śliny bez odrywania języka.

dziecku przełknięcia śliny bez odrywania języka.

Ćwiczenia mięśniowe

Ćwiczenia mięśniowe

stosowane w nawykowym

stosowane w nawykowym

oddychaniu przez usta oraz

oddychaniu przez usta oraz

hipotonii mięśni warg i

hipotonii mięśni warg i

policzków

policzków

1. Nawykowe oddychanie przez usta.

1. Nawykowe oddychanie przez usta.

CEL: uzyskanie zwarcia warg i

CEL: uzyskanie zwarcia warg i

prawidłowego toru

prawidłowego toru

oddychania.

oddychania.

Najczęściej wargi są hipotoniczne. Zwiększenie ich napięcia

Najczęściej wargi są hipotoniczne. Zwiększenie ich napięcia

uzyskuje się przez ćwiczenia Škalouda – wypełnianie

uzyskuje się przez ćwiczenia Škalouda – wypełnianie

przedsionka jamy ustnej powietrzem w okolicy wargi górnej,

przedsionka jamy ustnej powietrzem w okolicy wargi górnej,

a następnie przesuwanie powietrza ze strony prawej na lewą.

a następnie przesuwanie powietrza ze strony prawej na lewą.

Innym ćwiczeniem jest gwizdanie oraz ćwiczenie krążkiem Friela

Innym ćwiczeniem jest gwizdanie oraz ćwiczenie krążkiem Friela

(trzymanie go wargami podczas rytmicznych wdechów i

(trzymanie go wargami podczas rytmicznych wdechów i

wydechów

wydechów

2. Hipotonia mięśnia okrężnego ust i

2. Hipotonia mięśnia okrężnego ust i

mięśni mimicznych

mięśni mimicznych

Ćwiczenia za pomocą płytki przedsionkowej – wykonywanie

Ćwiczenia za pomocą płytki przedsionkowej – wykonywanie

ruchów pociągania płytki ręką, przy maksymalnym

ruchów pociągania płytki ręką, przy maksymalnym

napięciu mięśnia okrężnego ust,

napięciu mięśnia okrężnego ust,

Ćwiczenia mięśniowe

Ćwiczenia mięśniowe

stosowane w nawykowym

stosowane w nawykowym

oddychaniu przez usta oraz

oddychaniu przez usta oraz

hipotonii mięśni warg i

hipotonii mięśni warg i

policzków

policzków

Wszystkie omówione ćwiczenia

Wszystkie omówione ćwiczenia

powinny być wykonywane

powinny być wykonywane

rytmicznie, systematycznie i w tych

rytmicznie, systematycznie i w tych

samych porach dnia. Zaleca się

samych porach dnia. Zaleca się

wykonywać je 3 razy dziennie, aż do

wykonywać je 3 razy dziennie, aż do

zmęczenia. Liczbę, częstość i

zmęczenia. Liczbę, częstość i

nasilenie wykonywania ćwiczeń

nasilenie wykonywania ćwiczeń

zwiększa się stopniowo.

zwiększa się stopniowo.

WCZESNE LECZENIE

WCZESNE LECZENIE

APARATAMI

APARATAMI

SZCZĘKOWOORTOPEDYCZNYMI

SZCZĘKOWOORTOPEDYCZNYMI

1.

1.

Krążek ćwiczebny Friela

Krążek ćwiczebny Friela

2.

2.

Szpatułka

Szpatułka

3.

3.

Płytka przedsionkowa

Płytka przedsionkowa

4.

4.

Płytka podniebienna

Płytka podniebienna

5.

5.

Równia pochyła

Równia pochyła

6.

6.

Opaska elastyczna na żuchwę

Opaska elastyczna na żuchwę

7.

7.

Utrzymywacze przestrzeni

Utrzymywacze przestrzeni

8.

8.

Protezy dziecięce

Protezy dziecięce

Krążek ćwiczebny Friela

Krążek ćwiczebny Friela



Jest to przyrząd służącym do wykonywania ćwiczeń

Jest to przyrząd służącym do wykonywania ćwiczeń

wzmacniających mięsień okrężny ust.

wzmacniających mięsień okrężny ust.



Wskazania: zaburzenia dotylne, zgryz otwarty, dysfunkcja

Wskazania: zaburzenia dotylne, zgryz otwarty, dysfunkcja

oddychania.

oddychania.



Składa się z krążka o średnicy 2,6 cm, o przekroju trapezowym

Składa się z krążka o średnicy 2,6 cm, o przekroju trapezowym

i zmiennej grubości od 3 do 7 mm. Dwa trzpienie (przez które

i zmiennej grubości od 3 do 7 mm. Dwa trzpienie (przez które

przechodzi wspólna oś) o kształcie zbliżonym do stożka są

przechodzi wspólna oś) o kształcie zbliżonym do stożka są

umieszczone w stosunku do osi krążka mimośrodkowo, po

umieszczone w stosunku do osi krążka mimośrodkowo, po

stronie cieńszej krążka.

stronie cieńszej krążka.



W czasie ćwiczeń dziecko przytrzymuje wargami krążek tak,

W czasie ćwiczeń dziecko przytrzymuje wargami krążek tak,

aby jego dolny trzpień nie opierał się o bródkę.

aby jego dolny trzpień nie opierał się o bródkę.



Utrzymanie krążka do zmęczenia warg. Podczas trzymania

Utrzymanie krążka do zmęczenia warg. Podczas trzymania

krążka dziecko wykonuje rytmiczne wdechy i wydechy przez

krążka dziecko wykonuje rytmiczne wdechy i wydechy przez

nos.

nos.



Dziecko zaczyna ćwiczenia w najszerszym i najgrubszym

Dziecko zaczyna ćwiczenia w najszerszym i najgrubszym

odcinku, na następnie przechodzi na cieńszy i węższy.

odcinku, na następnie przechodzi na cieńszy i węższy.



Ćwiczenia wykonuje się 3 razy dziennie od 5 do 15 minut.

Ćwiczenia wykonuje się 3 razy dziennie od 5 do 15 minut.

Szpatułka

Szpatułka



Najprostszy aparat regulacyjny, działający na zasadzie dźwigni

Najprostszy aparat regulacyjny, działający na zasadzie dźwigni

dwuramiennej.

dwuramiennej.



Wskazania: przodozgryzy, przodożuchwia, zgryz krzyżowy częściowy

Wskazania: przodozgryzy, przodożuchwia, zgryz krzyżowy częściowy

przedni.

przedni.



Wykonanie szpatułki:

Wykonanie szpatułki:

trzonek szczoteczki do zębów zwęża się do szerokości górnego zęba.

trzonek szczoteczki do zębów zwęża się do szerokości górnego zęba.

Należy spłaszczyć koniec modelując ukos. W celu lepszego oparcia na

Należy spłaszczyć koniec modelując ukos. W celu lepszego oparcia na

siekaczach dolnych żłobi się rowek po odwrotnej stronie ukosu.

siekaczach dolnych żłobi się rowek po odwrotnej stronie ukosu.



Dziecko wprowadza szczoteczkę na 2mm pod podniebienną

Dziecko wprowadza szczoteczkę na 2mm pod podniebienną

powierzchnię siekacza górnego, ustawionego najbliżej zgryzu

powierzchnię siekacza górnego, ustawionego najbliżej zgryzu

prostego. Szczoteczka nie może być ustawiona poziomo (-> skracanie

prostego. Szczoteczka nie może być ustawiona poziomo (-> skracanie

zębów).

zębów).



Dziecko silnie nagryza na nieruchomy trzonek ok. 1min. Można

Dziecko silnie nagryza na nieruchomy trzonek ok. 1min. Można

stosować również ruchy wyważania.

stosować również ruchy wyważania.



Po wyjęciu szczoteczki z ust należy palcem ucisnąć na siekacze dolne

Po wyjęciu szczoteczki z ust należy palcem ucisnąć na siekacze dolne

i podprowadzić je w czasie przywodzenia żuchwy pod siekacze górne.

i podprowadzić je w czasie przywodzenia żuchwy pod siekacze górne.



W momencie uzyskania lekkiego nagryzu stosuje się ćwiczenia

W momencie uzyskania lekkiego nagryzu stosuje się ćwiczenia

dogryzania (dociskanie zębów dolnych do górnych aż do uzyskania

dogryzania (dociskanie zębów dolnych do górnych aż do uzyskania

kontaktu w obrębie zębów bocznych). Jeżeli pojawią się punkty

kontaktu w obrębie zębów bocznych). Jeżeli pojawią się punkty

przedwczesnego kontaktu, należy je opiłować.

przedwczesnego kontaktu, należy je opiłować.



Stosować często i krótko w ciągu dnia i nie dłużej niż przez 1 tydz.

Stosować często i krótko w ciągu dnia i nie dłużej niż przez 1 tydz.

Płytka przedsionkowa

Płytka przedsionkowa



Najprostszym aparatem szczękowoortopedycznym, mającym

Najprostszym aparatem szczękowoortopedycznym, mającym

zastosowanie zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu zaburzeń

zastosowanie zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu zaburzeń

zgryzu u dzieci w wieku żłobkowym, przedszkolnym, a czasem i w

zgryzu u dzieci w wieku żłobkowym, przedszkolnym, a czasem i w

wieku szkolnym, jest płytka przedsionkowa.

wieku szkolnym, jest płytka przedsionkowa.



Aparat ten leży w przedsionku jamy ustnej, sięgając w wymiarze

Aparat ten leży w przedsionku jamy ustnej, sięgając w wymiarze

pionowym od sklepienia do jego dna, a w wymiarze poprzecznym

pionowym od sklepienia do jego dna, a w wymiarze poprzecznym

dochodzi do tylnych powierzchni pierwszych trzonowców

dochodzi do tylnych powierzchni pierwszych trzonowców

mlecznych. Na powierzchni zewnętrznej płytki przedsionkowej w

mlecznych. Na powierzchni zewnętrznej płytki przedsionkowej w

części środkowej znajduje się uchwyt w postaci krążka z drutu lub

części środkowej znajduje się uchwyt w postaci krążka z drutu lub

masy akrylanowej.

masy akrylanowej.



Płytka przedsionkowa jest aparatem biernym, stosowanym w

Płytka przedsionkowa jest aparatem biernym, stosowanym w

leczeniu zaburzeń zgryzu z grupy

leczeniu zaburzeń zgryzu z grupy

tyłozgryzów, zgryzu otwartego

tyłozgryzów, zgryzu otwartego

lub aparatem stosowanym w

lub aparatem stosowanym w

zwalczaniu nawyków

zwalczaniu nawyków

, wywołujących

, wywołujących

te zaburzenia. Płytka przedsionkowa może również stanowić

te zaburzenia. Płytka przedsionkowa może również stanowić

przyrząd do ćwiczeń mięśniowych.

przyrząd do ćwiczeń mięśniowych.



W ortopedii szczękowej znana jest przede wszystkim płytka

W ortopedii szczękowej znana jest przede wszystkim płytka

przedsionkowa Hotza i Norda (1949), Krausa (1950) i Schoenherra

przedsionkowa Hotza i Norda (1949), Krausa (1950) i Schoenherra

(1957).

(1957).

Płytka przedsionkowa Hotza

Płytka przedsionkowa Hotza

i Norda

i Norda



Holz i Nord płytkę przedsionkową uważają za aparat czynnościowy i

Holz i Nord płytkę przedsionkową uważają za aparat czynnościowy i

stosują ją w leczeniu

stosują ją w leczeniu

tylozgryzu powikłanego wychyleniem siekaczy

tylozgryzu powikłanego wychyleniem siekaczy

górnych

górnych

oraz

oraz

zgryzu otwartego częściowego w odcinku przednim

zgryzu otwartego częściowego w odcinku przednim

.

.



Autorzy wykonują ten aparat w

Autorzy wykonują ten aparat w

zgryzie konstrukcyjnym

zgryzie konstrukcyjnym

, to znaczy w

, to znaczy w

warunkach zgryzowych najbardziej zbliżonych do normy.

warunkach zgryzowych najbardziej zbliżonych do normy.

W tyłozgryzach należy żuchwę wysunąć do I klasy Angleia lub tak, aby

W tyłozgryzach należy żuchwę wysunąć do I klasy Angleia lub tak, aby

kły górne znajdowały się w przestrzeni między kłem a pierwszym

kły górne znajdowały się w przestrzeni między kłem a pierwszym

mlecznym trzonowcem dolnym. Ponadto zgryz, należy podnieść powyżej

mlecznym trzonowcem dolnym. Ponadto zgryz, należy podnieść powyżej

wielkości szpary spoczynkowej.

wielkości szpary spoczynkowej.

W zgryzie otwartym częściowym przednim pobranie zgryzu

W zgryzie otwartym częściowym przednim pobranie zgryzu

konstrukcyjnego polega tylko na rozklinowaniu szczęki i żuchwy oraz na

konstrukcyjnego polega tylko na rozklinowaniu szczęki i żuchwy oraz na

nieznacznym wysunięciu żuchwy. (Uwaga: należy pamiętać, że:

nieznacznym wysunięciu żuchwy. (Uwaga: należy pamiętać, że:

nadmierne wysunięcie żuchwy-> wypadanie z ust płytki w czasie jej

nadmierne wysunięcie żuchwy-> wypadanie z ust płytki w czasie jej

stosowania w nocy.

stosowania w nocy.

Zbyt małe wysunięcie-> mięśnie nie będą dostatecznie uczynnione lub

Zbyt małe wysunięcie-> mięśnie nie będą dostatecznie uczynnione lub

warga dolna może wsuwać się pod płytkę-> działanie płytki mało

warga dolna może wsuwać się pod płytkę-> działanie płytki mało

skuteczne).

skuteczne).



Płytka przedsionkowa Hotza i Norda tylko w odcinku przednim górnym

Płytka przedsionkowa Hotza i Norda tylko w odcinku przednim górnym

przylega do siekaczy i wyrostka zębodołowego. W pozostałych odcinkach

przylega do siekaczy i wyrostka zębodołowego. W pozostałych odcinkach

nie kontaktuje z wyrostkiem zębodołowym i zębami.

nie kontaktuje z wyrostkiem zębodołowym i zębami.

Płytka przedsionkowa Hotza

Płytka przedsionkowa Hotza

i Norda

i Norda



W leczeniu

W leczeniu

tyłozgryzu

tyłozgryzu

aparat można aktywować przez podkładanie

aparat można aktywować przez podkładanie

masy samopolimeryzującej w obrębie siekaczy górnych.

masy samopolimeryzującej w obrębie siekaczy górnych.

Po nałożeniu masy płytkę wkładamy do jamy ustnej z nieznacznym

Po nałożeniu masy płytkę wkładamy do jamy ustnej z nieznacznym

uciskiem, tak aby odbiły się na niej wargowe powierzchnie siekaczy

uciskiem, tak aby odbiły się na niej wargowe powierzchnie siekaczy

górnych. Nadmiar masy z odbitych przestrzeni międzyzębowych

górnych. Nadmiar masy z odbitych przestrzeni międzyzębowych

należy usunąć.

należy usunąć.



Do leczenia

Do leczenia

zgryzu otwartego częściowego przedniego

zgryzu otwartego częściowego przedniego

autorzy

autorzy

stosują płytkę przedsionkową z zaporą dla języka. Zapora ta,

stosują płytkę przedsionkową z zaporą dla języka. Zapora ta,

wykonana z drutu lub masy akrylanowej, umieszczona w jamie

wykonana z drutu lub masy akrylanowej, umieszczona w jamie

ustnej właściwej, jest połączona z płytką przedsionkową za pomocą'

ustnej właściwej, jest połączona z płytką przedsionkową za pomocą'

przęsła leżącego między siekaczami górnymi i dolnymi. W miarę

przęsła leżącego między siekaczami górnymi i dolnymi. W miarę

wyrastania siekaczy zmniejsza się grubość przęsła, aż do jego

wyrastania siekaczy zmniejsza się grubość przęsła, aż do jego

całkowitej likwidacji.

całkowitej likwidacji.



Hotz i Nord płytkę przedsionkową wykonaną w

Hotz i Nord płytkę przedsionkową wykonaną w

zgryzie nawykowym

zgryzie nawykowym

stosują jako aparat do ćwiczeń

stosują jako aparat do ćwiczeń

mięśni warg i policzków lub zapobiegawczo,

mięśni warg i policzków lub zapobiegawczo,

w przypadku oddychania przez usta oraz

w przypadku oddychania przez usta oraz

nawykowego ssania.

nawykowego ssania.

Płytka przedsionkowa

Płytka przedsionkowa

Krausa

Krausa



Kraus skonstruowaną przez siebie płytkę przedsionkową

Kraus skonstruowaną przez siebie płytkę przedsionkową

nazywa

nazywa

tarczą ustną

tarczą ustną

.

.



Jest to aparat bierny, służący przede wszystkim do

Jest to aparat bierny, służący przede wszystkim do

odzwyczajenia od nawyków. Stąd tarczę Krausa nazywa się

odzwyczajenia od nawyków. Stąd tarczę Krausa nazywa się

również

również

płytką przeciwprzyczynową

płytką przeciwprzyczynową

.

.



Kraus dzieli tarcze na:

Kraus dzieli tarcze na:

- przedsionkową pojedynczą pełną,

- przedsionkową pojedynczą pełną,

- przedsionkową częściową,

- przedsionkową częściową,

- podwójną przedsionkowo-językową,

- podwójną przedsionkowo-językową,

- językową.

- językową.

Płytka przedsionkowa

Płytka przedsionkowa

Krausa

Krausa

Tarcza przedsionkowa pojedyncza pełna

Tarcza przedsionkowa pojedyncza pełna



Jest podobna do płytki przedsionkowej Hotza.

Jest podobna do płytki przedsionkowej Hotza.

Różni się jednak od niej stroną wewnętrzną.

Różni się jednak od niej stroną wewnętrzną.

Tarcza Krausa przylega swym obrzeżem do

Tarcza Krausa przylega swym obrzeżem do

linii demarkacyjnej między błoną śluzową

linii demarkacyjnej między błoną śluzową

ruchomą a nieruchomą, natomiast nie

ruchomą a nieruchomą, natomiast nie

przylega do zębów i wyrostków zębodołowych.

przylega do zębów i wyrostków zębodołowych.



Kraus ten typ tarczy stosuje do leczenia

Kraus ten typ tarczy stosuje do leczenia

tyłozgryzów

tyłozgryzów

i

i

zgryzów otwartych

zgryzów otwartych

oraz w celu

oraz w celu

zapobiegania nawykom

zapobiegania nawykom

zewnątrzustnym.

zewnątrzustnym.



Wykonanie w zgryzie konstrukcyjnym lub

Wykonanie w zgryzie konstrukcyjnym lub

nawykowym (->utrwalenie na płytce wosku

nawykowym (->utrwalenie na płytce wosku

zgryzu stwierdzonego u pacjenta)

zgryzu stwierdzonego u pacjenta)

Płytka przedsionkowa

Płytka przedsionkowa

Krausa

Krausa

Tarcza przedsionkowa częściowa

Tarcza przedsionkowa częściowa



wyglądem przypomina podkowę. Leży

wyglądem przypomina podkowę. Leży



wzdłuż dolnego wyrostka zębodołowego po stronie

wzdłuż dolnego wyrostka zębodołowego po stronie

wargowej i policzkowej oraz dochodzi do brzegów

wargowej i policzkowej oraz dochodzi do brzegów

siecznych i powierzchni zgryzowych zębów bocznych.

siecznych i powierzchni zgryzowych zębów bocznych.



Zadaniem tarczy jest

Zadaniem tarczy jest

odsunięcie od siekaczy wargi

odsunięcie od siekaczy wargi

dolnej

dolnej

w przypadku nawyku jej ssania lub nagryzania.

w przypadku nawyku jej ssania lub nagryzania.

Kraus tarczę przedsionkową częściową stosuje

Kraus tarczę przedsionkową częściową stosuje

również w leczeniu

również w leczeniu

tyłozgryzów

tyłozgryzów

.

.

Płytka przedsionkowa

Płytka przedsionkowa

Krausa

Krausa

Tarcza podwójna przedsionkowo-językowa

Tarcza podwójna przedsionkowo-językowa



Składa się z pełnej tarczy przedsionkowej i

Składa się z pełnej tarczy przedsionkowej i

językowej.

językowej.



Tarcza językowa jest to wklęsła płytka nie

Tarcza językowa jest to wklęsła płytka nie

przylegająca do siekaczy górnych i dolnych. Obie

przylegająca do siekaczy górnych i dolnych. Obie

tarcze połączone są drutem przechodzącym poza

tarcze połączone są drutem przechodzącym poza

drugimi trzonowcami mlecznymi. Drut łączący

drugimi trzonowcami mlecznymi. Drut łączący

odstaje od zębów i biegnie na wysokości szpary

odstaje od zębów i biegnie na wysokości szpary

między górnymi i dolnymi zębami.

między górnymi i dolnymi zębami.



Wykonanie w zgryzie konstrukcyjnym lub

Wykonanie w zgryzie konstrukcyjnym lub

nawykowym.

nawykowym.



Tarcze te stosuje się w

Tarcze te stosuje się w

tyłozgryzach

tyłozgryzach

i

i

zgryzach

zgryzach

otwartych,

otwartych,

którym towarzyszą nawyki

którym towarzyszą nawyki

zewnątrzustne i językowe.

zewnątrzustne i językowe.

Płytka przedsionkowa

Płytka przedsionkowa

Krausa

Krausa

Tarcza językowa

Tarcza językowa



składa się z odpowiednio wymodelowanej i

składa się z odpowiednio wymodelowanej i

dostosowanej do indywidualnych warunków zapory

dostosowanej do indywidualnych warunków zapory

dla języka, połączonej z płytką podniebienną.

dla języka, połączonej z płytką podniebienną.



Ten typ tarczy stosuje się w przypadku

Ten typ tarczy stosuje się w przypadku

tyłozgryzów i

tyłozgryzów i

zgryzów otwartych

zgryzów otwartych

, którym towarzyszą wyłącznie

, którym towarzyszą wyłącznie

nawyki językowe.

nawyki językowe.



Aparat ten wykonuje się w zgryzie nawykowym.

Aparat ten wykonuje się w zgryzie nawykowym.

Tarcze Krausa zaleca się nosić w nocy i około 2

Tarcze Krausa zaleca się nosić w nocy i około 2

godzin w ciągu dnia. Kraus wskazuje na

godzin w ciągu dnia. Kraus wskazuje na

konieczność stosowania ćwiczeń mięśniowych

konieczność stosowania ćwiczeń mięśniowych

przy użyciu tarczy co najmniej 3 razy dziennie.

przy użyciu tarczy co najmniej 3 razy dziennie.

Płytka przedsionkowa

Płytka przedsionkowa

Schoenherra

Schoenherra



Płytka jest wykonana fabrycznie z masy elastycznej (poliamidu).

Płytka jest wykonana fabrycznie z masy elastycznej (poliamidu).



Jest to płytka standardowa. W handlu znajduje się w trzech rozmiarach:

Jest to płytka standardowa. W handlu znajduje się w trzech rozmiarach:

Rozmiar 1 stosuje się u dzieci w wieku około 3 lat,

Rozmiar 1 stosuje się u dzieci w wieku około 3 lat,

Rozmiar 2 w wieku od 3 do 5 lat,

Rozmiar 2 w wieku od 3 do 5 lat,

Rozmiar 3 w wieku od 5 do 7 lat.

Rozmiar 3 w wieku od 5 do 7 lat.



Standardowe płytki przedsionkowe stosuje się nie tylko jako

Standardowe płytki przedsionkowe stosuje się nie tylko jako

aparaty

aparaty

profilaktyczne

profilaktyczne

, lecz także do

, lecz także do

ćwiczeń mięśniowych

ćwiczeń mięśniowych

oraz leczenia

oraz leczenia

tyłozgryzów i zgryzów otwartych częściowych.

tyłozgryzów i zgryzów otwartych częściowych.



Płytkę aktywuje się nadając jej kształt zbliżony do linii prostej po

Płytkę aktywuje się nadając jej kształt zbliżony do linii prostej po

uprzednim rozgrzaniu w gorącej wodzie. Taki kształt płytki odsuwa

uprzednim rozgrzaniu w gorącej wodzie. Taki kształt płytki odsuwa

ucisk, wywierany przez policzki na wyrostki zębodołowe.

ucisk, wywierany przez policzki na wyrostki zębodołowe.



Działanie płytki polega na wzmocnieniu mięśni twarzowych, a przez

Działanie płytki polega na wzmocnieniu mięśni twarzowych, a przez

prowadzenie ćwiczenia wpływa ona pośrednio na przebudowę

prowadzenie ćwiczenia wpływa ona pośrednio na przebudowę

wyrostków zębodołowych.

wyrostków zębodołowych.



Ćwiczenie: wyciąganie płytki z ust, przy silnym zwarciu warg i

Ćwiczenie: wyciąganie płytki z ust, przy silnym zwarciu warg i

dociskaniu języka do podniebienia przy zwartych łukach zębowych.

dociskaniu języka do podniebienia przy zwartych łukach zębowych.



Aparat ten zaleca się zakładać na całą noc oraz w czasie dnia do

Aparat ten zaleca się zakładać na całą noc oraz w czasie dnia do

systematycznego wykonywania ćwiczeń ściągania warg i policzków (10-

systematycznego wykonywania ćwiczeń ściągania warg i policzków (10-

20 ruchów kilka razy dziennie)

20 ruchów kilka razy dziennie)

Płytka przedsionkowa

Płytka przedsionkowa

Schoenherra

Schoenherra

Płytka podniebienna

Płytka podniebienna

Płytka podniebienna z wałem prostym

Płytka podniebienna z wałem prostym



W uzębieniu mlecznym i mieszanym płytka ta stosowana jest w

W uzębieniu mlecznym i mieszanym płytka ta stosowana jest w

leczeniu pogłębionego nagryzu zębów siecznych.

leczeniu pogłębionego nagryzu zębów siecznych.



Wykonana jest z masy akrylowej pokrywającej podniebienie i

Wykonana jest z masy akrylowej pokrywającej podniebienie i

przylegającej do ścian podniebiennych zębów bocznych powyżej

przylegającej do ścian podniebiennych zębów bocznych powyżej

ich największej wypukłości, co pozwala na ich wyrastanie.

ich największej wypukłości, co pozwala na ich wyrastanie.

Akrylowy wał prosty biegnący od kła do kła, potem do brzegów

Akrylowy wał prosty biegnący od kła do kła, potem do brzegów

siecznych, hamuje w tym czasie wyrastanie zębów siecznych.

siecznych, hamuje w tym czasie wyrastanie zębów siecznych.



W uzębieniu mlecznym, poprawia się zaklinowanie płytki w

W uzębieniu mlecznym, poprawia się zaklinowanie płytki w

obrębie zębów bocznych masą szybkopolimeryzującą. W

obrębie zębów bocznych masą szybkopolimeryzującą. W

uzębieniu mieszanym stosuje się w celu retencji klamry na

uzębieniu mieszanym stosuje się w celu retencji klamry na

pierwsze

pierwsze

stałe zęby trzonowe.

stałe zęby trzonowe.



Wskazane jest noszenie aparatu

Wskazane jest noszenie aparatu

przez całą dobę, poza posiłkami.

przez całą dobę, poza posiłkami.

Płytka podniebienna

Płytka podniebienna

Płytka podniebienna z wałem skośnym

Płytka podniebienna z wałem skośnym



Aparat ten stosowany jest w uzębieniu mlecznym i

Aparat ten stosowany jest w uzębieniu mlecznym i

mieszanym do leczenia tyłozgryzów z przechyleniem zębów

mieszanym do leczenia tyłozgryzów z przechyleniem zębów

siecznych górnych.

siecznych górnych.



W płycie górnej od kła do kła biegnie wał skośny

W płycie górnej od kła do kła biegnie wał skośny

skierowany od tyłu do przodu i góry opierający się na

skierowany od tyłu do przodu i góry opierający się na

guzkach podniebiennych zębów przednich. Podczas

guzkach podniebiennych zębów przednich. Podczas

nagryzu zęby przednie dolne ześlizgują się do przodu,

nagryzu zęby przednie dolne ześlizgują się do przodu,

wysuwając żuchwę, a także wychylając zęby sieczne górne.

wysuwając żuchwę, a także wychylając zęby sieczne górne.



Ponieważ siła nagryzu może przemieszczać

Ponieważ siła nagryzu może przemieszczać

płytkę, stosując wał skośny, wykonuje się z

płytkę, stosując wał skośny, wykonuje się z

reguły klamry zapewniające jej dobre

reguły klamry zapewniające jej dobre

utrzymanie. Niewielkie rozmiary aparatu

utrzymanie. Niewielkie rozmiary aparatu

ułatwiają zalecane noszenie go przez całą

ułatwiają zalecane noszenie go przez całą

dobę, poza posiłkami.

dobę, poza posiłkami.

Równia pochyła

Równia pochyła



Prototypem równi pochyłej był aparat stosowany przez Faucharda

Prototypem równi pochyłej był aparat stosowany przez Faucharda

(1728).

(1728).



Brunner (1771) posługiwał się aparatem podobnym do równi,

Brunner (1771) posługiwał się aparatem podobnym do równi,

składającym się z czapeczek zakładanych na poszczególne zęby i

składającym się z czapeczek zakładanych na poszczególne zęby i

ukosów biegnących ku górze.

ukosów biegnących ku górze.



Za twórcę równi pochyłej uważa się Catalana (1808), który aparat ten

Za twórcę równi pochyłej uważa się Catalana (1808), który aparat ten

stosował do wysuwania siekaczy górnych.

stosował do wysuwania siekaczy górnych.

Aparat Catalana był

Aparat Catalana był

wykonany ze złota, platyny lub kości słoniowej.

wykonany ze złota, platyny lub kości słoniowej.



Obecnie równia pochyła jest wykonana z masy akrylanowej wolno lub

Obecnie równia pochyła jest wykonana z masy akrylanowej wolno lub

szybko polimeryzującej.

szybko polimeryzującej.



Równia pochyła jest aparatem biernym, czynnościowym i służy do

Równia pochyła jest aparatem biernym, czynnościowym i służy do

leczenia

leczenia

przodozgryzu całkowitego i częściowego, przodożuchwia

przodozgryzu całkowitego i częściowego, przodożuchwia

czynnościowego, zgryzu krzyżowego częściowego przedniego oraz

czynnościowego, zgryzu krzyżowego częściowego przedniego oraz

niektórych przypadków przodozgryzu rzekomego

niektórych przypadków przodozgryzu rzekomego

.

.



Koniecznym warunkiem przy stosowaniu równi pochyłej jest dodatni

Koniecznym warunkiem przy stosowaniu równi pochyłej jest dodatni

test czynnościowy cofania żuchwy (uzyskanie zgryzu prostego). Drugi

test czynnościowy cofania żuchwy (uzyskanie zgryzu prostego). Drugi

warunek to brak stłoczeń, czyli dość miejsca w górnym łuku na ząb lub

warunek to brak stłoczeń, czyli dość miejsca w górnym łuku na ząb lub

zęby, które mają być wychylane. Ponieważ podczas leczenia równią

zęby, które mają być wychylane. Ponieważ podczas leczenia równią

zawsze dochodzi do spłycenia nagryzu, korzystne jest stosowanie równi

zawsze dochodzi do spłycenia nagryzu, korzystne jest stosowanie równi

w przypadkach nagryzu pionowego przekraczającego 2 mm.

w przypadkach nagryzu pionowego przekraczającego 2 mm.

Równia pochyła

Równia pochyła



Rozróżnia się trzy rodzaje równi

Rozróżnia się trzy rodzaje równi

pochyłej, zależnie od ich umocowania

pochyłej, zależnie od ich umocowania

na zębach i wyrostku zębodołowym

na zębach i wyrostku zębodołowym

dolnym:

dolnym:



l) równię prostą,

l) równię prostą,



2) równię ze skrzydełkami,

2) równię ze skrzydełkami,



3) równię z nakładką akrylanową

3) równię z nakładką akrylanową

pokrywającą korony zębów bocznych.

pokrywającą korony zębów bocznych.

Równia prosta

Równia prosta



Równia prosta może służyć jako aparat ruchomy

Równia prosta może służyć jako aparat ruchomy

lub stały po jej osadzeniu na cemencie.

lub stały po jej osadzeniu na cemencie.

Stosowana jest w uzębieniu mieszanym lub

Stosowana jest w uzębieniu mieszanym lub

stałym do leczenia

stałym do leczenia

wad doprzednich, czy zgryzu

wad doprzednich, czy zgryzu

krzyżowego przedniego

krzyżowego przedniego

. Zawsze muszą być

. Zawsze muszą być

spełnione warunki kliniczne, takie jak:

spełnione warunki kliniczne, takie jak:



dodatni test czynnościowy,

dodatni test czynnościowy,



dosyć miejsca na wychylane

dosyć miejsca na wychylane

zęby stałe,

zęby stałe,



odwrotny nagryz pionowy

odwrotny nagryz pionowy

powyżej 2 mm.

powyżej 2 mm.

Równia prosta

Równia prosta



Wykonanie równi pochyłej prostej:

Wykonanie równi pochyłej prostej:



Metoda pośrednia

Metoda pośrednia

polega na pobraniu wycisków i następnie zgryzu

polega na pobraniu wycisków i następnie zgryzu

roboczeg. Ustala się go w maksymalnym cofnięciu żuchwy z oddaleniem

roboczeg. Ustala się go w maksymalnym cofnięciu żuchwy z oddaleniem

brzegów siecznych o 2-3 mm. Po osadzeniu modeli w artykulatorze

brzegów siecznych o 2-3 mm. Po osadzeniu modeli w artykulatorze

wykonana zostaje równia z masy akrylowej szybkopolimeryzującej.

wykonana zostaje równia z masy akrylowej szybkopolimeryzującej.

Podobnie jak podczas wykonania indywidualnej szyny zgryzowej, tak i przy

Podobnie jak podczas wykonania indywidualnej szyny zgryzowej, tak i przy

równi nie należy stosować masy akrylowej polimeryzowanej na gorąco.

równi nie należy stosować masy akrylowej polimeryzowanej na gorąco.

Znaczny (skurcz występujący w czasie utwardzenia-> trudność w

Znaczny (skurcz występujący w czasie utwardzenia-> trudność w

dopasowaniu).

dopasowaniu).



Metoda bezpośrednia

Metoda bezpośrednia

polega na wymodelowaniu z ciasta akrylowego

polega na wymodelowaniu z ciasta akrylowego

aparatu w

aparatu w

ustach pacjenta. Wstępnie palcami lekko nasmarowanymi

ustach pacjenta. Wstępnie palcami lekko nasmarowanymi

wazeliną izoluje się zęby przednie dolne, po czym formuje się kulkę z masy

wazeliną izoluje się zęby przednie dolne, po czym formuje się kulkę z masy

akrylowej szybkopolimeryzującej, znajdującej się w fazie ciasta (nie

akrylowej szybkopolimeryzującej, znajdującej się w fazie ciasta (nie

przykleja się do rąk). Następnie nakładając ją na zęby formuje się pożądany

przykleja się do rąk). Następnie nakładając ją na zęby formuje się pożądany

kształt aparatu, zdejmuje go delikatnie i przed pełnym zesztywnieniem

kształt aparatu, zdejmuje go delikatnie i przed pełnym zesztywnieniem

wrzuca do miseczki z gorącą wodą.

wrzuca do miseczki z gorącą wodą.

Po całkowitym stwardnieniu usuwa się nadmiary masy i opracowuje

Po całkowitym stwardnieniu usuwa się nadmiary masy i opracowuje

płaszczyznę ślizgową. Ważne jest, aby masa akrylowa nie dotykała

płaszczyznę ślizgową. Ważne jest, aby masa akrylowa nie dotykała

przyzębia, a jej grubość w tych rejonach nie może przekraczać 0,5 mm. Jest

przyzębia, a jej grubość w tych rejonach nie może przekraczać 0,5 mm. Jest

to zwłaszcza ważne, jeśli równia ma być osadzona na stałe. Zaklinowane i

to zwłaszcza ważne, jeśli równia ma być osadzona na stałe. Zaklinowane i

trudne do usunięcia nadmiary cementu powodują powstanie odleżyn,

trudne do usunięcia nadmiary cementu powodują powstanie odleżyn,

zwłaszcza po językowej stronie zębów siecznych dolnych.

zwłaszcza po językowej stronie zębów siecznych dolnych.

Równia prosta

Równia prosta



Wynik leczenia w dużej mierze zależy od uformowania

Wynik leczenia w dużej mierze zależy od uformowania

płaszczyzny ślizgowej. W miejscu nagryzu powinna być

płaszczyzny ślizgowej. W miejscu nagryzu powinna być

lekko wypukła i tak ukształtowana, aby styczna do miejsca

lekko wypukła i tak ukształtowana, aby styczna do miejsca

nagryzu tworzyła z koroną zęba górnego kąt około 45

nagryzu tworzyła z koroną zęba górnego kąt około 45

°

°

. W

. W

dalszej części płaszczyznę spłaszcza się i modeluje, aby

dalszej części płaszczyznę spłaszcza się i modeluje, aby

sięgała około 5mm za miejscem nagryzu (-> ochrona przed

sięgała około 5mm za miejscem nagryzu (-> ochrona przed

wysuwaniem żuchwy w czasie jedzenia u dzieci z równią

wysuwaniem żuchwy w czasie jedzenia u dzieci z równią

zacementowaną na stałe; inaczej dziecko żuje zębami

zacementowaną na stałe; inaczej dziecko żuje zębami

trzonowymi, podczas gdy równia opiera się od strony

trzonowymi, podczas gdy równia opiera się od strony

przedsionkowej na zębach górnych, pogarszając zgryz)

przedsionkowej na zębach górnych, pogarszając zgryz)



Równię cementuje się na okres 1do kilku tygodni, w

Równię cementuje się na okres 1do kilku tygodni, w

zależności od rodzaju wady i jej zaawansowania.

zależności od rodzaju wady i jej zaawansowania.



Korzystnie jest ściągnąć aparat po uzyskaniu zgryzu

Korzystnie jest ściągnąć aparat po uzyskaniu zgryzu

prostego, a kontynuować dalsze leczenie innymi metodami.

prostego, a kontynuować dalsze leczenie innymi metodami.

Równia ze skrzydełkami

Równia ze skrzydełkami



Równia skrzydełkowa to aparat ruchomy stosowany

Równia skrzydełkowa to aparat ruchomy stosowany

głównie w uzębieniu mlecznym do leczenia

głównie w uzębieniu mlecznym do leczenia

doprzednich wad zgryzu z głębszym odwrotnym

doprzednich wad zgryzu z głębszym odwrotnym

nagryzem pionowym

nagryzem pionowym

.

.



Masa akrylowa pokrywa korony dolnych zębów

Masa akrylowa pokrywa korony dolnych zębów

przednich, w górnej części uformowana jest równia

przednich, w górnej części uformowana jest równia

podchodząca pod zęby przednie górne. Dwa akrylowe

podchodząca pod zęby przednie górne. Dwa akrylowe

skrzydełka przylegające do ścian językowych zębów

skrzydełka przylegające do ścian językowych zębów

trzonowych zapewniają lepsze utrzymanie aparatu.

trzonowych zapewniają lepsze utrzymanie aparatu.

Równia nakładkowa

Równia nakładkowa



Równia nakładkowa to aparat ruchomy stosowany w uzębieniu

Równia nakładkowa to aparat ruchomy stosowany w uzębieniu

mlecznym do leczenia

mlecznym do leczenia

wad doprzednich z płytkim odwrotnym

wad doprzednich z płytkim odwrotnym

nagryzem pionowym

nagryzem pionowym

.

.



Masa akrylowa pokrywa korony wszystkich zębów dolnych, a w

Masa akrylowa pokrywa korony wszystkich zębów dolnych, a w

przedniej części aparatu uformowana jest równia pochyła, na

przedniej części aparatu uformowana jest równia pochyła, na

której ukos nagryzają zęby sieczne i kły górne. Nakładka

której ukos nagryzają zęby sieczne i kły górne. Nakładka

akrylowa na zębach bocznych zapobiega wydłużaniu się zębów

akrylowa na zębach bocznych zapobiega wydłużaniu się zębów

trzonowych, co mogłoby doprowadzić do powikłania leczonej

trzonowych, co mogłoby doprowadzić do powikłania leczonej

wady zgryzem otwartym.

wady zgryzem otwartym.



W czasie leczenia wskazana jest przebudowa powierzchni

W czasie leczenia wskazana jest przebudowa powierzchni

ślizgowej równi za pomocą masy szybkopolimeryzującej.

ślizgowej równi za pomocą masy szybkopolimeryzującej.

Opaska elastyczna na

Opaska elastyczna na

żuchwę

żuchwę



Opaska elastyczna na żuchwę jest aparatem

Opaska elastyczna na żuchwę jest aparatem

czynnym, zewnątrzustnym.

czynnym, zewnątrzustnym.



Stosuje się ją w leczeniu zaburzeń z grupy

Stosuje się ją w leczeniu zaburzeń z grupy

przodozgryzów, przodożuchwia, bocznego

przodozgryzów, przodożuchwia, bocznego

przemieszczenia żuchwy oraz zgryzów otwartych

przemieszczenia żuchwy oraz zgryzów otwartych

.

.



Składa się z 3 części:

Składa się z 3 części:

- czepca na głowę,

- czepca na głowę,

- części obejmującej bródkę,

- części obejmującej bródkę,

- gumek, łączących te części.

- gumek, łączących te części.



Dawniej część obejmująca bródkę była wykonywana

Dawniej część obejmująca bródkę była wykonywana

laboratoryjnie z materiałów twardych, takich jak:

laboratoryjnie z materiałów twardych, takich jak:

kauczuk, miękka blacha lub tworzywa sztuczne.

kauczuk, miękka blacha lub tworzywa sztuczne.

Obecnie stosuje się opaskę elastyczną na żuchwę

Obecnie stosuje się opaskę elastyczną na żuchwę

wykonaną z płótna.

wykonaną z płótna.

Opaska elastyczna na

Opaska elastyczna na

żuchwę

żuchwę



Czepiec składa się z taśmy płóciennej szerokości 2,5 cm,

Czepiec składa się z taśmy płóciennej szerokości 2,5 cm,

obejmującej obwód głowy oraz 2 pasków skrzyżowanych na jej

obejmującej obwód głowy oraz 2 pasków skrzyżowanych na jej

szczycie.

szczycie.



Część obejmująca bródkę, w formie stylizowanej litery H, jest

Część obejmująca bródkę, w formie stylizowanej litery H, jest

wykonywana w trzech rozmiarach: dla uzębienia mlecznego,

wykonywana w trzech rozmiarach: dla uzębienia mlecznego,

mieszanego i stałego. Jedno ramię przylega do wargi dolnej i

mieszanego i stałego. Jedno ramię przylega do wargi dolnej i

bródki od przodu, drugie do podbródka. Gumki szerokości 2 cm

bródki od przodu, drugie do podbródka. Gumki szerokości 2 cm

przyszywa się do czterech końców ramion litery H.

przyszywa się do czterech końców ramion litery H.



W celu umocowania gumek do czepca przyszywa się do niego

W celu umocowania gumek do czepca przyszywa się do niego

guziki. Są one rozmieszczone w ten sposób, że dwa znajdują się w

guziki. Są one rozmieszczone w ten sposób, że dwa znajdują się w

okolicy skroniowej na

okolicy skroniowej na

1-2

1-2

cm od zewnętrznego kąta oka, a pozostałe dwa w okolicy

cm od zewnętrznego kąta oka, a pozostałe dwa w okolicy

potylicznej

potylicznej

czepca. Dwie gumki odchodzące od części obejmującej podbródek

czepca. Dwie gumki odchodzące od części obejmującej podbródek

rozpina się pionowo ku górze, a przylegające do wargi dolnej

rozpina się pionowo ku górze, a przylegające do wargi dolnej

poziomo ku tyłowi.

poziomo ku tyłowi.



Działanie opaski elastycznej polega na przenoszeniu sił

Działanie opaski elastycznej polega na przenoszeniu sił

mechanicznych napiętych gumek, na stawy skroniowo-żuchwowe,

mechanicznych napiętych gumek, na stawy skroniowo-żuchwowe,

żuchwę i zęby przednie dolne. Kierunek działania siły uzależniony

żuchwę i zęby przednie dolne. Kierunek działania siły uzależniony

jest od napięcia wyciągu gumowego.

jest od napięcia wyciągu gumowego.

Opaska elastyczna na

Opaska elastyczna na

żuchwę

żuchwę



W przypadku leczenia zaburzeń z grupy przodozgryzów i

W przypadku leczenia zaburzeń z grupy przodozgryzów i

przodożuchwia napięte są gumki poziome, natomiast w

przodożuchwia napięte są gumki poziome, natomiast w

zgryzach otwartych czynny jest pionowy wyciąg gumowy.

zgryzach otwartych czynny jest pionowy wyciąg gumowy.



Opaskę elastyczną na żuchwę można stosować łącznie z

Opaskę elastyczną na żuchwę można stosować łącznie z

ćwiczeniami nagryzania na trzonek szczoteczki, z równią

ćwiczeniami nagryzania na trzonek szczoteczki, z równią

pochylą lub innymi aparatami szczękowoortopedycznymi.

pochylą lub innymi aparatami szczękowoortopedycznymi.



Zaleca się zakładać opaskę na noc oraz w ciągu dnia,

Zaleca się zakładać opaskę na noc oraz w ciągu dnia,

szczególnie w czasie wykonywania intensywnych ruchów

szczególnie w czasie wykonywania intensywnych ruchów

żuchwą podczas posiłków lub mówienia.

żuchwą podczas posiłków lub mówienia.



Aktywowanie opaski elastycznej polegli nu /.miiuiu

Aktywowanie opaski elastycznej polegli nu /.miiuiu

napięciu wyciimu

napięciu wyciimu



gumowego (skracaniu gumek poziomych w leczeniu

gumowego (skracaniu gumek poziomych w leczeniu

przodozgryzów, a piono wych w leczeniu zgryzów

przodozgryzów, a piono wych w leczeniu zgryzów

otwartych). Kontrole leczenia przeprowadza się co trzy

otwartych). Kontrole leczenia przeprowadza się co trzy

tygodnie.

tygodnie.

Opaska elastyczna na

Opaska elastyczna na

żuchwę

żuchwę

Utrzymywacze

Utrzymywacze

przestrzeni

przestrzeni



Utrzymywacze przestrzeni są aparatami biernymi,

Utrzymywacze przestrzeni są aparatami biernymi,

profilaktycznymi. Stosuje sieje w przypadkach

profilaktycznymi. Stosuje sieje w przypadkach

przedwczesnej utraty zębów mlecznych.

przedwczesnej utraty zębów mlecznych.



Początkowo były to aparaty stałe, wykonane z

Początkowo były to aparaty stałe, wykonane z

pierścienia srebrnego lub stalowego, umocowanego

pierścienia srebrnego lub stalowego, umocowanego

na zębie filarowym. Do pierścienia dolutowywano

na zębie filarowym. Do pierścienia dolutowywano

drut o grubości 0,9—1,2 mm, który obejmował

drut o grubości 0,9—1,2 mm, który obejmował

przestrzeń po usuniętym zębie mlecznym. Zadaniem

przestrzeń po usuniętym zębie mlecznym. Zadaniem

tego typu aparatu było zabezpieczenie łuku

tego typu aparatu było zabezpieczenie łuku

zębowego przed przesuwaniem się zębów

zębowego przed przesuwaniem się zębów

sąsiadujących z wolną przestrzenią. Stałe

sąsiadujących z wolną przestrzenią. Stałe

utrzymywacze przestrzeni nie spełniają jednak

utrzymywacze przestrzeni nie spełniają jednak

podstawowego warunku, jakim jest

podstawowego warunku, jakim jest

odtworzenie

odtworzenie

funkcji

funkcji

.

.

Utrzymywacze

Utrzymywacze

przestrzeni

przestrzeni



Obecnie wykonuje się ruchome utrzymywacze przestrzeni z

Obecnie wykonuje się ruchome utrzymywacze przestrzeni z

masy akrylanowej. Są to płytki podniebienne lub językowe, od

masy akrylanowej. Są to płytki podniebienne lub językowe, od

których odchodzą wypustki wypełniające przestrzeń po

których odchodzą wypustki wypełniające przestrzeń po

usuniętym zębie mlecznym. Masa akrylanowa utrzymywacza

usuniętym zębie mlecznym. Masa akrylanowa utrzymywacza

nie przechodzi na przedsionkową powierzchnię wyrostka

nie przechodzi na przedsionkową powierzchnię wyrostka

zębodołowego. Wypustki te mogą być dostosowane do zgryzu

zębodołowego. Wypustki te mogą być dostosowane do zgryzu

przez wymodelowanie powierzchni żucia.

przez wymodelowanie powierzchni żucia.



Takie utrzymywacze upodobniają się do protez. Aparaty te nie

Takie utrzymywacze upodobniają się do protez. Aparaty te nie

posiadają klamer, utrzymują się przez zaklinowanie w wolnej

posiadają klamer, utrzymują się przez zaklinowanie w wolnej

przestrzeni między zębami.

przestrzeni między zębami.



Stosowanie ruchomych utrzymywaczy zapewnia odtworzenie

Stosowanie ruchomych utrzymywaczy zapewnia odtworzenie

prawidłowej czynności oraz normalny rozwój narządu żucia.

prawidłowej czynności oraz normalny rozwój narządu żucia.



Dziecko nosi ten aparat w ciągu dnia. Kontrolę przeprowadza

Dziecko nosi ten aparat w ciągu dnia. Kontrolę przeprowadza

się co 2—3 miesiące lub częściej, zależnie od wieku pacjenta.

się co 2—3 miesiące lub częściej, zależnie od wieku pacjenta.

W czasie wizyt kontroluje się zaklinowanie aparatu,

W czasie wizyt kontroluje się zaklinowanie aparatu,

powierzchnię żucia i kontakt jej z zębami przeciwstaw nymi.

powierzchnię żucia i kontakt jej z zębami przeciwstaw nymi.

Utrzymywacze

Utrzymywacze

przestrzeni

przestrzeni

Protezy dziecięce

Protezy dziecięce



Protezy są używane w przypadku przedwczesnej

Protezy są używane w przypadku przedwczesnej

utraty zębów mlecznych i stałych. U dzieci spełniają

utraty zębów mlecznych i stałych. U dzieci spełniają

one rolę profilaktyczną i leczniczą.

one rolę profilaktyczną i leczniczą.



PROTEZY ZAPOBIEGAWCZE wykonuje się w zgryzie

PROTEZY ZAPOBIEGAWCZE wykonuje się w zgryzie

nawykowym. Służą one do:

nawykowym. Służą one do:

- odtwarzania prawidłowej funkcji,

- odtwarzania prawidłowej funkcji,

- utrzymania przestrzeni dla zębów stałych,

- utrzymania przestrzeni dla zębów stałych,

- zapobiegania przewędrowania poziomemu i

- zapobiegania przewędrowania poziomemu i

pionowemu

pionowemu

zębów,

zębów,

- zapobiegania powstania wad zgryzu i wymowy.

- zapobiegania powstania wad zgryzu i wymowy.



PROTEZY LECZNICZE stosuje się przy brakach

PROTEZY LECZNICZE stosuje się przy brakach

zębowych połączonych z zaburzeniami zgryzu.

zębowych połączonych z zaburzeniami zgryzu.

Wykonuje się je w zgryzie konstrukcyjnym. Można

Wykonuje się je w zgryzie konstrukcyjnym. Można

do nich dołączyć śruby i sprężyny.

do nich dołączyć śruby i sprężyny.

Protezy dziecięce

Protezy dziecięce



Wykonanie protezy dziecięcej wymaga uwzględnienia cech danego

Wykonanie protezy dziecięcej wymaga uwzględnienia cech danego

okresu rozwojowego, a mianowicie:

okresu rozwojowego, a mianowicie:

- wielkości i kształtu zębów,

- wielkości i kształtu zębów,

- szpar fizjologicznych,

- szpar fizjologicznych,

- starcia guzków zębów,

- starcia guzków zębów,

- płaszczyzny końcowej.

- płaszczyzny końcowej.



Proteza taka różni się budową od protez stosowanych u dorosłych:

Proteza taka różni się budową od protez stosowanych u dorosłych:

- Płyta podniebienna powinna być ograniczona i cienka, aby nie

- Płyta podniebienna powinna być ograniczona i cienka, aby nie

zmieniała czynności języka w czasie połykania i wymowy. Nie może

zmieniała czynności języka w czasie połykania i wymowy. Nie może

także obejmować wyrostka zębodołowego w części przedsionkowej, aby

także obejmować wyrostka zębodołowego w części przedsionkowej, aby

nie zahamować jego rozwoju i wyrzynania zębów.

nie zahamować jego rozwoju i wyrzynania zębów.

- Proteza dziecięca nie powinna posiadać klamer, chyba, że na okres

- Proteza dziecięca nie powinna posiadać klamer, chyba, że na okres

adaptacyjny.

adaptacyjny.



Intensywny wzrost i rozwój narządu żucia u dzieci wymaga częstych

Intensywny wzrost i rozwój narządu żucia u dzieci wymaga częstych

kontroli i obserwacji zmian rozwojowych (szpar, zmiany pł.końcowej,

kontroli i obserwacji zmian rozwojowych (szpar, zmiany pł.końcowej,

starcia i wyrzynana zębów). W razie stwierdzenia zmian wykonuje się

starcia i wyrzynana zębów). W razie stwierdzenia zmian wykonuje się

nowe protezy (przeciętnie co 10-12 miesięcy).

nowe protezy (przeciętnie co 10-12 miesięcy).



Protezy profilaktyczne noszone są w ciągu dnia, lecznicze zaś

Protezy profilaktyczne noszone są w ciągu dnia, lecznicze zaś

całodobowo.

całodobowo.

Protezy dziecięce

Protezy dziecięce

Dziękujemy za uwagę

Dziękujemy za uwagę



