PROFILAKTYKA ORTODONTYCZNA

Smoczki Muellera - Baltersa do karmienia sztucznego:

Cechy prawidłowego smoczka:

• Końcówka smoczka o specyficznym kształcie - górna wypukła zaopatrzona w kilka małych otworów, dolna spłaszczona, szeroka i skośna, zmuszająca do wysuwania żuchwy

• Zasięg do granicy podniebienia twardego

• Wykonany z tworzywa o różnej konsystencji

Cechy smoczka uspokajającego:

• Kształt zbliżony do smoczka do karmienia

• Wmontowany w łukowatą płytkę odpowiadającą kształtowi przedniemu odcinkowi szczęki i żuchwy

• Dwa typy smoczków:

• Do bezzębia - profilaktyczne

• Do uzębienia mlecznego - terapeutyczno - kształtujące od 18 mieś.

Rodzaje aparatów profilaktycznych:

• Płytka przedsionkowa Hotza

• Standardowa płytka przedsionkowa Schoenherra

• Tarcze Krausa

• Krążek ćwiczebny Friela

• Równia pochyła

• Płytki podniebienne ćwiczebne

Płytka przedsionkowa Hotza:

• Wykonana indywidualnie na modelach pacjenta

• Leży w przedsionku jamy ustnej, sięgając od dna do sklepienia oraz po dystalne brzegi drugich mlecznych trzonowców

• Przylega do siekaczy górnych i wyrostka zębodołowego szczęki, odciążona od kłów i trzonowców

Zastosowanie płytki Hotza:

• Zwalczanie i odzwyczajanie od nawyku ssania smoczka, palca, warg itp.

• We wczesnym leczeniu tyłozgryzu

Zalety:

• Prosta konstrukcja

• Wykonana i dopasowana do indywidualnych warunków zgryzowych

Wady:

• Potrzeba wykonania wycisków i modeli

• Konieczność wykonania laboratoryjnej płytki

Standardowa płytka przedsionkowa Schoenherra funkcje:

• Profilaktyczna

• Lecznicza

• Ćwiczebna

Płytka Schoenherra:

• 
  Kształt łukowaty o zaokrąglonych brzegach, po środku uchwyt w kształcie kółka

• 
  Wykonana z elastycznego poliamidu, dającego się odkształcać w temperaturze około 70 stopni C

• Produkowana w trzech wielkościach:

• Rozmiar 1 - około 3 lat

• Rozmiar 2 - od 3 do 5 lat

• Rozmiar 3 - od 5 do 7 lat

Zastosowanie płytki do odzwyczajania od nawyków ssania:

• Czas noszenia 2 - 3 godziny w ciągu dnia i w nocy

Płytki odzwyczajające od nawyku językowego:

Wyróżniamy ponadto:

• Płytki do reedukacji języka

• Płytki do odzwyczajania od nawyku oddychania przez usta

• Płytki do ćwiczeń mięśnia okrężnego ust

Lecznicza rola płytki przedsionkowej:

• Pobudza wzrost wyrostków szczęki i żuchwy na szerokość przez pociąganie warg i policzków od zewnątrz i nacisk języka od wewnątrz

• Wpływa na zmianę nachylenia zębów szczęki (przechylenie) poprzez przyleganie do siekaczy

• Zmusza do wysuwania żuchwy ku przodowi

Płytka przedsionkowa stosowana jest w leczeniu następujących wad:

• Tyłozgryzy

• Zgryzy otwarte z wychyleniem siekaczy

• Zgryzy krzyżowe jednostronne

• Zgryzy głębokie (po w montowaniu specjalnego wału)

Tarcze Krausa:

• Tarcza (płytka) przedsionkowa

• Półpłytka przedsionkowa

• Tarcze (podwójna) przedsionkowo - językowa

• Tarcza (płytka) językowa

Zastosowanie:

• Do odzwyczajania od różnego rodzaju nawyków

Tarcza przedsionkowa:

• Leży w przedsionku sięgając od dna do sklepienia przylegając swoim obrzeżem na granicy między błoną śluzową ruchomą i nieruchomą

• Nie przylega do zębów i wyrostków

• Stosowana do odzwyczajania od nawyków zewnątrzustnych, leczniczo - do tyłozgryzów i zgryzów otwartych

Tarcza częściowa - półpłytka:

• Leży w przedsionku wzdłuż dolnego łuku sięgając od dna do brzegów siecznych i powierzchni żujących zębów bocznych

• Stosowana do odzwyczajania od nawyku ssania lub nagryzania wargi dolnej, a także w leczeniu tyłozgryzów

Tarcza (płytka) podwójna:

• Składa się z tarczy przedsionkowej i językowej połączonych ze sobą drutem przechodzącym za ostatnimi trzonowcami

• Tarcza językowa leży w jamie ustnej blokując układanie języka między zębami

• Stosowana jest do odzwyczajania od nawyków wewnątrz- i zewnątrzustnych oraz leczniczo w zgryzach otwartych i tyłozgryzach

Tarcza językowa:

• Stanowi zaporę dla języka połączoną z płytką podniebienną

• Stosowana w leczeniu tyłozgryzów i zgryzów otwartych powikłanych nawykiem językowym

Krążek Friela:

• Służy do ćwiczeń mięśnia okrężnego ust

• Składa się z krążka o promieniu 15 mm i dwóch stożków umieszczonych ekscentrycznie na krążku

Równia pochyła:

• Jest aparatem biernym i czynnościowym

• Mocowana jest na zębach dolnych

• O skośną powierzchnię równi opiera się ząb lub zęby wychylane

• Stosowana do leczenia zgryzu krzyżowego częściowego przedniego, przodozgryzu, a nawet przodożuchiwa

Proca bródkowa:

• Składa się z czepca, podkładki na bródkę i wyciągów gumowych lub sprężynowych

• Działanie procy polega na przenoszeniu sił mechanicznych wyciągów na staw skroniowo - żuchwowy, żuchwę i zęby przednie żuchwy

• Stosuje się w leczeniu wad doprzednich (działa głównie naciąg poziomy) oraz zgryzów otwartych (naciąg pionowy)

Utrzymywacze przestrzeni:

• Są to aparaty bierne profilaktyczne

• Wykonywane z metalu lub akrylu

• Nie posiadają klamer, utrzymują się przez zaklinowanie w wolnej przestrzeni między zębami

• Stosowane są przy utracie pojedynczych zębów w celu utrzymania przestrzeni

Przedwczesna utrata zębów mlecznych:

• Za przedwczesną utratę zęba mlecznego uważa się jego usunięcie na 6 - 12 miesięcy przed okresem jego fizjologicznej wymiany

• Skutki takiej utraty to zamykanie luki poekstrakcyjnej i w konsekwencji skrócenie łuku zębowego

Przyczyny przedwczesnej utraty zębów:

• Próchnica i jej powikłania

• Urazy

Skutki przedwczesnej utraty zębów:

• Zahamowanie wzrostu kości wyrostka zębodołowego w miejscu brakującego zęba

• Wydłużenie zębów przeciwstawnych (objaw Godona)

• Zaburzenia czynności narządu żucia i czynności stawu skroniowo - żuchwowego

• Powstanie nawyków językowych

• Zaburzenia mowy

• Zaburzenie estetyki twarzy

Podział braków uzębienia:

• Braki zębów bez współistniejących zaburzeń zgryzowych:

• Brak pojedynczego zęba

• Brak grupy zębów z zachowaniem nawykowego zgryzu

• Braki rozległe lub bezzębie z zachowaniem nawykowego zgryzu

• Braki zębów powikłane zaburzeniami zgryzowymi

Cechy protezy dziecięcej:

• Płyta protezy cienka i ograniczona swoim zasięgiem ku tyłowi

• Ograniczenie płyty protezy od strony przedsionkowej - kończy się na szczycie grzebienia wyrostka zębodołowego

• Zęby sztuczne powinny ścierać się jak naturalne

• Protezy nie powinny posiadać klamer, a jeśli to klamry ortodontyczne

• Wymiana protez co 10 - 12 miesięcy, chyba że zostały zaopatrzone w elementy umożliwiające ich poszerzanie (śruby, sprężyny)

Szlifowanie zębów mlecznych:

• W wadach doprzednich

• W zgryzach krzyżowych

---