Mioterapia w ortodoncji polega na stosowaniu ćwiczeń gimnastycznych mięśni głowy i szyi w celu poprawy warunków zgryzowych

Zasady stosowania mioterapii w ortodoncji, rodzaje ćwiczeń gimnastycznych i sposób ich wykorzystania w leczeniu zaburzeń morfologiczno - czynnościowych narządu żucia zostały opracowane przez A. P. Rogersa w 1906 r.

Systematyczne wykonywanie ćwiczeń powoduje zmianę cech morfologicznych włókien mięśniowych, które po pewnym czasie zwiększają masę, siłę i sprawność oraz zdolność do wykonywania dłuższej pracy bez oznak zmęczenia. Zmiany dokonujące się we włóknach mięśniowych wpływają na kształtowanie kości i stawów. Wpływ ten jest szczególnie widoczny w okresie wzrostowo - rozwojowym. W działaniu mięśni na kość ujawnia się wpływ dwóch sił pociągania i nacisku. Po stronie pociągania kość nawarstwia się, a w miejscu ucisku ulega resorpcji.

Podział ćwiczeń:

• Czynne - wykonywane są bez udziału przyrządów z udziałem świadomości

• Bierne - wykonywane są za pomocą przyrządów bez udziału świadomości

Ćwiczenie I - Rogersa:

• Polega na wysunięciu żuchwy z jednoczesnym przechyleniem głowy ku tyłowi i przyjęciem postawy na baczność

• Stosowane w przypadku wad dotylnych o różnym stopniu nasilenia z towarzyszącą im protruzją siekaczy górnych

Rogers podkreśla szczególna przydatność ćwiczeń w zaburzeniach narządu żucia będących wynikiem działania nawyków ustnych. Zaleca wykonywanie ruchów ćwiczebnych przeciwstawnych do ruchów nawykowych.

Ćwiczenie II

• Zarzucanie siekaczy dolnych na wargową powierzchnię siekaczy górnych lub wargę górną.

• Stosowane w przypadkach wad dotylnych powikłanych protruzją siekaczy górnych

Ćwiczenie III

• Wzajemne dociskanie siekaczy

• Stosowane jest w wadach dotylnych z przechyleniem i wydłużeniem siekaczy oraz w zgryzach głębokich

Ćwiczenie IV

• „Płukanie jamy ustnej” wg Skalouda

• Stosowane w przypadkach nawykowego oddychania przez usta, hypotonii mięśnia okrężnego ust i wadach dotylnych

Ćwiczenie V - Gwizdanie i dmuchanie

Ćwiczenie VI

• Cofanie żuchwy

• Stosowane w przypadkach wad doprzednich

• Polega na kierowaniu żuchwy naciskiem dłoni ku tyłowi podczas powolnego zamykania ust

Ćwiczenie VII - symetryczne ustawienie żuchwy w stosunku do szczęki

Ćwiczenia z płytami zastosowanie:

• Hipotonia mięśnia okrężnego ust

• Nawykowe oddychanie przez usta

• Nawyki językowe

• Wady dotylne

Płytka do ćwiczeń języka stosowana jest w eliminacji nawyku językowego

Płytka przedsionkowa z wałem nagryzowym stosowana jest do skracania wydłużonych siekaczy

Ćwiczenie Brodiego stosowane jest w eliminacji nawyku językowego. Polega na utrzymywaniu stałego kontaktu języka z podniebieniem przez dociśnięcie krążka do podniebienia

Ćwiczenie ze szpatułką - stosowane do wyprowadzania ze zgryzu krzyżowego pojedynczego zęba

Reedukacja połykania wg Moyersa

• Połykanie świadome

• Połykanie nieświadome

• Połykanie nieświadome mocne

Ćwiczenie mięśniowe stosuje się jako:

• Jedyna formę postępowania zapobiegawczo - leczniczego

• Czynnik wspomagający działanie aparatów leczniczych

• Ćwiczenia w okresie retencji po zakończeniu leczenia wad przednio - tylnych i zgryzów otwartych

Efekty stosowania ćwiczeń zależą od:

• Współpracy dziecka i jego rodziców (im młodsze dziecko tym większe zaangażowanie rodziców)

• Sprawności fizycznej i intelektualnej dziecka (ćwiczenia muszą być dobrane do wieku pacjenta)

• Częstotliwości wykonywania (od kilu ruchów 2 - 3 razy dziennie do kilkunastu 3 razy dziennie)

---