GIARDIA LAMBLIA
Lamblia intestinalis
- kosmopolityczny wiciowiec
- POSTAĆ:
TROFOZOIT, CYSTA
-
występuje w jelicie cienkim
GIARDIA LAMBLIA
Lamblia intestinalis
Trofozoit o charakterystycznym
gruszkowatym kształcie jest dwubocznie
symetryczny; na biegunie przednim jest
zaokrąglony, natomiast w części tylnej
jest zaostrzony. Na terenie cytoplazmy
trofozoitu widoczne są 2 owalne jądra
z chromatyną w środku oraz
charakterystyczne dla lamblii
kariomastigonty, aksonemy oraz ciała
parabazalne. Lamblia ma również 4 pary
wici: środkową, grzbietową, boczną
i tylną. Na biegunie przednim trofozoitu
znajduje się krążek czepny, który
umożliwia lamblii przyczepianie się
do kosmków jelitowych błony śluzowej
przewodu pokarmowego. W krążku
czepnym znajdują się swoiste dla lamblii
białka, tak zwane
giardiny
(α-giardina
o masie cząsteczkowej 29 kDa oraz β-
giardina o masie cząsteczkowej 33,8
kDa), które warunkują jego czynności
fizjologiczne.
Częstość zarażenia w Polsce
Częstość zarażenia w Polsce
wynosi 1-15% u dorosłych i
wynosi 1-15% u dorosłych i
25-50% u dzieci;
25-50% u dzieci;
w niektórych skupiskach
w niektórych skupiskach
dziecięcych wykrywano
dziecięcych wykrywano
inwazję nawet w 89%
inwazję nawet w 89%
populacji.
populacji.
Pierwotniaki (Protozoa)
Trofozoit Giardia
lamblia
Nu – jądro
komórkowe
k – kariosom
Ax – aksonema
Fg – wici
MB – ciała
przypodstawne
AD – krążek
czepny
Pierwotniaki (Protozoa)
Trofozoity
Giardia lamblia
GIARDIA LAMBLIA
Cysta
posiada 2 lub 4 jądra, aksonemy,
twory sierpowate, wodniczki jodofilne,
zawiązki wici.
Pierwotniaki (Protozoa)
Cysta Giardia
lamblia
Nu – jądro
komórkowe
MB – ciała
sierpowate
Ax – aksonemy
k - kariosom
CW - otoczka
Pierwotniaki (Protozoa)
Cysta Giardia
lamblia
CYKL ŻYCIOWY
Cysta po dostaniu się do organizmu człowieka ulega
przekształceniu w procesie ekscystacji w 2 trofozoity.
Opisany proces zachodzi w dwunastnicy, gdzie
trofozoity ulegają następnie dalszym podziałom,
prowadząc do powstania licznej populacji trofozoitów,
zdolnych do dalszej inwazji jelita cienkiego, dróg
żółciowych i przewodów trzustki. W dalszych
odcinkach przewodu pokarmowego trofozoity ulegają
przekształceniu w procesie encystacji w cysty, które
są następnie wydalane z kałem.
Postać inwazyjna –
cysta
Najczęściej zakażenie przebiega
bezobjawowo
Objawy:
stany podgorączkowe, rzadko gorączka,
nudności, wymioty, chudnięcie,
biegunka, bóle brzucha, wzdęcia
W badania laboratoryjnych można
stwierdzić niedokrwistość, leukocytozę,
eozynofilię.
GIARDIA LAMBLIA
Obraz kliniczny zależy od intensyw-
Obraz kliniczny zależy od intensyw-
ności inwazji.
ności inwazji.
Lamblioza może przebiegać w postaci
Lamblioza może przebiegać w postaci
jelitowej, żołądkowo-jelitowej,
jelitowej, żołądkowo-jelitowej,
rzekomowrzodowej i innych.
rzekomowrzodowej i innych.
Utrzymująca się inwazja doprowadza do
Utrzymująca się inwazja doprowadza do
spadku masy ciała, połączonego z zanikiem
spadku masy ciała, połączonego z zanikiem
mięśni, zwłaszcza pasa barkowego i
mięśni, zwłaszcza pasa barkowego i
miednicowego; często notuje się senność.
miednicowego; często notuje się senność.
Około 50% inwazji tym pasożytem przebiega
Około 50% inwazji tym pasożytem przebiega
z niedokwasowością soku żołądkowego.
z niedokwasowością soku żołądkowego.
U dzieci mogą wystąpić zaburzenia trawienia
U dzieci mogą wystąpić zaburzenia trawienia
tłuszczu i węglowodanów, niedobór
tłuszczu i węglowodanów, niedobór
witamin, utrata białka, a w konsekwencji
witamin, utrata białka, a w konsekwencji
niedożywienie i upośledzenie rozwoju
niedożywienie i upośledzenie rozwoju
fizycznego.
fizycznego.
WYKRYWANIE
Do diagnostyki laboratoryjnej giardia lamblia wykorzystuje się:
1. Badania koproskopowe kału przy użyciu
- preparatów bezpośrednich kału,
- preparatów uzyskanych technikami zagęszczającymi,
- preparatów barwionych trichromem.
2. Badania serologiczne kału stosując test immunoenzymatyczny ELISA
w kierunku swoistego dla giardia lamblia koproantygenu GSA-65.
3. Badanie treści dwunastnicy.
Techniką najbardziej swoistą do wykrywania inwazji giardia lamblia jest
badanie treści dwunastnicy. W preparatach bezpośrednich z treści
dwunastnicy poszukuje się cyst i trofozoitów. Niestety ze względu na dużą
uciążliwość dla pacjenta wyżej wymienionej techniki (konieczność pobrania
treści dwunastnicy przez zgłębnik) badanie to jest wykorzystywane bardzo
rzadko.
ZARAŻENIE
Do zarażenia lamblią jelitową dochodzi najczęściej drogą pokarmową
przez połknięcie cyst pierwotniaka wraz z zarażoną nimi wodą lub
żywnością. Możliwe jest także zarażenie lamblią poprzez stosunek
seksualny, niemniej jednak do zarażenia tą drogą dochodzi niezwykle
rzadko. Udowodniono również, że lamblioza należy do chorób
o charakterze tak zwanej antropozoonozy to znaczy, że do zarażenia
lamblią może dojść na skutek kontaktu z zarażonym zwierzęciem.
Lamblioza jest chorobą, do której może dojść na skutek transmisji:
* człowiek – człowiek,
* człowiek – środowisko – człowiek,
* zwierzę – człowiek.
Giardia intestinalis
Ciekawostki
Dawniej w celu wykrycia Giardii
przeprowadzano
test sznurkowy
.
Choremu podawano do połknięcia
sznurek na końcu którego umieszczono
żelatynową kapsułkę. Po rozpuszczeniu
się kapsułki i po osiągnięciu dwunastnicy
sznurek wyciągano i badano na
obecność pasożytów. Obecnie testy
wykrywające antygeny Giardia z
powodzeniem zastępują test sznurkowy.