Badanie

Badanie

przedmiotowe

przedmiotowe

Badanie i semiotyka

Badanie i semiotyka

układu oddechowego

układu oddechowego

Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób

Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób

Metabolicznych Kości

Metabolicznych Kości

Materiały dla studentów

Materiały dla studentów

04.jpg

Metody

Metody



Oglądanie

Oglądanie



Badanie palpacyjne

Badanie palpacyjne



Opukiwanie

Opukiwanie



Osłuchiwanie

Osłuchiwanie

Oglądanie

Oglądanie



Kształt klatki piersiowej

Kształt klatki piersiowej



Tor oddechowy

Tor oddechowy



Częstość oddechów

Częstość oddechów



Zaburzenia oddychania

Zaburzenia oddychania

Kształt klatki piersiowej

Kształt klatki piersiowej



Uwypuklenie klatki piersiowej

Uwypuklenie klatki piersiowej



Utrwalone zniekształcenia kostne

Utrwalone zniekształcenia kostne



Klatka piersiowa lejkowata (szewska)

Klatka piersiowa lejkowata (szewska)



Klatka piersiowa kurza

Klatka piersiowa kurza



Klatka piersiowa dzwonowata

Klatka piersiowa dzwonowata



Garb sercowa

Garb sercowa



Zniekształcenia żeber na granicy

Zniekształcenia żeber na granicy

chrzęstno-kostnej

chrzęstno-kostnej

Klatka piersiowa szewska

Klatka piersiowa szewska

Typy oddechów

Typy oddechów

Częstość oddechów

Częstość oddechów

Wcześniak

Wcześniak

40-60

40-60

Noworodek

Noworodek

38-42

38-42

3. miesiąc życia

3. miesiąc życia

30-35

30-35

6. miesiąc życia

6. miesiąc życia

24-29

24-29

1. rok życia

1. rok życia

23-24

23-24

5. rok życia

5. rok życia

18-22

18-22

15. rok życia

15. rok życia

16-18

16-18

Badanie ruchomości

Badanie ruchomości

oddechowej

oddechowej

Duszność - definicja

Duszność - definicja

Subiektywne

Subiektywne

odczucie braku

odczucie braku

powietrza zależne również

powietrza zależne również

od psychiki dziecka i jego

od psychiki dziecka i jego

sytuacji życiowej;

sytuacji życiowej;

charakteryzuje się

charakteryzuje się

obecnością objawów

obecnością objawów

obiektywnych

obiektywnych

Duszność - objawy

Duszność - objawy



Zaburzenia w zakresie częstości (tachy,

Zaburzenia w zakresie częstości (tachy,

bradypnoe), głębokości (hiper,

bradypnoe), głębokości (hiper,

hipowentylacja) i rytmu oddechu

hipowentylacja) i rytmu oddechu



Szmery dodatkowe

Szmery dodatkowe



Nieprawidłowe ruchy klatki piersiowej i

Nieprawidłowe ruchy klatki piersiowej i

brzucha

brzucha



Przyspieszona czynność serca

Przyspieszona czynność serca



Zmienione zabarwienie skóry i/lub błon

Zmienione zabarwienie skóry i/lub błon

śluzowych (sinica, bladość)

śluzowych (sinica, bladość)



Zaburzenia koordynacji układu

Zaburzenia koordynacji układu

autonomicznego

autonomicznego



Kaszel, zmiana głosu i mowy

Kaszel, zmiana głosu i mowy

Rozróżniamy duszność

Rozróżniamy duszność



Wydechową

Wydechową

wyraźnie przedłużona

wyraźnie przedłużona

faza wydechowa;

faza wydechowa;

wydech silny, mocny.

wydech silny, mocny.

Głównym mięśniem

Głównym mięśniem

pomocniczym jest

pomocniczym jest

przepona. Przyczyny

przepona. Przyczyny

takiej duszności tkwią

takiej duszności tkwią

w dolnych drogach

w dolnych drogach

oddechowych

oddechowych



Wdechową

Wdechową

stwierdza się udział

stwierdza się udział

pomocniczych mięśni

pomocniczych mięśni

wdechowych oraz

wdechowych oraz

mięśni pasa

mięśni pasa

barkowego, które

barkowego, które

podnoszą klatkę

podnoszą klatkę

piersiową. Przyczyny

piersiową. Przyczyny

w górnych drogach

w górnych drogach

oddechowych

oddechowych



mieszaną

mieszaną

Przyczyny duszności

Przyczyny duszności



Zwężenia dróg oddechowych

Zwężenia dróg oddechowych



Ograniczenia powierzchni

Ograniczenia powierzchni

oddechowej płuc

oddechowej płuc



Zaburzenia nerwowo-mięśniowe

Zaburzenia nerwowo-mięśniowe



Niewydolność krążenia

Niewydolność krążenia



Choroby metaboliczne

Choroby metaboliczne



Podłoże psychogenne

Podłoże psychogenne

Skala Silvermana

Skala Silvermana

Rodzaj zaburzeń

Rodzaj zaburzeń

Stadium 0

Stadium 0

Stadium 1

Stadium 1

Stadium 2

Stadium 2

Wciąganie klatki

Wciąganie klatki

piersiowej

piersiowej

Klatka

Klatka

piersiowa i

piersiowa i

brzuch unoszą

brzuch unoszą

się

się

równomiernie

równomiernie

Niewielkie

Niewielkie

Wyraźne z

Wyraźne z

unoszeniem

unoszeniem

brzucha

brzucha

Wciąganie

Wciąganie

międzyżebrzy

międzyżebrzy

Brak

Brak

Zaznaczone

Zaznaczone

Wyraźne

Wyraźne

Wciąganie

Wciąganie

mostka

mostka

Brak

Brak

Zaznaczone

Zaznaczone

Wyraźne

Wyraźne

Opuszczanie

Opuszczanie

brody i

brody i

rozszerzanie

rozszerzanie

nozdrzy

nozdrzy

(„poruszanie

(„poruszanie

skrzydełkami

skrzydełkami

nosa”)

nosa”)

Brak

Brak

Zaznaczone

Zaznaczone

Wyraźne

Wyraźne

Stękanie

Stękanie

wydechowe

wydechowe

Brak

Brak

Słyszalne

Słyszalne

słuchawką

słuchawką

Słyszalne

Słyszalne

uchem

uchem

SINICA

SINICA



Skutek nadmiernej ilości

Skutek nadmiernej ilości

odtlenowanej

odtlenowanej

hemoglobiny

hemoglobiny



Skóra i błony śluzowe mogą mieć

Skóra i błony śluzowe mogą mieć

odcień niebieskawy lub

odcień niebieskawy lub

ciemnoczerwony, który znika pod

ciemnoczerwony, który znika pod

wpływem ucisku –

wpływem ucisku –

sinica prawdziwa

sinica prawdziwa

(w sinicy rzekomej nieprawidłowe

(w sinicy rzekomej nieprawidłowe

zabarwienie nie ustępuje)

zabarwienie nie ustępuje)

Sinica centralna – gorąca,

Sinica centralna – gorąca,

tętnicza

tętnicza



Charakterystyczne niebieskie

Charakterystyczne niebieskie

zabarwienie języka

zabarwienie języka



Najczęściej przy: zapaleniu krtani,

Najczęściej przy: zapaleniu krtani,

nagłośni, LBT, ciężki napad astmy,

nagłośni, LBT, ciężki napad astmy,

zapalenie oskrzelików, napad kaszlu

zapalenie oskrzelików, napad kaszlu

w krztuścu

w krztuścu



Inne częste przyczyny: zapalenie płuc

Inne częste przyczyny: zapalenie płuc

i opłucnej, odma, zespół błon

i opłucnej, odma, zespół błon

szklistych

szklistych

Sinica obwodowa - dystalna

Sinica obwodowa - dystalna



Upośledzony przepływ krwi przez

Upośledzony przepływ krwi przez

obwodowe – włosowate naczynia

obwodowe – włosowate naczynia

krwionośne

krwionośne



Zasinione są dystalne części ciała

Zasinione są dystalne części ciała



Są one chłodne, stąd inna nazwa –

Są one chłodne, stąd inna nazwa –

sinica zimna

sinica zimna

Świszczący oddech

Świszczący oddech

Wdechowy

Wdechowy

stridor

stridor

zwężenie dróg

zwężenie dróg

oddechowych

oddechowych

poza klatką

poza klatką

piersiową

piersiową

Wydechowy

Wydechowy

wheezing

wheezing

zwężenie

zwężenie

dużych i

dużych i

obwodowych

obwodowych

oskrzeli

oskrzeli

Drżenie głosowe (piersiowe)

Drżenie głosowe (piersiowe)



Przyłożyć dłoń do klatki piersiowej( w

Przyłożyć dłoń do klatki piersiowej( w

miejscach orientacyjnego

miejscach orientacyjnego

opukiwania)

opukiwania)



Dziecko mówi wyraźnie i głośno np

Dziecko mówi wyraźnie i głośno np

raz dwa lub rower, czterdzieści cztery

raz dwa lub rower, czterdzieści cztery



Symetrycznie

Symetrycznie

Drżenie piersiowe

Drżenie piersiowe

wzmożone

wzmożone



Występuje przy utracie powietrzności

Występuje przy utracie powietrzności

miąższu płucnego przy drożnym

miąższu płucnego przy drożnym

oskrzelu

oskrzelu



płatowe zapalenie płuc

płatowe zapalenie płuc



marskość

marskość



rozległy naciek nowotworowy

rozległy naciek nowotworowy

Drżenie piersiowe osłabione

Drżenie piersiowe osłabione



Upośledzenie drożności oskrzela i

Upośledzenie drożności oskrzela i

niedodma

niedodma



Rozedma

Rozedma



Zwiekszenie dystansu między

Zwiekszenie dystansu między

płucem a dłonią badającego

płucem a dłonią badającego



otyłość

otyłość



płyn lub powietrze w jamie opłucnej

płyn lub powietrze w jamie opłucnej

Opukiwanie - cele

Opukiwanie - cele



Oznaczenie odgłosu opukowego –

Oznaczenie odgłosu opukowego –

orientacyjne (porównawcze)

orientacyjne (porównawcze)

opukiwanie płuc

opukiwanie płuc



Oznaczenie dolnych granic płuc –

Oznaczenie dolnych granic płuc –

opukiwanie szczegółowe

opukiwanie szczegółowe



Określenie stopnia ruchomości

Określenie stopnia ruchomości

oddechowej dolnych granic płuc

oddechowej dolnych granic płuc

Opukiwanie pól płucnych

Opukiwanie pól płucnych

Rodzaje odgłosu opukowego

Rodzaje odgłosu opukowego



Jawny – fizjologiczny nad prawidłową

Jawny – fizjologiczny nad prawidłową

tkanką płucną

tkanką płucną



Bębenkowy – nad tkanką bardziej

Bębenkowy – nad tkanką bardziej

powietrzną niż prawidłowe płuco –

powietrzną niż prawidłowe płuco –

fizjologicznie nad żołądkiem,

fizjologicznie nad żołądkiem,

dwunastnicą, pętlami jelit

dwunastnicą, pętlami jelit



Stłumiony – prawidłowy przy

Stłumiony – prawidłowy przy

opukiwaniu narządów bezpowietrznych

opukiwaniu narządów bezpowietrznych

(miąższowych) n.p. wątroby

(miąższowych) n.p. wątroby

Odgłos opukowy

Odgłos opukowy



Bębenkowy (nadmiernie jawny)

Bębenkowy (nadmiernie jawny)



Rozedma puc

Rozedma puc



Odma opłucnowa

Odma opłucnowa



Stłumiony

Stłumiony



nacieczenie tkanki płucnej

nacieczenie tkanki płucnej



płyn w opłucnej

płyn w opłucnej



niedodma płuca lub płata

niedodma płuca lub płata



zwłóknienie płuc/opłucnej

zwłóknienie płuc/opłucnej

Dolne granice płuc w

Dolne granice płuc w

poszczególnych liniach

poszczególnych liniach

Linia

Linia

Płuco prawe

Płuco prawe

Płuco lewe

Płuco lewe

Przymostkowa

Przymostkowa

V żebro

V żebro

IV żebro

IV żebro

Środkowoobojczykowa

Środkowoobojczykowa

VI żebro

VI żebro

VI żebro

VI żebro

Pachowa środkowa

Pachowa środkowa

VII żebro

VII żebro

VII żebro

VII żebro

Łopatkowa

Łopatkowa

X żebro

X żebro

X żebro

X żebro

Przykręgowa

Przykręgowa

XI żebro (krąg

XI żebro (krąg

piersiowy)

piersiowy)

XI żebro (krąg

XI żebro (krąg

piersiowy)

piersiowy)

Szmery oddechowe

Szmery oddechowe



Prawidłowe

Prawidłowe



pęcherzykowy

pęcherzykowy

– wdech jest podobny do

– wdech jest podobny do

miękko, szeptem wypowiedzianej litery f,

miękko, szeptem wypowiedzianej litery f,

krótszy wydech (1/5 wdechu) do głoski

krótszy wydech (1/5 wdechu) do głoski

pośredniej między f i h

pośredniej między f i h



oskrzelowy

oskrzelowy

– ma charakter chuchający i

– ma charakter chuchający i

pewien podźwięk, podobny jest do głoski h

pewien podźwięk, podobny jest do głoski h

wymawianej przy silnym wdechu i wydechu,

wymawianej przy silnym wdechu i wydechu,

wdech > wydech – słyszalny nad

wdech > wydech – słyszalny nad

rozdwojeniem tchawicy (dołek jarzmowy

rozdwojeniem tchawicy (dołek jarzmowy

lub okolica międzyłopatkowa na wysokości

lub okolica międzyłopatkowa na wysokości

IV kręgu piersiowego)

IV kręgu piersiowego)

Szmer pęcherzykowy

Szmer pęcherzykowy



Zaostrzony

Zaostrzony

– podobny do szeptem

– podobny do szeptem

wypowiedzianej głoski f, silniejszy niż szmer

wypowiedzianej głoski f, silniejszy niż szmer

pęcherzykowy, występuje w nieżycie oskrzeli,

pęcherzykowy, występuje w nieżycie oskrzeli,

początku zapalenia płuc lub w sąsiedztwie

początku zapalenia płuc lub w sąsiedztwie

nacieków

nacieków



Osłabiony (zniesiony)

Osłabiony (zniesiony)

– powstaje przy

– powstaje przy

zmniejszeniu rozszerzalności klatki piersiowej

zmniejszeniu rozszerzalności klatki piersiowej

spowodowanej n.p: rozedmą, bólem,

spowodowanej n.p: rozedmą, bólem,

znacznym zwężeniem światła oskrzeli (ciało

znacznym zwężeniem światła oskrzeli (ciało

obce, śluz, nowotwór) lub oddaleniu płuca od

obce, śluz, nowotwór) lub oddaleniu płuca od

ściany klatki piersiowej wywołanym

ściany klatki piersiowej wywołanym

obecnością powietrza lub płynu w jamie

obecnością powietrza lub płynu w jamie

opłucnej

opłucnej

Szmer oskrzelowy -

Szmer oskrzelowy -

patologia

patologia



Słychać go przy bezpowietrzności

Słychać go przy bezpowietrzności

miąższu płucnego, nad jamami płuc,

miąższu płucnego, nad jamami płuc,

które komunikują się z oskrzelem,

które komunikują się z oskrzelem,

nad rozstrzeniami oskrzeli

nad rozstrzeniami oskrzeli



Szmeru tego nie słychać w zapaleniu

Szmeru tego nie słychać w zapaleniu

oskrzeli

oskrzeli

Szmery patologiczne

Szmery patologiczne

Rzężenia wilgotne

Rzężenia wilgotne

Grubobańkowe

Grubobańkowe

Średniobańkowe

Średniobańkowe

Drobnobańkowe Trzeszczenia

Drobnobańkowe Trzeszczenia

Rzężenia suche

Rzężenia suche

: świsty, furczenia, gwizdy, trzaski Słyszalne

: świsty, furczenia, gwizdy, trzaski Słyszalne

są we wdechu i wydechu

są we wdechu i wydechu

Inne

Inne



Tarcie opłucnej

Tarcie opłucnej

– jest spowodowane

– jest spowodowane

ocieraniem się chorobowo

ocieraniem się chorobowo

zmienionych (przez obecność

zmienionych (przez obecność

włóknika) blaszek opłucnej. Występuje

włóknika) blaszek opłucnej. Występuje

w suchym zapaleniu opłucnej; znika

w suchym zapaleniu opłucnej; znika

gdy pojawi się wysięk.

gdy pojawi się wysięk.



Bronchofonia patologiczna

Bronchofonia patologiczna

–

–

przewodzenie mowy w nacieku

przewodzenie mowy w nacieku

zapalnym przez bezpowietrzną tkankę

zapalnym przez bezpowietrzną tkankę

płucną jest głośniejsze i wyraźniejsze

płucną jest głośniejsze i wyraźniejsze

niż w płucu zdrowym.

niż w płucu zdrowym.

Płyn w jamie opłucnej

Płyn w jamie opłucnej



Zmniejszenie ruchomości oddechowej

Zmniejszenie ruchomości oddechowej

odpowiedniej połowy klatki piersiowej

odpowiedniej połowy klatki piersiowej

(gdy dużo płynu)

(gdy dużo płynu)



Rozszerzenie lub uwypuklenie klatki

Rozszerzenie lub uwypuklenie klatki

piersiowej

piersiowej



Zniesienie drżenia piersiowego

Zniesienie drżenia piersiowego



Stłumienie odgłosu opukowego

Stłumienie odgłosu opukowego



Zniesienie lub osłabienie (zależnie od

Zniesienie lub osłabienie (zależnie od

ilości płynu) szmeru oddechowego

ilości płynu) szmeru oddechowego

Niedodma

Niedodma



Utrata ruchomości i zwężenie

Utrata ruchomości i zwężenie

odpowiedniej połowy klatki piersiowej

odpowiedniej połowy klatki piersiowej



Wzmożenie drżenia piersiowego gdy

Wzmożenie drżenia piersiowego gdy

oskrzele jest drożne lub osłabionego

oskrzele jest drożne lub osłabionego

(nieobecnego) – przy oskrzelu

(nieobecnego) – przy oskrzelu

zatkanym

zatkanym



Stłumienie odgłosu opukowego

Stłumienie odgłosu opukowego



Zniesienie szmeru oddechowego

Zniesienie szmeru oddechowego

Odma opłucnowa

Odma opłucnowa



Utrata ruchomości płuca po stronie

Utrata ruchomości płuca po stronie

odmy

odmy



Zniesienie drżenia piersiowego

Zniesienie drżenia piersiowego



Odgłos opukowy bębenkowy

Odgłos opukowy bębenkowy



Zniesienie szmeru pęcherzykowego

Zniesienie szmeru pęcherzykowego