CHONDROKALCYNOZ

CHONDROKALCYNOZ

A

A

Chondrokalcynoza (artropatia

Chondrokalcynoza (artropatia

pirofosforanowa,

pirofosforanowa,

pseudodna) polega na

pseudodna) polega na

odkładaniu się kryształów

odkładaniu się kryształów

dwuwodzianu pirofosforanu

dwuwodzianu pirofosforanu

wapnia w chrząstkach,

wapnia w chrząstkach,

błonie maziowej, torebce

błonie maziowej, torebce

stawowej, ścięgnach i

stawowej, ścięgnach i

więzadłach.

więzadłach.



Częstość występowania objawów

Częstość występowania objawów

chondrokalcynozy zwiększa się z

chondrokalcynozy zwiększa się z

wiekiem do niemal 33% chorych

wiekiem do niemal 33% chorych

po 75. rż., u których stwierdza się

po 75. rż., u których stwierdza się

radiologiczne objawy

radiologiczne objawy

chondrokalcynozy stawów

chondrokalcynozy stawów

kolanowych.

kolanowych.

Najczęściej spotykane są

Najczęściej spotykane są

zwapnienia

zwapnienia

·

·

łąkotek stawów kolanowych,

łąkotek stawów kolanowych,

· chrząstki trójkątnej kości

· chrząstki trójkątnej kości

promieniowej,

promieniowej,

· chrząstkozrostu spojenia

· chrząstkozrostu spojenia

łonowego i

łonowego i

· obrąbka panewki stawu

· obrąbka panewki stawu

biodrowego

biodrowego

CHONDROKALCYNOZ

CHONDROKALCYNOZ

A

A



Wyróżniamy

Wyróżniamy

chondokalcynozę pierwotną

chondokalcynozę pierwotną

i wtórną.

i wtórną.



Chondrokalcynoza wtórna

Chondrokalcynoza wtórna

towarzyszy:

towarzyszy:

hemochromatozie,

hemochromatozie,

nadczynności przytarczyc,

nadczynności przytarczyc,

niedoczynności tarczycy,

niedoczynności tarczycy,

amyloidozie starczej ,

amyloidozie starczej ,

niedoborowi magnezu lub

niedoborowi magnezu lub

fosforu

fosforu

CHONDROKALCYNOZ

CHONDROKALCYNOZ

A

A

Charakterystyczny jest

Charakterystyczny jest

obraz radiologiczny

obraz radiologiczny

chondrokalcynozy :

chondrokalcynozy :

obecność linijnych lub

obecność linijnych lub

punkcikowatych zwapnień

punkcikowatych zwapnień

w chąstkach szklistych i

w chąstkach szklistych i

włóknistych, ścięgnach,

włóknistych, ścięgnach,

więzadłach, torebkach i

więzadłach, torebkach i

błonie maziowej zajętych

błonie maziowej zajętych

stawów.

stawów.

Kryteria diagnostyczne

•pewne rozpoznanie dny rzekomej w
przebiegu chondrokalcynozy ustala
się na podstawie stwierdzenia
obecności kryształów dwuwodnego
pirofosforanu wapnia
sfagocytowanych przez komórki płynu
stawowego

•rozpoznanie przewlekłego zapalenia
stawów związanego z
chondrokalcynozą opiera się na
stwierdzeniu obecności złogów soli
wapnia w obrębie chrząstek
stawowych (zdjęcie rentgenowskie)

W przypadku chondrokalcynozy zawsze

W przypadku chondrokalcynozy zawsze

należy oznaczyć

należy oznaczyć

stężenie wapnia,

stężenie wapnia,

fosforu,

fosforu,

fosfatazy zasadowej,

fosfatazy zasadowej,

magnezu i

magnezu i

hormonów tarczycy.

hormonów tarczycy.

U mężczyzn poniżej 55. rż. należy

U mężczyzn poniżej 55. rż. należy

wykluczyć hemochromatozę.

wykluczyć hemochromatozę.



Bezobjawowa chondrokalcynoza

Bezobjawowa chondrokalcynoza

nie wymaga leczenia. Atak dny

nie wymaga leczenia. Atak dny

rzekomej, jak u opisanej chorej,

rzekomej, jak u opisanej chorej,

leczy się za pomocą NSLPZ lub

leczy się za pomocą NSLPZ lub

dostawowych wstrzyknięć

dostawowych wstrzyknięć

glikokortykosteroidów

glikokortykosteroidów



Kryształy pirofosforanu wapnia tworzą się w przypadku

Kryształy pirofosforanu wapnia tworzą się w przypadku

podwyższenia stężenia wapnia lub fosforanów

podwyższenia stężenia wapnia lub fosforanów

nieorganicznych.

nieorganicznych.

Stężenie pirofosforanów w płynie stawowym jest

Stężenie pirofosforanów w płynie stawowym jest

podwyższone u chorych z

podwyższone u chorych z



nadczynnością przytarczyc,

nadczynnością przytarczyc,



hemochromatozą i

hemochromatozą i



obniżonym stężeniem magnezu.

obniżonym stężeniem magnezu.



Odkładanie się kryształów pirofosforanu wapnia w

Odkładanie się kryształów pirofosforanu wapnia w

chrząstce w nadczynności przytarczyc spowodowane jest

chrząstce w nadczynności przytarczyc spowodowane jest

nie tylko zwiększonym stężeniem pirofosforanów w płynie

nie tylko zwiększonym stężeniem pirofosforanów w płynie

stawowym, ale również zwiększonym stężeniem wapnia.

stawowym, ale również zwiększonym stężeniem wapnia.



Wapń równie łatwo przechodzi do chrząstki, jak się z niej

Wapń równie łatwo przechodzi do chrząstki, jak się z niej

uwalnia.

uwalnia.



W przypadku hipokalcemii może dochodzić do uwalniania

W przypadku hipokalcemii może dochodzić do uwalniania

się z chrząstki kryształów pirofosforanu wapnia, które

się z chrząstki kryształów pirofosforanu wapnia, które

dostając się do jamy stawowej, wywołują ostry odczyn

dostając się do jamy stawowej, wywołują ostry odczyn

zapalny, czyli napad dny rzekomej (pseudodny).

zapalny, czyli napad dny rzekomej (pseudodny).



Badanie RTG w przypadku

Badanie RTG w przypadku

podejrzenia chondrokalcynozy

podejrzenia chondrokalcynozy

obejmuje stawy kolanowe,

obejmuje stawy kolanowe,

miednicę ze spojeniem łonowym i

miednicę ze spojeniem łonowym i

stawami biodrowymi oraz

stawami biodrowymi oraz

nadgarstki i dłonie.

nadgarstki i dłonie.



Napad dny rzekomej po resekcji

Napad dny rzekomej po resekcji

gruczolaka przytarczyc jest

gruczolaka przytarczyc jest

wynikiem przejściowej

wynikiem przejściowej

hipokalcemii, która powoduje

hipokalcemii, która powoduje

uwalnianie się kryształów

uwalnianie się kryształów

pirofosforanu wapnia z chrząstki

pirofosforanu wapnia z chrząstki

stawowej i przechodzenie ich do

stawowej i przechodzenie ich do

płynu stawowego

płynu stawowego