ODŻYWIANIE

DEFINICJA

Odżywianie - proces życiowy

polegający na dostarczeniu

pokarmu każdej żywej komórce.

Pobrany pokarm jest

wykorzystywany przez organizm

jako materiał budulcowy,

energetyczny i zapasowy.

Pożywienie w organizmie człowieka podlega

przemianom biochemicznym dzięki którym

wyzwala się energia. Wszystkie pokarmy składają

się z podstawowych składników odżywczych.

PIRAMIDA ZDROWEGO

ŻYWIENIA

10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA

(Instytut Żywności i Żywienia)

 Dbaj o różnorodność spożywanych produktów
 Unikaj nadwagi i otyłości
 Produkty zbożowe powinny być głównym źródłem kalorii w

Twoim żywieniu

 Spożywaj codziennie co najmniej dwie duże szklanki mleka
 Spożywaj z umiarem mięso i jego zamienniki. Wybieraj

codziennie inny produkt z tej grupy

 Spożywaj codziennie dużo warzyw i owoców
 Ograniczaj spożycie tłuszczów, w szczególności zwierzęcych,
a także produktów zawierających cholesterol.
 Unikaj cukru i słodyczy
 Ograniczaj spożycie soli
 Unikaj alkoholu

CHOROBY ZWIĄZANE ZE

ZŁYM ODŻYWIANIEM:

•Niedożywie

nie

•Otyłość
•Anoreksja
•Bulimia

NIEDOŻYWIENIE

Zbyt ubogie pożywienie lub jego złe
wchłanianie czy trawienie powodują
niedożywienie.
Skutkiem niedożywienia jest zazwyczaj
utrata masy ciała i wychudzenie. Może być
przyczyną znacznego osłabienia organizmu,
depresji, apatii czy rozdrażnienia.

PRZYCZYNY

NIEDOŻYWIENIA:

• Niedostateczna ilość spożywanych

pokarmów.

• Nadmierne straty - biegunka,

niewydolność nerek.

• Choroby przewlekłe - przewodu

pokarmowego, nerek, wątroby, serca i

płuc, nowotwory.

• Uzależnienia: leki, alkohol, narkotyki.
• Czynniki ekonomiczne i socjalne.

OTYŁOŚĆ

Otyłość - to nadmierne gromadzenie tłuszczu. Jest
jednym z najczęściej występujących zaburzeń
związanych z jedzeniem. Za otyłość uważamy
przekroczenie o 20% lub więcej wagi liczonej dla
określonego wzrostu.

RODZAJE

OTYŁOŚCI

PRZYCZYNY OTYŁOŚCI:

• Przekarmianie

• Czynniki genetyczne- mogą zwiększać

podatność na jej rozwój

• Czynniki biologiczne - uszkodzenie

podwzgórza i jąder brzuszno-

przyśrodkowych podwzgórza mogą

powodować rozwój otyłości

• Czynniki farmakologiczne - leki

• Czynniki środowiskowe - największe

znaczenie ma aktywność fizyczna

• Czynniki psychologiczne (takie jak

zaburzenia nastroju)

ANOREKSJA – JADŁOWSTRĘT

PSYCHICZNY

• Jest to zaburzenie odżywiania się,
polegające na celowej utracie wagi
wywołanej i podtrzymywanej przez
osobę chorą
• Anoreksję cechuje szybko
postępujące wyniszczenie organizmu

BULIMIA

Inaczej żarłoczność psychiczna,
chorobliwe objadanie się.
Chorzy na bulimię, choć zdają
sobie sprawę z utraty kontroli
nad własnym zachowaniem
związanym z odżywianiem się,
przejadają się bardzo często, a
następnie stosują sposoby
kontrolowania wagi ciała, które
mogą być niebezpieczne dla
zdrowia.

DWA TYPY
BULIMII:

•

przeczyszczający czyli

taki, w którym po napadzie
żarłoczności następuje
prowokowanie wymiotów
oraz używanie środków
przeczyszczających

• nieprzeczyszczający,
chorzy w ramach działań
kompensacyjnych stosują
ścisłą dietę (często
głodówkę), ograniczając
ilość spożywanych
pokarmów do minimum,
bądź też wykonują dużo
wyczerpujących ćwiczeń
fizycznych (tzw. bulimia
sportowa).

LITERATURA:

• W. Zatorski, Jak zdrowo się odżywiać
• A. Łuszczyńska ,Nadwaga i otyłość.
Interwencje psychologiczne,
• B. Józefik, M. Wolska, Anoreksja i
bulimia u dzieci i młodzieży
• Encyklopedia powszechna PWN,
hasło: anoreksja, bulimia