Harcerstwo

–

polski

system

wychowywania dzieci i młodzieży,
wzorowany na skautingu, oparty o
służbę, samodoskonalenie (pracę
nad sobą) i braterstwo.

Zasady

postępowania

harcerza

wyznacza

Prawo Harcerskie

i

Przyrzeczenie Harcerskie

.

Metoda harcerska

to sposób działania odznaczający się:

• pozytywnością,
• indywidualnością
• wzajemnością oddziaływań
• dobrowolnością i świadomością celów
• pośredniością
• naturalnością

Metoda harcerska opiera się na następujących
elementach:

• Przyrzeczenie i Prawo Harcerskie,
• uczenie w działaniu,
• praca w małych grupach,
• program stale doskonalony i pobudzający do rozwoju.

Robert Stephenson Smyth Baden –
Powell

, baron Gilwell, generał armi

brytyjskiej, twórca skautingu.

- MAFEKING

- 1908 - "Scouting for Boys"

Robert Baden - Powell

Robert Baden - Powell

Andrzej Juliusz Małkowski

- jeden z twórców polskiego skautingu, należał do
Eleusis, Zarzewia i Sokoła – polskich
organizacji niepodległościowych.

• 1909 - tłumaczy

"Scouting for Boys"

Baden –

Powella.

• 1909-12 - bierze udział we wszystkich pracach
mających na celu rozwój polskiego skautingu.

• 1911 - tworzy dwutygodnik „Skaut”

Postulował

unarodowienie polskiego skautingu

przez:

- wprowadzenie polskich nazw
- oparcie gawęd na polskich tradycjach
- nawiązanie do tradycji pedagogicznej KEN

Powstają pierwsze drużyny skautowe.

POLSKIE HARCERSTWO = SKAUTING +

POLSKIE HARCERSTWO = SKAUTING +

NIEPODLEGŁOŚĆ

NIEPODLEGŁOŚĆ

Olga z Drahanowskich

Małkowska,

- jedna z twórczyń polskiego

skautingu, instruktorka harcerstwa w

Polsce, instruktorka „Sokoła”,

porucznik Polskich Drużyn

Strzeleckich.

Olga i Andrzej

W harcerstwie jako ruchu niepodległościowym widzieli instrument
wychowania obywateli wolnego państwa. Abstynencję traktowali
jako walkę z polityką zaborcy i szkołę charakterów, szkołę
fizycznej sprawności przyszłych żołnierzy wojska polskiego.
Podkreślali, że skauting nie jest systemem wojskowym, czy
militarystycznym, ale szkołą rycerskości i moralności.

* 1911 - założyła pierwszą żeńską drużynę
skautową

Za rok powstania harcerstwa przyjmuje się
1910,

1.11.1916

roku organizacje działające w byłym

zaborze rosyjskim zwołują zjazd w Warszawie, na
którym postanawiają się zjednoczyć. Przyjmują
nazwę Związek Harcerstwa Polskiego a jako
odznaki organizacyjne Krzyż Harcerski i Lilijkę.

1.11.1918

roku w Lublinie zbiera się Zjazd

przedstawicieli polskich ośrodków, który jednoczy
wszystkie ruchy skautowe.

10.08.1919

– Naczelna Rada Harcerska ogłasza

Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie.

Organizacje harcerskie w latach 1918-1939 (przedwojenne)

Ruch Wolne Harcerstwo (1921-1924) – Adam Ciołkosz

Czerwone Harcerstwo Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych (1926-
1939)

Organizacje skautowe działające na terenie Polski

Ukrajinskij Płastowyj Uład "Płast" skauting ukraiński działający na terenie
Polski (1911-1930)

Haszomer Hacair – żydowska organizacja skautowa m.in. Janusza Korczaka,
międzynarodowa organizacja z siedzibą w Polsce

Organizacje harcerskie w latach 1939-1945 (wojenne)

Szare Szeregi – (1939-1945)

Organizacje pseudoharcerskie (1950-1956)

Organizacja Harcerska Związku Młodzieży Polskiej (OH ZMP) (1950-1956)

Organizacja Harcerska Polski Ludowej (OHPL) (1956)

Organizacje harcerskie po 1945

Duszpasterstwo Harcerek i Harcerzy (DHiH)

Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej (1989)

Najważniejsze organizacje harcerskie i skautowe na

Najważniejsze organizacje harcerskie i skautowe na

terenach Polski

terenach Polski

Symbolika krzyża harcerskiego

Symbolika krzyża harcerskiego

Wzorowany na orderze Virtuti Militari, który przyznawany jest
za szczególne męstwo i oddanie w służbie ojczyźnie. Dewizą
krzyża harcerskiego jest łacińska maksyma wikt:per aspera
ad astra (przez ciernie do gwiazd).

Krąg

– symbol doskonałości

Lilijka

– symbol czystości (zobacz też: lilia)

Promienie

- oznaczają dążenie harcerstwa do promieniowania

na cały świat

Węzeł

– ma przypominać o obowiązku wypełnienia

przynajmniej jednego dobrego uczynku dziennie.

Wieniec z liści dębowych

– symbolizują męstwo i dzielność.

Na tym wieńcu znajdują się trzy żołędzie mające symbolizować
trzy rozbiory Polski.

Wieniec z liści lauru

– są symbolem zwycięstwa. Dwie oliwki

na wieńcu symbolizują dwie wojny światowe.

Ziarenka piasku

– symbolizują liczną rodzinę harcerską; (Ile

ziarenek piasku na plaży, ile gwiazd na niebie, tylu harcerzy na
świecie).

Hasło

"Czuwaj"

- tradycyjne pozdrowienie harcerskie, które

przypomina harcerzowi, że powinien być zawsze gotowy do
służby Bogu i Polsce oraz czujny.

O

– Ojczyzna

N

- Nauka

C

- Cnota

Symbolika

Symbolika

harcerskiej

harcerskiej

lilijki

lilijki

Prawo Zucha

1. Zuch kocha Boga i Polskę.
2. Zuch jest dzielny.
3. Zuch mówi prawdę.
4. Zuch pamięta o swoich
obowiązkach.
5. Wszystkim jest z zuchem dobrze.
6. Zuch stara się być coraz lepszy.

Obietnica Zucha

Obiecuję być dobrym

zuchem,

zawsze przestrzegać

Prawa Zucha

PRAWO HARCERSKIE

PRAWO HARCERSKIE

1. Harcerz sumiennie spełnia swoje obowiązki wynikające z

Przyrzeczenia Harcerskiego.

2. Na słowie harcerza polegaj jak na Zawiszy.

3. Harcerz jest pożyteczny i niesie pomoc bliźnim.

4. Harcerz w każdym widzi bliźniego, a za brata uważa każdego

innego harcerza.

5. Harcerz postępuje po rycersku.

6. Harcerz miłuje przyrodę i stara się ją poznać.

7. Harcerz jest karny i posłuszny rodzicom oraz wszystkim swoim

przełożonym.

8. Harcerz jest zawsze pogodny.

9. Harcerz jest oszczędny i ofiarny.

10. Harcerz jest czysty w myśli, w mowie i uczynkach; nie pali tytoniu

i nie pije napojów alkoholowych

PRZYRZECZENIE

PRZYRZECZENIE

HARCERSKIE

HARCERSKIE

„Mam szczerą wolę całym

życiem

pełnić służbę Bogu i Polsce,

nieść chętną pomoc bliźnim

i być posłusznym Prawu

Harcerskiemu.”

W ZHP funkcjonuje 6 stopni harcerskich wprowadzonych Uchwałą nr 40/XXXII

Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r

Zobowiązanie

instruktorskie

Przyjmuję obowiązki instruktorki / instruktora

Związku Harcerstwa Polskiego.

Jestem świadoma / świadomy

odpowiedzialności harcerskiego

wychowawcy i opiekuna.

Będę dbać o dobre imię harcerstwa,

przestrzegać Statutu ZHP, pracować nad

sobą, pogłębiać swoją wiedzę i umiejętności.

Wychowam swego następcę.

Powierzonej przez Związek Harcerstwa

Polskiego służby nie opuszczę samowolnie.

dla instruktorek:

•

przewodniczka

(pwd.)

•

podharcmistrzyni

(phm.)

•

harcmistrzyni

(hm.)

dla instruktorów:

•

przewodnik

(pwd.)

•

podharcmistrz

(phm.)

•

harcmistrz

(hm.)

Obecnie obowiązujące w

Związku Harcerstwa

Polskiego

i

Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej

stopnie instruktorskie noszą nazwy:

STRUKTURA ZHP

STRUKTURA ZHP