Paulina Torkowska

Michał Dominik

Przewód

trzustkowy
(Wirsunga)

Przewód żółciowy

wspólny

Zwieracz bańki

wątrobowo –

trzustkowej (Odiego)

Bańka wątrobowo -

trzustkowa (Watera)

Trzustka

głowa

trzon

ogon

Dwunastni

ca

Paulina Torkowska

Michał Dominik

Komórk

a A

Komórka B

Komórka D

Gronko trzustkowe

Wyspa

Langerhansa

Przewód

Wydziela

insulinę

Wydziela

glukagon

Wydziela

somatostatynę

Zbiera sok

trzustkowy

Kliknij na film

KATIONY: K+,

Na+

ANIONY:

HCO

3

-

, Cl

-

(stężenie Cl

-

odwrotnie

proporcjonalne do

stężęnia HCO

3

-

).

Enzymy proteolityczne:

trypsyna,

chymotrypsyna A i B

wydzielane są w

postaci nieczynnej

(jako proenzymy)

- trypsynogen ulega

przekształceniu w

trypsynę pod wpływem

enterokinazy lub samej

trypsyny

-chymotrypsynogeny

ulegają aktywacji pod

wpływem trypsyny

-- elastaza,

egzopeptydazy,

karboksypeptydazy A i

B

Enzymy

lipolityczne:

lipaza,

fosfolipaza A i

B, esterazy (są

wydzielane w

postaci

czynnej.

Enzymem

glikolitycznym

jest α-amylaza.

Nuklea

za

Paulina Torkowska

Michał Dominik

Paulina Torkowska

Michał Dominik

Regulacja

wydzielania

trzustkowego

Faza

międzytrawienn

a, czyli

wydzielanie

podstawowe.

Faza trawienna,

czyli

wydzielanie

pobudzane.

utrzymuje się

mimo braku

bodźców

pokarmowych,

dzięki tonicznej

aktywności

nerwów

błędnych i

samoistnie

uwalnianych

hormonów

jelitowych.

Faza

głowowa

Faza

żołądkowa

Faza

jelitowa

Paulina Torkowska

Michał Dominik

Faza głowowa –
zależne od
pobudzenia n.
X,
aktywowanego
przez widok,
zapach, żucie,
połykanie
pokarmu.
- prowadzi do
wydzielania
enzymów z
komórek
pęcherzykowyc
h trzustki.
- pobudzane
też przez
acetylocholinę.

Gastryna pobudza

wydzielanie małej

ilości soku

trzuskowego o

dużej zawartości

enzymów.

Faza żołądkowa

– aktywowane

na drodze

odruchów wago

- wagalnych

wydzielanie

trzustkowe

wzrasta, na

skutek

rozciągnięcia

żołądka oraz

obecności

pokarmu i

produktów jego

rozpadu w

żołądku.

Paulina Torkowska

Michał Dominik

Wydzielanie

trzustkowe

pobudzane

jest przede

wszystkim

przez:

CCK

(cholecyst

okinina)

sekretyna

Oba hormony

wydzielane są
przez komórki

dokrewne

dwunastnicy i

jelita czczego.

CCK silnie potęguje

działanie sekretyny

VIP i Neurotensyna

działają podobnie

jak sekretyna ale

znacznie słabiej.

Uwalnianie tych

hormonów podlega

kontroli przez AUN,

zwłaszcza nerw X.

Faza jelitowa wydzielania trzustkowego

(+)

(+)

(+
)

(+)

POBUDZAJĄC

E

wydzielanie

trzustkowe

HAMUJĄCE

wydzielanie

trzustkowe

- podstawowa

(toniczna)

aktywność

nerwu

błędnego,

hormony

jelitowe.

- faza trawienna:

Ach,

noradrenalina,

gastryna,

neurotensyna, VIP,

CCK, insulina.

- PP

(polipeptyd

trzustkowy).

- somatostatyna

Paulina Torkowska

Michał Dominik

Kliknij na film