Niewydolność oddechowa w

medycynie ratunkowej - wstęp

dr Iwona Urbanowicz

Collegium Medicum UMK

Szpital Uniwersytecki

Bydgoszcz

NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA

• Stan ,gdy układ oddechowy nie spełnia swej podstawowej

funkcji =

wymiana tlenu i dwutlenku węgla pomiędzy powietrzem

oddechowym a krwią nie funkcjonuje prawidłowo

• hipoksemia -niskie ciśnienie parcjalne tlenu we krwi <75 mm Hg
• hiperkapnia -wysokie ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla

>45mm Hg

Przyczyny:

• ośrodkowe upośledzenie czynności oddechowej

• obwodowe upośledzenie czynności oddechowej

• choroby miąższowe tkanki płucnej

• zaburzenia mechaniki oddychania

NIEWYDOLNOŚC ODDECHOWA

Zaburzenia czynności ośrodka

oddechowego:

• obrażenia czaszkowo-mózgowe
• obrażenia rdzenia kręgowego
• zatrucia
• zapalenia opon mózgowych i mózgu

NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA

Obwodowe upośledzenie czynności

oddechowej:

• zaburzenie przewodnictwa nerwowo-

mięśniowego

• zapalenie wielonerwowe
• osłabienie siły mięśniowej

NIEWYDOLNOŚC ODDECHOWA

Choroby i zaburzenia tkanki

płucnej:

• kardiogenny obrzęk płuc
• niekardiogenny obrzęk płuc(ARDS)
• choroby infekcyjne układu oddechowego
• zwłóknienie płuc

NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA

Zaburzenia mechaniki oddychania :
• obturacyjne i restrykcyjne choroby płuc
• obrażenia klatki piersiowej
• obrażenia przepony
• ból okołourazowy

NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA w

SOR

• Schorzenia:
• atak astmy oskrzelowej
• zaostrzenie POCHP
• ostre choroby infekcyjne układu oddechowego
• ostra lewokomorowa niewydolność krążenia
• przewlekłe schorzenia płucne z zaleganiem wydzieliny w

drogach oddechowych

• Przyczyny nagłe:
• spontaniczna i urazowa odma opłucnowa
• obrażenia głowy,klatki piersiowej,obrażenia wielonarządowe
• uraz inhalacyjny dróg oddechowych
• podtopienie i utonięcie
• zachłyśnięcie
• zatrucie :opiaty, śr.fosforoorganiczne

NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA

Objawy kiniczne :
• tachypnoe
• duszność
• uruchomienie dodatkowych mięśni oddechowych
• sinica
• zmienione stany świadomości

• poty
• tachykardia

Techniki pomiaru utlenowania

In vivo: pulsoksymetria
In vitro :gazometria krwi tętniczej

• GAZOMETRIA(przy oddychaniu powietrzem)
krwi tętniczej:

• pH= 7,35-7,45

• PaO2 = 75-100 mm Hg

• PaCO2 = 35-45 mm Hg
krwi żylnej:

• pH = 7,25-7,30

• pO2 = 30- 45 mm Hg

• pCO2= 45-50 mm Hg

Pulsoksymetria

Zasady:
• -obecność pulsującego przepływu krwi w naczyniach
• -różne spektra absorpcyjne Hb utlenowanj i Hb odtlenowanej

Wskazania:
-przesiew i monitorowanie w warunkach ostrego dyżuru
-monitorowanie pacjentów w transporcie
-monitorowanie terapii tlenem
-monitorowanie zabiegów resuscytacyjnych
-monitorowanie w trakcie procedur inwazyjnych

Zależność pomiędzy wysyceniem hemoglobiny tlenem (SaO

2

)

a ciśnieniem parcjalnym tlenu we krwi tętniczej (PaO

2

) przy

pH krwi równym 7,4 i temperaturze ciała wynoszącej 37°C

Sat %

pa O2 mmHg

100

97

95

80

90

60

85

50

80

45

NIEWYDOLNOŚĆ

ODDECHOWA

• Badanie pulsoksymetryczne SAT < 90%

• Badanie gazometryczne krwi tętniczej:
• pH <7,31
• pO2< 60 mm Hg
• pCO2>50 mm Hg

• Do rozpoznania są konieczne 2 objawy kliniczne i 2 objawy

laboratoryjne

NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA

Sztuczne udrożnienie dróg oddechowych:
• zagrożenie niedrożnością(śpiączka)
• niedrożność: obturacja

krtani,tchawicy,oskrzeli

• obrażenia twarzoczaszki z dużym ryzykiem

krwawienia

• hipoksja niemożliwa do skorygowania
• hipoksja i hiperkapnia w NZK

NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA

• Udrożnienie

bezprzyrządowe:

• odgięcie głowy
• rękoczyn potrójny
• pozycja bezpieczna

• Udrożnienie przyrządowe:
• rurka ustno -gardłowa

GUEDELA

• rurka SAFARA

rurka nosowo-gardłowa

• intubacja dotchawicza
• maska krtaniowa
• rurka Combitube
• rurka krtaniowa
• konikotomia
• tracheostomia

Odchylenie głowy i uniesienie

żuchwy

Pozycja boczna ustalona - 4

Rurki: Guedela i Wandla

RURKA GUEDELA-USTNO –GARDŁOWA
Cel: odsunięcie języka od tylnej ściany gardła-umożliwienie pasażu

powietrza

-odpowiedni rozmiar
-odmienności zakładania u dorosłych ,dzieci i niemowląt

RURKA WANDLA- NOSOWO –GARDŁOWA
Cel: umożliwienie pasażu powietrza
-dobra tolerancja przez pacjentów przytonych
-szczególnie przy szczękościsku i zlamaniu kości szczęki
-p.wskazana – w podejrzeniu złamania podstawy czaszki
- średnica = 6-7 mm
- długość
- technika zakładania

Tlenoterapia

Przepływ 1l/min . zwiększa paO2 w gazometrii o 1 mm Hg
Metody stosowane podczas tlenoterapii

Kaniule donosowe Przepływ FiO2
-okulary tlenowe 1-2 0,23-0,3
3-5 0,3-0,4
6 0,42

cewnik w noso-gardle 1-6 0,23-0,42
Maska Venturiego 4-6 0,24-0,28
6-8 0,3-0,4
12 0,5
Worek Ambu z rezerwuarem 12 0,85

Tlenoterapia praktyczna

Przepływ O2 12-15l/min

• Wąsy tlenowe 30% O2 w

mieszaninie

• Worek Ambu 45%
• Maska Venturiego 50%
• Maska + rezerwuar 85%
• Worek Ambu + rezerwuar 85 %