Badanie fizykalne

Badanie fizykalne

Skład badania:

Skład badania:



oglądanie

oglądanie



odpowiednie oświetlenie

odpowiednie oświetlenie



źródło światła – żółtaczka

źródło światła – żółtaczka

(światło dzienne),

(światło dzienne),

rozszerzenia żylne,

rozszerzenia żylne,

powiększenie tarczycy –

powiększenie tarczycy –

oświetlenie boczne

oświetlenie boczne



obmacywanie

obmacywanie



opukiwanie

opukiwanie



osłuchiwanie

osłuchiwanie

Schemat badania:

Schemat badania:



wygląd ogólny

wygląd ogólny



stan przytomności

stan przytomności



zachowanie się chorego

zachowanie się chorego



mowa

mowa



chód

chód



pozycja ciała

pozycja ciała



budowa ciała, ciężar, wzrost,

budowa ciała, ciężar, wzrost,

odżywienie

odżywienie



skóra

skóra



węzły chłonne

węzły chłonne



temperatura ciała

temperatura ciała

Schemat badania:

Schemat badania:



badanie szczegółowe

badanie szczegółowe



głowa

głowa



szyja

szyja



klatka piersiowa

klatka piersiowa



jama brzuszna

jama brzuszna



układ płciowy

układ płciowy



układ moczowy

układ moczowy



układ ruchu

układ ruchu



układ nerwowy

układ nerwowy



badanie psychiatryczne

badanie psychiatryczne

Wygląd ogólny i

Wygląd ogólny i

zachowanie się

zachowanie się

chorego:

chorego:



ogólne wrażenie –

ogólne wrażenie –

zachowanie się chorego

zachowanie się chorego



nadmierne podniecenie

nadmierne podniecenie



psychiczne

psychiczne



nadczynność tarczycy

nadczynność tarczycy



ostre choroby zakaźne

ostre choroby zakaźne



niektóre choroby OUN

niektóre choroby OUN



ostre choroby zakaźne

ostre choroby zakaźne



przygnębienie, senność, osłupienie

przygnębienie, senność, osłupienie



zamroczenie – dezorientacja w

zamroczenie – dezorientacja w

czasie, miejscu, otoczeniu

czasie, miejscu, otoczeniu

Wygląd ogólny i

Wygląd ogólny i

zachowanie się chorego –

zachowanie się chorego –

stan przytomności

stan przytomności



omdlenie (syncope)

omdlenie (syncope)



krótkotrwała utrata

krótkotrwała utrata

przytomności (sekundy lub

przytomności (sekundy lub

minuty)

minuty)



etiologia

etiologia



chwilowe niedokrwienie

chwilowe niedokrwienie

mózgu, wskutek

mózgu, wskutek

czynnościowych zaburzeń

czynnościowych zaburzeń

regulacji krążenia (emocje,

regulacji krążenia (emocje,

nagły wysiłek lub ból)

nagły wysiłek lub ból)



zaburzenia w OUN – m.in.

zaburzenia w OUN – m.in.

padaczka

padaczka

Wygląd ogólny i

Wygląd ogólny i

zachowanie się chorego –

zachowanie się chorego –

stan przytomności

stan przytomności



śpiączka (coma)

śpiączka (coma)



długotrwała utrata

długotrwała utrata

przytomności (godziny

przytomności (godziny

lub dni)

lub dni)



cechy

cechy



utrata świadomości, czucia,

utrata świadomości, czucia,

ruchu

ruchu



nie reaguje nawet na

nie reaguje nawet na

bardzo silne bodźce

bardzo silne bodźce

Wygląd ogólny i

Wygląd ogólny i

zachowanie się chorego –

zachowanie się chorego –

stan przytomności

stan przytomności



śpiączka (coma)

śpiączka (coma)



etiologia

etiologia



najczęściej – udar mózgu, ale też guzy, ropnie

najczęściej – udar mózgu, ale też guzy, ropnie

mózgu, urazy czaszki, mózgu, zapalenie opon

mózgu, urazy czaszki, mózgu, zapalenie opon

mózgowych, krwotok podpajęczynówkowy

mózgowych, krwotok podpajęczynówkowy



zaburzenia przemiany materii

zaburzenia przemiany materii



cukrzycowa (c. diabeticum) – zakwaszenie

cukrzycowa (c. diabeticum) – zakwaszenie

ustroju ciałami ketonowymi; bez kwasicy –

ustroju ciałami ketonowymi; bez kwasicy –

hiperosmolarna

hiperosmolarna



skóra sucha, zmniejszone napiecie gałek

skóra sucha, zmniejszone napiecie gałek

ocznych, oddech Kussmaula, zapach

ocznych, oddech Kussmaula, zapach

acetonu z ust

acetonu z ust



hipoglikemiczna (c. hypoglycaemicum) –

hipoglikemiczna (c. hypoglycaemicum) –

niedocukrzenie krwi, najczęściej jako

niedocukrzenie krwi, najczęściej jako

przedawkowanie insuliny

przedawkowanie insuliny



skóra wilgotna, źrenice szerokie

skóra wilgotna, źrenice szerokie



mocznicowa (c. uraemicum)

mocznicowa (c. uraemicum)



skóra sucha, źrenice wąskie, oddech o

skóra sucha, źrenice wąskie, oddech o

zapachu amoniaku, Cheyne’a-Stokesa

zapachu amoniaku, Cheyne’a-Stokesa

lub Kussmaula

lub Kussmaula



wątrobowa (c. hepaticum) – ciężkie

wątrobowa (c. hepaticum) – ciężkie

uszkodzenia miąższu wątroby

uszkodzenia miąższu wątroby



oddech aromatyczny, niekiedy żółtaczka

oddech aromatyczny, niekiedy żółtaczka

Wygląd ogólny i

Wygląd ogólny i

zachowanie się chorego –

zachowanie się chorego –

stan przytomności

stan przytomności



śpiączka (coma)

śpiączka (coma)



etiologia

etiologia



zaburzenia endokrynologiczne

zaburzenia endokrynologiczne



przełom tarczycowy

przełom tarczycowy



zatrucia egzogenne – m.in.:

zatrucia egzogenne – m.in.:



barbituranami

barbituranami



tlenkiem węgla

tlenkiem węgla



alkoholem

alkoholem

Wygląd ogólny i

Wygląd ogólny i

zachowanie się chorego –

zachowanie się chorego –

stan przytomności

stan przytomności



stan przedśpiączkowy (praecoma) – utrata

stan przedśpiączkowy (praecoma) – utrata

przytomności nie jest w pełni rozwinięta

przytomności nie jest w pełni rozwinięta



stopnie utraty przytomności

stopnie utraty przytomności



senność długotrwała (somnolentia) –

senność długotrwała (somnolentia) –

oddechowych ograniczona, ale nie

oddechowych ograniczona, ale nie

zniesiona całkowicie

zniesiona całkowicie



sopor – odrętwnienie, głębokie

sopor – odrętwnienie, głębokie

zamroczenie, reaguje tylko na bardzo silne

zamroczenie, reaguje tylko na bardzo silne

bodźce

bodźce



senność napadowa (narcolepsia)

senność napadowa (narcolepsia)



stan pomroczny (obnubilatio)

stan pomroczny (obnubilatio)



osłupienie (oddech)

osłupienie (oddech)



chory nie jest zdolny do aktów woli

chory nie jest zdolny do aktów woli



przyczyny

przyczyny



choroby psychiczne

choroby psychiczne



guzy mózgu

guzy mózgu



zatrucie alkoholem, środkami odurzającymi

zatrucie alkoholem, środkami odurzającymi



śpiączka

śpiączka

Wygląd ogólny i

Wygląd ogólny i

zachowanie się chorego –

zachowanie się chorego –

mowa chorego

mowa chorego



chrypka

chrypka



stany zapalne krtani

stany zapalne krtani



porażenie nerwu

porażenie nerwu

wstecznego

wstecznego



guz śródpiersia, guz płuca

guz śródpiersia, guz płuca



tętniak aorty

tętniak aorty



choroba układu

choroba układu

nerwowego (porażenie

nerwowego (porażenie

opuszkowe, wiąd rdzenia)

opuszkowe, wiąd rdzenia)



zatrucie talem, błonica

zatrucie talem, błonica

Wygląd ogólny i

Wygląd ogólny i

zachowanie się chorego –

zachowanie się chorego –

mowa chorego

mowa chorego



zaburzenia mowy

zaburzenia mowy



dyzartria

dyzartria



niezdolność dokładnej artykulacji na skutek

niezdolność dokładnej artykulacji na skutek

uszkodzenia neuronów unerwiających mięśnie

uszkodzenia neuronów unerwiających mięśnie

mowy

mowy



mowa niewyraźna, zamazana, przydźwięk nosowy

mowa niewyraźna, zamazana, przydźwięk nosowy



przyczyny: porażenie opuszkowe,

przyczyny: porażenie opuszkowe,

rzekomoopuszkowe

rzekomoopuszkowe



anartria – całkowity brak artykulacji

anartria – całkowity brak artykulacji



afazja (dysfazja)

afazja (dysfazja)



niemożność wyrażenia słowami myśli (a. ruchowa)

niemożność wyrażenia słowami myśli (a. ruchowa)

lub rozumienia mowy (a. czuciowa)

lub rozumienia mowy (a. czuciowa)



uszkodzenie ośrodków mowy

uszkodzenie ośrodków mowy



aleksja – niemożność czytania

aleksja – niemożność czytania



agrafia – niemożność pisania

agrafia – niemożność pisania



skandowana / wybuchowa

skandowana / wybuchowa



choroby móżdżku, stwardnienie rozsiane

choroby móżdżku, stwardnienie rozsiane



afonia (utrata głosu) – zaburzenia strun

afonia (utrata głosu) – zaburzenia strun

głosowych

głosowych



jąkanie (balbuties)

jąkanie (balbuties)

Wygląd ogólny i

Wygląd ogólny i

zachowanie się chorego

zachowanie się chorego

–

–

chód chorego

chód chorego



połowiczo niedowładny – niedowład

połowiczo niedowładny – niedowład

połowiczy wiotki

połowiczy wiotki



powłóczenie niedowładnej kończyny dolnej

powłóczenie niedowładnej kończyny dolnej



koszący – porażenie połowicze spastyczne

koszący – porażenie połowicze spastyczne



kończyna wyprostowana w stawie

kończyna wyprostowana w stawie

kolanowym zatacza półkole, bez odrywania

kolanowym zatacza półkole, bez odrywania

się od ziemi

się od ziemi



niedowładny wiotki (paraparetyczny) -

niedowładny wiotki (paraparetyczny) -

choroby rdzenia kręgowego

choroby rdzenia kręgowego



powolne przesuwanie nogi za nogą

powolne przesuwanie nogi za nogą



niedowładno-kurczowy – choroby rdzenia

niedowładno-kurczowy – choroby rdzenia

połączone z niedowładem spastycznym

połączone z niedowładem spastycznym



usztywnione kończyny dolne

usztywnione kończyny dolne



móżdżkowy

móżdżkowy



szeroko rozstawione kończyny dolne (jak u

szeroko rozstawione kończyny dolne (jak u

pijanego)

pijanego)

Wygląd ogólny i

Wygląd ogólny i

zachowanie się chorego

zachowanie się chorego

–

–

chód chorego

chód chorego



zespół Parkinsona

zespół Parkinsona



przymusowy pęd ku przodowi i do tyłu

przymusowy pęd ku przodowi i do tyłu

lub do boku

lub do boku



tabetyczny

tabetyczny



nadmierne zginanie kończyn w kolanach,

nadmierne zginanie kończyn w kolanach,

najpierw stawiane na ziemi są pięty, nogi

najpierw stawiane na ziemi są pięty, nogi

szeroko rozstawione, patrzy pod nogi

szeroko rozstawione, patrzy pod nogi



histeryczny

histeryczny



naśladowanie chodu nieprawidłowego

naśladowanie chodu nieprawidłowego



kaczkowaty

kaczkowaty



kołysanie się w biodrach

kołysanie się w biodrach



osteomalacja, zwichniecie wrodzone

osteomalacja, zwichniecie wrodzone

stawu biodrowego

stawu biodrowego



choroby stawów – kuleje

choroby stawów – kuleje



zapalenie nerwu kulszowego – pozycja –

zapalenie nerwu kulszowego – pozycja –

w ukłonie, oszczędzając chorą kończynę

w ukłonie, oszczędzając chorą kończynę

Wygląd ogólny i

Wygląd ogólny i

zachowanie się chorego

zachowanie się chorego

–

–

układ ciała

układ ciała



po pierwsze – ułożenie dowolne, czy

po pierwsze – ułożenie dowolne, czy

przymusowe

przymusowe



ułożenia przymusowe

ułożenia przymusowe



duszność w zastoinowej niewydolności

duszność w zastoinowej niewydolności

krążenia

krążenia



wysokie ułożenie na łóżku lub nawet pozycja

wysokie ułożenie na łóżku lub nawet pozycja

siedząca

siedząca



silny atak astmy oskrzelowej

silny atak astmy oskrzelowej



w pozycji siedzącej lub stojącej podpiera się

w pozycji siedzącej lub stojącej podpiera się

rękami (ortopnoe) – uruchomienie dodatkowych

rękami (ortopnoe) – uruchomienie dodatkowych

mięśni oddechowych

mięśni oddechowych



tężec, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

tężec, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych



opistothonus – na wznak, głowa odrzucona i

opistothonus – na wznak, głowa odrzucona i

wciśnięta w poduszkę, kręgosłup tworzy łuk

wciśnięta w poduszkę, kręgosłup tworzy łuk



tetralogia Fallota

tetralogia Fallota



pozycja kuczna

pozycja kuczna



bóle kolkowe brzucha

bóle kolkowe brzucha



niespokojny, ciągle zmienia pozycję

niespokojny, ciągle zmienia pozycję



zapalenie otrzewnej

zapalenie otrzewnej



w bezruchu, pozycja skulona

w bezruchu, pozycja skulona

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

budowa, masa

budowa, masa

ciała, wzrost, odżywienie

ciała, wzrost, odżywienie



budowa ciała – typy

budowa ciała – typy

konstytucjonalne

konstytucjonalne



asteniczny (leptosomiczny)

asteniczny (leptosomiczny)



atletyczny

atletyczny



pykniczny

pykniczny



mięśnie

mięśnie



stopień rozwoju – dostatecznie,

stopień rozwoju – dostatecznie,

nadmiernie, zanik

nadmiernie, zanik



stan napięcia

stan napięcia



bolesność

bolesność



drgania włókienkowe, drżenie

drgania włókienkowe, drżenie



obrona mięśniowa

obrona mięśniowa

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

budowa, masa

budowa, masa

ciała, wzrost, odżywienie

ciała, wzrost, odżywienie



ciężar ciała – reguła Broca – określenie

ciężar ciała – reguła Broca – określenie

przeciętnego ciężaru ciała

przeciętnego ciężaru ciała



przy wzroście 155-165 cm = długość

przy wzroście 155-165 cm = długość

ciała – 100

ciała – 100



przy wzroście 165-175 cm = długość

przy wzroście 165-175 cm = długość

ciała – 105

ciała – 105



przy wzroście 175-185 cm = długość

przy wzroście 175-185 cm = długość

ciała – 110

ciała – 110



wzrost

wzrost



olbrzymi

olbrzymi



konstytucjonalny – proporcjonalnie

konstytucjonalny – proporcjonalnie



akromegalia

akromegalia



karłowaty

karłowaty



konstytucjonalny

konstytucjonalny



choroby nerek, krzywica, choroby serca

choroby nerek, krzywica, choroby serca

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

budowa, masa

budowa, masa

ciała, wzrost, odżywienie

ciała, wzrost, odżywienie



odżywienie

odżywienie



nadmierne – nadwaga, otyłość

nadmierne – nadwaga, otyłość



otyłość

otyłość



rozpoznanie

rozpoznanie



wskaźnik masy ciała BMI

wskaźnik masy ciała BMI



masa ciała w kg / wzrost w m 2

masa ciała w kg / wzrost w m 2



< 25 – prawidłowa

< 25 – prawidłowa



25-30 – nadwaga

25-30 – nadwaga



> 30 – otyłość

> 30 – otyłość



iloraz obwodu talii i największego obwodu

iloraz obwodu talii i największego obwodu

okolicy biodrowej WHR

okolicy biodrowej WHR



prawidłowy

prawidłowy



M < 1,0

M < 1,0



K < 0,85

K < 0,85



podział

podział



gynoidalna – tkanka tłuszczowa odkłada

gynoidalna – tkanka tłuszczowa odkłada

się na biodrach, udach, pośladkach,

się na biodrach, udach, pośladkach,

brzuchu

brzuchu



androidalna – brzuch, boczne powierzchnie

androidalna – brzuch, boczne powierzchnie

klatki piersiowej, kark, podbródek –

klatki piersiowej, kark, podbródek –

sprzyja nadciśnieniu tętniczym, CHD

sprzyja nadciśnieniu tętniczym, CHD

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

budowa, masa

budowa, masa

ciała, wzrost, odżywienie

ciała, wzrost, odżywienie



odżywienie

odżywienie



niedożywienie – gdy

niedożywienie – gdy

aktualna masa ciała jest

aktualna masa ciała jest

mniejsza o więcej niż 10%

mniejsza o więcej niż 10%

wagi należnej

wagi należnej



niedostateczny pobór

niedostateczny pobór

pokarmów

pokarmów



zaburzenie wchłaniania

zaburzenie wchłaniania



utrata

utrata

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



oświetlenie dzienne

oświetlenie dzienne



barwa

barwa



zależy od

zależy od



ilości Hb we krwi

ilości Hb we krwi



grubości skóry

grubości skóry



pigmentacji

pigmentacji



blada

blada



zmniejszenie się ilości krwi krążącej

zmniejszenie się ilości krwi krążącej



ostra niewydolność krążenia

ostra niewydolność krążenia



krwotok

krwotok



niedokrwistość

niedokrwistość



chore nerki

chore nerki



obrzęk śluzowaty

obrzęk śluzowaty



choroby układu krążenia

choroby układu krążenia



zimno

zimno



stres

stres



wymioty

wymioty



wyniszczenie

wyniszczenie



konstytucjonalnie

konstytucjonalnie



ograniczona do końców palców – miażdżyca tętnic,

ograniczona do końców palców – miażdżyca tętnic,

chromanie przestankowe, choroba Raynauda

chromanie przestankowe, choroba Raynauda

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



zaczerwieniona

zaczerwieniona



stałe przebywanie na otwartym powietrzu

stałe przebywanie na otwartym powietrzu



zwiększenie zawartości Hb i erytrocytów

zwiększenie zawartości Hb i erytrocytów

(czerwienica)

(czerwienica)



zatrucie atropiną, CO

zatrucie atropiną, CO



choroby zakaźne (płonica, róża)

choroby zakaźne (płonica, róża)



alkohol – rozszerzenie naczyń

alkohol – rozszerzenie naczyń

krwionośnych

krwionośnych



gorączka

gorączka



przegrzanie

przegrzanie



emocje

emocje



nadciśnienie tętnicze

nadciśnienie tętnicze



ciemnobrunatna

ciemnobrunatna



choroba Adisona – okolice ciała narażone

choroba Adisona – okolice ciała narażone

na działanie światła oraz te które są

na działanie światła oraz te które są

naturalnie silnie ubarwione

naturalnie silnie ubarwione



późny okres marskości wątroby

późny okres marskości wątroby



hemochromatoza

hemochromatoza

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



piegi, znamiona – wrodzone

piegi, znamiona – wrodzone



przebarwienia

przebarwienia



po półpaścu

po półpaścu



w bliznach

w bliznach



odbarwienia

odbarwienia



żółte

żółte



żółtaczka (nagromadzenie się

żółtaczka (nagromadzenie się

bilirubiny w tkankach), także błony

bilirubiny w tkankach), także błony

śluzowe

śluzowe



zastoinowa – odcień zielonkawy

zastoinowa – odcień zielonkawy



miąższowa – pomarańczowy

miąższowa – pomarańczowy



hemolityczna - słomkowy

hemolityczna - słomkowy



xanthosis – tylko dłonie i stopy

xanthosis – tylko dłonie i stopy



hyperkarotenemia

hyperkarotenemia



xanthelasma (kępki żółte) – żółte złogi

xanthelasma (kępki żółte) – żółte złogi

lipidowe na powiekach

lipidowe na powiekach



hipercholesterolemia

hipercholesterolemia

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



sinica

sinica



sinawe zabarwienie skóry, błon śluzowych, zwłaszcza

sinawe zabarwienie skóry, błon śluzowych, zwłaszcza

warg – ciemna barwa krwi przepływającej przez

warg – ciemna barwa krwi przepływającej przez

naczynia włosowate

naczynia włosowate



przyczyny

przyczyny



sinica prawdziwa (cyanosis vera)

sinica prawdziwa (cyanosis vera)



zwiększona ilość Hb odtlenowanej we krwi

zwiększona ilość Hb odtlenowanej we krwi



zmiana strukturalna Hb – kolor skóry

zmiana strukturalna Hb – kolor skóry

szaropopielaty lub brunatnoniebieski

szaropopielaty lub brunatnoniebieski



methemoglobina

methemoglobina



powstaje

powstaje



leki (sulfonamidy, chlorek potasu)

leki (sulfonamidy, chlorek potasu)



zatrucie zawodowe (pochodne aniliny,

zatrucie zawodowe (pochodne aniliny,

nitrobenzenu)

nitrobenzenu)



zamiast Fe dwuwartościowego w

zamiast Fe dwuwartościowego w

cząsteczce znajduje się Fe trójwartościowe

cząsteczce znajduje się Fe trójwartościowe

– niezdolne do wiązania tlenu

– niezdolne do wiązania tlenu



odtrutka – dożylne wstrzykniecie kwasu

odtrutka – dożylne wstrzykniecie kwasu

askorbinowego lub błękitu metylenowego

askorbinowego lub błękitu metylenowego



sulfhemoglobina (sinica

sulfhemoglobina (sinica

autointoksykacyjna)

autointoksykacyjna)



bardzo rzadka

bardzo rzadka



biegunki, zaparcia

biegunki, zaparcia

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



sinica rzekoma (cyanosis spuria,

sinica rzekoma (cyanosis spuria,

pseudocyanosis)

pseudocyanosis)



odkładanie się barwników endogennych,

odkładanie się barwników endogennych,

egzogennych

egzogennych



sole srebra, złota

sole srebra, złota



hemosyderyna w komórkach tkanki

hemosyderyna w komórkach tkanki

łącznej skóry - szaroniebieska

łącznej skóry - szaroniebieska



prawdziwa

prawdziwa



gdy ilość odtlenowanej Hb we krwi

gdy ilość odtlenowanej Hb we krwi

wynosi przynajmniej 5g% (fizjologia 3g

wynosi przynajmniej 5g% (fizjologia 3g

%)

%)



rodzaje

rodzaje



centralna – hipoksemia (niedostateczne

centralna – hipoksemia (niedostateczne

wysycenie tlenem krwi tętniczej)

wysycenie tlenem krwi tętniczej)



obwodowa (nadmierne odtlenowanie

obwodowa (nadmierne odtlenowanie

krwi żylnej na poziomie tkanek)

krwi żylnej na poziomie tkanek)



centralno-obwodowa

centralno-obwodowa



miejsca

miejsca



wargi, nos, uszy, powieki, paznokcie

wargi, nos, uszy, powieki, paznokcie

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



przyczyny

przyczyny



centralna

centralna



zaburzenia wentylacyjne i dyfuzyjne

zaburzenia wentylacyjne i dyfuzyjne

płuc

płuc



przecieki tętniczo-żylne w sercu w

przecieki tętniczo-żylne w sercu w

wadach serca

wadach serca



obwodowa

obwodowa



z powodu zwolnienia prądu krwi

z powodu zwolnienia prądu krwi

(zastój)

(zastój)



zwolnienie odpływu krwi żylnej-

zwolnienie odpływu krwi żylnej-

niewydolność krążenia

niewydolność krążenia



utrudnienie odpływu krwi żylnej –

utrudnienie odpływu krwi żylnej –

zapalenia żył, żylaki

zapalenia żył, żylaki



zmniejszenia ukrwienia tkanek –

zmniejszenia ukrwienia tkanek –

miażdżyca tętnic

miażdżyca tętnic



zaburzenia czynnościowe naczyń

zaburzenia czynnościowe naczyń



zespół Raynauda – napadowa sinica

zespół Raynauda – napadowa sinica

palców rąk i nóg albo blednięcie i

palców rąk i nóg albo blednięcie i

cierpnięcie połączone z bólem – skurcz

cierpnięcie połączone z bólem – skurcz

tętniczek

tętniczek



nerwica

nerwica

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



świąd (pruritus)

świąd (pruritus)



cukrzyca

cukrzyca



dna

dna



żółtaczka

żółtaczka



mocznica

mocznica



ziarnica złośliwa

ziarnica złośliwa



białaczka

białaczka



u starych ludzi

u starych ludzi



pokrzywka

pokrzywka

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



zmiany skórne

zmiany skórne



pierwotne

pierwotne



plamki, grudki, pęcherzyki, pęcherze, krosty, blaszki,

plamki, grudki, pęcherzyki, pęcherze, krosty, blaszki,

guzki, guzy, torbiele, bąble, teleangiektazje, zaskórniki,

guzki, guzy, torbiele, bąble, teleangiektazje, zaskórniki,

znamiona

znamiona



wtórne

wtórne



łuska, strup, pękniecie, nadżerka, przeczosy,

łuska, strup, pękniecie, nadżerka, przeczosy,

owrzodzenie, blizna

owrzodzenie, blizna



wysypki skórne

wysypki skórne



różyczka

różyczka



drobne, różowe grudki

drobne, różowe grudki



opryszczka

opryszczka



pęcherzyki z przejrzystą cieczą

pęcherzyki z przejrzystą cieczą



półpasiec

półpasiec



czerwone pęcherzyki zlokalizowane wzdłuż przebiegu żeber,

czerwone pęcherzyki zlokalizowane wzdłuż przebiegu żeber,

najczęściej po jednej stronie

najczęściej po jednej stronie



potówki

potówki



wybroczyny skórne

wybroczyny skórne



drobne (petechiae), duże

drobne (petechiae), duże



uraz

uraz



skaza krwotoczna

skaza krwotoczna



choroba zakaźna

choroba zakaźna



zastój żylny

zastój żylny

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



zmiany skórne

zmiany skórne



pokrzywka

pokrzywka



różowe lub czerwone bąble

różowe lub czerwone bąble



blizny

blizny



ospa

ospa



oparzenia

oparzenia



rozstępy

rozstępy



urazy

urazy



łuszczenie się

łuszczenie się



łuszczyca

łuszczyca



owrzodzenia

owrzodzenia



żylaki

żylaki



odleżyny (decubitus)

odleżyny (decubitus)



zaczerwienienia, owrzodzenia

zaczerwienienia, owrzodzenia



guzy, guzki

guzy, guzki



nowotworowe

nowotworowe



zapalne

zapalne

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



żylaki (varices)

żylaki (varices)



kończyny dolne

kończyny dolne



w okolicy odbytnicy – guzki krwawnicze

w okolicy odbytnicy – guzki krwawnicze

(varices haemorrhoidales)

(varices haemorrhoidales)



ropnie

ropnie



zgorzel (gangraena)

zgorzel (gangraena)



miażdżyca kończyn dolnych

miażdżyca kończyn dolnych



zakrzepowo-zarostowe zapalenie tętnic

zakrzepowo-zarostowe zapalenie tętnic



odma podskórna

odma podskórna



trzeszczy pod palcami

trzeszczy pod palcami



odma piersiowa

odma piersiowa



zmiany zanikowe

zmiany zanikowe



wyniszczenie

wyniszczenie



krążenie oboczne

krążenie oboczne



rozszerzenie żył lub tętnic skórnych –

rozszerzenie żył lub tętnic skórnych –

przeszkoda w głębiej położonych naczyniach

przeszkoda w głębiej położonych naczyniach



promieniste wokół pępka (głowa meduzy) –

promieniste wokół pępka (głowa meduzy) –

utrudnienie krążenia w żyle wrotnej

utrudnienie krążenia w żyle wrotnej

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



wilgotność

wilgotność



nadmierna potliwość

nadmierna potliwość



przy ustępowaniu gorączki

przy ustępowaniu gorączki



nadczynność tarczycy

nadczynność tarczycy



wstrząs

wstrząs



ludzie młodzi z chwiejnym

ludzie młodzi z chwiejnym

układem wegetatywnym

układem wegetatywnym



sucha skóra

sucha skóra



wysoka gorączka

wysoka gorączka



po silnych wymiotach, biegunce –

po silnych wymiotach, biegunce –

odwodnienie organizmu

odwodnienie organizmu



cukrzyca

cukrzyca



choroby nerek

choroby nerek



niedoczynność tarczycy

niedoczynność tarczycy

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



ucieplenie

ucieplenie



oziębienie

oziębienie



zimno z zewnątrz

zimno z zewnątrz



po krytycznym spadku gorączki

po krytycznym spadku gorączki



zapaść

zapaść



przewlekłe choroby serca i płuc

przewlekłe choroby serca i płuc



choroby wyniszczające

choroby wyniszczające



cholera, wstrząs – całe ciało

cholera, wstrząs – całe ciało



niedoczynność tarczycy

niedoczynność tarczycy



zator tętnicy

zator tętnicy



nerwica naczyniowa

nerwica naczyniowa



ocieplenie

ocieplenie



miejscowe stany zapalne

miejscowe stany zapalne



gorączka

gorączka



przyczyny

przyczyny



czynniki fizyczne – udar cieplny

czynniki fizyczne – udar cieplny



czynniki chemiczne

czynniki chemiczne



zakażenie bakteryjne

zakażenie bakteryjne



anafilaksja

anafilaksja

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



pomiar

pomiar



pod pachą, w ustach, w odbytnicy,

pod pachą, w ustach, w odbytnicy,

w pachwinie

w pachwinie



w ustach, w odbytnicy – o kila

w ustach, w odbytnicy – o kila

dziesiątych stopnia wyższa niż w

dziesiątych stopnia wyższa niż w

ustach

ustach



o 8.00 rano i o 17.00

o 8.00 rano i o 17.00



w nocy niższa

w nocy niższa



podział

podział



prawidłowa – do 37oC

prawidłowa – do 37oC



stan podgorączkowy - 37,2-37,5 oC

stan podgorączkowy - 37,2-37,5 oC



gorączka – 38-40 oC

gorączka – 38-40 oC



hiperpireksja – 41-42 oC

hiperpireksja – 41-42 oC

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



typy

typy



stała (febris continua)

stała (febris continua)



dur brzuszny, zapalenie płuc

dur brzuszny, zapalenie płuc



spadek przełomowy (per crisin – zapalenie

spadek przełomowy (per crisin – zapalenie

płuc) lub powolny / lityczny (per lysin – dur

płuc) lub powolny / lityczny (per lysin – dur

brzuszny)

brzuszny)



zwalniająca (f. remittens)

zwalniająca (f. remittens)



gruźlica, odoskrzelowe zapalenie płuc,

gruźlica, odoskrzelowe zapalenie płuc,

choroby wirusowe

choroby wirusowe



bardzo znaczne wahania dzienne – ponad 1

bardzo znaczne wahania dzienne – ponad 1

oC, trawiąca (f. hectica) – wahania 2-3 oC

oC, trawiąca (f. hectica) – wahania 2-3 oC

(stany septyczne)

(stany septyczne)



przerywana (f. intermittens)

przerywana (f. intermittens)



zimnica

zimnica



kilkugodzinny napad rozpoczynający się

kilkugodzinny napad rozpoczynający się

dreszczami a kończący potami

dreszczami a kończący potami



powrotna (f. reccurens)

powrotna (f. reccurens)



dur powrotny, ziarnica złośliwa

dur powrotny, ziarnica złośliwa



napad trwa kilka dni

napad trwa kilka dni



jednodniowa (f. ephemerea)

jednodniowa (f. ephemerea)



przeziębienia

przeziębienia

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



napięcie

napięcie



badamy poprzez obserwacje czasu

badamy poprzez obserwacje czasu

wygładzania się fałdu skórnego

wygładzania się fałdu skórnego



prawidłowe napięcie – po ujęciu w

prawidłowe napięcie – po ujęciu w

fałd wygładza się szybko

fałd wygładza się szybko



zmniejszone napięcie

zmniejszone napięcie



powoli

powoli



kiedy

kiedy



w wieku starczym

w wieku starczym



choroby wyniszczające

choroby wyniszczające



odwodnienie

odwodnienie



zwiększone napięcie

zwiększone napięcie



po kąpieli

po kąpieli



zwiększony przepływ krwi przez skórę

zwiększony przepływ krwi przez skórę

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



obrzęki

obrzęki



przyczyny

przyczyny



zaburzenia w wydzielaniu przez

zaburzenia w wydzielaniu przez

nerki sodu i wody

nerki sodu i wody



choroba nerek

choroba nerek



czynniki pozanerkowe

czynniki pozanerkowe



niewydolność krążenia,

niewydolność krążenia,

wątroby, zaburzenia

wątroby, zaburzenia

hormonalne

hormonalne



ucieczka wody i sodu do

ucieczka wody i sodu do

przestrzeni wodnej

przestrzeni wodnej

pozakomórkowej pozanaczyniowej

pozakomórkowej pozanaczyniowej

na poziomie naczyń włosowatych

na poziomie naczyń włosowatych



najczęściej są wynikiem obu

najczęściej są wynikiem obu

tych mechanizmów naraz

tych mechanizmów naraz

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



obrzęki

obrzęki



postacie

postacie



uogólnione - pochodzenia

uogólnione - pochodzenia



sercowego

sercowego



niewydolność krążenia – zależność od

niewydolność krążenia – zależność od

położenia ciała

położenia ciała



wątrobowego

wątrobowego



puchlina brzuszna

puchlina brzuszna



nerkowego

nerkowego



nerczycowe – również twarz, blade,

nerczycowe – również twarz, blade,

miękkie

miękkie



hormonalnego

hormonalnego



niedoczynność tarczycy – obrzęk

niedoczynność tarczycy – obrzęk

śluzowaty, ucisk palca nie pozostawia

śluzowaty, ucisk palca nie pozostawia

wgłębienia

wgłębienia



przedmiesiączkowy – gruczoły sutkowe,

przedmiesiączkowy – gruczoły sutkowe,

narządy płciowe, twarz, okolica kostek

narządy płciowe, twarz, okolica kostek



glikokortykosterydy – zespół Cuishinga

glikokortykosterydy – zespół Cuishinga



ciężarnych

ciężarnych

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



obrzęki

obrzęki



z niedoboru białek

z niedoboru białek



głodzenie

głodzenie



niedobór witaminy B1

niedobór witaminy B1



choroba beri-beri

choroba beri-beri



alkoholicy

alkoholicy



cukrzyca

cukrzyca



ciężarne

ciężarne



niedobór potasu

niedobór potasu



przewlekła biegunka

przewlekła biegunka



polekowe

polekowe



alergiczne

alergiczne



pokrzywka

pokrzywka



miejscowe

miejscowe



pochodzenia zapalnego

pochodzenia zapalnego



utrudnienie w odpływie limfy

utrudnienie w odpływie limfy



utrudnienie w odpływie żylnym

utrudnienie w odpływie żylnym



alergiczne

alergiczne



Quinckego

Quinckego

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



owłosienie

owłosienie



zmniejszone

zmniejszone



wypadanie włosów

wypadanie włosów



cecha konstytucjonalna

cecha konstytucjonalna



choroby tarczycy

choroby tarczycy



zakażenie

zakażenie



zatrucie talem

zatrucie talem



skąpe lub brak w okolicy

skąpe lub brak w okolicy

narządów rodnych, pach, twarzy

narządów rodnych, pach, twarzy

u mężczyzn – niewydolność jąder

u mężczyzn – niewydolność jąder



pod pachami

pod pachami



marskość wątroby

marskość wątroby



niewydolność przysadki mózgowej

niewydolność przysadki mózgowej

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



owłosienie

owłosienie



nadmierne

nadmierne



hirsutyzm

hirsutyzm



cecha konstytucjonalna

cecha konstytucjonalna



choroba nadnerczy

choroba nadnerczy



choroba jajników (hiperplazja,

choroba jajników (hiperplazja,

guzy wirylizujące)

guzy wirylizujące)



leczenie testosteronem i ACH

leczenie testosteronem i ACH

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

skóra

skóra



paznokcie

paznokcie



kształt szkiełka zegarowego

kształt szkiełka zegarowego



rozstrzenia oskrzeli, nowotwory płuc

rozstrzenia oskrzeli, nowotwory płuc



niektóre wrodzone wady serca,

niektóre wrodzone wady serca,

bakteryjne zapalenie wsierdzia

bakteryjne zapalenie wsierdzia



marskość wątroby

marskość wątroby



miseczkowate (koilonychia),

miseczkowate (koilonychia),

cienkie, rozszczepione, łamliwe

cienkie, rozszczepione, łamliwe



niedokrwistość

niedokrwistość



zaburzenia witaminy B

zaburzenia witaminy B



poprzecznie prążkowane

poprzecznie prążkowane



długotrwałe niedożywienie

długotrwałe niedożywienie



choroby zakaźne

choroby zakaźne



grzybica paznokci

grzybica paznokci



pogrubienie, żółtawe

pogrubienie, żółtawe

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

węzły chłonne

węzły chłonne



prawidłowe nie są wyczuwalne

prawidłowe nie są wyczuwalne



badamy ww. chłonne

badamy ww. chłonne



za- i przyuszne

za- i przyuszne



za i przed mięśniem mostkowo-

za i przed mięśniem mostkowo-

obojczykowo-sutkowym

obojczykowo-sutkowym



podżuchwowe

podżuchwowe



nadobojczykowe

nadobojczykowe



pachowe

pachowe



pachwinowe

pachwinowe



zgięcia łokciowego

zgięcia łokciowego

Wygląd ogólny i zachowanie

Wygląd ogólny i zachowanie

się chorego –

się chorego –

węzły chłonne

węzły chłonne



czy ogólne czy miejscowe

czy ogólne czy miejscowe



cechy

cechy



wielkość

wielkość



spoistość

spoistość



ruchomość

ruchomość



powierzchnia

powierzchnia



bolesność

bolesność



chełbotanie

chełbotanie



przetoki

przetoki

Głowa

Głowa



czaszka

czaszka



wielkość i kształt

wielkość i kształt



średnio-, krótko-, długowymiarowa

średnio-, krótko-, długowymiarowa



wieżowata (żółtaczka hemolityczna,

wieżowata (żółtaczka hemolityczna,

zarośniecie szwu strzałkowego i

zarośniecie szwu strzałkowego i

wieńcowego)

wieńcowego)



kwadratowa (krzywica)

kwadratowa (krzywica)



duża (wodogłowie, akromegalia)

duża (wodogłowie, akromegalia)



ubytki, wgłębienia pourazowe, blizny

ubytki, wgłębienia pourazowe, blizny



rozmiękanie w okolicy potylicznej i

rozmiękanie w okolicy potylicznej i

ciemieniowej – krzywica u małych dzieci

ciemieniowej – krzywica u małych dzieci



bolesność

bolesność



zmiany chorobowe okostnej, kości

zmiany chorobowe okostnej, kości



punkty bolesne w ujściach nerwów –

punkty bolesne w ujściach nerwów –

zmiany zapalne

zmiany zapalne



bolesność opukowa jam obocznych nosa –

bolesność opukowa jam obocznych nosa –

zapalenie zatok

zapalenie zatok

Głowa

Głowa



twarz

twarz



facies hippocratica – zapadnięte, blade

facies hippocratica – zapadnięte, blade

policzki, zaostrzony nos, zapadnięte oczy,

policzki, zaostrzony nos, zapadnięte oczy,

bladosina, pokryta zimnym potem (zapalenie

bladosina, pokryta zimnym potem (zapalenie

otrzewnej, cholera)

otrzewnej, cholera)



risus sardonicus -tężec

risus sardonicus -tężec



maskowata - parkinsonizm

maskowata - parkinsonizm



księżycowata – zespół Cuishinga

księżycowata – zespół Cuishinga



obrzękła – zwłaszcza powieki – choroba nerek

obrzękła – zwłaszcza powieki – choroba nerek



twardzina – nieruchoma, wygładzone fałdy,

twardzina – nieruchoma, wygładzone fałdy,

scieńczała skóra

scieńczała skóra



porażenie nerwu twarzowego - asymetria

porażenie nerwu twarzowego - asymetria



facies acromegalica – masywna, grube rysy

facies acromegalica – masywna, grube rysy

twarzy, wystające łuki brwiowe, duży nos,

twarzy, wystające łuki brwiowe, duży nos,

żuchwa, mięsisty język

żuchwa, mięsisty język



okrągła, skośne oczy, czaszka

okrągła, skośne oczy, czaszka

krótkowymiarowa – zespół Downa

krótkowymiarowa – zespół Downa



wytrzeszcz gałek ocznych – choroba Gravesa-

wytrzeszcz gałek ocznych – choroba Gravesa-

Basedova

Basedova



tiki – ruchy mimowolne

tiki – ruchy mimowolne

Głowa

Głowa



oczy

oczy



obustronny wytrzeszcz gałek

obustronny wytrzeszcz gałek

ocznych (exophtalmus)

ocznych (exophtalmus)



choroba Gravesa-Basedova

choroba Gravesa-Basedova



objawy

objawy



Graefego – palec z góry ku dołowi

Graefego – palec z góry ku dołowi



Kochera – z dołu ku górze

Kochera – z dołu ku górze



Moebiusa – utrudnienie ruchów

Moebiusa – utrudnienie ruchów

zbieżnych

zbieżnych



Stelwaga – rzadkie mruganie

Stelwaga – rzadkie mruganie



Dalrymple’a – zwiększone

Dalrymple’a – zwiększone

napięcie powieki górnej

napięcie powieki górnej



jednostronny wytrzeszcz

jednostronny wytrzeszcz



guz oczodołu, tętniak, krwotok

guz oczodołu, tętniak, krwotok

oczodołu, choroba Gravesa-

oczodołu, choroba Gravesa-

Basedova

Basedova

Głowa

Głowa



oczy

oczy



nadmierne wpadnięcie gałki ocznej do

nadmierne wpadnięcie gałki ocznej do

oczodołu (enophtalmus)

oczodołu (enophtalmus)



zanik tkanki oczodołu

zanik tkanki oczodołu



zespół Hornera

zespół Hornera



dodatkowo zwężenie źrenicy i opadniecie

dodatkowo zwężenie źrenicy i opadniecie

powiek (porażenie nerwu współczulnego

powiek (porażenie nerwu współczulnego

szyjnego)

szyjnego)



miękkie – śpiączka cukrzycowa

miękkie – śpiączka cukrzycowa



twarde - jaskra

twarde - jaskra



opadnięcie górnej powieki (ptosis)

opadnięcie górnej powieki (ptosis)



porażenie nerwu okoruchowego

porażenie nerwu okoruchowego



porażenie nerwu twarzowego

porażenie nerwu twarzowego



obrzęki powiek (choroba nerek)

obrzęki powiek (choroba nerek)



zmiany powiek – stany zapalne;

zmiany powiek – stany zapalne;

spojówki – blade (niedokrwistość), stan

spojówki – blade (niedokrwistość), stan

zapalny

zapalny

Głowa

Głowa



oczy

oczy



zmiany twardówki (żółtaczka)

zmiany twardówki (żółtaczka)



zmiany rogówki

zmiany rogówki



oczopląs

oczopląs



odruch rogówkowy – dmuchniecie w

odruch rogówkowy – dmuchniecie w

oko

oko



podwójne widzenie

podwójne widzenie



ograniczenie pola widzenia

ograniczenie pola widzenia



źrenice

źrenice



rozszerzenie (zatrucie atropiną, jadem

rozszerzenie (zatrucie atropiną, jadem

kiełbasianym, jaskra, wstrząs, agonia)

kiełbasianym, jaskra, wstrząs, agonia)



zwężenie (zatrucie morfiną)

zwężenie (zatrucie morfiną)



nierówność

nierówność



sztywność

sztywność

Głowa

Głowa



nos

nos



kształt (zniekształcenia pourazowe)

kształt (zniekształcenia pourazowe)



barwa – czerwony (alkoholicy),

barwa – czerwony (alkoholicy),

rhinophyma – czerwony, przerosły, duży

rhinophyma – czerwony, przerosły, duży



oddychanie skrzydełkowate – duszność

oddychanie skrzydełkowate – duszność



drożność (skrzywienie przegrody,

drożność (skrzywienie przegrody,

polipy, powiększenie migdałków)

polipy, powiększenie migdałków)



krwawienie z nosa (nadciśnienie

krwawienie z nosa (nadciśnienie

tętnicze, skazy krwotoczne, przyczyny

tętnicze, skazy krwotoczne, przyczyny

miejscowe)

miejscowe)



uszy

uszy



guzki złogów moczanowych

guzki złogów moczanowych



wyciek z przewodu usznego – zapalenie

wyciek z przewodu usznego – zapalenie

ucha środkowego, PMR

ucha środkowego, PMR



bolesność wyrostka sutkowatego

bolesność wyrostka sutkowatego

Głowa

Głowa



jama ustna

jama ustna



wargi

wargi



język

język



olbrzymi – stany zapalne, obrzęk

olbrzymi – stany zapalne, obrzęk

Quinckego, akromegalia

Quinckego, akromegalia



zmniejszony – wiąd, jamistość rdzenia

zmniejszony – wiąd, jamistość rdzenia



geograficzny

geograficzny



czarny

czarny



mosznowy – niedobór witaminy B1

mosznowy – niedobór witaminy B1



czerwony – niedokrwistości

czerwony – niedokrwistości



malinowy – płonica

malinowy – płonica



hunterowski – wygładzony (choroba

hunterowski – wygładzony (choroba

Addisona-Biermera)

Addisona-Biermera)



suchy – gorączka, odwodnienie, mocznica,

suchy – gorączka, odwodnienie, mocznica,

śpiączka cukrzycowa

śpiączka cukrzycowa



nalot

nalot



pleśniawki

pleśniawki



owrzodzenia

owrzodzenia

Głowa

Głowa



jama ustna

jama ustna



błona śluzowa

błona śluzowa



uzębienie

uzębienie



dziąsła

dziąsła



gardło

gardło



łuki podniebienne

łuki podniebienne



migdałki

migdałki

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

oglądanie

oglądanie



prawidłowa klatka piersiowa ma

prawidłowa klatka piersiowa ma

budowę symetryczną, obojczyki nie

budowę symetryczną, obojczyki nie

sterczą, łopatki przylegają do ściany

sterczą, łopatki przylegają do ściany

klatki piersiowej, barki znajdują się na

klatki piersiowej, barki znajdują się na

tym samym poziomie po obu stronach

tym samym poziomie po obu stronach



zmiany powodujące asymetrię są tym

zmiany powodujące asymetrię są tym

większe im klatka piersiowa jest

większe im klatka piersiowa jest

podatniejsza – czyli im chory jest

podatniejsza – czyli im chory jest

młodszy

młodszy



asymetria połowy klatki piersiowej

asymetria połowy klatki piersiowej



rozszerzenie

rozszerzenie



odma opłucnowa, wysiękowe zapalenie

odma opłucnowa, wysiękowe zapalenie

opłucnej, duża ilość płyn w jamie opłucnowej

opłucnej, duża ilość płyn w jamie opłucnowej



zmniejszenie

zmniejszenie



rozległe zrosty opłucnej, po torakoplastyce

rozległe zrosty opłucnej, po torakoplastyce



obustronne rozszerzenie

obustronne rozszerzenie



rozedma płuc, napad dychawicy

rozedma płuc, napad dychawicy

oskrzelowej

oskrzelowej

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

oglądanie

oglądanie



dołki nadobojczykowe

dołki nadobojczykowe



zapadnięte

zapadnięte



budowa asteniczna, osoby wyniszczone, gruźlica

budowa asteniczna, osoby wyniszczone, gruźlica

płuc

płuc



uwypuklone

uwypuklone



rozedma płuc, powiększenie węzłów

rozedma płuc, powiększenie węzłów

nadobojczykowych (białaczka, ziarnica złośliwa,

nadobojczykowych (białaczka, ziarnica złośliwa,

przerzuty nowotworowe)

przerzuty nowotworowe)



kształt

kształt



beczkowata, rozedmowa – w pozycji wdechowej

beczkowata, rozedmowa – w pozycji wdechowej

(rozedma płuc)

(rozedma płuc)



płaska, asteniczna

płaska, asteniczna



szewska / lejkowata – w części dolnej wgłębienie

szewska / lejkowata – w części dolnej wgłębienie

(wrodzona, krzywica; zaburzenia krążenia i

(wrodzona, krzywica; zaburzenia krążenia i

oddychania)

oddychania)



kurza (krzywica) – grzebieniowate uwypuklenie

kurza (krzywica) – grzebieniowate uwypuklenie

mostka

mostka



różaniec krzywiczy

różaniec krzywiczy



bruzda Harrisona

bruzda Harrisona



zaciągnięcia (zwłóknienie płuc, zrosty opłucnowe)

zaciągnięcia (zwłóknienie płuc, zrosty opłucnowe)



garb sercowy – wady serca w dzieciństwie

garb sercowy – wady serca w dzieciństwie

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

oglądanie

oglądanie



ruchomość oddechowa –

ruchomość oddechowa –

upośledzenie

upośledzenie



obustronnie

obustronnie



rozedma płuc, astma oskrzelowa

rozedma płuc, astma oskrzelowa



jednostronnie – powłóczenie

jednostronnie – powłóczenie



j/w oraz półpasiec, nerwobóle

j/w oraz półpasiec, nerwobóle

międzyżebrowe

międzyżebrowe



ginekomastia – rozrost tkanki

ginekomastia – rozrost tkanki

gruczołowej u mężczyzn

gruczołowej u mężczyzn



fizjologicznie – mężczyźni w trakcie

fizjologicznie – mężczyźni w trakcie

dojrzewania, czasem w wieku

dojrzewania, czasem w wieku

podeszłym

podeszłym



patologia – zanik, nowotwory jąder,

patologia – zanik, nowotwory jąder,

marskość wątroby

marskość wątroby

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

oglądanie

oglądanie



schorzenia kręgosłupa

schorzenia kręgosłupa



skrzywienie

skrzywienie



w części grzbietowej w postaci garbu

w części grzbietowej w postaci garbu

(kyfoza) z wyrównawczym uwypukleniem

(kyfoza) z wyrównawczym uwypukleniem

ku przodowi w części lędźwiowej

ku przodowi w części lędźwiowej

(lordoza), często ze skrzywieniem

(lordoza), często ze skrzywieniem

bocznym - kyphoscoliosis

bocznym - kyphoscoliosis



w bok – skolioza: dzieci w okresie

w bok – skolioza: dzieci w okresie

szkolnym, źle odżywiane, niedokrwistość,

szkolnym, źle odżywiane, niedokrwistość,

słaby rozwój mięśni

słaby rozwój mięśni



zmiany zapalne w stawach

zmiany zapalne w stawach

międzykręgowych i więzadłach mogą

międzykręgowych i więzadłach mogą

doprowadzić do zupełnego

doprowadzić do zupełnego

zesztywnienia kręgosłupa

zesztywnienia kręgosłupa



zanika ruchomość bierna i czynna

zanika ruchomość bierna i czynna



badamy ruchy bierne, czynne,

badamy ruchy bierne, czynne,

obmacujemy i opukujemy – wszelkie

obmacujemy i opukujemy – wszelkie

sprawy chorobowe wywołują u chorego

sprawy chorobowe wywołują u chorego

ból

ból

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

oglądanie

oglądanie



oddychanie

oddychanie



fizjologia

fizjologia



16-18 oddechów/minutę

16-18 oddechów/minutę



wdech trwa 2-3 razy dłużej niż

wdech trwa 2-3 razy dłużej niż

wydech

wydech



tory

tory



mężczyźni – brzuszny (główny udział

mężczyźni – brzuszny (główny udział

w oddychaniu ma przepona)

w oddychaniu ma przepona)



kobiety – piersiowy

kobiety – piersiowy



w trakcie duszności – dodatkowo

w trakcie duszności – dodatkowo

mięśnie szyi, skrzydełka nosa,

mięśnie szyi, skrzydełka nosa,

wydech – mięśnie brzucha

wydech – mięśnie brzucha

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

oglądanie

oglądanie



oddychanie

oddychanie



patologiczne

patologiczne



Cheyne-Stokesa – coraz płytsze i rzadsze

Cheyne-Stokesa – coraz płytsze i rzadsze

oddechy ustępujące miejsca bezdechowi; po

oddechy ustępujące miejsca bezdechowi; po

bezdechu pojawiają się oddechy początkowo

bezdechu pojawiają się oddechy początkowo

płytkie i rzadsze a następnie coraz głębsze;

płytkie i rzadsze a następnie coraz głębsze;

gdy głębokość i częstość oddechów osiągnie

gdy głębokość i częstość oddechów osiągnie

najwyższy stopień, oddech staje się coraz

najwyższy stopień, oddech staje się coraz

płytszy i rzadszy itd. (guzy mózgu, choroby

płytszy i rzadszy itd. (guzy mózgu, choroby

nerek, serca, zapalenie OMR, płuc, zatrucia –

nerek, serca, zapalenie OMR, płuc, zatrucia –

znaczne obniżenie pobudliwości ośrodka

znaczne obniżenie pobudliwości ośrodka

oddechowego)

oddechowego)



Biot – po każdych kilku głębokich oddechach

Biot – po każdych kilku głębokich oddechach

następuje bezdech

następuje bezdech



Kussmaula / kwasiczy – zwiększenie liczby

Kussmaula / kwasiczy – zwiększenie liczby

oddechów, pogłębienie – wrażenie chwytania

oddechów, pogłębienie – wrażenie chwytania

powietrza (śpiączka cukrzycowa, mocznica)

powietrza (śpiączka cukrzycowa, mocznica)



tachypnoe (gorączka, zapalenie opłucnej)

tachypnoe (gorączka, zapalenie opłucnej)



bradypnoe (wzrost ciśnienia śródczaszkowego)

bradypnoe (wzrost ciśnienia śródczaszkowego)



jednostronne powłóczenie klatki piersiowej

jednostronne powłóczenie klatki piersiowej

(zapalenie płuc, odma opłucnowa, wysięk w

(zapalenie płuc, odma opłucnowa, wysięk w

opłucnej, zrosty)

opłucnej, zrosty)

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

obmacywanie

obmacywanie



linie orientacyjne

linie orientacyjne



pośrodkowa przednia i tylna

pośrodkowa przednia i tylna



mostkowa (wzdłuż brzegu mostka)

mostkowa (wzdłuż brzegu mostka)



środkowoobojczykowa

środkowoobojczykowa



przymostkowa – w połowie odległości

przymostkowa – w połowie odległości

pomiędzy środkowoobojczykową a mostkową

pomiędzy środkowoobojczykową a mostkową



pachowa przednia, środkowa, tylna

pachowa przednia, środkowa, tylna



przykręgowa

przykręgowa



łopatkowa

łopatkowa



okolice orientacyjne

okolice orientacyjne



nadobojczykowa / dołek nadobojczykowy

nadobojczykowa / dołek nadobojczykowy



podobojczykowa

podobojczykowa



sutkowa

sutkowa



podżebrowa

podżebrowa



nadgrzebieniowa

nadgrzebieniowa



podgrzebieniowa

podgrzebieniowa



podłopatkowa

podłopatkowa



międzyłopatkowa

międzyłopatkowa

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

obmacywanie

obmacywanie



miejsca orientacyjne

miejsca orientacyjne



kąt mostka – w miejscu przyczepu chrząstki

kąt mostka – w miejscu przyczepu chrząstki

drugiego żebra do mostka

drugiego żebra do mostka



żebra wolne – 11, 12

żebra wolne – 11, 12



żebro 7 – ostatnie przyczepione do mostka,

żebro 7 – ostatnie przyczepione do mostka,

8, 9, 10 – połączone z chrząstką 7 żebra

8, 9, 10 – połączone z chrząstką 7 żebra



wyrostek kolczysty 7 kręgu szyjnego

wyrostek kolczysty 7 kręgu szyjnego



drżenie głosowe

drżenie głosowe



osłabione

osłabione



fizjologia – otyli, kobiety

fizjologia – otyli, kobiety



patologia – obecność ciała obcego miedzy

patologia – obecność ciała obcego miedzy

płucem a klatka piersiową – płyn w jamie

płucem a klatka piersiową – płyn w jamie

opłucnej, odma opłucnowa, nowotwór,

opłucnej, odma opłucnowa, nowotwór,

choroby powodujące zatkanie oskrzeli

choroby powodujące zatkanie oskrzeli



wzmożenie – płuco bezpowietrzne – na

wzmożenie – płuco bezpowietrzne – na

przykład rozległe nacieki zapalne w płucu

przykład rozległe nacieki zapalne w płucu



tarcie opłucnowe – suche zapalenie

tarcie opłucnowe – suche zapalenie

opłucnej

opłucnej

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

opukiwanie

opukiwanie



ocena odgłosu opukowego

ocena odgłosu opukowego



natężenie

natężenie



głośny (jawny) – narząd powietrzny, duże

głośny (jawny) – narząd powietrzny, duże

jamy

jamy



cichszy(stłumiony) – narząd bezpowietrzny

cichszy(stłumiony) – narząd bezpowietrzny



czas trwania

czas trwania



długi – narządy powietrzne, duże jamy

długi – narządy powietrzne, duże jamy



krótki – narządy bezpowietrzne

krótki – narządy bezpowietrzne



wysokość

wysokość



mała jama – wysoki

mała jama – wysoki



duża jama – niski

duża jama – niski



charakter

charakter



bębenkowy – nad przestrzeniami

bębenkowy – nad przestrzeniami

zamkniętymi zawierającymi powietrze,

zamkniętymi zawierającymi powietrze,

których ściany wykazują pewnego stopnia

których ściany wykazują pewnego stopnia

napięcie

napięcie



żołądek, jelita, jamy płucne, odma opłucnowa

żołądek, jelita, jamy płucne, odma opłucnowa



metaliczny – silne napięcie ścian przestrzeni

metaliczny – silne napięcie ścian przestrzeni

zamkniętej zawierającej powietrze

zamkniętej zawierającej powietrze

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

opukiwanie

opukiwanie



rodzaje

rodzaje



jawny (głośny, długi, niski) –

jawny (głośny, długi, niski) –

płuco prawidłowe

płuco prawidłowe



stłumiony (cichy, krótki,

stłumiony (cichy, krótki,

wysoki)

wysoki)



serce, wątroba

serce, wątroba



nacieki zapalne lub

nacieki zapalne lub

nowotworowe płuca, płyn w

nowotworowe płuca, płyn w

jamie opłucnej

jamie opłucnej



bębenkowy

bębenkowy



jelito, żołądek

jelito, żołądek

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

opukiwanie

opukiwanie



rodzaje opukiwania

rodzaje opukiwania



porównawcze

porównawcze



topograficzne

topograficzne



porównawcze

porównawcze



miejsca

miejsca



z tyłu

z tyłu



nad grzebieniem łopatki

nad grzebieniem łopatki



okolice międzyłopatkowe

okolice międzyłopatkowe



poniżej kąta łopatki

poniżej kąta łopatki



z przodu

z przodu



w okolicach nadobojczykowych i

w okolicach nadobojczykowych i

podobojczykowych

podobojczykowych



w II PM w linii środkowoobojczykowej

w II PM w linii środkowoobojczykowej



w IV PM na zewnątrz od w/w

w IV PM na zewnątrz od w/w



w VI PM w linii pachowej środkowej

w VI PM w linii pachowej środkowej

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

opukiwanie

opukiwanie



topograficzne

topograficzne



granice płuc

granice płuc



ruchomość granic płucnych –

ruchomość granic płucnych –

obniżenie o 4 cm, podwyższenie o 4

obniżenie o 4 cm, podwyższenie o 4

cm – całkowita 8 cm

cm – całkowita 8 cm



patologia granic płuc

patologia granic płuc



obniżenie (rozedma płuc, obrzęk

obniżenie (rozedma płuc, obrzęk

płuc, osoby asteniczne)

płuc, osoby asteniczne)



wysoko (płyn w jamie brzusznej,

wysoko (płyn w jamie brzusznej,

guzy wątroby, zmiany w

guzy wątroby, zmiany w

opłucnej – wysięk, zrosty,

opłucnej – wysięk, zrosty,

nowotwory, porażenie nerwu

nowotwory, porażenie nerwu

przeponowego)

przeponowego)

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

opukiwanie

opukiwanie



zmiany odgłosu opukowego (prawidłowy odgłos

zmiany odgłosu opukowego (prawidłowy odgłos

opukowy jest jawny)

opukowy jest jawny)



stłumiony

stłumiony



naciek – zapalenie, gruźlica, zawał, ropień, nowotwory

naciek – zapalenie, gruźlica, zawał, ropień, nowotwory



niedodma

niedodma



płyn w jamie opłucnej, zrosty opłucnej lub jej nacieki

płyn w jamie opłucnej, zrosty opłucnej lub jej nacieki

nowotworowe

nowotworowe



fizjologia – krtań, tchawica

fizjologia – krtań, tchawica



bębenkowy

bębenkowy



jamy płuc

jamy płuc



odma opłucnowa

odma opłucnowa



zagęszczenia tkanki płucnej umożliwiające opukiwanie

zagęszczenia tkanki płucnej umożliwiające opukiwanie

oskrzeli – zapalenie płuc, niedodma, obrzęk płuc

oskrzeli – zapalenie płuc, niedodma, obrzęk płuc



w otoczeniu rozległych nacieków lub wysięków

w otoczeniu rozległych nacieków lub wysięków

opłucnych

opłucnych



rozedma płuc

rozedma płuc



metaliczny

metaliczny



jama przynajmniej wielkości orzecha włoskiego

jama przynajmniej wielkości orzecha włoskiego



odma opłucnej

odma opłucnej



wysięk opłucnej

wysięk opłucnej



warstwa płynu musi osiągnąć 2 cm wysokości (100

warstwa płynu musi osiągnąć 2 cm wysokości (100

ml)

ml)



wolny – linia Damoiseau

wolny – linia Damoiseau

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

osłuchiwanie

osłuchiwanie



osłuchujemy podczas zwykłego i

osłuchujemy podczas zwykłego i

głębokiego oddychania, podczas kaszlu i

głębokiego oddychania, podczas kaszlu i

bezpośrednio po nim; w czasie

bezpośrednio po nim; w czasie

osłuchiwania chory powinien oddychać

osłuchiwania chory powinien oddychać

przez nos

przez nos



szmery oddechowe

szmery oddechowe



podstawowe

podstawowe



pęcherzykowy

pęcherzykowy



wdech – f, wydech 1/3-1/4 wdechu – f-h

wdech – f, wydech 1/3-1/4 wdechu – f-h



głośny

głośny



nieżyt oskrzeli miernego stopnia, zapalenie

nieżyt oskrzeli miernego stopnia, zapalenie

oskrzelików, marskość płuc, choroby

oskrzelików, marskość płuc, choroby

przebiegające z gorączką

przebiegające z gorączką



cichy

cichy



nieżyty oskrzeli znacznego stopnia, znaczne

nieżyty oskrzeli znacznego stopnia, znaczne

zwężenie dróg oddechowych, niedodma płuc,

zwężenie dróg oddechowych, niedodma płuc,

rozedma płuc, choroby opłucnej powodujące

rozedma płuc, choroby opłucnej powodujące

zmniejszenie rozszerzalności tkanki płucnej,

zmniejszenie rozszerzalności tkanki płucnej,

silne bóle klatki piersiowej ograniczające jej

silne bóle klatki piersiowej ograniczające jej

ruchomość, osoby osłabione

ruchomość, osoby osłabione



zniesiony

zniesiony

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

osłuchiwanie

osłuchiwanie



szmery oddechowe

szmery oddechowe



podstawowe

podstawowe



oskrzelowy

oskrzelowy



h, wydech trwa dłużej niż

h, wydech trwa dłużej niż

wdech

wdech



fizjologia – tchawica, duże

fizjologia – tchawica, duże

oskrzela

oskrzela



patologia – bezpowietrzność

patologia – bezpowietrzność

miąższu płucnego, jamy płucne

miąższu płucnego, jamy płucne

komunikujące z oskrzelami

komunikujące z oskrzelami



nieoznaczony

nieoznaczony

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

oddechowy -

oddechowy -

osłuchiwanie

osłuchiwanie



szmery oddechowe

szmery oddechowe



dodatkowe

dodatkowe



świsty (dźwięki wysokie) i furczenia

świsty (dźwięki wysokie) i furczenia

(dźwięki niskie) – ciągłe

(dźwięki niskie) – ciągłe



napad astmy oskrzelowej, przewlekle

napad astmy oskrzelowej, przewlekle

zapalenie oskrzeli, zastoinowa

zapalenie oskrzeli, zastoinowa

niewydolność krążenia (zwężenie oskrzeli

niewydolność krążenia (zwężenie oskrzeli

przez nadmiernie wypełnione żyły

przez nadmiernie wypełnione żyły

oskrzelowe)

oskrzelowe)



trzeszczenia (dźwięki przerywane)

trzeszczenia (dźwięki przerywane)



niedodma, włóknienie płuc w przypadku

niedodma, włóknienie płuc w przypadku

alergicznego zapalenia pęcherzyków

alergicznego zapalenia pęcherzyków

płucnych, niewydolność lewokomorowa

płucnych, niewydolność lewokomorowa

(zastój krwi w przestrzeniach

(zastój krwi w przestrzeniach

międzypęcherzykowych), zapalenie płuc,

międzypęcherzykowych), zapalenie płuc,

rozstrzenie oskrzeli, przewlekłe

rozstrzenie oskrzeli, przewlekłe

zapalenie oskrzeli

zapalenie oskrzeli



tarcie opłucnej – w trakcie wdechu i

tarcie opłucnej – w trakcie wdechu i

wydechu – zapalenie opłucnej, zmiana

wydechu – zapalenie opłucnej, zmiana

nowotworowa

nowotworowa

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

krążenia –

krążenia –

oglądanie i

oglądanie i

obmacywanie

obmacywanie



położenie serca – 1/3 w prawej

położenie serca – 1/3 w prawej

połowie klatki piersiowej, 2/3 w

połowie klatki piersiowej, 2/3 w

lewej

lewej



uderzenie koniuszkowe

uderzenie koniuszkowe



fizjologia – V PM, nieco na zewnątrz od

fizjologia – V PM, nieco na zewnątrz od

linii środkowoobojczykowej

linii środkowoobojczykowej



zmiana położenia

zmiana położenia



zmiana wielkości serca

zmiana wielkości serca



zniekształcenie klatki piersiowej

zniekształcenie klatki piersiowej



zrosty opłucnej i zmiany włókniste w

zrosty opłucnej i zmiany włókniste w

płucach (przesuniecie na stronę chorą)

płucach (przesuniecie na stronę chorą)



wysięki opłucnej, odma opłucnowa – w

wysięki opłucnej, odma opłucnowa – w

stronę zdrową

stronę zdrową



ku dołowi – rozedma płuc

ku dołowi – rozedma płuc



ku górze – płyn lub gaz w jamie brzusznej

ku górze – płyn lub gaz w jamie brzusznej



dekstrokardia

dekstrokardia

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

krążenia –

krążenia –

oglądanie i

oglądanie i

obmacywanie

obmacywanie



uderzenie koniuszkowe

uderzenie koniuszkowe



wzmożenie

wzmożenie



fizjologia – wysiłek fizyczny, stres

fizjologia – wysiłek fizyczny, stres



patologia – przerost LK, rozstrzeń

patologia – przerost LK, rozstrzeń

serca, gorączka

serca, gorączka



osłabienie – rozedma płuc, odma

osłabienie – rozedma płuc, odma

opłucnowa, płyn w jamie opłucnej

opłucnowa, płyn w jamie opłucnej



znikniecie – płyn w worku

znikniecie – płyn w worku

osierdziowym

osierdziowym



skurczowe zaciąganie klatki

skurczowe zaciąganie klatki

piersiowej – zrosty obu blaszek

piersiowej – zrosty obu blaszek

osierdzia i przylegającej opłucnej

osierdzia i przylegającej opłucnej



tętnienie w okolicy serca i dużych

tętnienie w okolicy serca i dużych

naczyń – tętniak tętnicy głównej

naczyń – tętniak tętnicy głównej



szmery tarcia osierdziowego

szmery tarcia osierdziowego

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

krążenia –

krążenia –

opukiwanie

opukiwanie



oznaczanie stłumienia

oznaczanie stłumienia



rodzaje

rodzaje



bezwzględnego – część serca

bezwzględnego – część serca

przylegająca do przedniej ściany klatki

przylegająca do przedniej ściany klatki

piersiowej

piersiowej



względne – całe granice serca

względne – całe granice serca



opukiwać cicho, prostopadle do

opukiwać cicho, prostopadle do

granicy, którą chce się oznaczyć

granicy, którą chce się oznaczyć



zmiany

zmiany



zmniejszenie, zniknięcie – rozedma

zmniejszenie, zniknięcie – rozedma

płuc, odma opłucnowa, odma

płuc, odma opłucnowa, odma

osierdziowa

osierdziowa



powiększenie – powiększenie serca,

powiększenie – powiększenie serca,

płyn w worku osierdziowym

płyn w worku osierdziowym



przesuniecie – zwłóknienie płuca, zrosty

przesuniecie – zwłóknienie płuca, zrosty

opłucnej

opłucnej

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

krążenia -

krążenia -

osłuchiwanie

osłuchiwanie



pozycje – stojąca, leżąca, ułożenie

pozycje – stojąca, leżąca, ułożenie

lewoboczne, stojąca przy

lewoboczne, stojąca przy

pochyleniu do przodu, siedząca

pochyleniu do przodu, siedząca



w czasie bezdechu, normalne

w czasie bezdechu, normalne

oddychanie, głębokie oddechy

oddychanie, głębokie oddechy



tony serca

tony serca



zamknięcia zastawek

zamknięcia zastawek



I - na początku skurczu komór,

I - na początku skurczu komór,

wywołany zamknięciem zastawek

wywołany zamknięciem zastawek

przedsionkowo-komorowych

przedsionkowo-komorowych



II – na początku rozkurczu komór, w

II – na początku rozkurczu komór, w

związku z zamknięciem zastawek

związku z zamknięciem zastawek

półksiężycowatych aorty i tętnicy

półksiężycowatych aorty i tętnicy

płucnej

płucnej

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

krążenia -

krążenia -

osłuchiwanie

osłuchiwanie



tony serca

tony serca



miejsca osłuchiwania

miejsca osłuchiwania



1. zastawka dwudzielna - w miejscu

1. zastawka dwudzielna - w miejscu

uderzenia koniuszkowego

uderzenia koniuszkowego



4. zastawka trójdzielna – na prawym

4. zastawka trójdzielna – na prawym

brzegu mostka w miejscu przyczepu

brzegu mostka w miejscu przyczepu

IV chrząstki żebrowej

IV chrząstki żebrowej



2. zastawka aorty – II PM po stronie

2. zastawka aorty – II PM po stronie

prawej mostka

prawej mostka



3. zastawka t. płucnej – II PM po

3. zastawka t. płucnej – II PM po

lewej stronie mostka

lewej stronie mostka



5. punkt Erba – III PM po stronie

5. punkt Erba – III PM po stronie

lewej, zastawka aortalna, szmer

lewej, zastawka aortalna, szmer

skurczowy w niedomykalności

skurczowy w niedomykalności

zastawki dwudzielnej

zastawki dwudzielnej

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

krążenia -

krążenia -

osłuchiwanie

osłuchiwanie



tony serca

tony serca



zmiany

zmiany



ogólne wzmożenie

ogólne wzmożenie



fizjologia – stres, wysiłek fizyczny, szczupła klatka

fizjologia – stres, wysiłek fizyczny, szczupła klatka

piersiowa

piersiowa



patologia – zmiany włókniste w płucach, przerost

patologia – zmiany włókniste w płucach, przerost

serca

serca



ogólne osłabienie

ogólne osłabienie



fizjologia – otyli

fizjologia – otyli



patologia – rozedma płuc, płyn w worku

patologia – rozedma płuc, płyn w worku

osierdziowym, obrzęki, zakażenia

osierdziowym, obrzęki, zakażenia



wzmożenie I tonu

wzmożenie I tonu



nadciśnienie tętnicze, częstoskurcz, gorączka,

nadciśnienie tętnicze, częstoskurcz, gorączka,

zwężenie lewego ujścia żylnego

zwężenie lewego ujścia żylnego



osłabienie I tonu

osłabienie I tonu



zaburzenie przewodzenia p-k, niedomykalność

zaburzenie przewodzenia p-k, niedomykalność

zastawki dwudzielnej

zastawki dwudzielnej



wzmożenie II tonu

wzmożenie II tonu



nad aortą – nadciśnienie tętnicze, niedomykalność

nad aortą – nadciśnienie tętnicze, niedomykalność

zastawki aorty

zastawki aorty



nad t. płucną – przerost PK, nadciśnienie płucne

nad t. płucną – przerost PK, nadciśnienie płucne



osłabienie II tonu

osłabienie II tonu



zwężenia ujść

zwężenia ujść

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

krążenia -

krążenia -

osłuchiwanie

osłuchiwanie



tony dodatkowe

tony dodatkowe



rozszczepienie I tonu – przedwczesne

rozszczepienie I tonu – przedwczesne

skurcze dodatkowe, przerost LK,

skurcze dodatkowe, przerost LK,

nadciśnienie tętnicze

nadciśnienie tętnicze



rozszczepienie II tonu – ubytek

rozszczepienie II tonu – ubytek

przegrody międzyprzedsionkowej,

przegrody międzyprzedsionkowej,

niewydolność krążenia

niewydolność krążenia



tony otwarcia – krótki trzask

tony otwarcia – krótki trzask

bezpośrednio po II tonie – zwężenie

bezpośrednio po II tonie – zwężenie

zastawki mitralnej lub trójdzielnej

zastawki mitralnej lub trójdzielnej



tony wyrzutowe – w okresie

tony wyrzutowe – w okresie

wczesnorozkurczowym – zwężenie

wczesnorozkurczowym – zwężenie

aorty, pnia płucnego

aorty, pnia płucnego



cwał przedsionkowy – dodatkowy ton

cwał przedsionkowy – dodatkowy ton

przed I – choroba wieńcowa, ostry zawał

przed I – choroba wieńcowa, ostry zawał

serca

serca



cwał komorowy – ton III – nadciśnienie

cwał komorowy – ton III – nadciśnienie

tętnicze, choroba wieńcowa

tętnicze, choroba wieńcowa

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

krążenia -

krążenia -

osłuchiwanie

osłuchiwanie



szmery serca

szmery serca



trzeba ustalić cechy

trzeba ustalić cechy



umiejscowienie w cyklu serca

umiejscowienie w cyklu serca

(skurczowy, rozkurczowy,

(skurczowy, rozkurczowy,

skurczowo-rozkurczowy)

skurczowo-rozkurczowy)



miejsce największej

miejsce największej

słyszalności

słyszalności



kierunek promieniowania

kierunek promieniowania



charakter

charakter



głośność – skala Levina (I

głośność – skala Levina (I

najsłabszy – VI – najsilniejszy)

najsłabszy – VI – najsilniejszy)

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

krążenia -

krążenia -

osłuchiwanie

osłuchiwanie



szmery serca

szmery serca



wewnątrzsercowe

wewnątrzsercowe



wsierdziowe

wsierdziowe



organiczne – zmiany zastawek, ujść żylnych

organiczne – zmiany zastawek, ujść żylnych

i tętniczych, nieprawidłowe połączenia

i tętniczych, nieprawidłowe połączenia

pomiędzy jamami serca

pomiędzy jamami serca



czynnościowe – pierścień włóknisty

czynnościowe – pierścień włóknisty

zastawek ulega rozciągnięciu

zastawek ulega rozciągnięciu



przygodne – niestałość, zależność od

przygodne – niestałość, zależność od

pozycji, oddychania; choroby zakaźne,

pozycji, oddychania; choroby zakaźne,

nadczynność tarczyc, niedokrwistość,

nadczynność tarczyc, niedokrwistość,

ciąża

ciąża



zewnątrzsercowe

zewnątrzsercowe



szmer tarcia osierdziowego – suche

szmer tarcia osierdziowego – suche

zapalenie osierdzia

zapalenie osierdzia



tarcie osierdziowo-płucne – zapalenie

tarcie osierdziowo-płucne – zapalenie

zewnętrznej blaszki osierdzia i

zewnętrznej blaszki osierdzia i

przylegającej opłucnej

przylegającej opłucnej



tony i szmery naczyniowe – zwężenie

tony i szmery naczyniowe – zwężenie

ujścia aorty, tętniak

ujścia aorty, tętniak

Klatka piersiowa: układ

Klatka piersiowa: układ

krążenia -

krążenia -

osłuchiwanie

osłuchiwanie



osłuchiwanie serca

osłuchiwanie serca



częstość akcji serca (60-80/min.)

częstość akcji serca (60-80/min.)



tachykardia

tachykardia



choroby gorączkowe, niedokrwistości,

choroby gorączkowe, niedokrwistości,

zapalenie mięśnia sercowego, częstoskurcz

zapalenie mięśnia sercowego, częstoskurcz

napadowy

napadowy



bradykardia

bradykardia



podrażnienie nerwu błędnego (guzy mózgu,

podrażnienie nerwu błędnego (guzy mózgu,

krwotoki mózgowe), mocznica, choroba

krwotoki mózgowe), mocznica, choroba

wieńcowa

wieńcowa



miarowość lub niemiarowość

miarowość lub niemiarowość



głośność tonów serca

głośność tonów serca



zwiększona

zwiększona



stany gorączkowe, choroba Gravesa-

stany gorączkowe, choroba Gravesa-

Basedowa

Basedowa



ściszone

ściszone



organiczne uszkodzenie mięśnia sercowego,

organiczne uszkodzenie mięśnia sercowego,

rozedma płuc, wysiękowe zapalenie osierdzia

rozedma płuc, wysiękowe zapalenie osierdzia



akcentacja tonów serca

akcentacja tonów serca



obecność lub brak tonów serca

obecność lub brak tonów serca

Układ tętniczy

Układ tętniczy



układ tętniczy

układ tętniczy



oglądanie

oglądanie



w warunkach prawidłowych

w warunkach prawidłowych

tętnice nie są widoczne

tętnice nie są widoczne



tętnienie widoczne jest w

tętnienie widoczne jest w

przypadku: stwardnienie tętnic,

przypadku: stwardnienie tętnic,

nadczynność tarczycy, tętniak

nadczynność tarczycy, tętniak



obmacywanie

obmacywanie



ocena ściany – sprężysta i podatna

ocena ściany – sprężysta i podatna

w warunkach prawidłowych;

w warunkach prawidłowych;

miażdżyca, nadciśnienie tętnicze,

miażdżyca, nadciśnienie tętnicze,

zwłóknienie - twarda

zwłóknienie - twarda

Układ tętniczy

Układ tętniczy



tętno

tętno



ocena

ocena



częstość 60-80/min

częstość 60-80/min



miarowość

miarowość



napięcie – twarde (nadciśnienie tętnicze),

napięcie – twarde (nadciśnienie tętnicze),

miękkie (hipotonia, gorączka), dwubitne –

miękkie (hipotonia, gorączka), dwubitne –

druga fala nieco słabsza (choroby zakaźne)

druga fala nieco słabsza (choroby zakaźne)



chybkość – stopień szybkości wypełniania i

chybkość – stopień szybkości wypełniania i

opróżniania się tętnicy

opróżniania się tętnicy



chybkie (choroba Gravesa-Basedowa)

chybkie (choroba Gravesa-Basedowa)



leniwe (stwardnienie tętnic)

leniwe (stwardnienie tętnic)



wypełnienie

wypełnienie



duże – gorączka

duże – gorączka



małe – niewydolność krążenia

małe – niewydolność krążenia



nitkowate – ledwo wyczuwalne – wstrząs

nitkowate – ledwo wyczuwalne – wstrząs



dziwaczne – zanika w czasie wdechu,

dziwaczne – zanika w czasie wdechu,

powraca w czasie wydechu –zrosty

powraca w czasie wydechu –zrosty

osierdziowo-śródpiersiowe

osierdziowo-śródpiersiowe



naprzemienne – nadciśnienie tętnicze:

naprzemienne – nadciśnienie tętnicze:

(duże uszkodzenie serca)

(duże uszkodzenie serca)



różnice pomiędzy kończynami

różnice pomiędzy kończynami

Układ tętniczy

Układ tętniczy



osłuchiwanie

osłuchiwanie



t. szyjna

t. szyjna



tony

tony



I – drganie ściany naczyniowe

I – drganie ściany naczyniowe

w okresie skurczu serca

w okresie skurczu serca



II – zamkniecie zastawki aorty

II – zamkniecie zastawki aorty



zaburzenia

zaburzenia



I ton

I ton



brak – zwężenie ujścia t.

brak – zwężenie ujścia t.

główne, szmer skurczowy

główne, szmer skurczowy



II ton

II ton



brak – niedomykalność

brak – niedomykalność

zastawki t. głównej

zastawki t. głównej

Układ tętniczy

Układ tętniczy



układ żylny

układ żylny



oglądanie

oglądanie



rozszerzenie żył

rozszerzenie żył



na szyi – niewydolność krążenia (utrudniony

na szyi – niewydolność krążenia (utrudniony

odpływ krwi z dużego krążenia do prawej

odpływ krwi z dużego krążenia do prawej

komory), na powłokach jamy brzusznej –

komory), na powłokach jamy brzusznej –

nadciśnienie wrotne

nadciśnienie wrotne



zastój żylny – obrzęk twarzy i górnej części ciała

zastój żylny – obrzęk twarzy i górnej części ciała

w zespole żyły głównej górnej (rak płuc, guzy

w zespole żyły głównej górnej (rak płuc, guzy

śródpiersia)

śródpiersia)



żylaki kończyn dolnych

żylaki kończyn dolnych



żylaki odbytu

żylaki odbytu



zapadnięcie żył

zapadnięcie żył



pozasercowa ostra niewydolność krążenia

pozasercowa ostra niewydolność krążenia

(wstrząs pokrwotoczny)

(wstrząs pokrwotoczny)



obmacywanie

obmacywanie



zakrzepowe zapalenie żył – bolesny postronek

zakrzepowe zapalenie żył – bolesny postronek



osłuchiwanie – małe znaczenie

osłuchiwanie – małe znaczenie



badanie naczyń włosowatych – łożysko

badanie naczyń włosowatych – łożysko

paznokci

paznokci

Brzuch

Brzuch



powłoki brzuszne

powłoki brzuszne



skóra

skóra



wykwity

wykwity



blizny pooperacyjne

blizny pooperacyjne



rozstępy

rozstępy



rozszerzone naczynia żylne

rozszerzone naczynia żylne



„

„

głowa meduzy” – utrudnienie

głowa meduzy” – utrudnienie

odpływu w zakresie żyły wrotnej

odpływu w zakresie żyły wrotnej



boczne części brzucha –

boczne części brzucha –

utrudnienie odpływu przez żyłę

utrudnienie odpływu przez żyłę

główną dolną

główną dolną



obrzęk – miejscowy, uogólniony

obrzęk – miejscowy, uogólniony



zaniki skóry – wyniszczenie

zaniki skóry – wyniszczenie

nowotworowe, osoby starsze

nowotworowe, osoby starsze

Brzuch

Brzuch



kształt brzucha

kształt brzucha



wielkość

wielkość



powiększenie

powiększenie



otyłość

otyłość



obrzęk – pępek nie jest

obrzęk – pępek nie jest

przeważnie zapadnięty

przeważnie zapadnięty



bębnica – bez zaciągnięcia pępka

bębnica – bez zaciągnięcia pępka



ascites

ascites



guzy

guzy



zmniejszenie

zmniejszenie



wyniszczenie

wyniszczenie

Brzuch

Brzuch



obmacywanie

obmacywanie



odpowiednie ułożenie chorego

odpowiednie ułożenie chorego



ręka płasko położona na brzuchu

ręka płasko położona na brzuchu



zaczynamy od miejsc

zaczynamy od miejsc

niebolesnych

niebolesnych



obmacywanie powierzchowne,

obmacywanie powierzchowne,

głębokie

głębokie



objawy otrzewnowe, napięcie

objawy otrzewnowe, napięcie

ścian jamy brzusznej

ścian jamy brzusznej



opukiwanie

opukiwanie



fizjologicznie odgłos bębenkowy

fizjologicznie odgłos bębenkowy



osłuchiwanie

osłuchiwanie



perystaltyka

perystaltyka

Brzuch

Brzuch



zapalenie wyrostka

zapalenie wyrostka

robaczkowego

robaczkowego



punkt McBurneya

punkt McBurneya



na linii łączącej pępek z przednim

na linii łączącej pępek z przednim

górnym kolcem biodrowym, na

górnym kolcem biodrowym, na

granicy prawej i środkowej trzeciej

granicy prawej i środkowej trzeciej

części tej linii

części tej linii



punkt Lanza

punkt Lanza



na linii łączącej obydwa kolce

na linii łączącej obydwa kolce

biodrowe przednie górne – na

biodrowe przednie górne – na

granicy prawej i środkowej trzeciej

granicy prawej i środkowej trzeciej

części tej linii

części tej linii



punkt Lenzmanna

punkt Lenzmanna



na tej samej linii, odległy od

na tej samej linii, odległy od

prawego kolca biodrowego o 5 cm

prawego kolca biodrowego o 5 cm

Brzuch

Brzuch



zapalenie wyrostka

zapalenie wyrostka

robaczkowego

robaczkowego



objaw Jaworskiego

objaw Jaworskiego



wzrastający ból podczas palpacji

wzrastający ból podczas palpacji

prawego dołu biodrowego w

prawego dołu biodrowego w

miarę obniżania prawej kończyny

miarę obniżania prawej kończyny

dolnej

dolnej



objaw Rowsinga

objaw Rowsinga



ucisk lewego dołu biodrowego

ucisk lewego dołu biodrowego

wywołuje ból w miejscu zapalnie

wywołuje ból w miejscu zapalnie

zmienionego wyrostka

zmienionego wyrostka

robaczkowego

robaczkowego

Brzuch

Brzuch



zapalenie wyrostka

zapalenie wyrostka

robaczkowego

robaczkowego



objaw Jaworskiego

objaw Jaworskiego



wzrastający ból podczas palpacji

wzrastający ból podczas palpacji

prawego dołu biodrowego w

prawego dołu biodrowego w

miarę obniżania prawej kończyny

miarę obniżania prawej kończyny

dolnej

dolnej



objaw Rowsinga

objaw Rowsinga



ucisk lewego dołu biodrowego

ucisk lewego dołu biodrowego

wywołuje ból w miejscu zapalnie

wywołuje ból w miejscu zapalnie

zmienionego wyrostka

zmienionego wyrostka

robaczkowego

robaczkowego