URAZY PRZENIKAJĄCE

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE.

URAZY PRZENIKAJĄCE.

Małgorzata Jadczak – specjalistka w dziedzinie piel anestezjologicznego i intensywnej opieki.

SPECJALIZACJA W DZIEDZINIE PIELĘGNIARSTWA

ANESTEZJOLOGICZNEGO I INTENSYWNEJ OPIEKI

background image
background image

URAZY PRZENIKAJĄCE

URAZY PRZENIKAJĄCE

Wiele obiektów, poczynając od oderwanej

piły tarczowej, do przedmiotów
„wystrzelonych” z kosiarki , może
spowodować obrażenia przenikające.

Jednak najbardziej pospolitymi narzędziami

powodującymi urazy przenikające są noże
i pociski z broni palnej.

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY KŁUTE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY KŁUTE

Rany kłute powstają w wyniku:

działania z dużą siłą ostro zakończonych

przedmiotów (np. sztylet, drut, bagnet,
gwóźdź, widły).

w przypadku przerwania ciągłości

przynajmniej całej grubości skóry przez
narzędzie ostrokończyste, kończyste (nóż,
kolec itp.).

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY KŁUTE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY KŁUTE

Wygląd rany zależy od rodzaju narzędzia i

kierunku zadziałania.

Otwór rany jest mały, natomiast kanał

drążący może być głęboki.

Rany są niewielkie i szerokością

odpowiadają zwykle szerokości narzędzia
(tj. jego najszerszego miejsca które
wniknęło w ciało)

Brzegi rany są gładkie, bez otarcia

naskórka.

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY KŁUTE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY KŁUTE

Ciężkość urazu zależy od długości narzędzia

i konta penetracji.

Krwawienie wewnętrzne bywa obfite,

krwawienie zewnętrzne niewielkie.

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY KŁUTE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY KŁUTE

Szczególnie groźne są rany:
okolicy klatki piersiowej - uszkodzenia

płuca, serca, zadane poniżej IV
międzyżebrza mogą uszkodzić otrzewną,
jelita, narządy miąższowe

okolicy jamy brzusznej – mogą

penetrować do klatki piersiowej

w obrębie kończyn (przecięcie pni

nerwowych, większych naczyń
krwionośnych, uszkodzenie stawów).

background image

Rana kłuta klatki piersiowej z
przebiciem płuca i uszkodzeniem
osierdzia

background image
background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY KŁUTE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY KŁUTE

Postępowanie:

Ocena wstępna

Ocena wg schematu ABCD i podjęcie

działań

Zabezpieczenie rany – opatrunek

zabezpieczający, jeżeli przedmiot tkwi w

ranie – NIGDY NIE USUWAMY

zakładamy opatrunek fiksujący

Monitorowanie stanu chorego

płynoterapia

leczenie p/bólowe

Sedacja i INTUBACJA / głowa, klatka

piersiowa, jama brzuszna/

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY KŁUTE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY KŁUTE

Po przyjęciu do SOR:

Dokładne badanie rozebranego pacjenta

Ocena wtórna

Antybiotykoterapia – bakterie, które przeniknęły w głąb rany stają się przyczyną zakażenia – w kierunku bakterii beztlenowych

Metronidazol 500mg

Postępowanie chirurgiczne

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

Urazy postrzałowe mogą być spowodowane

przez pociski, odłamki, bomby, miny, śrut.

Do uszkodzeń narządów trzewnych

dochodzi w 80-90% ran postrzałowych (w
ok. 30% ran kłutych).

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

W 1899 roku podpisano
KONWENCJĘ HASKĄ ,
w której pojawił się zapis dotyczący

pocisków wojskowych.

Pociski takie mają posiadać tzw. pełny

„płaszcz stalowy”, który zabezpiecza przed
„grzybkowaniem”, czyli rozerwaniem się w
ciele ofiary.

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

Broń palną podzielono na broń:
niskoenergetyczną

prędkość pocisku wylatującego z lufy

< 600 m/s - naboje pistoletowe i

rewolwerowe, niektóre strzelby - powodują
powstanie kanału chwilowego 3-6 razy
większego od średnicy pocisku.

wysokoenergetyczną

prędkość pocisku > 600 m/s - naboje
karabinowe - kanał chwilowy nawet do
300 razy większy od średnicy pocisku.

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

BALISTYKA URAZU.

 

RANA WLOTOWA – jest najczęściej niewiele większa od

kalibru pocisku, na brzegach występuje zewnętrzny rąbek

zabrudzenia i otarcia naskórka.

KANAŁ RANY – zależy od energii pocisku i jego rodzaju.

Pocisk uderzający w ciało drąży w nim KANAŁ STAŁY.

Przy dużej prędkości uderzenia powstaje bardzo silna

FALA UDERZENIOWA, która rozrywa ciało od wewnątrz

wytwarzając

KANAŁ CHWILOWY – bardzo duży, prostopadle do ruchu

pocisku, pocisk nie zawsze posuwa się w linii prostej.

RANA WYLOTOWA – większa od wlotowych, często ma

popękane i poszarpane brzegi.

background image
background image
background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

MECHANIZM URAZU.

Pocisk mechanicznie niszczy tkanki na swojej

drodze

poprzez oddanie części energii kinetycznej

tkankom.

Tkanka przyległa do kanału pocisku zostaje

gwałtownie odrzucona na boki, działając

„ wybuchowo” na dalej położone organy.

Rozmiar uszkodzeń zależy od kalibru

broni, rodzaju pocisku i odległości z

jakiej padł strzał.

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

Kanał przelotowy niekoniecznie jest prostolinijny.

Pocisk może zmienić kierunek pod pewnym

kątem gdy odbija się od powierzchni kości.

Tor lotu może być linią łamaną, ale i biec po łuku,

np. gdy przylega do wewnętrznej strony czaszki.

Specyficzny przypadek:

Postrzał Krönleina – bezpośrednio do jamy

ustnej. Dochodzi wtedy do rozerwania głowy.

Nie można odróżnić wtedy otworów

postrzałowych ani kanału postrzałowego, gdyż

wielkich zniszczeń dokonują gazy prochowe, które

rozsadzają głowę.

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

Rodzaje ran postrzałowych:

styczna - powstała wskutek uszkodzenia zewnętrznej

powierzchni ciała przez pocisk lub odłamek; wyglądem
przypomina

ranę szarpaną

, rynienkowatą lub otarcie

naskórka


ślepa - powstała wskutek działania pocisku lub odłamka,

który naruszył skórę i tkanki wewnętrzne tworząc

ranę

wlotową i kanał

a następnie utkwił wewnątrz ciała

przelotowa / przestrzał/ - powstała wskutek działania

pocisku lub odłamka, który naruszył skórę i tkanki
wewnętrzne tworząc

ranę wlotową

(mniejszą) i

kanał

a

następnie opuścił ciało tworząc dodatkowo

ranę wylotową

(większą)

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

powodujące zator – pocisk dostaje się do światła

naczynia krwionośnego,

wędruje z prądem krwi

zatykając naczynie

postrzał uderzeniowy /kontuzyjny/ – pocisk

odbija się od odzieży lub przedmiotu
znajdującego się na ciele

postrzał z rykoszetem – pocisk odbija się od

twardych tkanek i zmienia kierunek lotu.

background image

Rana styczna -
rynienkowata

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

CHARAKTERYSTYKA OBRAŻEŃ.

Do najczęściej uszkodzonych obszarów

ciała należą: 

w obrębie głowy – twarzoczaszka i struktury
mózgu

w obrębie klatki piersiowej – narządy śródpiersia

w obrębie jamy brzusznej - jelita, wątroba,
śledziona, naczynia.

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

Urazy postrzałowe głowy i szyi.

Jeżeli pocisk przebije jamę czaszki –

natychmiastowa śmierć.

Przy pociskach niskoenergetycznych –

niewielki kanał chwilowy – cień szansy.

Przy postrzałach twarzoczaszki –

niedrożność dróg oddechowych.

Przy postrzałach szyi –

uszkodzenie rdzenia kręgowego, nerwów,

dróg oddechowych i naczyń.

 

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

Urazy postrzałowe klatki piersiowej.

Uszkodzenie płuc: odma – najczęściej otwarta

stłuczenie płuca – niewydolność

oddechowa podobna do ARDS

Urazy serca i naczyń wywołane falą uderzeniową

złamania żeber i cepowate złamania klatki

piersiowej / wyłamanie okienkowe/

 

Urazy postrzałowe jamy brzusznej.

Urazy narządów - wywołane torem pocisku i falą

uderzeniową

 

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

Urazy postrzałowe kończyn.
 
Jeżeli kość nienaruszona – mały uraz.
Jeśli pocisk trafi w kość dochodzi do

rozkawałkowania jej a odłamki kostne
zachowują się jak odłamki granatu
rozrywając tkanki miękkie.

Czasem - amputacja urazowa.

background image

Postrzał z pistoletu
maszynowego

Strzał z pobliża
względnego (osmalenie)

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

Postępowanie.

I FAZA – PRZEDSZPITALNA

Krótki wywiad i ocena sytuacji.

Zabezpieczenie dróg oddechowych ze stabilizacją kręgosłupa - intubacja,

konikotomia, tlenoterapia

Zabezpieczenie funkcji krążeniowych:

Zabezpieczenie 2 grubych dostępów żylnych

2000 ml PWE

opanowanie krwotoku / opatrunki, stabilizacja złamań/.

Odbarczenie odmy prężnej lub zamkniecie odmy otwartej :

przy odmie prężnej – nie czekamy na potwierdzenie w rtg – wkłuć igłę

w II przestrzeń międzyżebrową w linii środkowo – obojczykowej.

Przy odmie otwartej – opatrunek foliowy oklejony z 3 stron.

Krótka ocena neurologiczna.

Pełne monitorowanie

Ochrona przed wychłodzeniem

Założenie sondy do żołądka

Leczenie objawowe, p/bólowe, sedacja

Założenie cewnika do pęcherza moczowego

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

II FAZA - SOR , ODDZIAŁ DOCELOWY.

Dokładne badanie fizykalne rozebranego pacjenta

Opracowanie chirurgiczne.

Przy prawie wszystkich postrzałach rana jest

zabrudzona strzępami odzieży;

przy pociskach niskoenergetycznych materiał ubrania jest

wciskany do rany i znajduje się na jej dnie.

przy wysokoenergetycznych – materiał jest zasysany ,

rozrywany na drobne strzępy i rozmieszczony w odległości

nawet 20 cm od kanału rany

Postępowanie zgodne z wytycznymi dotyczącymi

postępowania w urazach wielonarządowych.

 

Należy pamiętać o tym, aby zabezpieczyć odzież

do badania w laboratorium kryminalistycznym.

background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY SPOWODOWANE PRZEZ ŚRUT.

Różnią się od typowych urazów postrzałowych.

Rany sprawiają groźne wrażenie ze względu na swą

rozległość i obfite krwawienie, lecz rzadko są

głębokie. Jednak zadane z bliskiej odległości

mogą być śmiertelne

Przy opracowaniu chirurgicznym czasem rezygnuje

się z wydobycia wszystkich ziaren śrutu,

ponieważ uszkodzenia przy wyjmowaniu mogą

być większe niż sama rana.

Pozostawione nie dają dolegliwości.

background image
background image

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY PRZENIKAJĄCE – RANY POSTRZAŁOWE

URAZY POSTRZAŁOWE PRZEZ KAMIZELKĘ KULOODPORNĄ.

Urazy tępe – pocisk zatrzymany na kamizelce, ale

energia pocisku jest absorbowana przez ciało.

Może dojść do bardzo ciężkich urazów wewnętrznych

bez uszkodzenia skóry, w której występują krwawe

podbiegnięcia / po postrzale pociskiem pistoletowym z

odległości 30 m. – zasinienie o średnicy ok. 30 cm/

Potrzebna jest obserwacja i powtarzalne badanie

fizykalne.

Podobne efekty wywołują pociski miękkie.

Jego fala uderzeniowa może uszkodzić nawet głęboko

położone narządy wewnętrzne.


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Urazy narządu ruchu
urazy klatki 2
Urazy klatki
02a URAZY CZASZKOWO MÓZGOWE OGÓLNIE 2008 11 08
urazy w wieku podeszłym
Urazy zranienia
Urazy czaszkowo mózgowe
5 urazy wersja pierwotna
Szkol Urazy układu kostno stawowego
Urazy ściany klatki piersiowej
badanie i urazy
Urazy kręgosłupa i rdzenia

więcej podobnych podstron