Pobierz cały dokument

Rozmiar 1,8 MB

Rozwój fizyczny i psychomotoryczny

background image

Rozwój fizyczny i 

Rozwój fizyczny i 

psychomotoryczny 

psychomotoryczny 

dziecka

dziecka

background image

Czy musimy znać fizjologię 

Czy musimy znać fizjologię 

rozwoju fizycznego i 

rozwoju fizycznego i 

psychomotorycznego?

psychomotorycznego?

background image

Tylko znając normę możemy 

Tylko znając normę możemy 

uświadomić sobie

uświadomić sobie

co jest nieprawidłowe

co jest nieprawidłowe

& 

& 

co jeszcze mieści się w zakresie normy

co jeszcze mieści się w zakresie normy

background image

Definicje

Definicje



Wzrastanie

Wzrastanie



zwiększenie rozmiarów ciała

zwiększenie rozmiarów ciała



poprzez

poprzez



zwiększenie liczby komórek

zwiększenie liczby komórek



zwiększenie zawartości komórek

zwiększenie zawartości komórek

background image

Definicje

Definicje



Rozwój

Rozwój



zwiększenie złożoności narządów

zwiększenie złożoności narządów



powoduje różnicowanie / dojrzewanie 

powoduje różnicowanie / dojrzewanie 

postaci i czynności narządów

postaci i czynności narządów

background image

Konsekwencje wzrastania i 

Konsekwencje wzrastania i 

rozwoju

rozwoju



Fizyczne

Fizyczne



narządy i układy narządów

narządy i układy narządów



Intelektualne

Intelektualne



zmiany neurologiczne i zachowania

zmiany neurologiczne i zachowania



Społeczne / emocjonalne

Społeczne / emocjonalne



interakcja i komunikacja

interakcja i komunikacja



reakcje w sytuacjach stresowych i 

reakcje w sytuacjach stresowych i 

kontrola impulsów

kontrola impulsów

background image

Okresy wzrastania i rozwoju

Okresy wzrastania i rozwoju



Zarodkowy

Zarodkowy



Płodowy

Płodowy



Noworodkowy i niemowlęctwa

Noworodkowy i niemowlęctwa



Przedszkolny i wczesnoszkolny

Przedszkolny i wczesnoszkolny



Młodzieńczy

Młodzieńczy

background image

Od czego zależy rozwój i 

Od czego zależy rozwój i 

wzrastanie

wzrastanie

background image

1.

1.

Potencjał genetyczny

Potencjał genetyczny



Określa potencjał osobniczy

Określa potencjał osobniczy



Duży wpływ środowiska

Duży wpływ środowiska



Wieloczynnikowe dziedziczenie

Wieloczynnikowe dziedziczenie

background image

2.

2.

Wpływ płci

Wpływ płci



Dziewczynki są niższe od chłopców w 

Dziewczynki są niższe od chłopców w 

każdym wieku z wyjątkiem wczesnego 

każdym wieku z wyjątkiem wczesnego 

okresu młodzieńczego

okresu młodzieńczego



Po 11. roku życia dziewczynki są 

Po 11. roku życia dziewczynki są 

wyższe, ponieważ „skok wzrostowy” 

wyższe, ponieważ „skok wzrostowy” 

występuje 2 lata wcześniej niż u 

występuje 2 lata wcześniej niż u 

chłopców

chłopców



Po 14. roku życia chłopcy znów są 

Po 14. roku życia chłopcy znów są 

wyżsi

wyżsi

background image

3.

3.

Wzorzec 

Wzorzec 

rozwoju

rozwoju



Kolejność i tempo

Kolejność i tempo



np. rozwój mózgu na wczesnym etapie

np. rozwój mózgu na wczesnym etapie



np. dojrzewanie płciowe w okresie 

np. dojrzewanie płciowe w okresie 

młodzieńczym

młodzieńczym

background image

4.

4.

Wpływ środowiska

Wpływ środowiska



Środowisko wewnętrzne

Środowisko wewnętrzne



metabolizm

metabolizm



hormony

hormony



GH, TH, hormony płciowe, insulina

GH, TH, hormony płciowe, insulina



choroby 

choroby 



Środowisko zewnętrzne

Środowisko zewnętrzne



odżywianie się

odżywianie się



kalorie, białko, witaminy, związki mineralne

kalorie, białko, witaminy, związki mineralne



psychologiczne

psychologiczne



leki, napromienianie, itp. 

leki, napromienianie, itp. 

background image

5.

5.

Uzupełnienie wzrostu

Uzupełnienie wzrostu



Sytuacja, w której proces wzrastania wraca 

Sytuacja, w której proces wzrastania wraca 

do normy po opóźnieniu z jakiegoś powodu 

do normy po opóźnieniu z jakiegoś powodu 



zależy od

zależy od



czasu trwania przyczyny

czasu trwania przyczyny



nasilenia przyczyny

nasilenia przyczyny

Uzupełnienie 

wzrostu

Chorob

a

Wzrost

background image

Wiek skorygowany 

Wiek skorygowany 

wcześniaka

wcześniaka



„

„

Termin” = 40 tygodni ciąży

Termin” = 40 tygodni ciąży



Hbd 28 = 12 tygodni za wcześnie

Hbd 28 = 12 tygodni za wcześnie



Wiek skorygowany (tyg.): 

Wiek skorygowany (tyg.): 

wiek kalendarzowy (tyg.) – (40 – wiek 

wiek kalendarzowy (tyg.) – (40 – wiek 

płodowy)

płodowy)



Wszystkie parametry u dziecka 

Wszystkie parametry u dziecka 

urodzonego przedwcześnie odnosimy 

urodzonego przedwcześnie odnosimy 

do wieku skorygowanego:

do wieku skorygowanego:



Obwód głowy do 18 mż.

Obwód głowy do 18 mż.



Masę ciała do 24 mż. 

Masę ciała do 24 mż. 



Długość ciała do 40 mż. 

Długość ciała do 40 mż. 

background image

Ocena

Ocena

i

i

interpretacja

interpretacja

background image

Ocena wzrastania

Ocena wzrastania



Wysokość / długość ciała

Wysokość / długość ciała



Masa ciała

Masa ciała



Obwód głowy

Obwód głowy



Grubość fałdu skórnego

Grubość fałdu skórnego

background image

Aby dokładnie mierzyć i 

Aby dokładnie mierzyć i 

interpretować wyniki 

interpretować wyniki 

kolejnych pomiarów, 

kolejnych pomiarów, 

należy je prowadzić 

należy je prowadzić 

według ściśle ustalonych 

według ściśle ustalonych 

zasad

zasad

background image

Wzrastanie

Wzrastanie

1.

1.

Wysokość/długość ciała

Wysokość/długość ciała



Co mierzyć?

Co mierzyć?



Długość w pozycji leżącej

Długość w pozycji leżącej



Wysokość w pozycji stojącej

Wysokość w pozycji stojącej



Wysokość w pozycji siedzącej

Wysokość w pozycji siedzącej



Stosunek długości górnej i dolnej części ciała

Stosunek długości górnej i dolnej części ciała



Co odzwierciedla?

Co odzwierciedla?



Wzrastanie układu kostnego

Wzrastanie układu kostnego

background image



Długość ciała w pozycji leżącej

Długość ciała w pozycji leżącej



do 1,5-2. roku życia (zależnie od długości)

do 1,5-2. roku życia (zależnie od długości)



bardziej dokładny pomiar u małych dzieci

bardziej dokładny pomiar u małych dzieci



metoda: liberometr lub ławeczka Epsteina

metoda: liberometr lub ławeczka Epsteina



położyć na stole z taśmą przyczepioną do jednego 

położyć na stole z taśmą przyczepioną do jednego 

brzegu

brzegu



podeszwowa część stóp przy 0 cm

podeszwowa część stóp przy 0 cm



ruchomą belkę przykłada się do czubka głowy

ruchomą belkę przykłada się do czubka głowy

background image
background image
background image



Wysokość ciała na 

Wysokość ciała na 

stojąco

stojąco



najczęstszy pomiar

najczęstszy pomiar



metoda

metoda



na boso, stopy razem

na boso, stopy razem



pięty, pośladki, górna część 

pięty, pośladki, górna część 

pleców i potylica musi 

pleców i potylica musi 

dotykać pionowej belki

dotykać pionowej belki



głowa zwrócona na wprost

głowa zwrócona na wprost



dolna granica oczodołu na 

dolna granica oczodołu na 

tym samym poziomie jak 

tym samym poziomie jak 

otwór słuchowy zewnętrzny

otwór słuchowy zewnętrzny

background image



Wysokość w pozycji siedzącej

Wysokość w pozycji siedzącej



inaczej długość ciemieniowo-

inaczej długość ciemieniowo-

siedzeniowa

siedzeniowa



rzadko stosowana

rzadko stosowana

background image

Stosunek długości górnej i 

Stosunek długości górnej i 

dolnej części ciała

dolnej części ciała



Dolny segment 

Dolny segment 

= 

= 

od spojenia 

od spojenia 

łonowego do 

łonowego do 

podłogi

podłogi

= długość  

= długość  

kończyny dolnej

kończyny dolnej



Górny segment

Górny segment

= 

= 

wzrost – dolny 

wzrost – dolny 

segment

segment

= 

= 

odzwierciedla 

odzwierciedla 

wzrastanie 

wzrastanie 

kręgosłupa

kręgosłupa

Górny segment

Spojenie 

łonowe

Dolny segment

background image

Wysokość / długość ciała

Wysokość / długość ciała



Jak interpretować wyniki?

Jak interpretować wyniki?



Pojedyncze pomiary i ich wartość na 

Pojedyncze pomiary i ich wartość na 

siatce centylowej

siatce centylowej



Seryjne pomiary i ich trend

Seryjne pomiary i ich trend



Tempo wzrastania

Tempo wzrastania



Porównanie ze wzrostem rodziców

Porównanie ze wzrostem rodziców



Porównanie z masą ciała i obwodem 

Porównanie z masą ciała i obwodem 

głowy

głowy

background image

Typowy wzorzec przyrostu 

Typowy wzorzec przyrostu 

wysokości/długości ciała

wysokości/długości ciała



Noworodek

Noworodek

:

:

50 cm

50 cm



1. rok życia

1. rok życia

:

:

rośnie 25 cm

rośnie 25 cm



2. rok życia

2. rok życia

:

:

rośnie 12,5 cm

rośnie 12,5 cm



3. rok życia 

3. rok życia 

do okresu 

do okresu 

młodzieńczego

młodzieńczego

: 6 cm / rok

: 6 cm / rok



okres dojrzewania

okres dojrzewania



dziewczynki

dziewczynki

maks.  8,5 cm / rok (wcześniej)

maks.  8,5 cm / rok (wcześniej)



chłopcy  maks.  9,5 cm / rok (później)

chłopcy  maks.  9,5 cm / rok (później)

background image

Średnia wzrostu rodziców

Średnia wzrostu rodziców



wzrost chłopca = 

wzrost chłopca = 

(wzrost ojca + wzrost matki + 13)/2

(wzrost ojca + wzrost matki + 13)/2



wzrost dziewczynki= 

wzrost dziewczynki= 

(wzrost ojca + wzrost matki – 13)/2

(wzrost ojca + wzrost matki – 13)/2

background image

Typowy stosunek długości 

Typowy stosunek długości 

górnej i dolnej części ciała

górnej i dolnej części ciała



Noworodek

Noworodek

:

:

1.7 : 1

1.7 : 1



1. rok życia

1. rok życia

:

:

1.5 : 1

1.5 : 1



5. rok życia

5. rok życia

:

:

1.3 : 1

1.3 : 1



8. rok życia

8. rok życia

:

:

1.0 : 1

1.0 : 1



Dorosły

Dorosły

:

:

0.9 : 1

0.9 : 1

background image

Względne proporcje

Względne proporcje



Niemowlę: względnie duża głowa i 

Niemowlę: względnie duża głowa i 

krótkie kończyny w porównaniu do 

krótkie kończyny w porównaniu do 

tułowia

tułowia



Wzrost niemowlęcia: wydłużanie się 

Wzrost niemowlęcia: wydłużanie się 

kończyn i tułowia

kończyn i tułowia



Wolniejszy wzrost głowy po 2. r.ż.

Wolniejszy wzrost głowy po 2. r.ż.



W okresie dojrzewania dziecko 

W okresie dojrzewania dziecko 

przyjmuje proporcje dorosłego

przyjmuje proporcje dorosłego

background image

Wzrastanie

Wzrastanie

2.

2.

Masa ciała

Masa ciała



Co mierzyć?

Co mierzyć?



Przyrost

Przyrost



Grubość fałdu skórnego

Grubość fałdu skórnego



Co odzwierciedla?

Co odzwierciedla?



Wzrastanie wszystkich tkanek

Wzrastanie wszystkich tkanek



Mniejsza przydatność w 

Mniejsza przydatność w 

długoterminowej kontroli – trudniej 

długoterminowej kontroli – trudniej 

różnicować zaburzenia

różnicować zaburzenia

background image

Masa ciała

Masa ciała



Jak interpretować?

Jak interpretować?



Pojedyncze pomiary i ich wartość na siatce 

Pojedyncze pomiary i ich wartość na siatce 

centylowej

centylowej



Seryjne pomiary i ich trend

Seryjne pomiary i ich trend



Tempo przyrostu masy ciała

Tempo przyrostu masy ciała



Siatka centylowa grubości fałdów skórnych

Siatka centylowa grubości fałdów skórnych



Indeks względnej masy ciała (BMI)

Indeks względnej masy ciała (BMI)



Siatka centylowa masy ciała do długości 

Siatka centylowa masy ciała do długości 

ciała

ciała

background image

Typowy wzorzec zmian masy 

Typowy wzorzec zmian masy 

ciała

ciała



Noworodek traci w ciągu pierwszych 

Noworodek traci w ciągu pierwszych 

3-4 dni do 10% masy ciała

3-4 dni do 10% masy ciała



Odzyskuje masę ciała po 7-10 dniach

Odzyskuje masę ciała po 7-10 dniach



Średni przyrost masy ciała

Średni przyrost masy ciała



20 g / dobę w pierwszych 5- 6 

20 g / dobę w pierwszych 5- 6 

miesiącach życia (ok. 700 g/miesiąc)

miesiącach życia (ok. 700 g/miesiąc)



15 g / dobę w kolejnych 6 miesiącach 

15 g / dobę w kolejnych 6 miesiącach 

życia (ok. 500 g/miesiąc)

życia (ok. 500 g/miesiąc)

background image

Typowy wzorzec zmian masy 

Typowy wzorzec zmian masy 

ciała

ciała



Podwaja masę urodzeniową po 5 

Podwaja masę urodzeniową po 5 

miesiącach

miesiącach



Potraja masę urodzeniową po 11 

Potraja masę urodzeniową po 11 

miesiącach

miesiącach



Po 2 latach masa ciała czterokrotnie 

Po 2 latach masa ciała czterokrotnie 

większa niż masa urodzeniowa

większa niż masa urodzeniowa

background image



Siatka 

Siatka 

centylowa – 

centylowa – 

sposób 

sposób 

interpretacji

interpretacji



Kanały 

Kanały 

wzrostowe – 

wzrostowe – 

kanał 

kanał 

docelowy 

docelowy 

osiągany 

osiągany 

zwykle około 2 

zwykle około 2 

rż. 

rż. 

background image

Wzrastanie

Wzrastanie

3.

3.

Obwód głowy

Obwód głowy



Jak mierzyć?

Jak mierzyć?



przez największe wypukłości potylicy i 

przez największe wypukłości potylicy i 

guzów czołowych

guzów czołowych



Co odzwierciedla?

Co odzwierciedla?



Wzrastanie mózgu

Wzrastanie mózgu



inne

inne



kości, nawodnienie, patologiczne 

kości, nawodnienie, patologiczne 

przestrzenie wewnątrzczaszkowe (guzy, 

przestrzenie wewnątrzczaszkowe (guzy, 

wodniaki)

wodniaki)

background image
background image

Obwód głowy

Obwód głowy



Jak interpretować?

Jak interpretować?



Pojedynczy pomiar i jego wartość na 

Pojedynczy pomiar i jego wartość na 

siatce centylowej

siatce centylowej



Seryjne pomiary i ich trendy

Seryjne pomiary i ich trendy



Odniesienie do wysokości i masy ciała

Odniesienie do wysokości i masy ciała

background image

Typowy wzorzec zmian 

Typowy wzorzec zmian 

obwodu głowy

obwodu głowy



Noworodek

Noworodek

:

:

34 - 35 cm

34 - 35 cm



Przyrost

Przyrost



6 cm, 3 cm, 2 cm, 1 cm odpowiednio w 

6 cm, 3 cm, 2 cm, 1 cm odpowiednio w 

każdym kwartale pierwszego roku życia

każdym kwartale pierwszego roku życia



Zamknięcie ciemienia

Zamknięcie ciemienia



Przednie ciemię 

Przednie ciemię 

:

:

9 - 18 m.ż.

9 - 18 m.ż.



Tylne ciemię

Tylne ciemię

:

:

do 3 m.ż.

do 3 m.ż.

background image

Przydatność BMI u dzieci

Przydatność BMI u dzieci

background image

Ocena rozwoju

Ocena rozwoju



Kliniczna ocena rozwoju

Kliniczna ocena rozwoju



Wiek kostny / dojrzałość szkieletu

Wiek kostny / dojrzałość szkieletu



Stadium dojrzewania płciowego

Stadium dojrzewania płciowego



Wiek zębowy

Wiek zębowy



Inne

Inne

background image

Rozwój

Rozwój

1.

1.

Ocena kliniczna

Ocena kliniczna



Zasada

Zasada



postępuje od głowy w kierunku 

postępuje od głowy w kierunku 

doogonowym

doogonowym



aktywność uogólniona zostaje 

aktywność uogólniona zostaje 

zastąpiona przez swoiste, celowe ruchy

zastąpiona przez swoiste, celowe ruchy



aby rozwinęły się pewne celowe ruchy 

aby rozwinęły się pewne celowe ruchy 

muszą zaniknąć prymitywne odruchy

muszą zaniknąć prymitywne odruchy

background image



Aspekty

Aspekty



Duża motoryka

Duża motoryka



Precyzyjna motoryka

Precyzyjna motoryka



Wzrok

Wzrok



Słuch i mowa

Słuch i mowa



Interakcje społeczne

Interakcje społeczne



Odruchy prymitywne

Odruchy prymitywne

background image

Rozwój

Rozwój

2.

2.

Wiek kostny

Wiek kostny



Lepiej odzwierciedla stadium rozwoju 

Lepiej odzwierciedla stadium rozwoju 

niż wiek kalendarzowy

niż wiek kalendarzowy



Ocena wieku kostnego

Ocena wieku kostnego



polega na ocenie ilości jąder kostnienia oraz 

polega na ocenie ilości jąder kostnienia oraz 

stopnia zaawansowania rozwoju innych 

stopnia zaawansowania rozwoju innych 

elementów szkieletu

elementów szkieletu



typowo oceniany w lewym stawie 

typowo oceniany w lewym stawie 

nadgarstkowym – poprzez porównanie obrazu 

nadgarstkowym – poprzez porównanie obrazu 

ze specjalnym atlasem radiologicznym

ze specjalnym atlasem radiologicznym



z grubsza można przyjąć, że do 12 r.ż. co 

z grubsza można przyjąć, że do 12 r.ż. co 

roku pojawia się jedno jądro kostnienia

roku pojawia się jedno jądro kostnienia

background image

Rozwój

Rozwój

3.

3.

Stadia dojrzałości 

Stadia dojrzałości 

płciowej

płciowej



Skala Tannera 

Skala Tannera 



Od 1 do 5

Od 1 do 5



1

1

=

=

przedpokwitaniowy

przedpokwitaniowy



5

5

=

=

w pełni rozwinięte cechy płciowe

w pełni rozwinięte cechy płciowe

background image

Ocena dojrzałości

Ocena dojrzałości

Dziewczęta

Dziewczęta

     Chłopcy

     Chłopcy

1. Gruczoły 

1. Gruczoły 

  1. Narządy

  1. Narządy

sutkowe

sutkowe

płciowe

płciowe

2. Owłosienie

2. Owłosienie

  2. Owłosienie

  2. Owłosienie

łonowe i 

łonowe i 

      łonowe i 

      łonowe i 

pachowe

pachowe

      pachowe

      pachowe

3. Skok wzrostowy 

3. Skok wzrostowy 

3. Skok wzrostowy

3. Skok wzrostowy

4. Pierwsza 

4. Pierwsza 

miesiączka

miesiączka

background image

Skala Tannera - chłopcy

Skala Tannera - chłopcy

1 stadium: 
przedpokwitaniowe, jądra < 4 
ml

2 stadium: rzadkie, delikatne 
owłosienie – 12,5-14 rż., jądra 
4-6 ml

3 stadium: rzadkie, grube 
owłosienie – 13-15 rż., jądra 8-
10 ml

4 stadium: owłosienie typu 
dorosłego, brak owłosienia na 
wewn. powierzchni ud – 13,5-
15,5, rż., jądra 10-15 ml

5 stadium: owłosienie typu 
dorosłego z owłosieniem wewn. 
powierzchni ud – 14 rż. – 
dorosłość – jądra 15-25 ml

background image

Skala Tannera - dziewczynki

Skala Tannera - dziewczynki

1 stadium: 
przedpokwitaniowe

2 stadium: rzadkie, 
delikatne owłosienie – 10-
13 rż.

3 stadium: rzadkie, 
grube owłosienie – 11-
13,5 rż.

4 stadium: owłosienie 
typu dorosłego, brak 
owłosienia na wewn. 
powierzchni ud – 11,5-14, 
rż.

5 stadium: owłosienie 
typu dorosłego z 
owłosieniem wewn. 
powierzchni ud – 13,5 rż. - 
dorosłość

background image

Skala Tannera - dziewczynki

Skala Tannera - dziewczynki

1 stadium: 
przedpokwitaniowe
2 stadium:niewielkie 
uniesienie sutka  zawiązek 
gruczołu – 10-12 rż.
3 stadium: dalsze 
powiększanie sutka i 
brodawki – 11-13 rż.
4 stadium: brodawka i 
otoczka tworzą wtórny 
wzgórek – 12-14, rż.
5 stadium: kształt 
dojrzały, wyraźne 
uniesienie brodawki – 13,5 
rż. - dorosłość

background image

Rozwój

Rozwój

4.

4.

Rozwój zębów

Rozwój zębów



Zęby mleczne

Zęby mleczne



Wyrzynają się od 6 miesiąca do 2. roku 

Wyrzynają się od 6 miesiąca do 2. roku 

życia

życia



kolejność

kolejność



dolne przyśrodkowe siekacze

dolne przyśrodkowe siekacze



górne przyśrodkowe siekacze

górne przyśrodkowe siekacze



górne boczne siekacze

górne boczne siekacze



dolne boczne siekacze

dolne boczne siekacze



kły i zęby trzonowe

kły i zęby trzonowe

background image



Zęby stałe

Zęby stałe



wyrzynają się od 6. do 13. roku życia

wyrzynają się od 6. do 13. roku życia



znacznie później trzecie zęby trzonowe

znacznie później trzecie zęby trzonowe

background image

Rozwój

Rozwój

5.

5.

Inne elementy

Inne elementy



Układ oddechowy

Układ oddechowy



zatoki oboczne nosa

zatoki oboczne nosa



zatoka klinowa

zatoka klinowa

:

:

3 rok życia

3 rok życia



zatoka czołowa

zatoka czołowa

:

:

3 - 7 r.ż.

3 - 7 r.ż.



Serce

Serce



względnie duże przy urodzeniu

względnie duże przy urodzeniu



wskaźnik sercowo-piersiowy

wskaźnik sercowo-piersiowy



noworodki

noworodki

do 0,6

do 0,6



starsze dzieci

starsze dzieci

do 0,5

do 0,5

background image

Trend sekularny

Trend sekularny



Poszczególne parametry zwiększają 

Poszczególne parametry zwiększają 

się przez ostatnie 100 lat

się przez ostatnie 100 lat



dlaczego?

dlaczego?



Lepsze odżywianie się

Lepsze odżywianie się



Lepszy status socjalno-ekonomiczny

Lepszy status socjalno-ekonomiczny



Mniej chorób

Mniej chorób

background image

Rozwój 

Rozwój 

psychomotoryczny

psychomotoryczny

Ocenia się go poprzez tzw. 

Ocenia się go poprzez tzw. 

kamienie milowe, czyli 

kamienie milowe, czyli 

umiejętności, które dziecko 

umiejętności, które dziecko 

nabywa w miarę dojrzewania 

nabywa w miarę dojrzewania 

układu nerwowego

układu nerwowego

background image

Kamienie milowe – ogólna 

Kamienie milowe – ogólna 

sprawność ruchowa

sprawność ruchowa



1 mż. – leżąc na brzuchu unosi głowę

1 mż. – leżąc na brzuchu unosi głowę



2 mż. – leżąc na brzuchu utrzymuje 

2 mż. – leżąc na brzuchu utrzymuje 

głowę w linii środkowej, odrywa klatkę 

głowę w linii środkowej, odrywa klatkę 

piersiową od podłoża

piersiową od podłoża



3 mż. – podnosi się w pozycji na 

3 mż. – podnosi się w pozycji na 

brzuchu, opierając się na 

brzuchu, opierając się na 

przedramionach; pewnie trzyma głowę

przedramionach; pewnie trzyma głowę



4 mż. – obraca się z brzucha na plecy, 

4 mż. – obraca się z brzucha na plecy, 

podpiera się na dłoniach, przenosząc 

podpiera się na dłoniach, przenosząc 

ciężar ciała z jednej ręki na drugą

ciężar ciała z jednej ręki na drugą

background image

Kamienie milowe – ogólna 

Kamienie milowe – ogólna 

sprawność ruchowa

sprawność ruchowa



6 mż. – siedzi bez podtrzymywania; 

6 mż. – siedzi bez podtrzymywania; 

leżąc na plecach wkłada stopy do buzi

leżąc na plecach wkłada stopy do buzi



9 mż. – siedząc, potrafi obracać się 

9 mż. – siedząc, potrafi obracać się 

wokół osi ciała, sprawnie raczkuje, 

wokół osi ciała, sprawnie raczkuje, 

podciąga się do stania, przemieszcza 

podciąga się do stania, przemieszcza 

się, przytrzymując się np. mebli

się, przytrzymując się np. mebli



12 mż. – chodzi samodzielnie

12 mż. – chodzi samodzielnie



15 mż. – wdrapuje się po schodach, 

15 mż. – wdrapuje się po schodach, 

potrafi samodzielnie chodzić do tyłu

potrafi samodzielnie chodzić do tyłu

background image

Kamienie milowe – ogólna 

Kamienie milowe – ogólna 

sprawność ruchowa

sprawność ruchowa



18 mż. – biega; w pozycji stojącej potrafi rzucić 

18 mż. – biega; w pozycji stojącej potrafi rzucić 

przedmiot, nie przewracając się

przedmiot, nie przewracając się



24 mż. – wchodzi i schodzi po schodach 

24 mż. – wchodzi i schodzi po schodach 

samodzielnie

samodzielnie



3 rż. – wchodzi po schodach naprzemiennie 

3 rż. – wchodzi po schodach naprzemiennie 

stawiając stopy; jeździ na trójkołowym rowerku

stawiając stopy; jeździ na trójkołowym rowerku



4 rż. – podskakuje, skacze na jednej nodze; 

4 rż. – podskakuje, skacze na jednej nodze; 

schodzi po schodach naprzemiennie stawiając 

schodzi po schodach naprzemiennie stawiając 

stopy

stopy



5 rż. – podskakuje raz na jednej, raz na drugiej 

5 rż. – podskakuje raz na jednej, raz na drugiej 

nodze; przeskakuje niewielkie przeszkody

nodze; przeskakuje niewielkie przeszkody

background image

Kamienie milowe – koordynacja 

Kamienie milowe – koordynacja 

wzrokowo-ruchowa, czynności 

wzrokowo-ruchowa, czynności 

poznawcze

poznawcze



po urodzeniu - przez chwilę fiksuje 

po urodzeniu - przez chwilę fiksuje 

wzrok, 

wzrok, 



1 mż. - silnie zaciska piąstki, wodzi 

1 mż. - silnie zaciska piąstki, wodzi 

wzrokiem

wzrokiem



2 mż. – słabiej zaciska piąstki, wodzi 

2 mż. – słabiej zaciska piąstki, wodzi 

wzrokiem za przedmiotem obracając 

wzrokiem za przedmiotem obracając 

głowę

głowę

background image

Kamienie milowe – koordynacja 

Kamienie milowe – koordynacja 

wzrokowo-ruchowa, czynności 

wzrokowo-ruchowa, czynności 

poznawcze

poznawcze



3 mż. – w spoczynku ma otwarte ręce, 

3 mż. – w spoczynku ma otwarte ręce, 

wodzi wzrokiem badając otoczenie 

wodzi wzrokiem badając otoczenie 

dookoła; reaguje na szybko zbliżający się 

dookoła; reaguje na szybko zbliżający się 

do oczu przedmiot zamykając powieki

do oczu przedmiot zamykając powieki



4 mż. – chwyta przedmiot obiema rękami 

4 mż. – chwyta przedmiot obiema rękami 

przyciągając do siebie

przyciągając do siebie



6 mż. – sięga po przedmioty jedną ręką, 

6 mż. – sięga po przedmioty jedną ręką, 

posługuje się chwytem nakładkowym, 

posługuje się chwytem nakładkowym, 

przekłada przedmioty z ręki do ręki

przekłada przedmioty z ręki do ręki

background image

Kamienie milowe – koordynacja 

Kamienie milowe – koordynacja 

wzrokowo-ruchowa, czynności 

wzrokowo-ruchowa, czynności 

poznawcze

poznawcze



9 mż. – uchwyt nożycowy; używa gestu 

9 mż. – uchwyt nożycowy; używa gestu 

wskazywania, trzyma butelkę, rzuca przedmioty

wskazywania, trzyma butelkę, rzuca przedmioty



12 mż. – posługuje się chwytem pęsetowym, 

12 mż. – posługuje się chwytem pęsetowym, 

kreśli kredką znaki na papierze, potrafi 

kreśli kredką znaki na papierze, potrafi 

dowolnie wypuszczać przedmioty z ręki

dowolnie wypuszczać przedmioty z ręki



15 mż. – bazgrze, naśladując drugą osobę; 

15 mż. – bazgrze, naśladując drugą osobę; 

buduje wieżę z 2 klocków

buduje wieżę z 2 klocków



18 mż. – bazgrze spontanicznie, buduje wieżę z 

18 mż. – bazgrze spontanicznie, buduje wieżę z 

3 klocków, przewraca 2-3 kartki książki na raz

3 klocków, przewraca 2-3 kartki książki na raz

background image

Kamienie milowe – koordynacja 

Kamienie milowe – koordynacja 

wzrokowo-ruchowa, czynności 

wzrokowo-ruchowa, czynności 

poznawcze

poznawcze



24 mż. – naśladuje rysowanie ołówkiem, buduje 

24 mż. – naśladuje rysowanie ołówkiem, buduje 

wieżę z 7 klocków, przewraca pojedyncze karki 

wieżę z 7 klocków, przewraca pojedyncze karki 

książki, zdejmuje buty, majtki itd. 

książki, zdejmuje buty, majtki itd. 



3 rż. – przerysowuje koło; umie się rozebrać do 

3 rż. – przerysowuje koło; umie się rozebrać do 

naga i częściowo się ubrać; po przypomnieniu 

naga i częściowo się ubrać; po przypomnieniu 

wyciera ręce, rozpina guziki

wyciera ręce, rozpina guziki



4 rż. – przerysowuje kwadrat; zapina guziki, 

4 rż. – przerysowuje kwadrat; zapina guziki, 

ubiera się w pełni samodzielnie, łapie piłkę

ubiera się w pełni samodzielnie, łapie piłkę



5 rż. – przerysowuje trójkąt, wiąże sznurówki, 

5 rż. – przerysowuje trójkąt, wiąże sznurówki, 

rozsmarowuje masło nożem

rozsmarowuje masło nożem

background image

Kamienie milowe – mowa

Kamienie milowe – mowa



1 mż. – reaguje na dźwięk

1 mż. – reaguje na dźwięk



2 mż. – uśmiecha się w odpowiedzi na mowę 

2 mż. – uśmiecha się w odpowiedzi na mowę 

lub pieszczoty (uśmiech społeczny)

lub pieszczoty (uśmiech społeczny)



3 mż. – głuży (wydaje długie dźwięki 

3 mż. – głuży (wydaje długie dźwięki 

samogłoskowe)

samogłoskowe)



4 mż. – śmieje się, obraca głowę w stronę, z 

4 mż. – śmieje się, obraca głowę w stronę, z 

której dochodzi głos

której dochodzi głos



6 mż. – gaworzy, mówi „a gu”, reagując na 

6 mż. – gaworzy, mówi „a gu”, reagując na 

mowę skierowaną do niego; obraca głowę na 

mowę skierowaną do niego; obraca głowę na 

boki w kierunku źródła dźwięku

boki w kierunku źródła dźwięku

background image

Kamienie milowe – mowa

Kamienie milowe – mowa



9 mż. – mówi „mama”, „tata” niekoniecznie do 

9 mż. – mówi „mama”, „tata” niekoniecznie do 

właściwych osób; próbuje porozumieć się za pomocą 

właściwych osób; próbuje porozumieć się za pomocą 

gestów; macha ręką „pa, pa”, rozumie znaczenie słowa 

gestów; macha ręką „pa, pa”, rozumie znaczenie słowa 

„nie”

„nie”



12 mż. – zna 2 słowa poza „mama” i „tata”, posługuje 

12 mż. – zna 2 słowa poza „mama” i „tata”, posługuje 

się mową dziecięcą (wypowiada kilka niezrozumiałych 

się mową dziecięcą (wypowiada kilka niezrozumiałych 

słów na raz akcentując lub naśladując intonację); 

słów na raz akcentując lub naśladując intonację); 

wykonuje proste polecenie poparte gestem

wykonuje proste polecenie poparte gestem



15 mż. – używa 4-6 słów; wykonuje proste polecenie 

15 mż. – używa 4-6 słów; wykonuje proste polecenie 

nieilustrowane gestem

nieilustrowane gestem



18 mż. – posługuje się rozwiniętą mową dziecięcą 

18 mż. – posługuje się rozwiniętą mową dziecięcą 

(zawierającą zrozumiałe słowa), używa 7-10 słów; 

(zawierającą zrozumiałe słowa), używa 7-10 słów; 

pokazuje 5 części ciała

pokazuje 5 części ciała

background image

Kamienie milowe – mowa

Kamienie milowe – mowa



24 mż. – używa zaimków („ja”, „ty”, „mnie”) 

24 mż. – używa zaimków („ja”, „ty”, „mnie”) 

myląc ich znaczenie; wykonuje złożone polecenia, 

myląc ich znaczenie; wykonuje złożone polecenia, 

używa 50 słów; buduje zdania złożone z 2 

używa 50 słów; buduje zdania złożone z 2 

wyrazów

wyrazów



3 rż. – używa co najmniej 250 słów; buduje zdania 

3 rż. – używa co najmniej 250 słów; buduje zdania 

złożone z 3 wyrazów; używa liczby mnogiej; zna 

złożone z 3 wyrazów; używa liczby mnogiej; zna 

wszystkie zaimki; liczy na palcach do dwóch

wszystkie zaimki; liczy na palcach do dwóch



4 rż. – zna kolory, z pamięci śpiewa piosenkę lub 

4 rż. – zna kolory, z pamięci śpiewa piosenkę lub 

recytuje wierszyk; zadaje pytania

recytuje wierszyk; zadaje pytania



5 rż. – pisze swoje imię drukowanymi literami, 

5 rż. – pisze swoje imię drukowanymi literami, 

pyta o znaczenie słów

pyta o znaczenie słów

background image

Kamienie milowe – zdolności 

Kamienie milowe – zdolności 

społeczne i adaptacyjne

społeczne i adaptacyjne



1 mż. – przygląda się twarzy

1 mż. – przygląda się twarzy



2 mż. – poznaje rodzica

2 mż. – poznaje rodzica



3 mż. – sięga po znane przedmioty, wyciąga ręce 

3 mż. – sięga po znane przedmioty, wyciąga ręce 

w kierunku znajomych osób; wie, kiedy 

w kierunku znajomych osób; wie, kiedy 

nadchodzi pora karmienia

nadchodzi pora karmienia



4 mż. – lubi przyglądać się otoczeniu

4 mż. – lubi przyglądać się otoczeniu



6 mż. – odróżnia osoby nieznajome od znanych

6 mż. – odróżnia osoby nieznajome od znanych



8 mż. – zaczyna badać otoczenie; bawi się w 

8 mż. – zaczyna badać otoczenie; bawi się w 

„kosi-kosi łapci lub podobne zabawy

„kosi-kosi łapci lub podobne zabawy



12 mż. – naśladuje czynności; przychodzi 

12 mż. – naśladuje czynności; przychodzi 

reagując na zawołanie, pomaga przy ubieraniu

reagując na zawołanie, pomaga przy ubieraniu

background image

Kamienie milowe – zdolności 

Kamienie milowe – zdolności 

społeczne i adaptacyjne

społeczne i adaptacyjne



15-18 mż. – posługuje się łyżką, 

15-18 mż. – posługuje się łyżką, 

samodzielnie trzyma kubek

samodzielnie trzyma kubek



18 mż. – naśladuje prace, które wykonują 

18 mż. – naśladuje prace, które wykonują 

rodzice (zamiatanie, ścieranie kurzu); 

rodzice (zamiatanie, ścieranie kurzu); 

bawi się w towarzystwie innych dzieci

bawi się w towarzystwie innych dzieci



24 mż. – zabawa równoległa – bawi się 

24 mż. – zabawa równoległa – bawi się 

samodzielnie obok innych dzieci

samodzielnie obok innych dzieci

background image

Kamienie milowe – zdolności 

Kamienie milowe – zdolności 

społeczne i adaptacyjne

społeczne i adaptacyjne



3 rż. – bierze udział w zabawach zespołowych, 

3 rż. – bierze udział w zabawach zespołowych, 

bawi się zabawkami wspólnie z innymi 

bawi się zabawkami wspólnie z innymi 

dziećmi, czeka na swoją kolej, umie się bawić 

dziećmi, czeka na swoją kolej, umie się bawić 

z innymi osobami; zna swoje imię, nazwisko, 

z innymi osobami; zna swoje imię, nazwisko, 

wiek i płeć

wiek i płeć



4 rż. – opowiada „niestworzone historie”, 

4 rż. – opowiada „niestworzone historie”, 

potrafi współdziałać z innymi dziećmi

potrafi współdziałać z innymi dziećmi



5 rż. – uczestniczy w grach polegających na 

5 rż. – uczestniczy w grach polegających na 

współzawodnictwie, przestrzega reguł, lubi 

współzawodnictwie, przestrzega reguł, lubi 

pomagać w zajęciach domowych

pomagać w zajęciach domowych

background image

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę


Document Outline

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
Pobierz cały dokument

Rozmiar 1,8 MB

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Rozwój fizyczny i psychomotoryczny
Rozwój fizyczny i psychomotoryczny
rozwoj fizyczny i psychomotoryczny
Rozwój Fizyczny I Psychomotoryczny Dziecka
Rozdział 15 - Rozwój fizyczny i poznawczy w wieku średnim, Psychologia rozwojowa, Helen Bee
parcjalne zaburzenia rozwoju na 15.12, AWF Wychowanie fizyczne, psychologia
Rozdział 7 - Rozwój fizyczny i poznawczy w wieku od dwóch do sześciu lat, Psychologia rozwojowa, Hel
Zaburzenia rozwoju ruchowego dzieci przedszkolnych, AWF Wychowanie fizyczne, psychologia
2 Rozwoj fizyczny czlowieka
rozwojowka13-18, PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA
Diagnoza ilościowa małej Poli, Szkoła - studia UAM, Psychologia rozwoju człowieka, Psychologia rozwo
Wpływ otoczenia społecznego na rozwój jednostki, Psychologia
krzywe uczenia sie i zapominania motywacyjne, AWF Wychowanie fizyczne, psychologia, Psychologia, Psy
Pedagogika - Logopedia - Dysleksja rozwojowa, Pedagogika i psychologia
Bogdanowicz RW, AWF Wychowanie fizyczne, psychologia
Rozwój fizyczny i motoryczny dziecka w młodszym wieku szkolnym
IMiD Test przesiewowy do wykrywania zaburzen w rozwoju fizycznym u dzieci
Psychologia rozwoju czlowieka 2, Psychologia
3 - rozwoj fizyczny i motoryczny, opracowania

więcej podobnych podstron

Kontakt | Polityka prywatności