DORASTANIE

DORASTANIE

ADOLESCENCJA

ADOLESCENCJA

Adolescencja, z łac. Adolescere - znaczy

Adolescencja, z łac. Adolescere - znaczy

wzrastanie ku dojrzałości – jest okresem

wzrastanie ku dojrzałości – jest okresem

przemian w życiu człowieka, które z

przemian w życiu człowieka, które z

dzieciństwa prowadzą go ku dorosłości

dzieciństwa prowadzą go ku dorosłości

Rozpoczyna się ok. 10 roku życia i trwa do

Rozpoczyna się ok. 10 roku życia i trwa do

ok. 18-20 roku życia.

ok. 18-20 roku życia.

Jest czasem intensywnych przemian

Jest czasem intensywnych przemian

biologicznych, psychologicznych i

biologicznych, psychologicznych i

społecznych, wzajemnie ze sobą

społecznych, wzajemnie ze sobą

powiązanych.

powiązanych.

Fazy w adolescencji

Fazy w adolescencji

W adolescencji człowiek uzyskuje dwie zdolności

W adolescencji człowiek uzyskuje dwie zdolności

istotne dla jego dalszego rozwoju:

istotne dla jego dalszego rozwoju:

1)

1)

do dawania nowego życia

do dawania nowego życia

2)

2)

do samodzielnego kształtowania własnego

do samodzielnego kształtowania własnego

życia.

życia.

Rozwój każdej z tych zdolności przypada na różny wiek i

Rozwój każdej z tych zdolności przypada na różny wiek i

rozdziela okres adolescencji na dwie fazy, które w

rozdziela okres adolescencji na dwie fazy, które w

przybliżeniu oddziela 16 rok życia:

przybliżeniu oddziela 16 rok życia:

1.

1.

wczesną adolescencję

wczesną adolescencję

(wiek dorastania),

(wiek dorastania),

2.

2.

późną adolescencję

późną adolescencję

(wiek młodzieńczy).

(wiek młodzieńczy).

…

…

Zadania rozwojow

Zadania rozwojow

e

e

(Havighurst):

(Havighurst):



Osiągnięcie nowych, bardziej dojrzałych więzi z

Osiągnięcie nowych, bardziej dojrzałych więzi z

rówieśnikami obojga płci;

rówieśnikami obojga płci;



Akceptacja swojego wyglądu i skuteczne

Akceptacja swojego wyglądu i skuteczne

posługiwanie się własnym ciałem;

posługiwanie się własnym ciałem;



Ukształtowanie roli męskiej lub kobiecej;

Ukształtowanie roli męskiej lub kobiecej;



Osiągnięcie niezależności uczuciowej od rodziców i

Osiągnięcie niezależności uczuciowej od rodziców i

innych osób dorosłych;

innych osób dorosłych;



Przygotowanie do małżeństwa i życia w rodzinie;

Przygotowanie do małżeństwa i życia w rodzinie;



Przygotowanie do kariery zawodowej (niezależności

Przygotowanie do kariery zawodowej (niezależności

ekonomicznej);

ekonomicznej);



Rozwijanie ideologii (sieci wartości) i systemu

Rozwijanie ideologii (sieci wartości) i systemu

etycznego kierującego zachowaniem;

etycznego kierującego zachowaniem;



Dążenie i rozwijanie postępowania odpowiedzialnego

Dążenie i rozwijanie postępowania odpowiedzialnego

i społecznie akceptowanego

i społecznie akceptowanego

Wczesna

Wczesna

adolescencja

adolescencja

Widocznym objawem nadejścia okresu

Widocznym objawem nadejścia okresu

adolescencji jest tzw.

adolescencji jest tzw.

skok pokwitaniowy

skok pokwitaniowy

,

,

kiedy ciało człowieka zaczyna się

kiedy ciało człowieka zaczyna się

intensywnie zmieniać.

intensywnie zmieniać.



Chłopcy ok. 12-15 roku życia - przyrost

Chłopcy ok. 12-15 roku życia - przyrost

wysokości o ok. 20cm, oraz wagi o ok.

wysokości o ok. 20cm, oraz wagi o ok.

20kg.

20kg.



Dziewczęta - rozpoczyna się około 2 lata

Dziewczęta - rozpoczyna się około 2 lata

wcześniej niż u chłopców i jest mniej

wcześniej niż u chłopców i jest mniej

nasilony.

nasilony.



Występują zmiany fizyczne i psychiczne

Występują zmiany fizyczne i psychiczne

Fazy dojrzewania płciowego u

Fazy dojrzewania płciowego u

chłopców

chłopców

Przedpokwitaniowa (11-13 r.ż.)

Przedpokwitaniowa (11-13 r.ż.)

-

-

powiększenie jąder

powiększenie jąder

- zmiany fizjologiczne skóry moszny;

- zmiany fizjologiczne skóry moszny;

- początek rozwoju owłosienia łonowego;

- początek rozwoju owłosienia łonowego;

- zmiany proporcji ciała związane z przyspieszeniem

- zmiany proporcji ciała związane z przyspieszeniem

wzrastania.

wzrastania.

Pokwitania właściwego (13-15 r.ż.)

Pokwitania właściwego (13-15 r.ż.)

- dalszy intensywny rozwój narządów płciowych;

- dalszy intensywny rozwój narządów płciowych;

zaawansowanie rozwoju owłosienia łonowego; początek

zaawansowanie rozwoju owłosienia łonowego; początek

owłosienia pachowego; mutacja głosu związana; zgrubienie

owłosienia pachowego; mutacja głosu związana; zgrubienie

rysów twarzy; występowanie trądziku młodzieńczego

rysów twarzy; występowanie trądziku młodzieńczego

Młodzieńcza (15-17 r.ż.)

Młodzieńcza (15-17 r.ż.)

-zakończenie rozwoju narządów płciowych; głos męski, „jabłko

-zakończenie rozwoju narządów płciowych; głos męski, „jabłko

Adama” – pojawienie się owłosienie na twarzy i innych części

Adama” – pojawienie się owłosienie na twarzy i innych części

ciała; tempo wzrostu ulega zwolnieniu.

ciała; tempo wzrostu ulega zwolnieniu.

Fazy dojrzewania płciowego u

Fazy dojrzewania płciowego u

dziewcząt

dziewcząt

Przedpokwitaniowa (10-12 r.ż.)

Przedpokwitaniowa (10-12 r.ż.)

- rozwój piersi do postaci „pączka”; początek rozwoju

- rozwój piersi do postaci „pączka”; początek rozwoju

owłosienia łonowego; zmiany proporcji ciała związane

owłosienia łonowego; zmiany proporcji ciała związane

przyspieszeniem wzrastania.

przyspieszeniem wzrastania.

Pokwitania właściwego (12-14 r.ż.)

Pokwitania właściwego (12-14 r.ż.)

- dalsze zaawansowanie rozwoju piersi; rozwoju owłosienia

- dalsze zaawansowanie rozwoju piersi; rozwoju owłosienia

łonowego; początek owłosienia pachowego; wystąpienie

łonowego; początek owłosienia pachowego; wystąpienie

pierwszej miesiączki; mniejsze przyrosty wysokości ciała;

pierwszej miesiączki; mniejsze przyrosty wysokości ciała;

zaczyna się tworzyć sylwetka kobieca; zgrubienie rysów

zaczyna się tworzyć sylwetka kobieca; zgrubienie rysów

twarzy; często występuje trądzik młodzieńczy.

twarzy; często występuje trądzik młodzieńczy.

Młodzieńcza (14-16 r.ż.)

Młodzieńcza (14-16 r.ż.)

- dalszy rozwój piersi; ustalają się regularne miesiączki;

- dalszy rozwój piersi; ustalają się regularne miesiączki;

zwolnienie tempa przyrostu ciężaru ciała; zaznacza się kobieca

zwolnienie tempa przyrostu ciężaru ciała; zaznacza się kobieca

topografia podściółki tłuszczowej; sylwetka przybiera wygląd

topografia podściółki tłuszczowej; sylwetka przybiera wygląd

typowo kobiecy; następuje wysubtelnienie rysów twarzy.

typowo kobiecy; następuje wysubtelnienie rysów twarzy.

Emocje okresu dorastania

Emocje okresu dorastania



duża

duża

intensywność

i

żywość

intensywność

i

żywość

przeżyć

przeżyć

emocjonalnych i uczuciowych,

emocjonalnych i uczuciowych,



chwiejność emocjonalna

chwiejność emocjonalna

czyli łatwość

czyli łatwość

przechodzenia od smutku do radości często bez

przechodzenia od smutku do radości często bez

wyraźnej przyczyny,

wyraźnej przyczyny,



bezprzedmiotowość uczuć

bezprzedmiotowość uczuć

, polegająca na tym,

, polegająca na tym,

że młodzież często nie potrafi podać przyczyny

że młodzież często nie potrafi podać przyczyny

swego nastroju, czy przeżywanej emocji,

swego nastroju, czy przeżywanej emocji,



ambiwalencja uczuć

ambiwalencja uczuć

, polegająca na tym, że np.

, polegająca na tym, że np.

młodzież raz pragnie przebywać w towarzystwie,

młodzież raz pragnie przebywać w towarzystwie,

innym razem stroni od ludzi; raz jest litościwa i

innym razem stroni od ludzi; raz jest litościwa i

dobra, innym razem – okrutna.

dobra, innym razem – okrutna.

Zmiany w zakresie czynności

Zmiany w zakresie czynności

poznawczych

poznawczych

-

Według teorii J. Piageta przejście ze stadium operacji

Według teorii J. Piageta przejście ze stadium operacji

konkretnych

konkretnych

do

do

stadium operacji formalnych

stadium operacji formalnych

,

,

-

myślenie bardziej logiczne, abstrakcyjne, mniej

myślenie bardziej logiczne, abstrakcyjne, mniej

egocentryczne

egocentryczne

- głębiej wnikają w problemy, dostrzegają różne opcje,

- głębiej wnikają w problemy, dostrzegają różne opcje,

zadają dociekliwe pytania,

zadają dociekliwe pytania,

-

poszukiwanie racjonalnych wyjaśnień łączy się z

poszukiwanie racjonalnych wyjaśnień łączy się z

krytycyzmem i niejednokrotnie z odrzuceniem

krytycyzmem i niejednokrotnie z odrzuceniem

dotychczasowych autorytetów,

dotychczasowych autorytetów,

-

posługują się ironią, parodią, metaforą,

posługują się ironią, parodią, metaforą,

-

zdolność do spostrzegania zjawisk z różnych punktów

zdolność do spostrzegania zjawisk z różnych punktów

widzenia.

widzenia.

Zmiany w zakresie czynności

Zmiany w zakresie czynności

poznawczych

poznawczych

-

procesy informacyjne przebiegają u

procesy informacyjne przebiegają u

szybciej niż u dzieci,

szybciej niż u dzieci,

-

spostrzeżenia się bardziej dokładne,

spostrzeżenia się bardziej dokładne,

wielostronne i ukierunkowane,

wielostronne i ukierunkowane,

-

rozwija się uwaga dowolna i wyobraźnia,

rozwija się uwaga dowolna i wyobraźnia,

-

rozwija się pamięć logiczna i dowolna,

rozwija się pamięć logiczna i dowolna,

-

pod wpływem nauki szkolnej zachodzą

pod wpływem nauki szkolnej zachodzą

zmiany w strukturze języka oraz w jego

zmiany w strukturze języka oraz w jego

funkcjach

funkcjach

-

dorastający potrafią coraz lepiej

dorastający potrafią coraz lepiej

obserwować i analizować aktywność

obserwować i analizować aktywność

własnego mózgu, czyli ujmują krytycznie

własnego mózgu, czyli ujmują krytycznie

swoje umysłowe właściwości i potrafią je

swoje umysłowe właściwości i potrafią je

modyfikować;

modyfikować;

Środowisko a rozwój poznawczy

Środowisko a rozwój poznawczy

Rozwój poznawczy jest w dużej mierze

Rozwój poznawczy jest w dużej mierze

zależny od środowiska.

zależny od środowiska.

Zgodnie z koncepcją L. S. Wygotskiego,

Zgodnie z koncepcją L. S. Wygotskiego,

interakcje społeczne w okresie dzieciństwa i

interakcje społeczne w okresie dzieciństwa i

dorastania, w tym przede wszystkim

dorastania, w tym przede wszystkim

rozmowy, wywierają głęboki wpływ na

rozmowy, wywierają głęboki wpływ na

struktury poznawcze oraz na sprawność

struktury poznawcze oraz na sprawność

myślenia.

myślenia.

Rozwój społeczny

Rozwój społeczny

Związki rówieśnicze

Związki rówieśnicze

-

dorastający spędzają coraz więcej czasu z

dorastający spędzają coraz więcej czasu z

rówieśnikami, a coraz mniej w towarzystwie

rówieśnikami, a coraz mniej w towarzystwie

rodziców,

rodziców,

-

tworzą się tzw. ‘paczki’, najczęściej składające się

tworzą się tzw. ‘paczki’, najczęściej składające się

z osób o podobnych zainteresowaniach i z

z osób o podobnych zainteresowaniach i z

podobnych środowisk,

podobnych środowisk,

-

tworzą się przyjaźnie (na początku okresu

tworzą się przyjaźnie (na początku okresu

najczęściej z osobami tej samej płci),

najczęściej z osobami tej samej płci),

-

tworzą się luźne grupy rówieśnicze,

tworzą się luźne grupy rówieśnicze,

-

dorastający poznają i stosują się do „kultury

dorastający poznają i stosują się do „kultury

młodzieżowej”,

młodzieżowej”,

.

.

Funkcje grupy rówieśniczej

Funkcje grupy rówieśniczej

D.P. Ausubel wyróżnił 7 podstawowych funkcji

D.P. Ausubel wyróżnił 7 podstawowych funkcji

grupy rówieśniczej:

grupy rówieśniczej:

1.

1.

Zastępowania rodziny

Zastępowania rodziny

– w grupie dorastający

– w grupie dorastający

czuje się bezpiecznie i ma określony status,

czuje się bezpiecznie i ma określony status,

2.

2.

Stabilizacja osobowości

Stabilizacja osobowości

– w okresie gwałtownych

– w okresie gwałtownych

przemian grupa wpływa stabilizująco na osobowość

przemian grupa wpływa stabilizująco na osobowość

jej członków,

jej członków,

3.

3.

Wzbudzania poczucia własnej wartości

Wzbudzania poczucia własnej wartości

–

–

przyjęcie do grupy rówieśniczej staje się źródłem

przyjęcie do grupy rówieśniczej staje się źródłem

poczucia własnej wartości,

poczucia własnej wartości,

4.

4.

Określania standardów zachowania

Określania standardów zachowania

– w grupie

– w grupie

kształtują się nowe odniesienia i powstają nowe

kształtują się nowe odniesienia i powstają nowe

formy zachowań, co przygotowuje dorastających do

formy zachowań, co przygotowuje dorastających do

funkcjonowania w szerszym społeczeństwie,

funkcjonowania w szerszym społeczeństwie,

Funkcje grupy rówieśniczej

Funkcje grupy rówieśniczej

5.

5.

Zapewniania „bezpieczeństwa

Zapewniania „bezpieczeństwa

wynikającego

wynikającego

z

z

liczebności

liczebności

” – grupa do pewnego stopnia chroni

” – grupa do pewnego stopnia chroni

przed przymusem ze strony dorosłych, a pozwala

przed przymusem ze strony dorosłych, a pozwala

na podanie argumentu „skoro innym wolno, to

na podanie argumentu „skoro innym wolno, to

dlaczego nie mnie?

dlaczego nie mnie?

6.

6.

Rozwijania społecznych kompetencji

Rozwijania społecznych kompetencji

–

–

wspólne uczestniczenie w imprezach,

wspólne uczestniczenie w imprezach,

dyskutowanie, podejmowanie zbiorowych form

dyskutowanie, podejmowanie zbiorowych form

aktywności stają się praktycznym ćwiczeniem

aktywności stają się praktycznym ćwiczeniem

społecznego funkcjonowania,

społecznego funkcjonowania,

7.

7.

Przyjęcia wzorów i ich naśladowania

Przyjęcia wzorów i ich naśladowania

– wielu

– wielu

dorastającym grupa rówieśnicza dostarcza

dorastającym grupa rówieśnicza dostarcza

jedynych wzorów;

jedynych wzorów;

Związki z dorosłymi

Związki z dorosłymi

-

stosunek do rodziców ulega zmianie, z

stosunek do rodziców ulega zmianie, z

bezrefleksyjnej akceptacji przekształca się w

bezrefleksyjnej akceptacji przekształca się w

bardziej realistyczny, nieraz nawet przekorny,

bardziej realistyczny, nieraz nawet przekorny,

-

dorastający stają się bardziej zamknięci w

dorastający stają się bardziej zamknięci w

stosunku do rodziców,

stosunku do rodziców,

-

wzrasta liczba konfliktów pomiędzy dorastającymi,

wzrasta liczba konfliktów pomiędzy dorastającymi,

a ich rodzicami,

a ich rodzicami,

-

mimo konfliktów z rodzicami nadal potrzebują, by

mimo konfliktów z rodzicami nadal potrzebują, by

czuć się kochani,

czuć się kochani,

-

więź dziecko-rodzic zmienia się w więź partnerską,

więź dziecko-rodzic zmienia się w więź partnerską,

z czego zaakceptowaniem problem mają głównie

z czego zaakceptowaniem problem mają głównie

rodzice.

rodzice.

Kształtowanie tożsamości

Kształtowanie tożsamości

Okres adolescencji to czas

Okres adolescencji to czas

poszukiwania własnej tożsamości.

poszukiwania własnej tożsamości.

Występuje kryzys: wg Eriksona:

Występuje kryzys: wg Eriksona:

poczucie tożsamości & rozproszenie

poczucie tożsamości & rozproszenie

ról”.

ról”.

Właściwe rozwiązanie tego kryzysu

Właściwe rozwiązanie tego kryzysu

jest kluczowe dla całego rozwoju

jest kluczowe dla całego rozwoju

człowieka.

człowieka.

Najważniejszym celem dorastającej

Najważniejszym celem dorastającej

jednostki jest osiągnięcie stabilnej

jednostki jest osiągnięcie stabilnej

tożsamości „ja”, oraz świadomości

tożsamości „ja”, oraz świadomości

siebie

siebie

Późna adolescencja

Późna adolescencja

Wiek młodzieńczy jest pod wieloma względami

Wiek młodzieńczy jest pod wieloma względami

kontynuacją wieku dorastania, toteż zmiany

kontynuacją wieku dorastania, toteż zmiany

psychiczne z okresu wczesnej adolescencji w

psychiczne z okresu wczesnej adolescencji w

dalszym ciągu rozwijają się w charakterystycznym

dalszym ciągu rozwijają się w charakterystycznym

dla nich kierunku. Późna adolescencja rozpoczyna

dla nich kierunku. Późna adolescencja rozpoczyna

się ok. 16 roku życia i trwa do ok. 20 roku życia.

się ok. 16 roku życia i trwa do ok. 20 roku życia.

Rozwój uczuć w późnej adolescencji

Rozwój uczuć w późnej adolescencji

Rozwój uczuć zmierza w kierunku uzyskania

Rozwój uczuć zmierza w kierunku uzyskania

dojrzałości uczuciowej, którą charakteryzuje

dojrzałości uczuciowej, którą charakteryzuje

przejście

przejście



od zależności uczuciowej do niezależności,

od zależności uczuciowej do niezależności,



od niekontrolowanego uzewnętrzniania uczuć do

od niekontrolowanego uzewnętrzniania uczuć do

poddania ich kontroli,

poddania ich kontroli,



od nieopanowanego ulegania uczuciom do ich

od nieopanowanego ulegania uczuciom do ich

opanowania,

opanowania,



od egocentryzmu do socjocentryzmu.

od egocentryzmu do socjocentryzmu.

Pełnej dojrzałości uczuciowej nie osiąga się

Pełnej dojrzałości uczuciowej nie osiąga się

w okresie młodzieńczym, kształtuje się

w okresie młodzieńczym, kształtuje się

ona w dalszych etapach życia człowieka,

ona w dalszych etapach życia człowieka,

Rozbudowa związków

Rozbudowa związków

interpersonalnych

interpersonalnych

Podstawą związków z rówieśnikami są wspólne

Podstawą związków z rówieśnikami są wspólne

zainteresowania i, a grupy stają się heteroseksualne.

zainteresowania i, a grupy stają się heteroseksualne.

Na znaczeniu zyskują związki przyjaźni.

Na znaczeniu zyskują związki przyjaźni.

Coraz częściej młodzież nawiązuje bliskie i serdeczne

Coraz częściej młodzież nawiązuje bliskie i serdeczne

kontakty z osobami starszymi wiekiem, chętnie

kontakty z osobami starszymi wiekiem, chętnie

rozmawia z nimi na tematy osobiste, zwraca się o

rozmawia z nimi na tematy osobiste, zwraca się o

poradę.

poradę.

Konflikty interpersonalne w rodzinie stają się

Konflikty interpersonalne w rodzinie stają się

zazwyczaj łagodniejsze, młodzież cechuje większe

zazwyczaj łagodniejsze, młodzież cechuje większe

zrozumienie dla argumentów rodziców, częściowo

zrozumienie dla argumentów rodziców, częściowo

wzrasta także tolerancja w stosunku do nauczycieli.

wzrasta także tolerancja w stosunku do nauczycieli.

Dorastanie – przejście z

Dorastanie – przejście z

dzieciństwa ku dorosłości

dzieciństwa ku dorosłości



Dojrzewanie fizjologiczne

Dojrzewanie fizjologiczne

- jego końcowym

- jego końcowym

efektem jest zdolność do posiadania potomstwa;

efektem jest zdolność do posiadania potomstwa;



Rozwój umysłowy

Rozwój umysłowy

– przejście z etapu myślenia

– przejście z etapu myślenia

konkretnego

konkretnego

do

do

eta

eta

pu

pu

myślenia abstrakcyjnego;

myślenia abstrakcyjnego;



Dojrzewanie emocjonalne

Dojrzewanie emocjonalne

– jego efektem jest

– jego efektem jest

uzyskanie stałości i równowagi emocjonalnej w

uzyskanie stałości i równowagi emocjonalnej w

miejsce pobudliwości i niestałości

miejsce pobudliwości i niestałości

;

;



Dorastanie społeczne

Dorastanie społeczne

- polega na

- polega na

kształtowaniu się ocen, przekonań, postaw

kształtowaniu się ocen, przekonań, postaw

moralnych i

moralnych i

budowaniu właściwych relacji

budowaniu właściwych relacji

interpersonalnych;

interpersonalnych;

Kierunek zmian rozwojowych

Kierunek zmian rozwojowych

ego

ego

 

 

1

1

.

.

w sferze samokontroli

w sferze samokontroli

: od podporządkowania się

: od podporządkowania się

impulsom i zewnętrznym czynnikom ku wewnętrznym

impulsom i zewnętrznym czynnikom ku wewnętrznym

zinternalizowanym standardom działania;

zinternalizowanym standardom działania;

 

 

2.     

2.     

w sferze relacji interpersonalnych

w sferze relacji interpersonalnych

:

:

od

od

egocentryzmu i zależności, poprzez konformizm, aż do

egocentryzmu i zależności, poprzez konformizm, aż do

autonomii i poczucia głębokiej więzi z ludźmi bliskimi i

autonomii i poczucia głębokiej więzi z ludźmi bliskimi i

dalszymi;

dalszymi;

 

 

3.     

3.     

w sferze świadomości

w sferze świadomości

: od zainteresowania własnym

: od zainteresowania własnym

ciałem i wyglądem do koncentracji na psychice i życiu

ciałem i wyglądem do koncentracji na psychice i życiu

wewnętrznym;

wewnętrznym;

 

 

4.     

4.     

w sferze myślenia i rozumowania

w sferze myślenia i rozumowania

:

:

od myślenia

od myślenia

konkretnego oraz dokonywania „czarno-białych” osądów po

konkretnego oraz dokonywania „czarno-białych” osądów po

przemyślane analizy zjawisk i sytuacji, w których jest

przemyślane analizy zjawisk i sytuacji, w których jest

miejsce dla właściwie pojętej tolerancji wobec

miejsce dla właściwie pojętej tolerancji wobec

przeciwstawnych postaw i punktów widzenia.

przeciwstawnych postaw i punktów widzenia.

Zaburzenia okresu dorastania

Zaburzenia okresu dorastania

Nie wszystkie nastolatki pomyślnie

Nie wszystkie nastolatki pomyślnie

realizują zadania rozwojowe okresu

realizują zadania rozwojowe okresu

dorastania. Złożoność i naciski

dorastania. Złożoność i naciski

nowoczesnego społeczeństwa mogą

nowoczesnego społeczeństwa mogą

wywoływać zgeneralizowane uczucie pustki

wywoływać zgeneralizowane uczucie pustki

i beznadziejności.

i beznadziejności.

Wiele nastolatków nie jest zdolnych do

Wiele nastolatków nie jest zdolnych do

poradzenia sobie z wymaganiami

poradzenia sobie z wymaganiami

życiowymi i często występują problemy

życiowymi i często występują problemy

nieprzystosowania dorastających.

nieprzystosowania dorastających.

Rodzaje nieprzystosowania

Rodzaje nieprzystosowania

Samobójstwa nastolatków

Samobójstwa nastolatków

Zaburzenia łaknienia

Zaburzenia łaknienia

Nadużywanie środków

Nadużywanie środków

psychoaktywnych

psychoaktywnych

Przestępczość nieletnich

Przestępczość nieletnich

Ucieczki z domu

Ucieczki z domu

Czynniki wpływające na

Czynniki wpływające na

nieprzystosowanie

nieprzystosowanie



Rozbite rodziny

Rozbite rodziny



Brak miłości rodzicielskiej

Brak miłości rodzicielskiej



Nadmierna dyscyplina

Nadmierna dyscyplina



Zmienne zachowania

Zmienne zachowania

rodziców

rodziców



Ubóstwo

Ubóstwo

Zasady postępowania

Zasady postępowania

rodziców z młodzieżą

rodziców z młodzieżą

:

:



Zasada

Zasada

miłości i

miłości i

akceptacji

akceptacji



Zasada wiarygodności

Zasada wiarygodności



Zasada poszanowania intymności

Zasada poszanowania intymności



Zasada równych zobowiązań

Zasada równych zobowiązań



Zasada stabilności

Zasada stabilności



Zasada prośby

Zasada prośby



Zasada konsekwencji

Zasada konsekwencji



Zasada humoru

Zasada humoru



Zasada współdecydowania

Zasada współdecydowania

 

 

Dziękuję za

Dziękuję za

uwagę

uwagę



